༄#། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ་ཨཱརྱ་སཱ་ག་ར་ནཱ་ག་རཱ་ཛ་པ་རི་པྲིཙྪ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། ་བོད་སྐད་དུ། ་་འཕགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ། དགེ་སློང་བརྒྱད་སྟོང་གི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་ཤེས 53.131a པས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པ། རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ། གཟུངས་དང་མདོ་སྡེ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤོབས་པས་མགུ་བར་བྱེད་པ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ལྡང་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་ལ་སྙན་པར་བརྗོད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འགྲོ་བ་ཤེས་པ། བདུད་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་པའི་ལས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་གོས་པ། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྲོ་བའི་གོ་ཆ་བགོས་པ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོས་ཡིད་ཡོངས་སུ་མ་སྐྱོ་བ། སེང་གེའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་བསྒྲགས་པ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་ཀྱིས་མི་ནོན་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷུན་པོ་དང ། རི་རབ་དང ། ལྷུན་པོ་ཆེན་པོ་དང ། ལྷུན་པོའི་རྩེ་འཛིན་དང ། ལྷུན་པོ་མར་མེའི་རྒྱལ་པོ་དང ། ལྷུན་པོ་བརྩེགས་པ་དང ། ལྷུན་པོའི་རྒྱལ་མཚན་དང ། ལྷུན་པོའི་རྒྱལ་པོ་དང ། ལྷུན་པོའི་རྩེ་མོ་རྡོབ་པའི་རྒྱལ་པོ་དང ། འབྲུག་སྒྲ་དང ། རྔ་སྒྲ་དང ། 53.131b རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་དང ། རིན་ཆེན་ཏོག་དང ། རིན་ཆེན་རྩེ་མོ་དང ། རིན་ཆེན་དཔལ་དང ། རིན་ཆེན་འབྱུང་དང ། རིན་ཆེན་འོད་དང ། ཆ་རིན་ཆེན་ཁར་བ་ཅན་དང ། རིན་ཆེན་རྩེ་མོ་དང ། ལག་ན་རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱ་དང ། རིན་ཆེན་དྲ་བ་དང ། རིན་ཆེན་བཀོད་པ་དང ། རིན་ཆེན་འོད་དང ། རིན་ཆེན་གླིང་དང ། རིན་ཆེན་སྒྲོན་མ་དང ། ལག་ན་རིན་ཆེན་དང ། དགའ་བྱེད་དང ། ཆོས་ལ་དགའ་བ་བཀོད་པ་དང ། བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་དང ། མཚན་གྱིས་ཡང་དག་པར་བརྒྱན་པ་དང ། ཚིག་བཀོད་པའི་འོད་དང ། ཚིག་རྣམ་པར་དག་པའི་འོད་དང ། གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ལྷ་བརྩེགས་དང ། རིན་ཆེན་བརྩེགས་དང ། འོད་ཟེར་སྟོང་ལྡན་དང ། མེ་ལྕེ་དང ། སྐར་མ་ལ་དགའ་བ་དང ། ཟླ་འོད་དང ། སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསོར་བ་དང ། གསེར་བཟངས་རྣམ་དག་འོད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མི་འཇིག་པ་སྦྱིན་པ་དང ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་སེམས་དཔའ་དཔེ་མེད་པ་དྲུག་བཅུ་དང ། བཟང་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རབ་འཐབ་བྲལ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཡོངས་སུ་དགའ་ལྡན་ལ་སོགས་པ་དགའ་ལྡན་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རབ་འཕྲུལ་དགའི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་བྱེད་ལ་སོགས་པ་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་བུ་དེད་དཔོན་ལ་སོགས་པ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དང ། རབ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་པའི་ལྷ་རྣམས 53.132a དང ། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚངས་ཆེན་གྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་འོད་གསལ་ལ་སོགས་པ་འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དགེ་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་འབྲས་བུ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་རྣམས་དང ། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དྲི་མེད་འོད་ལ་སོགས་པ་འོག་མིན་གྱི་ལྷའི་བུ་རྣམས་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་ལ་སོགས་པ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་དྲུག་ཁྲི་དང ། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་ལྗོན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་བཞི་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང ། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་ཕྲེང་ཐོགས་ལ་སོགས་པ་དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང ། བྱའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་བཞི་སྟོང་དང ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་སྟོང་དག་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་སྟོང་ཕྲག་དུ་མས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཅིང ། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་གྱེན་དུ་འཕགས་པ་བཞིན་དུ་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་དགེ་སློང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ་ལམ་མེ་ལྷན་ནེ་ལྷང་ངེ་ཞིང་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ལྟར་འདུས་པའི་འཁོར་དེའི་ནང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྟར་བཞུགས་པའི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི 53.132b འོད་དང་ལྡན་ཞིང་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་གླིང་བཞི་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཀུན་ཏུ་ཁེབས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་ལས་ཀྱང་མུ་ཏིག་ཁ་དོག་དུ་མའི་རྒྱན་ཕྲེང་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་འདི་ལྟ་སྟེ། མུ་ཏིག་དཀར་པོ་དང ། མུ་ཏིག་དམར་པོ་དང ། མུ་ཏིག་དྲི་མ་མེད་པ་དང ། གསེར་ལྟ་བུའི་མུ་ཏིག་དང ། ཟླ་བ་ལྟ་བུའི་མུ་ཏིག་དང ། པད་མ་ལྟ་བུའི་མུ་ཏིག་དང ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་མདོག་ཅན་གྱི་མུ་ཏིག་རྣམས་འཕྱང་ངོ ། །མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ཕྲེང་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འོད་ཟེར་དག་བྱུང་ངོ ། །འོད་ཟེར་དེ་དག་ལས་ཀྱང་མེ་ཏོག་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ། ཁ་དོག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དྲི་ཞིམ་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་གི་ཆར་མངོན་པར་བབ་བོ། །མེ་ཏོག་དེ་དག་གིས་ཀྱང་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ཐམས་ཅད་པུས་མོ་ནུབ་པ་ཙམ་དུ་གང་བར་གྱུར་ཏོ། བར་སྣང་ལ་ཡང་འབྲུག་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲག་པར་གྱུར་ཏོ། ། ག་རུ་དང ། ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་དག་དང ། ཙན་དན་དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱེ་མ་དག་གི་ཆར་ཡང་བབ་བོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ཏེ་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་གཙུགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་ལྟ་བུ་གདའ་བ་འདི་དག་སུའི་སྔ་ལྟས་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མཽད་གལ་གྱི་བུ་འདི་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟར་འོང་བ་དེའི་སྔ་ལྟས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས 53.133a ཀྱིས་ཚིག་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཀླུ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། མེ་ཏོག་དང ། བདུག་པ་དང ། སྤོས་དང ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྱེ་མ་དང ། གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་ཐམས་ཅད་དང ། སིལ་སྙན་དང ། ཕེག་རྡོབ་པ་དང ། གླུ་དབྱངས་བརྒྱ་སྟོང་དག་ལེན་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐོགས་པའི་མེ་ཏོག་དང ། བདུག་པ་དང ། སྤོས་དང ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང ། བྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་ལ་སོགས་པ་དང ། སིལ་སྙན་དང ། ཕེག་རྡོབ་པ་དང ། གླུ་དབྱངས་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས། བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང ། གཉེན་འདབ་ཀྱི་འཁོར་དང་བཅས་པས་དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་འཇིག་རྟེན་ཕན་པར་བཞེད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མཆོད་འཇིག་རྟེན་མིག་སྦྱིན་པ། །འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་འཇིག་རྟེན་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་མ་གོས་པད་མ་ཆུས་མི་ཆགས་པ་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བ་རྣམ་པར་གཟིགས་པ་སྤྱན་གསུམ་མངའ་བ་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་སྦྱིན་མཛད་པ། །འཇིག་རྟེན་ཉི་མ་རྐྱེན་ལ་མཁས་པ་འཇིག་རྟེན་གཙོ་བོ་ཁྱོད་ལ་དེ་རིང་བདག་ཕྱག་འཚལ། །དུལ་ཞིང་དུལ་བས་ཡོངས་བསྐོར་སྟོབས་བཅུ་མངའ་བ་སྦྱིན་པ་རྣམས་དང་དུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས། །འདྲེན་པ་ཉོན་མོངས་རྡུལ་དང་མུན་པ་དང་ནི་དྲི་མ་ཐ་བ་བསྲེགས་ཤིང་མྱུ་གུ་བསྲེགས། །སྙིང་རྗེས་ནོར་གྱི་གཙོ་བོ་བདུན་པོ་སྦྱིན་པར་མཛད་ཅིང 53.133b སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་འཕགས། །བསོད་སྙོམས་ཞིང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་རྩ་ལག་བརྟན་པོ་ཁྱོད་ལ་བདག་ནི་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྨིན་མཚམས་མཛོད་སྤུ་འབར་བ་མེ་ཏོག་ཀུན་ད་ཟླ་བ་དུང་མདོག་འདྲ། །འདི་ན་ཚངས་པའི་གནས་ན་འཁོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱི་གཙུག་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཟླ་བ་ལྟ་བུའི་ཞལ་ནས་བྱུང་བའི་རྨད་བྱུང་འོད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་སྣང་བར་མཛད། །དེ་ཡིས་རེག་པར་གྱུར་པའི་དབང་གིས་མཚམས་མེད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བ་ཉིད་དུ་གྱུར། །ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡིད་འོང་ཚིག་སྟེ་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱང་ཚིམ་པར་བགྱིད། །ལྷ་དང་མི་ཡི་སྒྲ་སྐད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་དག་ལ་གཙང་བ་སྟེ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་མུན་པ་རྡུལ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགྱིད་ཅིང་ཤེས་རབ་གསལ་བར་བགྱིད། །དགའ་དང་མགུ་བགྱིད་བདེ་བ་ཤིན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བགྱིད་ཅིང་ཐར་པ་ཡང་དག་སྟོན་པ་ལགས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དུས་གསུམ་གཏོགས་པ་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་གར་ཡང་ཆགས་པ་མ་མཆིས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཆུང་དང་འབྲིང་དང་དམ་པ་མ་ལུས་ཐུགས་སུ་ཆུད། །གང་དག་གི་ནི་དབང་པོ་བསམ་པ་དག་དང་འགྲོ་དང་ཐར་པ་ཐ་དད་ཇི་འདྲ་བ། །ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་དེ་སླད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཤིང་རྒྱལ་དྲུང་དུ་གླགས་ལྟའི་ཕྱིར་བརྩོན་བདུད་རྣམས་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྙེད། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐད་དུ་ལྷགས་པར་གྱུར་ཀྱང་གནས་ལས་མ་གཡོས་ཐུགས་བརྩེར་ལྡན་པའི་བློ་མངའ་བ། །མངའ་བདག་ཁྱོད་ཀྱིས་བདེན་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དཔལ་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་བྱམས་པས་ཕམ་པར་མཛད། །དེ་སླད་མི་རྣམས་སུ་ཞིག་དེང་འདིར་ཁྱོད་ལ་མཆོད་པའི་སླད་དུ་ཁྱོད་ལ་ངོམས་པར་འཛིན། །མངའ་བདག་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་བྱེད་པ་མེད་དང་ཡ་མ་རླ་དང་ཟླ་བ 53.134a འདྲ་བ་དང ། །དབུ་བ་གློག་སྤྲིན་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་འདྲ་ཞིང་སྒྱུ་མ་འདྲ་རྒྱུ་ལྟ་བུར་ཐུགས་སུ་ཆུད། །གང་ལ་རྒྱུ་མེད་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་དེ་དག་ནི་རྟག་ཏུ་བདག་མེད་དེ། །དེ་ལྟར་འགྲོ་བའི་འདོད་པ་ལྔ་བསྐྱེད་མཛད་པས་མངའ་བདག་ཁྱོད་ནི་ཐར་པ་ལགས་པར་འོས། །གང་གི་དོན་དུ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོར་དཀའ་བ་རྣམས་ནི་བསྟེན་པ་དང ། །གང་གི་དོན་དུ་རྟག་ཏུ་འགྲོ་ལ་ཕན་མཛད་འདྲེན་པ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་མཛད་པ་དང ། །གང་གི་དོན་དུ་སྦྱིན་དང་ཡང་དག་སྡོམ་དང་དུལ་དང་བཟོད་པ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པ་ཡི། །རྣམ་འདྲེན་ཁྱོད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དེ་ནི་རྫོགས་པར་གྱུར། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚུལ་དང་འཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྐབས་ཕྱེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དྲིས་ཤིག་དང ། ངས་དྲི་བ་དྲི་པ་དེ་དང་དེ་ལུང་བསྟན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སྐབས་ཕྱེ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ངན་འགྲོ་དང་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་དང ། མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་འདས་པ་དང ། ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་བར་འགྲོ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སངས་རྒྱས་མཐོང 53.134b བ་ཐོབ་པ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་དང ། འཚམ་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་འཐོབ་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དད་པ་དང ། དགའ་བའི་ཤས་ཆེ་བ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོན་པ་དང ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབོགས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་དོན་ཏུ་གཉེར་བ་དང ། ཆོས་འཚལ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བས་དགའ་བ་དང ། ཐོས་པ་ཚལ་བས་ཆོ་ག་མ་འཚལ་བ་དང ། ཐོས་པ་སྒྲུབས་པས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་མོས་པ་དང ། ནགས་དང ། ནགས་འདབ་ན་རྒྱུ་བ་དང ། འཕགས་པའི་རིགས་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང ། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་གནས་པ་དང ། ཆད་པ་དང་རྟག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞུགས་པ་དང ། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང ། སྒྲིབ་པ་མ་མཆིས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང ། བསམ་པ་དང ། ཆོ་ག་འཚལ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་དང ། གཟུང་བ་དང ། བཀླག་པ་དང ། བརྡ་སྤྲོད་པ་ལ་མཁས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་དང ། སྐྲག་པ་དང ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི 53.135a སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་དང ། བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང ། ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་འདི་འདྲི་བར་སེམས་པ་ནི་ཀླུའི་བདག་པོ་ལེགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ངན་འགྲོ་དང་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་སེམས་མེད་པ་དང ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་ཐམས་ཅད་སྲུང་བ་དང ། གཞན་གྱི་ཉེས་པ་མི་གླེང་ཞིང་བརྙས་པར་མི་བྱེད་པ། བདག་གིས་འཁྲུལ་པ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ལ་མི་རྟོག་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ངན་འགྲོ་དང ། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མི་ཁོམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང ། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་བསྔགས་པ་རྒྱུན་ཏུ་བརྗོད་པ་དང ། ཆོས་འདོད་པ་རྣམས་གཡེངས་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། གཞན་དག་གི་འགྱོད་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་འགྱོད་ཅིང་འདུག་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྱོད་པ་སེལ་བ 53.135b སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་ཁོམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་གཏོང་ཞིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྒྲོགས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་མི་གཏོང་ཞིང་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། སྨོན་ལམ་ལ་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང ། མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྔགས་པ་རྒྱུན་ཏུ་བརྗོད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟ་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛུད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་པ་ཐོས་པ་དེར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང ། རྒྱུད་ཞུམ་པ་མེད་ཅིང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྒྱུ་མེད་པ་དང་གཡོ་མེད་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ལ་གཅེས་པ་དང་གུས་པ་དང་རི་མོ་བྱེད་པ་དང ། བཀའ་བློ་བདེ་ཞིང 53.136a གསོ་སླ་ལ་དེས་པ་དང ། ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་སྲི་ཞུ་བྱེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གསུཾ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཚམ་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་བརླང་ཞིང་གྱ་གྱུ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང ། ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་བསལ་བ་དང ། གཞན་དག་གི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བདེ་བར་སྦྱང་བ་བར་དགའ་བ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མཚན་མའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མོས་པའི་སྟོབས་དང ། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་གཏོང་བའི་སྟོབས་དང ། ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་པའི་སྟོབས་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གཉིས་དང་ལྡན་ན་དགའ་བའི་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུའི་སྟོབས་དང ། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགའ་བའི་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་དང ། བཟོད་པའི་སྟོབས་དང ། ཡང་དག་པའི་ལས་ལ་ལེགས་པར་བརྩོན་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ 53.136b ཆོས་གཉིས་དང་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་གསུམ་གྱི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་ལྡན་པ་དང ། བག་ཡོད་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་སོ། །གཞན་ཡང་གཉིས་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དང ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་བལྟ་བ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ། ཆོས་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང་སྒྲ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། དྲི་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། རོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། རེག་བྱ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ལྔ་པོ་ནི་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ། གཞན་ཡང་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་དོན་ཏུ་གཉེར་བ་ཡིན་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་གྱི་ལུས་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོན་ཏན་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་གྱི་སྲོག་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་གྱི་རེག་པ་དོན་ཏུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། དགེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་གྱི་ཚོར་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་གྱི། བདག་གི་དགེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དྲུག་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་འདོད་ཀྱི། གོས་མཚོན་ཅན་གྱི་རྟགས་འཛིན་པ་ཙམ་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ཉན་པ་འདོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་གསང་ཚིག་ཉན 53.137a འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་བསྟན་པ་འདོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པར་འདོད་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་བསྒྲུབ་པ་འདོད་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང་བརྡ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉན་འདོད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དྲུག་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ། དགའ་བས་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གཏམ་ལ་དགའི་ཐེག་པ་དམན་པའི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་གཏམ་ལ་དགའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་གཏམ་ལ་དགའི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པོའི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་ལ་དགའི་འཁོར་བ་བཅད་པའི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་གཏམ་ལ་དགའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་འཛིན་པའི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་བདག་མེད་པའི་རང་བཞིན་དང་རྐྱེན་རྣམ་པར་དག་པའི་གཏམ་ལ་དགའི་ཆད་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། བདག་དང་སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང་སྐྱེས་བུ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པའི་གཏམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ལ་དགའི་དམིགས་པར་ལྟ་བའི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་དམིགས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་བཀོད་པའི་གཏམ་ལ་དགའི། ཞི་བ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པའི་གཏམ་ལ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ 53.137b ལ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དོན་གྱི་དབང་རྣམ་པ་ལྔ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོས་པ་ལས་ཤེས་རབ་འབྱུང་བར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོས་པས་འགྱོད་པ་དང་ཐེ་ཙོམ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྟོག་པར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོས་པས་མི་འཇིགས་པར་འགྱུར་ལ་མི་འཇིགས་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཙོམ་ཆད་པར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དོན་གྱི་དབང་རྣམ་པ་གཉིས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོག་མི་ཤེས་ཏེ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་བ་དང ། ཆགས་པ་མེད་པའི་གཟུངས་འཐོབ་པ་སྟེ་དེ་གཉིས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོས་པ་སྒྲུབ་པས་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་ཏེ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་རྣམས་ལ་འདོད་པ་ཉུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་རྣམས་ལ་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང ། སྤྱོད་ལམ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་དང ། ཤེས་བཞིན་དང ། ཇི 53.138a སྐད་ཐོས་པ་ལ་ཤས་ཆེར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་དང ། འདུ་འཛི་མེད་པས་བྱ་བ་ཉུང་བ་དང ། སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང ། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བ་དང ། བླ་མ་ལ་གུས་པ་དང ། རི་མོ་བྱེད་པ་དང ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང ། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང་ཤེས་པས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོས་པ་སྒྲུབ་པས་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་མོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། བདག་གིས་ལས་བྱས་པ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་བདག་གིས་བྱས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོ་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གི་སེམས་གཏོང་བར་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་སྨད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། བདག་གྲོལ་ཟིན་ནས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་བཅིང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཅིངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆིང་བ་དེ་ལས་རབ་ཏུ་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་སྟེ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་ཐོས་པ་ཉུང་བའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏིང་འཛིན་དང ། མཐུན་པ་ཡོན་ནོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ 53.138b སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའི་ལམ་ལ་སེམས་ཅན་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པའོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྲེད་པའི་བག་ལ་ཉལ་བ་སྤོང་བའོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞི་བ་དང ། རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་ལམ་ལ་འཇུག་གོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་འཕགས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་དགོད་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནགས་དང་ནགས་འདབས་ན་རྒྱུ་ཞིང་བས་མཐའི་གནས་མལ་དག་ན་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་འདོད་པ་དང ། སྤྱོད་ལམ་རབ་ཏུ་ཞི་བས་ལྷ་དང་མི་རྣམས་མགུ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནགས་འདབ་ན་རྒྱུ་ཞིང་བས་མཐའི་གནས་མལ་དག་ན་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དོན་གྱི་དབང་རྣམ་པ་བཞི་མཐོང་ནས། ནགས་དང་ནགས་འདབས་ན་རྒྱུ་ཞིང་བས་མཐའི་གནས་མལ་དག་ན་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དགོན་པ་དང་རབ་ཏུ་དགོན་པ་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན་ཏེ། དགོན་པ་ནི་གནས་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཐར་བར་བྱ་བ་ལ་དམིགས་པ་ནི་བདག་གིས་བྲེ་མོ་གཏམ་ཟེར་བ་ཡིན་གྱི། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་དང ། བདག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱན་བསགས 53.139a ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་དང ། བདག་གིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུ་མ་དག་གི་རྗེས་སུ་བསླབ་དགོས་སོ་སྙམ་པ་དང ། བདག་དགོན་པ་ན་གནས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ནས་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དང ། ལྗོང་དང་ཡུལ་འཁོར་དང ། ཕོ་བྲང་འཁོར་དག་ཏུ་སོང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་ནགས་དང་ནགས་འདབ་ན་རྒྱུ་ཞིང་བས་མཐའི་གནས་མལ་དག་ན་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང ། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་ཕུལ་དང་རབ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། དགའ་བ་དང ། མི་དགའ་བ་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་འདུ་འཛིའི་བྱ་བ་མེད་པ་དང ། སེམས་རག་ལས་པ་མེད་ཅིང་གང་དུ་འདོད་པར་འགྲོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རང་ཉམ་དང ། རང་དབང་དང ། ཐ་མལ་པར་གནས་པ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མྱུར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་ཚུལ་འཆོས་པ་དང ། ཁ་གསག་མི་འབྱུང་བ་དང ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བའི་སེམས་མི་སྐྱེ་བ་དང ། སྒྲུབ་བཅིང་འདུག་པ་ན་ཁྱིམ་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང ། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་དང ། ཕན་ཡོན་ཕུལ་དང་རབ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང ། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་གནས་པ་དང ། མང་དུ 53.139b ཐོས་པ་དང ། སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་ལ་དགའ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་མང་བ་དང ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་གནས་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ཤེས་རབ་སྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པ་དང ། བརྩམས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང ། བདག་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང ། བདག་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་དང ། བདག་སྟོང་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་སོམ་ཉི་མེད་པ་དང ། བདག་དབེན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་ལ་འཇུག་པ་དང ། བདག་ཞི་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང ། བདག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། བདག་ཟབ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟབ་པར་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། བདག་བེམས་པོ་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བེམས་པོ་ཡིན་པར་ངེས་པར་རྟོག་པ་དང ། བདག་གཟུང་དུ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་དུ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བར་མཐོང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། རྒྱུའི་བྱ་བ་དང ། རྐྱེན་ལ་དམིགས་ཏེ 53.140a སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། འཕོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། ཡུལ་ལ་མི་གནས་ཤིང་ཕྱོགས་ན་མི་གནས་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྲག་ཆ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་སྡོད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་དང་གློག་སྣང་བ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གིས་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། བློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རབ་ཏུ་དག་པར་ཤེས་པ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། འཇིགས་པ་དང ། གནས་པ་དང་བྲལ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆད་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་ཤེས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆད་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྟག་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། མི་རྟག་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང ། སྐྱེས་ནས་ཞིག་ཅིང་ཞུ་སྟེ། མི་གནས་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྟག་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ 53.140b ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ནས་རྒ་ཤི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བར་ལ་འཇུག་པ་དང ། མ་རིག་པ་འགག་པ་ནས་རྒ་ཤི་འགག་པའི་བར་ལ་འཇུག་པ་དང ། ཆད་པར་ལྟ་བར་ཡང་མི་ལྟུང་བ་དང ། རྟག་པར་ལྟ་བར་ཡང་མི་གནས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པས་བདག་དང་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པས་སྲོག་དང་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པས་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པར་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པས་ཆད་པ་དང་རྟག་པར་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ལྟ་བས་དེའི་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། ངན་དུ་སྨྲས་པའི་ཚིག་དང་དུ་ལེན་པས་ལྷའི་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། སྔོན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཏོང་བས་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། མཐུན་པར་བྱེད་པ་དང ། བཀའ་བློ་བདེ་བ་དང ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་བྱེད་པས་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་རྣམས་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། 53.141a དྲུག་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་མར་མེ་བྱིན་པས་ནི་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སིལ་སྙན་དང ། ཕེག་རྡོབ་པ་དང ། གླུའི་དབྱངས་ཐམས་ཅད་བྱིན་པས་ནི་ལྷའི་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱིན་པས་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་དྲན་པར་བྱེད་ཅིང་བསྐུལ་བས་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲིབ་པ་དང ། འགྱོད་པ་བསལ་བས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བྱིན་པས་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྟ་བས་ནི་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པས་ནི་ལྷའི་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱིས་ངེས་པར་བརྟགས་པས་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པས་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །འདུན་པ་དྲག་པོས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་སྒྲུབས་པས་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་གང་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་མིག་གང་ཡིན་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་མིག་གང་ཡིན་པ་དང ། ལྷ་དང་ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་མིག་གང་ཡིན་པ་དེ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷའི་མིག་དེ་ཆེས་འདས་པ་དང ། ཆེས་གསལ་བ་དང ། ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང ། ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང ། ཆེས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། 53.141b དེའི་ལྷའི་མིག་དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་གྱི་ཡུལ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་འམ། གཟུགས་སུ་སྣང་བ་འམ། ཆོས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡང་མི་རྟོགས་པ་དང ། མི་མཐོང་བ་དང ། མི་ཤེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་རྣ་བ་གང་ཡིན་པ་ནས་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་བར་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་རྣ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷའི་རྣ་བ་དེ་ཆེས་འདས་པ་དང ། ཆེས་གསལ་བ་དང ། ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང ། ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང ། ཆེས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྷའི་རྣ་བའི་དབང་པོ་དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙན་གྱི་ཡུལ་མ་གཏོགས་པར་སྒྲར་གྲག་པ་གང་ཡང་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། དེས་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དང ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་དང ། སེམས་ཀྱི་དཔྱོད་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང ། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང ། སེམས་ཀྱི་ངེས་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་བརྟག་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང ། སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་དང ། སེམས་བསྡུ་བ་དང ། སེམས་བྲལ་བར་གཡོ་བ་དང ། སེམས་ལྷག་པར་གཡོ་བ་དང ། སེམས་བསྐུལ་བ་དང ། སེམས་གནས་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་སྔོན་ཀྱི་མཐའ་དང ། སེམས་ཀྱི་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང ། སེམས་ཀྱི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང ། སེམས་ཀྱི་གནས་དང ། སེམས་ཀྱི་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེས་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན 53.142a པས་བདག་དང་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའི་མུར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་འཆི་འཕོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་དྲན་ཏེ། རྣམ་པ་དང་བཅས། ཡུལ་ཕྱོགས་དང་བཅས་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཐོབ་སྟེ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རང་གི་སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པས་དོན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་དེའི་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡང་ཀུན་སྟོན། ལ་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཡང་མི་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་མ་ཆགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་ཤིང་རང་བཞིན་གྱིས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཡང་འཁོར་བའི་རྒྱུན་ལ་གནས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ 53.142b བཞི་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོང་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། འཁོར་བ་ཡང་མཐོང་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡང་མཐོང་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་ཡང་འཇུག་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དབེན་པར་ཡང་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡང་འཇུག་ལ། འདུས་མ་བྱས་པ་ཡང་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡང་མཐོང་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཐོབ་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདུས་བྱས་ལ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཤེས་པས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་མེད་དེ། དེར་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང ། བསམ་པ་དང་ཆོ་ག་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་པ་དང ། ཤེས་པ་དང ། བསམ་པ་ལས་སུ་རུང་བའི་བསམ་པ་དང ། སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཐབས་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང 53.143a ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང ། བསམ་པ་དང་ཆོ་ག་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ལྟ་བས་ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང ། བརྩོན་པ་བརྟན་པས་སེམས་ཅན་ལ་བདེ་བ་སྦྱིན་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང ། གོང་དུ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་ཡང་འགོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཛིན་པ་དང ། ཀློག་པ་དང ། བརྡ་སྤྲོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། གཟུངས་ཐོབ་པ་དང ། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་སྒྲུབ་པ་དང ། ཡང་དག་པ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང ། ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་ཐོབ་པ་དང ། དགོངས་པའི་ཚིག་སྟོན་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དྲུག་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཛིན་པ་དང ། ཀློག་པ་དང ། བརྡ་སྤྲོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ཡང་ལྡན་ལ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ཡང་ཡིན་པ་དང ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་ཡང་བྱེད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ་ཁམས 53.143b གསུམ་པས་ཀྱང་ཡིད་རྟག་ཏུ་སྐྲག་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡང་མི་ལྟུང་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ལྟ་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་སོགས་པ་དང ། མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་སོགས་པ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མ་ཆགས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྲག་པ་དང་འཇིག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པས་ཉེ་བར་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ་མཚན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅད་པ་དང ། བཟོད་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པ་ཡིན་ཏེ་དབང་པོ་མ་ཉམས་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་ཅང་ཤེས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་དོན་དང་ཆོས་དང ། ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་ལ་མཁས་པ་དང ། གཟུངས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཙོམ་གཅོད་པ་ལ་མཁས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྲག་པ་དང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང ། བྲལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད 53.144a དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་དང ། བདག་གི་འཁྲུལ་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ལ་མི་རྟོག་པ་དང ། སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་གཞན་དག་ལ་བརྙས་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཐོབ་པས་ཀྱང་མཐོ་བར་མི་འཛིན་ལ་མ་ཐོབ་པས་ཀྱང་དམའ་བར་མི་འཛིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོན་གནས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང ། བགོ་བཤའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་སློབ་དཔོན་དཔེ་མཁྱུད་མི་བྱེད་པ་དང ། གཞན་གྱི་བདེ་བས་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་དང་བྲལ་བ་དང ། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་གནས་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མ་ཉམས་པ་ཡིན་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོའི་རིག་པའི་ཆོ་ག་ཤེས་པ་དང ། ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་ཆགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་དང ། ཟད་མི་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སྤྱོད་པར་བྱེད་ལ་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཟད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ 53.144b སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབེན་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་གསུམ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ། གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བརྟན་པ་དང ། ངག་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ་དང ། སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པས་སྒྲུབ་པ་དང ། དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བས་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་རྣམས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ལྷ་དང་ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང ། 53.145a ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །དགེ་སློང་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །དགེ་སློང་མ་བརྒྱད་སྟོང་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམས་པར་གྲོལ་ལོ། །ལྷའི་བུ་ལྔ་སྟོང་གིས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་བོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཡང་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཡང་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་ཡང་བབ་བོ། །ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བར་སྣང་ལས་སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་དག་དཀྲོལ་ཏེ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་སྐད་ཀྱང་ཆེད་དུ་བརྗོད་དེ། ཨ་ལ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཉིས་པ་བསྐོར་བ་འདི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་བསྐོར་ཏོ། །ཡུལ་བཱ་ར་ཎ་སཱི་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་དགས་ཀྱི་ནགས་སུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་བསྐོར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མཚུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པའི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་།ཐོས་ནས་ཀྱང་འཆང་བར་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་མིར་སྐྱེ་བ་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལེགས་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལེགས་པར་ཐོས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་འདི་ཐོས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད 53.145b པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ནི་བཀག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་གི་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བའི་སྒོ་རྣམས་ནི་ཕྱེ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཟིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། གྲོགས་པོ་དག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་ཚིག་འདི་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ། །མདོ་སྡེའི་ཚིག་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཤིག་ལ། ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་མ་གཏོགས་པ་དེ་དག་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་ན་གང་དག་བསྔགས་པ་ཐོས་ནས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པ་ལས་གླེང་བཞིའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། །། བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་བཤད་པ་འདི་ཐོས་ནས། ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས། རྒྱ་མཚོའི་གནས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་བཀོད་པ་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་འབྱུང་བའི་འོད་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་ཀྱི་དགབ་པར་ཕུལ་ལོ། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེའི་འོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་འོད་མོག་མོག་པོར་བྱས་སོ། །འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་མཚར་ཏུ་གྱུར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཚིག་འདི་སྐད་དུ་ཨ་ལ་ལ་སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། དེ་བྱུང་བས་ནི་འདི་ལྟར་ཡ་མཚན་དུ་རུང་ཞིང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་དག་ཀྱང་སྣང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། ། 53.146a དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་དགབ་པ་བྱས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ན་བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་འོད་དྲི་མ་མ་མཆིས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།འོད་དེས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་གྱུར་ཅིག་།སེམས་ཅན་གང་ལ་འོད་དེས་ཕོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནོད་པར་མ་གྱུར་ཅིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་བདག་གིས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པ་སྒྲིབ་པ་མ་མཆིས་པ་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།ལམ་ཤེས་པ་དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལམ་ལོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་འགོད་པར་གྱུར་ཅིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མུན་པ་མུན་ནག་དང་བྲལ་ཏེ། ལམ་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ལག་ན་ཐོགས་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤེས་པ་ཅན། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚོན་ཆ་ཅན། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད། བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད། བསམ་གཏན་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱེད། ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་མཐོང་བར་བྱེད། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལ་སྦྱིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མཉམ་པ་ཉིད 53.146b དོ། །བདག་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། མཉམ་པ་ཉིད་འདི་དག་ཀྱང་མི་སྤོང་ལ་སྦྱིན་པ་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་འཇལ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང ། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང ། རྩོད་པ་ཐམས་ཅད་འདོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏོང་བའི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཞེ་ན། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་དབེན་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ལ་ཡང་མི་རྟེན། འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ཡང་མི་རྟེན། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་ཡང་མི་རྟེན། ནང་ལ་ཡང་མི་རྟེན། ཕྱི་རོལ་ལ་ཡང་མི་རྟེན། ཕུང་པོ་ལ་ཡང་མི་རྟེན། ཁམས་ལ་ཡང་མི་རྟེན། སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཡང་མི་རྟེན། བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་མི་རྟེན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་རྟེན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མི་རྟེན་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། བཟོད་པ་གང་སྒོམ་པ་ན་བདག་དང་སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང་གང་ཟག་ཏུ་མི་དམིགས་ཤིང ། ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ནང་དག་པ་དང ། སེམས 53.147a ཅན་དག་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དག་པས་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བཟོད་པ་ཡང་སྒོམ་ལ། ཆོས་གང་ཡང་སྒོམ་པར་མི་བྱེད། མི་སྒོམ་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། ཆོས་གང་ཡང་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རམ་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་སྒོམ་པར་མི་བྱེད། ཆོས་གང་ཡང་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་སྒོམ་པར་མི་བྱེད། སེམས་ཅན་བདག་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་དབེན་པས་ཀྱང་མི་སྐྲག་མི་དངང་དངང་བར་མི་འགྱུར་ལ་བཟོད་པ་དེ་ཡང་ལུས་ལ་དམིགས་པ་དང ། ངག་ལ་དམིགས་པ་དང ། སེམས་ལ་དམིགས་པས་བཟོད་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། དེ་ལུས་བཤིག་པ་འམ། ཡན་ལག་དང ། ཉིང་ལག་རྣམས་གཅོད་པ་ན་རྩཝ་དང ། ཤིང་དང་རྩིག་པ་དང་འདྲ་བར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་བཟོད་པ་དང ། དེ་གཞན་གྱིས་ངན་དུ་སྨྲས་པ་ཐོས་ན་ངག་ཡ་མ་བརླ་དང་ངག་གསོབ་དང་ངག་གསོག་དང ། ངག་གཟུང་དུ་མེད་པ་དང ། ངག་ཞི་བ་དང ། ངག་མི་གནས་པར་ཤེས་ནས་བཟོད་པ་དང ། དེ་སེམས་རྙོག་པ་མེད་པ་དང ། སེམས་གསར་མ་ཡིན་པ་དང ། སེམས་རྙིང་མ་ཡིན་པ་དང ། གཅིག་ལ་གཅིག་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དང ། སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པས་མེད་པར་འགྱུར་བར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་བཟོད་ལ། མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་རྩོམ་ལ། བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དེས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་རིག་ནས་ཆོས་གང་ཡང་བདེན་པར 53.147b ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ལ། མི་བདེན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ཡང་མཐོང་བ་དང ། དེས་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ན་ཆོས་རྣམས་འཕེལ་བར་ཡང་མི་བྱེད། འགྲིབ་པ་ཡང་མི་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤུངས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡུལ་ན་མི་གནས་པ་དང ། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ་དང ། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་བ་དང ། གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ལ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མི་དམིགས་ཏེ། སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་པ་ལ། ཆོས་ལ་མ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་འདིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། བཙལ་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་དམིགས་པ་དང ། ཚོལ་བ་ན་ཡང་གང་གིས་བཙལ་བ་དང ། གང་བཙལ་བ་དང ། སུས་བཙལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཤེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་བསམ་གཏན་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ། མཉམ་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་ཉམས་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཕུན་སུམ 53.148a ཚོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། དེ་བསམ་གཏན་ཀྱང་བསམ་གཏན་དུ་བྱེད་ལ། ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེད་པར་ཡང་མི་བྱེད། འབྲི་བར་ཡང་མི་བྱེད་པ་དང ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མི་རྟེན་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འཐུན་པ་དང་མི་འཐུན་པ་མེད་པར་ཡང་བསམ་གཏན་བྱེད་པ་དང ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་བསམ་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བ་དེ་དག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། དེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་ཅི་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་བུས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་ན་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལུས་དང་སེམས་ལ་ཡང་མི་གནས་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་སེམས་མི་གནས་པ་དེ་ནི་མི་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱ་ཟིལ་ཀྱིས་གནོན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང ། བསམ་གཏན་དང ། བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཟིལ་ཀྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང ། བསམ་གཏན་དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་དང ། ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་མཐའི་བར་དུ་ཐུག་པར་མཛད་དེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་བསམ 53.148b གཏན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་ཆོས་ལྷག་པར་མཐོང་བ་གང་ཞེ་ན། དེས་ཆོས་གང་ལྷག་པར་མཐོང་བ་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཁོ་ནས་ལྷག་པར་མཐོང་གི། ཤའི་མིག་དང ། ལྷའི་མིག་གིས་ཆོས་དེ་དག་ལྷག་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཞི་བ་ཁོ་ནར་ལྷག་པར་མཐོང་གི་མ་ཞི་བར་ལྷག་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་རྒྱུ་བ་མེད་པ་དང ། གནས་པ་མེད་པ་དང ། དབེན་པ་དང ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་ལྷག་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་མཐོང་བའོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་མཐོང་བ་ན་གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་མཐོང་ན་ནི་ལྷག་མཐོང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་མཐོང་བས་ནི་ལྷག་མཐོང་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ནི་ཆོས་ལྷག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། བདག་མ་མཐོང་བ་དང ། སེམས་ཅན་མ་མཐོང་བ་དང ། སྲོག་དང ། གསོ་བ་དང ། སྐྱེས་བུ་དང ། གང་ཟག་མ་མཐོང་བ་ནི་ཆོས་ལྷག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པར་མཐོང་ནས། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཀྱེ་མ་ཆོས་འདི་དག་ནི་འདི་ལྟར་དག་ན་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ་སྙམ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །དེ་བས་ན་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་ཆོས་ལྷག་པར་མཐོང་བའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། ཀླུའི 53.149a བདག་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་བདག་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ལ་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་དབེན་པ་དང ། སེམས་ཅན་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དང ། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དང ། སེམས་ཅན་སྟོང་པ་དང ། སེམས་ཅན་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་མ་སྐྱེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་མ་བྱུང་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་བདག་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། སྲོག་དང ། གསོ་བ་དང ། སྐྱེས་བུ་དང ། གང་ཟག་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། དངོས་པོ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། རྫས་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི་ཀླུ་བདག་པོ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཉིད་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། མིང་དེ་ཡང་མིང་དུ་མི་དམིགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཅི་ཙམ་དུ་ཆོས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 53.149b དེ་ལ་ཆོས་གང་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བརྗོད་པ་འམ་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་ཚུལ་འདིས་བསྟན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ནི་སྒྲའི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ལ་མ་གཏོགས་པར་གང་གཞན་དུ་བགྲང་དུ་རུང་བའི་ཆོས་ཅི་ཡང་མེད་མངོ ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འདུས་མ་བགྱིས་པ་ལགས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་གདགས་པ་ཅི་ཡང་ཡོད་དམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་སེམས་ཅན 53.150a རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཇི་ཙམ་དུ་བསྟན་པ་ལ་ལྟོས། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་མིང་དང་བརྡས་འདོགས་པར་མཛད་དེ། ཆོས་འདི་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་རྣམས་དང ། འདུས་བྱས་རྣམས་དང ། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་དང ། བསྟེན་པར་བྱ་བ་རྣམས་དང ། ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་དང ། གདགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་དང ། བཞག་པར་བྱ་བ་རྣམས་དང ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས། དང ། སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་དང ། མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འདོགས་པར་མཛད་དེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམ་པར་བཞག་པ་བསྟན་པ་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་ལ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མཚན་མར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་གཟིགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་སྐྱེས་ལ། དེས་ནམ་མཁའི་ཁམས་གཟུགས་མེད་ཅིང་བསྟན་དུ་མེད་པ་འདི་ལ་ཚོན་རྩི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རི་མོར་བྲིས་ཏེ། ལྷའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱང་དེར་བསྟན། མིའི་གཟུགས་རྣམས་དང ། རྟ་དང ། གླང་པོ་ཆེ་དང ། ཤིང་རྟ་དང ། དཔུང་བུ་ཆུང་དང ། བཞོན་པ་རྣམས་ཀྱང་དེར་བསྟན་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་མི་དེ་དཀའ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས 53.150b ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བས་ན་གང་གཟུགས་མེད་ཅིང་བསྟན་དུ་མེད་པ། གཟུང་དུ་མེད་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང ། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་རང ། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ལ་བརྡ་སྤྲད་ཅིང་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་ཏེ། ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱས་པ་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆེས་དཀའ་བ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བས་ཀྱང་གང་དག་འདི་ལྟར་བསྟན་པའི་ཆོས་འདི་དག་ལ་མོས་པར་འགྱུར་བ་འམ། འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ཆེས་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཟབ་མོའི་ཚུལ་འདི་ལ་འཇུག་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཀྱང་ཀླགས་མི་རྙེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་འདས་པའི་དུས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་པ་ངས་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ། མཆོད་པ་ཡང་བྱས། དེ་དག་གི་བསྟན་པ་ལ་ཡང་ང་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་སྤྱད་ན། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་ང་ལ་འདི་ལྟར་ཟབ་ཅིང་འདི་ལྟར་རྒྱུ་བ་ཆད་པའི་ཆོས་མ་བསྟན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་སྦྱོར་བའི་གཏམ་ཉི་ཚེ་དང ། སྦྱིན་པ་དང ། དུལ་བ་དང ། ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དང ། དེས་པའི་གཏམ་ཉི་ཚེ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཐོས་པ་དང ། གཏོང་བ་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བག་ཡོད་པའི་གཏམ་ཉི་ཚེ་དང ། ཚངས་པར་སྤྱད་པ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའི་གཏམ་ཉི་ཚེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གང་གི་ཚེ་ང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པར་གྱུར་དེའི་ཚེ་ནི་ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཆེན་པོ་ལས་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ཐོས་སོ། ། 53.151a ཐོས་ནས་ཀྱང་ང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་ཟབ་ཅིང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་བྱས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ། སེམས་ཅན་དང་སྲོག་དང ། གསོ་བ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མོས་པ་དང ། དད་པ་དང་འཛིན་པ་དང ། གཞན་དག་ལ་ཡང་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་ལ་ཞུགས་པ། གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ལྷ་རྣམས་དང ། མི་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་དེ་སྙེད་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་བྱིན་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་མང་པོ་བྱིན་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་དེ་སྙེད་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། དེ་དག་ལ་མི་རྟག་པ་དང་ལྡན་པ་ཚིག་གཅིག་ཙམ་བསྟན་ཏམ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ལྡན་པ་འམ། བདག་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་འམ། ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་འམ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་འམ། མཚན་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་འམ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་འམ། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གསོ་བ་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་འམ་མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་ཚིག་གཅིག་ཙམ་བསྟན་ན། དེ་ཉིད་དེས་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་དེ་བས་ཆེས་མང་དུ་བྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱང་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདུས་བྱས་ཀྱི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས 53.151b སྔོན་མྱོང་ཟིན་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྔོན་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་འདི་ལྟར་ཟབ་པའི་ཆོས་འདི་དག་ཐོས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གི་དོན་དང ། གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འོངས་ལ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདུག་ནས་ཟབ་མོའི་གཏམ་གྱི་བར་ཆད་བྱེད་དེ། གཏམ་སྣ་ཚོགས་གླེང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་ཡིན་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་ཇི་སྲིད་དུ་ཟབ་མོའི་ཆོས་གྲགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་མི་ཆོས་འདོད་དེ། ཆོས་ཉན་པ་ནི་ཉུང་ལ་མི་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ནི་མང་སྟེ། དེར་དམ་པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་པོ་གང་གིས་ཟབ་མོའི་གཏམ་ནི་འཆབ་པར་བྱེད་ལ་གཏམ་སྣ་ཚོགས་ནི། གླེང་བར་བྱེད་ན་དེར་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པས་ལྷ་རྣམས་ཡི་མ་རངས་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་གང་ཁོ་ན་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པའི་གཏམ་གླེང་ཞིང་འདུག་སྟེ། ཀྱེ་རེ་ངན་འདི་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མི་གྲག་གོ་ཞེས་ཚིག་ངན་འཐོན་ནས་དེ་དག་འཁོར་དེ་དག་ལ་མི་དགའ་སྟེ། འདོང་བར་བྱེད་དོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྦྱིན་པ་དང ། དུལ་བ་དང ། ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དང ། དེས་པའི་གཏམ་དང ། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང ། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གཏམ་དང ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཐོས་པ་དང་བག་ཡོད་པ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང ། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའི་གཏམ་སངས 53.152a རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང ། འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡིན་གྱི། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་བཞི་དང ། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་དང ། འཇིག་རྟེན་པའི་སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཤེས་པ་དང ། ཡི་གེ་དང ། གྲངས་དང ། བགྲང་བ་དང ། ལག་རྩིས་ཤེས་པ་དང ། འབྱུང་ཁུངས་ཤེས་པ་དང ། སྔགས་དང ། སྨན་དང་གསོ་བ་ཤེས་པ་དང ། ལས་དང་བཟོའི་གནས་ཤེས་པ་དང ། མཚན་མ་དང་བཅས་པ་དང ། ཆེད་དུ་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་དང ། རྒྱུ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། རྫས་དང་བཅས་པ་ཤེས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ལས་ཐོས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་མི་རྟག་པའི་དོན་དང ། སྡུག་བསྔལ་བའི་དོན་དང ། བདག་མེད་པའི་དོན་དང ། ཞི་བའི་དོན་དང ། སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤོང་བའི་དོན་དང ། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དོན་དང ། ལམ་སྒོམ་པའི་དོན་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པའི་དོན་དང ། མཚན་མ་མེད་པས་ངེས་པར་རྒལ་བའི་དོན་དང ། སྨོན་པ་མེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང ། མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་བྱུང་བའི 53.152b དོན་དང ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང ། དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། ལམ་དང་ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་གི་དོན་དང ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་དང ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དབེན་པའི་དོན་དང ། ཆོས་གང་རྗེས་སུ་རྟོགས་ནས་ཆོས་རྣམས་དང ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྟན་དུ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། ཆད་པ་མེད་པ་དང ། རྟག་པ་མེད་པ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་དང ། རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་དང ། དེ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་མཐོང་བས་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ལ་འཇུག་ལ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་བྲལ་བ་དང ། ཕྲི་བ་ཡང་མེད་བསྣན་པ་ཡང་མེད་པ་དང ། མུན་པ་ཡང་མེད་སྣང་བ་ཡང་མེད་པ་དང ། ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དང ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང ། མཉམ་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང ། མཚན་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དང ། འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དང ། རིག་པ་མེད་པ་དང ། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་གཅད་པ་དང ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་པ་དང ། དེས་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་ལ། མ་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་པ་དང ། བླངས་པ་ཡང་མེད་བོར་བ་ཡང་མེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་སྟོན་ཅིང་འཆད་པ་གང་གིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ། 53.153a འཐོབ་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་འཐོབ་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཞིའི་གནས་ལས་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐ་སྙད་དུ་གདགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་ཚིག་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་ངག་མེད་པ་སྒྲ་མེད་པ། ཚིག་གི་ལམ་མེད་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་མེད་པ། གདགས་པ་མེད་པ། མིང་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ། བསམ་དུ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང ། བརྡ་སྤྲད་པ་དང ། ཉེ་བར་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་ང་ཡི་གེ་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་མི་སྟོན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡི་གེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་ཡི་གེ་མེད་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ང་ནི་བརྗོད་པ་འདོད་པ་ལ་ཆོས་མི་སྟོན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ང་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མི་སྟོན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ང་ནི་ཆོས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་ལ་མངོན་པར 53.153b ཞེན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་སྤྲོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་རློམ་སེམས་སུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་མཚན་མར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་ལ་སྒྲིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ང་ནི་ཆོས་གང་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་འམ། འགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མི་སྟོན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ང་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་སྟོན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་མཁྱེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་དང ། དམིགས་པ་དང ། ཐ་སྙད་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་ཐམས་ཅད་བྲག་ཆ་དང་འདུ་བར་ཡང་གཞོལ་བར་མཁྱེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང 53.154a ཡི་གེ་ཅི་ཡང་རུང་བ་དང ། ཚིག་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་ནི་འདས་པ་དང ། མ་བྱོན་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང ། གསུང་བ་དང་གསུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་དང ། ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་གི་དོན་དེ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་དང ། ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དབྱེར་མེད་ཅིང་རོ་གཅིག་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་དང་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་ལ་དཔྱོད་པ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་དང་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཅི་རིགས་པའི་གནས་ལས་ཆགས་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིས་མ་བསྡུས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་ལ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡི་གེ་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དང ། ཚིག་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དང ། ངེས་པའི་ཚིག་གང་ཡང་རུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་བར་དུ་ཡང་སྟོན་ཅིང་འཆད་དེ་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཡིན་ཏེ། 53.154b གཟུངས་དེ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་མི་ཟད་པའི་མོས་པའི་ཚིག་ལེགས་པ་བྱས་པ་རྣམས་དང ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའི་ཕན་ཚུན་གྱི་ཉེས་པ་སྤངས་པ་རྣམས་དང ། ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་དང ། འཐད་པ་རྣམས་དང ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པས་བརྒྱན་པ་རྣམས་དང ། དོན་དམ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང ། རྟེན་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་དང ། དྲང་བའི་དོན་དང ། ངེས་པའི་དོན་མཉམ་པར་རྟག་པ་རྣམས་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་གཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པར་རྟོགས་པའི་བསྟན་པ་འཆད་པ་རྣམས་དང ། དབང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྣམས་དང ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་གླེང་བར་བྱེད་ན། འོན་ཀྱང་དེའི་ཡི་གེ་ཟད་པ་འམ། ཆོས་བརྗོད་པ་ཟད་པ་འམ། དཔེར་བྱ་བ་བཀོད་པ་ཟད་པའམ། དུས་བསྟན་པ་ཟད་པ་འམ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཟད་པ་འམ། ཚོད་དང་གནས་དང་མཚམས་ཟད་པ་འམ། སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཟད་པ་འམ། ཨ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒོའི་ཚིག་ཟད་པ་འམ། ཨ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚིག་ཟད་པ་འམ། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཟད་པ་ནས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཟད་པ་འམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བར་དུ་ཟད་པ་འམ། ཆོས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། སྣ་ཚོགས་དང་ཟབ་མོའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། སྣརེལ་གཞིའི་རྒྱུད་སྟོན་པའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། སྤྱིའུ་ཚུགས་དང་འཐུན་པའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། འཐུན་པ་དང་མི་འཐུན་པའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། ངེས་པའི་ཚིག་མེད་པའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཟད་པ་འམ། བདེན་པ་བསྟན 53.155a པའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྟན་པའི་གཏམ་ཟད་པ་འམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་གཏམ་ཟད་པ་མེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་བསྟན་པ་ལ་ཟད་པ་མེད་པ། གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཤེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ནི་མི་ཟད་པ་ཉིད་བཞིས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མི་ཟད་པ་ཉིད་དང ། ཡེ་ཤེས་མི་ཟད་པ་ཉིད་དང ། ཤེས་རབ་མི་ཟད་པ་ཉིད་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྤོབས་པ་མི་ཟད་པ་ཉིད་དེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་བཞིས་རྟོག་པར་བྱ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བསམ་པ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང ། བློ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང ། ཆོས་ལ་འཇུག་པ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང ། ཡི་གེ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ལ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་དང ། སྒྲུབ་པ་ལ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་དང ། བཟོད་པ་ལ་གནས་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་དང ། བརྩམས་པ་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང ། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། ། 53.155b ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་ས་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གི་སྣང་བ་དང ། སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་སྣང་བ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་བརྟུན་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བརྩོན་འགྲུས་བརྟུན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུན་པ་དང ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བརྟུན་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བརྟུན་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པ་མེད་པ་དང ། འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པ་མེད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པ་མེད་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་མངོན་སུམ་དུ་ཆོས་མཉན་པས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་བྱ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། 53.156a བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་དང ། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་དང ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་དང ། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་མ་འདྲེས་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་མ་འདྲེས་པ་དང ། རྙེད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་འདྲེས་པ་དང ། བག་ཆེགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་མ་འདྲེས་པ་དང ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མ་འདྲེས་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་སྨད་དུ་མེད་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་སྨད་དུ་མེད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་སྨད་དུ་མེད་པ་དང ། ཆོས་བསྟན་པའི་བྲེ་མོ་གཏམ་གཅིག་པུ་ལ་སྨད་དུ་མེད་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར་སློང་བ་པོ་སྨད་དུ་མེད་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་སྨད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེས་པ་བྱས་པ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སོམ་ཉི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་དང ། སོ་སོ་ཅི་རིག་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱི་སྟོབས་ཏེ། 53.156b བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་སྟོབས་ཡིན་ཏེ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་གཏེར་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་མི་འཆད་པའི་གཏེར་མི་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་དང ། ཆོས་རྟོགས་པ་ཚད་མེད་པའི་གཏེར་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་བྱ་བའི་གཏེར་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་དང ། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཏེར་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ནི། གཏེར་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོས་པ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང ། ཤེས་རབ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དང ། ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དེ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆོས་བསྟན་པ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་བསྟན་པ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དང ། ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འགྲོ་བ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་མི་འཇིག་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་དང ། འཁོར་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཟིལ་ཀྱིས་ནོན་པས་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སོམ་ཉི་གཅོད་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་སྟོ། བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ 53.157a དེ་ལྟར་ན་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ནི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པ་དང ། ཤེས་རབ་ལ་འཇུག་པ་ཚད་མེད་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རྩེ་བ་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱ་ཆེར་རྩེ་བ་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྣོད་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་རྣམས་དང ། སྡེ་སྣོད་དེ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་དང ། བསྒྲེ་བ་དང ། བསྒྲེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་དང་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་རྣམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ཚོགས་བསགས་པ་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་འཐུན་པ་དང ། སྟོབས་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བརྟན་པ་ཤེས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱན་བཀོད་པ་རྣམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་ན་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བར་འོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་སེམས་ཅན་གྱི་བརྡའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་འམ། ཆོས་ཀྱི་བརྡའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཡི་གེ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡི་གེ་དེ་དང་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་དགོངས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་དག་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། ། 53.157b ཆོས་ཐམས་ཅད་དགའ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པའི་དོན་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མིག་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྡ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དུལ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཅང་ཤེས་ཉིད་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་ཉིད་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོབས་དང་བྲལ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་མེད་པ་ཉིད་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚིག་མ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དད་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མོས་པ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚིག་གི་ལམ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་ན་གནས་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལག་མཐིལ་ན་འདུག་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་ཡོད་པ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལམ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་ནས་འཇུག་པ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། ། 53.158a ཆོས་ཐམས་ཅད་ནན་གྱིས་བྱས་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲོལ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བླང་དུ་མེད་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དྲན་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗེད་པ་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུངས་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་ཟད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་སྒོ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟད་པའི་མཐའི་སྒོ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་ན་གནས་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོངས་སུ་འདུས་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣརེལ་གཞི་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཡོ་བ་དང་ལྡན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོ་བྱད་མང་བ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྲིད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་ནིང་གི་ཚིག་བླ་དགས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཧ་ཧ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་འདྲ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་ལ་འཇུག་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པའི་ཚིག་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་སྟུག་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་དུ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་ན་གནས་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གནས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་འདུལ་བ་སྟོན་ཏོ། ། 53.158b ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟོན་ཏོ་ཆོས་ཐམ་ཅད་ཆོམ་རྐུན་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བློ་བུར་གྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ད་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་ཆད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ་ཆོས་ཐམ་ཅད་དྷ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ཡས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ནི་ཡི་གེའི་བརྡ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་བཟུངས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཟུང་ཐོབ་ནས་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་དགོངས་པ་རྟོག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དཔེར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་མི་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟན་པ་མི་ཟད་དོ། །དཔེར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་ལུས་སམ་སེམས་གང་ནས་ཀྱང་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམ་ཅད་ཀྱང་གང་ནས་ཀྱང་མི་འབྱུང་སྟེ་ལུས་ལ་ཡང་མི་གནས་སེམས་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །དཔེར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་ནམ་པར་བྱང་བ་ཡང་བརྗོད་དོ་དེ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་བཟུང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་བརྗོད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོང་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱང་བརྗོད་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཡི་གེ་རྣམ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་མ་འཕོས་ལ་གོ་བར་ཡང་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གང་ནས་མ་འཕོས་ལ་གོ་བར་བྱེད་དེ། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་ཡི་གེ་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་ལ་མ་རྗོད་པ་རྣམ་ཀྱང་ནང་དུ་སོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་བརྗོད་པའམ། བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱོག་དང་ཕྱོག་ཚམསུ་འགྲོ་བ་མེད་ལ་མ་སྟན་པ་རྣམ་ཀྱང་ནང་དུ་སོག་པ་མེད་དོ་དཔེར་ན་ཡི་གེ་རྣམ་ནི་གཟུག་མེད་ཅིང་སྟན་དུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན། 53.159a དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུགས་མེད་ཅིང་བསྟན་དུ་མེད་པར་སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྣམས་ལས་འབྱུང་ངོ ། །དཔེར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་པ་དང ། ཡ་མ་བརླ་དང ། གསོབ་དང ། གསོག་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པ་དང ། ཡ་མ་བརླ་དང ། གསོབ་དང ། གསོག་ཡིན་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་ཆགས་པ་ཡང་མེད། སྡང་བ་ཡང་མེད། རྨོངས་པ་ཡང་མེད་པར་འབྱུང་ལ། ཡི་གེའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་འམ། ཁོང་ཁྲོ་བ་འམ། རྨོངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་དོ། །སྡང་བ་ཡང་མེད། རྨོངས་པ་ཡང་མེད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཡི་གེའི་བརྡས་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ཡང་བསྟན་ལ་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡང་མེད། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་བསྟན་མོད་ཀྱི། འདི་ལ་ཆོས་འགའི་འཐོབ་པ་འམ། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཆོས་གང་ཡང་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་མ་སྡུས་པ་མེད་དེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་གླེང་བར་བྱེད་དོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ལ་རེག་པར་བྱེད་དོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཐོབ་པས་སྟོབས་བཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང ། མ་འདྲེས་པ་བཅཝ་བརྒྱད་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི 53.159b ཆོས་རྣམས་དང ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང ། བླ་ན་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཤེས་རབ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཟུགས་མེད་པར་སྒྲོལ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཆུ་བོ་བཞི་ལས་སྒྲོལ་བའོ། །བདུད་བཞི་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཛུམ་པའི་བཞིན་སྟོན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་བྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེའི་སེམས་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱེད་པའོ། །ཕས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མཆེ་བ་ཕྱེ་མར་རློག་པའོ། །གསང་བ་གསུམ་གྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བའི་གཟུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཁུར་ལས་སྒྲོལ་བའོ། །འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཟབ་པའི་ཆོས་ལ་ལྟ་བའོ། །སེང་གེའི་རྩལ་སྤྱོད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བའོ། །གཡོན་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་དུ་འཛུད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང ། བསམ་པ་དང ། ཆོ་ག་ཤེས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །བསམ་གཏན་རྩེ་གཅིག་པ་ལ་དགའ་བའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ཁ་དང་ལྡན་པའོ། །སྤྱན་ལྔའི་མིག་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་མཐའ་དག་གི་ལུས་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པའི་དཔྲལ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མགྲིན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ལྕེ་དང་ལྡན་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དང 53.160a རོ་གཅིག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོས་པ་འཛིན་པའོ། །དྲི་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །དྲི་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའོ། །དྲི་ཐམས་ཅད་རིག་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིའི་མགོ་བོ་དང་ལྡན་པའོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞིའི་སྐྲ་དྲི་ཞིམ་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་གཙུག་ཕུད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞིའི་ཐལ་གོང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞིའི་དཔུང་མགོ་དང་ལྡན་པའོ། །སྟོབས་ལྔའི་ཐོང་ཀ་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དབང་པོ་ལྔའི་ལྟེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་གྱི་ལྟོ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྟ་ཟུར་དང་ལྡན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པའི་སྤུའི་ཁུང་བུ་དང་ལྡན་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པའི་ལག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལེགས་པར་སྲུང་བའི་སོར་མོ་དང་ལྡན་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་དང ། སྒོམ་པའི་སེན་མོ་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོམ་ཉི་མེད་པའི་རྩིབ་ལོགས་དང་ལྡན་པའོ། །སའི་རིམ་པའི་ཚུལ་ཐོབ་པའི་སྒལ་ཚིགས་དང་ལྡན་པའོ། །དུས་ལས་མི་འདའ་བར་ཆོས་སྟོན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་བརླ་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་པུས་མོ་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་རྗེ་ངར་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་རྟོགས་པས་བསྲུངས་པའི་རྣམ་པའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ལོང་བུ་དང་ལྡན་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུར་འགྲོ་བའི་རྐང་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བསྟན་པ་མཚམས་འབྱོར་བར་འགྲོ་ཞིང་འོང་བ་དང་ལྡན་པའོ། ། 53.160b ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང ། ཁྲེལ་ཡོད་པའི་གོས་གྱོན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བས་བརྒྱན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྤེལ་བའི་ཚིག་གིས་ཆོས་སྟོན་པའོ། །འཐུན་པ་དང་མི་འཐུན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འཆི་འཕོ་དང ། འགྲོ་བ་དང ། སྐྱེ་བའི་ཤེས་རབ་དང ། ཡེ་ཤེས་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཟབ་མོའི་ཕྱེ་མའི་བསྒོ་བས་བསྒོས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐའ་ཡས་པའི་བྱུག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཚངས་པའི་གཡོག་འཁོར་དང་ལྡན་པའོ། །ཚངས་པའི་ལམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པའོ། །ལམ་བཟང་པོ་སྟོན་པའོ། །ཐར་པའི་ལམ་དུ་ཁྲིད་པའོ། །འགྲོགས་ན་བདེ་བའི་མཛའ་བཤེས་དང ། མཛའ་བོའི་མཆོག་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་ལག་གོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་པ་ཚོལ་བའོ། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་གོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་གོ། །སྐྱེས་བུ་སེང་གེའོ། །སྐྱེས་བུ་པད་མའོ། །སྐྱེས་བུ་པད་མ་དཀར་པོའོ། །སྐྱེས་བུ་གཅེས་པ་འཛིན་པའོ། །སྐྱེས་བུ་གཙོ་བོ། །སྐྱེས་བུ་ཅང་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕོངས་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སྒྲོལ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་གཅོད་པའོ། །བདུད་རྩིའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་སྟོན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཐོབ་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོའོ། །ཕ་མ་དང་ཉེ་དུར་གྱུར་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གོ། །སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པའོ། །བསྟན་བཅོས་དང་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི 53.161a དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དེའི་སེམས་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་གོས་དང ། ཟས་དང ། སྐོམ་དང ། བཟའ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་དུས་ཚིགས་ཀྱི་བདེ་བ་བྱེད་པའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་ཐམས་ཅད་ལས་མི་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་ལེགས་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱེད་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་འགྱོད་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་གཉི་གའི་དོན་བྱེད་པའོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་ཅི་འདོད་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་དུས་གསུམ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །བྱམས་པ་ནི་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །དགའ་བ་ནི་དེའི་རངས་པ་དང་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ། །བདེན་པའི་གཏམ་ནི་དེའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ཁ་དོག་ནི་ལུས་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཟུངས་འདིས་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བ་དེ་ནི་རྒྱལ་པོ་བཙུན་མོའི་འཁོར་ཀྱི་ནང་ན་མགོ་བོར་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་རི་རབ་ཀྱི་ཟོམ་ན་བདག་པོར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་ལྟ་བུར་ཚངས་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་ལྟ 53.161b བུར་ལུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་མཚོ་གཏིང་དཔག་དཀའ་ཞིང་མུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རི་རབ་ལྟ་བུར་བསོད་ནམས་དག་གིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་དུ་སྡུག་པ་དང ། ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཕ་མའི་བུ་གཅིག་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་ཟླ་བ་ཉ་བ་འདུག་པ་ལྟ་བུར་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པ་ལྟ་བུར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱས་པའི་གནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ནགས་ན་འདུག་པའི་རྨ་བྱ་ལྟ་བུར་སྐད་སྙན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རི་ཕུག་ན་འདུག་པའི་སེང་གེ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། སེམས་ཤིན་ཏུ་དུལ་བའི་གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུར་ཅང་ཤེས་ཀྱི་ཟས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་སྟོན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་ཚོགས་རྩེ་བ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འགྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཀྱི་འབྲུག་སྒྲ་མངོན་པར་སྒྲོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་ལྟ་བུར་དུས་སུ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དཔའ་བོས་གཞན་གྱི་དམག་ལ་བྱ་བ་ལྟ་བུར་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཆུའི་རྒྱུན་གྱིས་མེ་ལ་བྱ་བ་ལྟ་བུར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རླུང་གིས་ཕུབ་མ་སྤར་གང་ལ་བྱ་བ་ལྟ་བུར་བདུད་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མ་མས་བྱིས་པ་ལ་བྱ་བ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་འཐུན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ས་གཞི་རྫས་རྣམས་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པ་ལྟ་བུར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རླུང་གིས་ཤིང་གི་ལོ་མ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་ལྟ་བུར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འབྱོར་བ 53.162a ལྟ་བུར་ཆོས་ཀྱི་ནོར་བུ་འཐུན་པར་སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་རྗོད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟ་མ་ཏོག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟ་མ་ཏོག་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དཔེར་ན་སྤོས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པའི་སྤོས་ཀྱི་ཟ་མ་ཏོག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྤོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མགུ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལེགས་པར་སྨྲ་བས་ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་གཟུངས་འདི་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་གདུགས་གཅིག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མི་ཟད་པ་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁྱད་པར་སྡུས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲུབ་པར་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཞི་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གཟི་བྱིན་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང 53.162b ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མྱ་ངན་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཞལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་རྒྱ་ཆེན་པོ་མི་ཟད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཉེ་བར་ཞི་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྲིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྤྲིན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཐབས་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱག་དྲི་མ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཆོག་དམ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་འཇིག་རྟེན་དང་འཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་དང ། དགའ་བ་དང ། བཏང་སྙོམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དོན་གྲུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལེགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཕན་པ་དང ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང ། ཐུབ་པ་དང་གཉི་ག་ལས་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་སྡུག་བསྔལ་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་དང ། འགོག་པ་དང ། ལམ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་བསྲུང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྨད་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། རྩ་བ་དང ། རྩ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ 53.163a བ་དང ། རྩ་བ་ཟད་པ་དང ། རྩ་བ་ཞི་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་གནས་པ་རྣམས་ཤེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་ཁྱད་པར་དུ་སྒྲོལ་བ་རྣམས་ཤེས་བྱའོ། །འདི་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཤེས་བྱའོ། །འདི་ན་དབང་པོ་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཤེས་བྱའོ། །འདི་ན་སྟོབས་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་བསྟན་པ་རྣམས་ཤེས་བྱའོ། །འདི་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཤེས་བྱའོ། །འདི་ན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་སྒྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དག་ན་ལེགས་པར་སྡུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང ། རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་ན་དོན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དག་ན་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་ཡེ་ཤེས་ཤེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དག་ན་རྟོགས་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ན་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དག་ན་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དག་ན་འདའ་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དག་ན་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ན 53.163b སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བསྔགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བགེགས་མེད་པའི་ཚུལ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚིག་དང ། བརྡའི་ཚིག་གི་ཚིག་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དང་གཞན་དག་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དག་གི་ངེས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚིག་དང ། བརྡའི་ཚིག་གི་ཚིག་བསྟན་པ་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་ངས་བསྟན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚིག་དང ། བརྡའི་ཚིག་གི་ཚིག་བསྟན་པ་རྣམས་མཐར་ཐུག་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་བསྟན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲུག་ཁྲིས་གཟུངས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་སྟོང་གིས་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །མི་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མུན་པ་མུན་ནག་དང་བྲལ་བའི་ལམ་འདིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །། ཀླུའི་བདག་པོ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་ཡུན་རིང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། བསྐལ་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག 53.164a རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་གྱི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚངས་པའི་དཔལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་གྱི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྡུས་པ་དེ་འབྱོར་པ་དང ། རྒྱས་པ་དང ། བདེ་བ་དང ། ལོ་ལེགས་པ་དང ། ཉམས་དགའ་བ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དང ། ལྷ་དང ། མི་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་གྱི་གླིང་བཞི་པར་གྱུར་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་གྱི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྡུས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཐ་གྲུ་ཆེ་ཞིང་ཡངས་པ་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེའི་འོད་འདྲ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བས་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་ཀུན་ཏུ་ཁེབས་ཤིང་དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་མང་པོ་ནི་བཏགས། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་བསྒྲེང་བས་ནི་ལེགས་པར་བརྒྱན། བླ་རེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་བྲེས། མཚན་མོ་བར་སྣང་ལས་ཀྱང་སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་དག་མ་བརྡུངས་མ་དཀྲོལ་བར་སྒྲ་རང་འབྱུང་སྟེ། སིལ་སྙན་དང ། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་གོ་བར་བྱས་ཏེ། སིལ་སྙན་དང ། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་དག་ལས་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང ། 53.164b ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང ། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་སྒྲ་ནི་མི་འབྱུང་གི། ཞི་བ་དང ། རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་དང ། མགུ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་དེ་དག་འབའ་ཤིག་འབྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ལྷ་དང་མི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲན་པ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང ། དགའ་བ་དང ། བདེ་བ་ཐོབ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཡང་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་ལ། ཀ་ཙ་ལི་ན་དའི་གོས་ལྟར་འཇམ་ཞིང་རེག་ན་བདེ་བར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་ངན་སོང་ངན་འགྲོར་གདགས་པ་མེད་དེ་ལྷ་དང་མི་དེ་དག་ཀྱང་དག་པ་འབའ་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཉུང་ངོ ། །དེ་དག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིད་ལ་བསམས་པས་འབྱུང་ལ། ལྷ་དང་མི་དེ་དག་བདེ་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ན་སུ་ཡང་སྡུག་པ་དང་དབུལ་པོ་མེད་དེ། དཔེར་ན་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ན་འཁོད་པའི་མི་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ཀྱང་ལོ་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཕྲག་བརྒྱད་དུ་བསྒྲེས་པ་སྙེད་གྱུར་ཏོ། །མི་དེ་དག་གི་ཚེའི་ཚད་ཀྱང་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ན་ཚེའི་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་སུ་ཡང་འཆི་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་ཡང་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནི་ཚད་མེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གླིང་ཆེན་པོ་བཞིའི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་དེའི་བཙུན་མོ་བུད་མེད་ལྷ་མོ་དང་འདྲ་བ་ཁྲག 53.165a ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དེ། དེ་དག་གི་ནང་ན་དེའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་ནི་བཞི་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཅེས་བྱ་བ་དང ། དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། དགའ་ལྡན་མ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་བུ་ཡང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དེ་ཚན་པོ་ཆེའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་དེ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དགའ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ན་གནས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཤར་དང ། ནུབ་དང ། བྱང་དང ། ལྷོའི་ངོས་རེ་རེ་ལ་དཔག་ཚད་དྲུག་བཅུ་རྩ་བཞི་བཞི་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དགའ་འབྱུང་དེ་ཉིད་དུ་སྐུ་བལྟམ་མོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེའི་ནང་དུ་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པའི་ཕོ་བྲང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེའི་ནང་ན་ལམ་པོ་ཆེ་དང ། སྲང་གི་སྒོ་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །ལམ་པོ་ཆེ་དང ། སྲང་གི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་ཁྱིམ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་གནས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ར་བ་རིམ་བདུན་དང ། ལན་ཀན་རིམ་བདུན་དང ། ཏ་ལའི་ཕྲེང་རིམ་བདུན་དང ། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བ་རིམ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་ཏོ། །བསྐྱེད་མོས་ཚལ་ཁྲིས་ཀྱང་བསྐོར་ཏོ། །འོབས་བདུན་རིམ་གྱིས་ཀྱང་བསྐོར་ཏེ། འོབས་དེ་དག་ཀྱང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་ལ། མེ་ཏོག་ཨུད་པ་ལ་དང ། པད་མ་དང ། ཀུ་མུ་ད་དང ། པད་མ་དཀར་པོ་དང ། དྲི་མཆོག་གིས་ཁེབས་པ་ངང་ངུར་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་སྐད་འབྱིན་འབྱིན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན 53.165b ཏན་གྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དགའ་འབྱུང་དེ་ཉིད་ན་ནགས་ཚལ་སྤོས་མཆོག་འོད་ཅེས་བྱ་བ་གང་དུ་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་གཙུག་ལག་ཁང་བྱས་པ་ན་བཞུགས་སོ། །རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་བུ་དང་བཅས། བཙུན་མོ་དང་བཅས། གཉེན་མདབ་དང་ཚལ་ཟའི་འཁོར་དང་བཅས་པས་བསྐལ་པ་འབུམ་ཐམ་པའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་དང ། ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་དེ་འཁོར་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །དེ་འོངས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་གྱུར་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དད་པ་ལ་གནས་ཏེ། དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་ཚོལ་ཞིང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་འཕགས་པ་དག་གི་ཐད་དུ་འགྲོ་བ་དང ། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ། ཆོས་འདོད་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་དགའ་བས་དགའ་སྟེ། རྟག་ཏུ་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དང ། མི་རྟག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཉེས་པ་རྟོགས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དྲན་པས་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་བག་ཡོད་པར་བྱེད་དེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ 53.166a མེད་ཅིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཟད་པར་མི་བྱེད་ལ་གོང་དུ་ཡང་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་སྤོང་བ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱལ་པོས་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ལ་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་གང་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ལ་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ལ་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྩེ་ཞིང་མི་ཉམས་པར་འགྲོ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ཆགས་པ་མེད་པ་དང ། ཐོགས་པ་མེད་པ་དང ། བསྐྱོད་དུ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱས་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ངེས་པ་དང ། ལྟ་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང ། ཆགས་པ་མེད་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབ་པས་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། བསོད་ནམས་མི་ཟད་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་བྱ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་དང ། བརྗེད་ངས་པ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི 53.166b གཟུངས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང ། ཚུལ་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཡོད་དེ། དེ་ཐོབ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལས་བརྩམས་ནས། ལོ་འབུམ་གྱི་བར་དུ་རྒྱས་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་དེ་ཡང་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བཏང་སྟེ། ལས་གཞན་མི་བྱེད་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་མེད་པར་དཔུང་དང་བཅས་འཁོར་དང་བཅས་པས་ཆོས་མཉན་ཏེ། དེས་ལོ་འབུམ་པོ་དེའི་བར་དུ་འདོད་པའི་རྟོག་པ་འམ། གནོད་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་འམ། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འམ། བུ་དང ། ཆུང་མ་དང ། རྒྱལ་སྲིད་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། སྡུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་ལ་བརྟག་པར་མ་བསམས་ཏེ། ཆོས་ལ་སྡུག་པར་ངེས་པ་ཡིད་ལ་ཕྱིན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དང ། བྱམས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆ་བགོས་ནས་ཆོས་འབའ་ཤིག་མཉན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལས་ལོ་འབུམ་ཐམ་པའི་བར་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་ཏེ། ཐོས་ནས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་སོ། །དེ་བསྐལ་པ་ས་ཡ་ཕྲག 53.167a བདུན་གྱི་འཁོར་བ་ཕྱིར་བསྙིལ་བར་གྱུར་ཏོ། །བསྐལ་པ་ཁྲིའི་བར་དུ་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་བསགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་འབུམ་ནི་དེའི་མིག་ལམ་དུ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་དུ་འགྱུར་བ་དང ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་འཐོབ་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་བསྐྱེད་དོ། །དྲན་པ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐོས་པའི་གཟུངས་ཀྱང་ཐོབ་སྟེ། ཐོས་པའི་གཟུངས་དེས་ན་སངས་རྒྱས་བརྒྱས་གསུངས་པའི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །གཞོན་ནུ་དེ་དག་དང་དེ་དག་གི་མ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །བཙུན་མོ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཀྱང་བུད་མེད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བུད་མེད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་ནི་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་དང་མི་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་དགུ་བཅུས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ལྷ་དང་མི་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དགེ་སློང་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་ཡང་རྒྱལ་སྲིད་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ལྷ་དང་མིའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ཉིད་ལ་རྟེན་བཅས་ཏེ། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་ཐོས་ནས་རྒྱལ་པོ་དེའི་བུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ ། །དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་ཤེས་ནས 53.167b ཡུལ་གྱི་མི་དང་འཁོར་དྲུག་འབུམ་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ ། །རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་ནང་ནས་ཀྱང་བཙུན་མོ་དམ་པ་བཞི་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། གྲུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལྟར་ན་དག་པའི་སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་གསུང་རབ་དེ་དག་དགའ་དགའ་ལྟར་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སོམ་ཉི་འམ་ཡིད་གཉིས་སམ་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཁྱོད་ཉིད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་ཞེས་བར་གྱུར་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཁྱོད་རྒྱལ་པོའི་བུ་དང་རྒྱལ་པོའི་བུའི་མི་དེ་དག་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཁོར་འདིར་འདུས་ཤིང་འཁོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དཔལ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དེས་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ་དེ་ལ་བསྟན་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ཉིད་དེའི་ཚེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ཆགས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་པ་མཛད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མང་པོ་ལས་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ཐོས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་ 53.168a རྒྱས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་ལས་གཟུངས་འདིའི་དོན་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཐོས་ཏེ། དེས་ན་ད་ལྟར་ཁྱོད་འདི་ལྟར་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། འདི་ལྟར་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་དང ། འདི་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། འདི་ལྟར་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གང་དག་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདིའི་མིང་ཙམ་འམ། བསྟན་པའི་ཕྱོགས་ཙམ་ཐོས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤོབས་པ་མི་ཟད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུངས་འདིའི་རྒྱུ་དང་འཐུན་པ་ནི་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཟུངས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བསྲུང་བ་འདི་ཕྱི་མའི་དུས་ཕྱི་མའི་ཚེ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཁོ་ན་ལས་གྱུར་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་གཟུངས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་སྒོ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུངས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་རྩ་བ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕྱོགས་བཅུར་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འབེབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འབའ་ཤིག་གི་རྒྱུ་དང་འཐུན་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ལ་འཇུག་པའི་ཚིག་རྣམས་དང ། མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚིག་རྣམས་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་བསྲུང་བའི་ཚིག 53.168b རྣམས་ངས་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཏདྱ་ཐཱ། ཧེ་ཏུ་མ་ཏི། ཤ་མ་མ་ཏི། པྲ་སཱ་ད་མ་ཏི། ཨུཛྫུ་མ་ཏི། ཨུཏྟཱ་ར་མ་ཏི། ཨ་ཀྵ་ཡ་མ་ཏི། ཨ་ནུ་སན་དྷི། ཨུ་ལ་ག་མུ་ཁེ། པྲ་བྷ་མུ་ཀ་ཏེ། པྲ་བྷ་ཀེ་ཏུ། པྲ་ཙ་རཀྵེ་ཏུ། སྨྲྀ་ཏི་ཀ་ར་ཎེ། མ་ཏི་བི་ཤོདྷ་ནེ། ག་ཏི་པྲ་བེ་ཤ་།ཤུ་ར་བ་ལེ། ཏ་མོ་ནུ་དྲི། སན་དྷ་ར་ཎི། ཨུཏྟྭ་ར་ཎི། ཤཱན་ཏ་མུ་ཁེ། ཤཱན་ཏ་པྲ་བྷེ་ཤེ། ཤཱན་ཏ་ཀླེ་ཤ ། བྷ་ས་ན་ཨ་པ་ག་ཏེ། ཀུ་ཤ་ལ་བཱ་སི་ནི། ཨ་ནུ་སན་དྷི། བི་སན་དྷི། བི་ག་ཏེ་སྠི་ཏེ། སྠ་ན་ཨ་ནུ་ག་ཏེ། ཨ་བ་སྟ་ན་ག་ཏེ། ཨ་བི་ས་རེ། ཨ་ཤུ་པྲཛྙེ་མུ་ལ་བ་ཏེ། ཤ་ཤི་པྲ་བྷེ། སཱུརྱ་བ་ཏི། ཛྱོ་ཏི་པྲ་བྷེ། སུ་བི་མ་ལེ། ཨ་མ་ལེ། སརྦ་ཏ་མོ་བི་ཤོདྷ་ནི། བུད་དྷ་ཨ་དྷིཥྠི་ཏེ། སརྦ་དེ་བ་ཏཱ་པ་རི་གྲྀ་ཧི་ཏེ། སརྦ་བུད་དྷཱ་ནཱཾ། སཱསྟྱ་ཡ་ནེ། ཨ་ནུ་ཛྙཱ་ན་བྲཧྨ་ཎ། པྲ་ཏིཙྪིཏྟ་ཤ་ཀྲ་ནེ། པ་ལི་ཏ་ལོ་ཀ་པཱ་ལེ། པ་རི་གྲྀ་ཧི་ཏ། ཨཱརྱ་སཾ་གྲྀ་ཧི་ཏ། རྀ་ཥི་བི་གཽ་ཏྲ་ན་ཡུཀྟཱ་ནཱཾ། མོཀྵ་བུདྡྷཱ་ནཱཾ། སཾ་གྲ་ཧོ་དེ་བ་མ་ནུ་ཥྱའ་ནཱཾ། ནི་གྲ་ཧ་ཀླེ་ཤཱ་ནཱཾ། ནིརྒྷ་ཏཱ་ནཱཾ། མཱ་རཱ་ཎཱཾ། དྷ་རི་ཥཱ་ཎཱཾ། ཏཱི་རྠི་ཀཱ་ནཱཾ། ནི་གྲ་ཧ། སརྦ་པྲ་ར་པྲ་བ་དི་ནཱཾ། ཙོ་ད་ན་ཨ་བི་མ་ནི་ཀཱ་ནཱཾ། ཨ་ནུ་པ་ཀྲ་མོ་དྷརྨ་བྷ་ཎ་ཀཱ་ནཱཾ། ཨ་བརྫ་ནཱཾ་པ་རི་ཤ་ད། སརྦ་སནྟོ་ཥཱ་ནཱཾ། དྷརྨ་ཀུ་མཱ་ནཱཾ། པ་རི་རཀྵ་སྱ། ཨ་ནུ་པཙྪེ་ད་སྟི་རཏྣ་ན་བིངྴ་ཏ་སྱ། མཻ་ཏྲེ་སརྦ་སཏྭཱ་ནཱཾ། སྟུ་ཏ་སརྦ་གུ་ཎ་ཨརྠི་ཀཻཿ ། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་དག་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ཀུན་དུ་བསྲུང་བ་དང ། ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་བརྗོད་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་དེས་མི་འཇིགས་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། གཞན་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཚིག་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཚིག་ཟློས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་ཚིག་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་མི 53.169a འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། བྱིན་ཀྱི་བརླབས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྤོབས་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཛིན་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། གཞན་གྱི་བློ་གྲོས་ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། སོམ་ཉི་མྱུར་དུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། གཞན་གྱི་ངོར་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་བློ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཚིག་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་སྤ་གོང་བ་མེད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་འཛུམ་པའི་བཞིན་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཡང་དག་པར་དམ་བཅས་པ་ལས་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཀླན་ཀ་མི་ཚོལ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཁོར་མངོན་པར་མགུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚིག་བཙུན་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཟབ་མོའི་ཆོས་གླེང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཁེངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔྱོད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྐུར་བ་མེད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཉམས་སུ་ལེན་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། མཁས་པས་མ་སྨད་པའི་ཕྱིར་སྨད་དུ་མེད་པ་མི 53.169b འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། མདོ་སྡེ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་འབྱོར་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། དུས་སུ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདུད་པའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་མེད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། སྔོན་ཐོས་པ་ལེགས་པར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ཟད་མི་ཤེས་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་ཚད་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་བ་སྐབས་འབྱེད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མགུ་བར་བྱེད་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཉན་པ་དང ། མོས་པ་དང ། སྒྲུབ་པ་ནི་མི་འཇིགས་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མི་འཇིགས་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་རྒྱུན་མ་ཆད་པས་ན། དེས་མཐར་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འཇིགས་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མདུན་དུ 53.170a དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྐབས་འབྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཆོས་དང་འཐུན་པར་རྒོལ་ནུས་པ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་གསུང་བ་མཛད་པ་ལ་གཅོད་ནུས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མི་ཟ་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་མིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། གཟུགས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དང ། རྣ་བར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། སྒྲར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དང ། སྣར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། དྲིར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དང ། ལྕེར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། རོར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དང ། ལུས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། རེག་བྱར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དང ། ཡིད་དུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། ཆོས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་གང་ལ་གཟུགས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། གཟུགས་སྐྱེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། གཟུགས་གནས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། གཟུགས་འགག་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། རྣམ 53.170b པར་ཤེས་པ་འགག་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་དང ། གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་གཟུགས་མཚན་མ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང ། གཟུགས་མཚན་མ་མེད་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚན་མ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚན་མ་མེད་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་གཟུགས་སྨོན་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང ། གཟུགས་སྨོན་པ་མེད་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོན་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོན་པ་མེད་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང ། གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ 53.171a མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་བྱུང་བར་སྦྱོར་བ་དང ། གཟུགས་མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་བྱུང་བར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་བྱུང་བར་སྦྱོར་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་བྱུང་བར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དབེན་པར་སྦྱོར་བ་དང ། གཟུགས་དབེན་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པར་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབེན་པར་སྦྱོར་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབེན་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང ། གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཁམས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྦྱོར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་དང ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར 53.171b བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བར་སྦྱོར་བ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དང ། གནས་མེད་པར་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པར་སྦྱོར་བ་དང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པར་ཡང་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེ་སྡང་གི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེ་སྡང་གི་སྤྱོད་པ་དང ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཏི་མུག་གི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཏི་མུག་གི་སྤྱོད་པ་དང་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཆ་མཉམ་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆ་མཉམ་པའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཆ་མཉམ་པ་ཆད་པ་ཡང་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། ། 53.172a ཀླུའི་བདག་པོ་མདོར་བསྡུ་ན་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུངས་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། མི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་གང་ཡང་དེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་མི་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱོར་བ་དེ་ནི་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན། བརྟགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མཚན་མར་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡང་ཆོས་གང་ཡང་འདྲེན་པར་ཡང་མི་བྱེད། མི་འདྲེན་པར་ཡང་མི་བྱེད། འཛིན་པར་ཡང་མི་བྱེད། གཏོང་བར་ཡང་མི་བྱེད། གནས་པར་ཡང་མི་བྱེད། འགྲོ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་ཚེ་དེ་ཡིས་གཟུངས་འདི་ཐོབ་གྱུར་ན། །དེ་ཡིས་དྲན་དང་བློ་གྲོས་ཡོངས་སུ་དག་།མདོ་སྡེ་རྟོགས་པ་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །འགྲོ་བའི་སྐད་དང་སྒྲ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས། །འགྲོ་བའི་སྤྱོད་དང་སེམས་པ་ངན་པ་དང ། །བཟང་དང་འབྲིང་གི་རྒྱུ་བ་གང་ཡིན་ཤེས། །སྤྱོད་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་ཤེས་ནས་ཀྱང ། །ཇི་ལྟར་མཚམ་པར་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་སྟོན། །གང་ཚེ་དེ་ནི་གཟུངས་ལ་རབ་མཁས་ན། །དེ་ནི་རྒྱུ་དང་བྱེད་དང་རྐྱེན་ལ་མཁས། །རྟག་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མཐར་འཛིན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་དེ་ཡིས 53.172b གཟུངས་འདི་ཐོབ་གྱུར་ན། །ཡི་གེ་དང་ནི་ཚིག་རྣམས་འབྱེད་ལ་མཁས། །སྐད་རྣམས་མང་པོ་དུ་མ་ཐ་དད་ཤེས། །དོན་དང་ཡི་གེ་ལ་ཡང་མཁས་པར་གྱུར། །དེ་ཡི་ལྷ་ཡི་མིག་ཀྱང་དྲི་མེད་འགྱུར། །དེ་ཡི་ལྷ་ཡི་རྣ་བའང་རྣམ་པར་དག་།ཤེས་རབ་མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་སེམས་ལ་མཁས། །འདས་པ་དང་ནི་མ་འོངས་བསྐལ་པ་དྲན། །དེ་བཞིན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་སྐད་ཅིག་འགྲོ། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་རྣམས་ལ་ནི་མཆོད་པ་བྱེད། །དེ་བཞིན་གཟུངས་ལ་ཐོས་པས་ཆོས་ཀྱང་འཛིན། །བདུད་རྣམས་འབུམ་ཕྲག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཡིས། །དེ་ཡི་འགྲོ་བའི་ཡུལ་རྣམས་མི་ཤེས་ལ། །མུན་བསལ་སེམས་ཅན་དག་པ་ཉོན་མོངས་མེད། །མདོ་སྡེ་སྟོང་ཕྲག་ཚད་མེད་སྟོན་པར་བྱེད། །ཆུ་ཡི་ནང་ན་པད་མོ་མ་གོས་བཞིན། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་གོས་མེད་སྤྱོད། །རྗེས་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་རྣམས་ལས་རྟག་ཏུ་གྲོལ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་སེམས་ནི་མཁའ་ལྟར་སྙོམས། །མཚན་གྱི་དམ་པ་གཟུགས་འཆང་དག་པ་སྟེ། །དེ་ལ་ལྟ་བས་སྐྱེ་བོ་ཆོག་མི་ཤེས། །སྤྱོད་ལམ་དང་ནི་སྤྱོད་པ་ཤེས་བཞིན་རྒྱུ། །འགྲོ་ལ་ཕན་དོན་བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་རྒྱུ། །གང་ཚེ་གཟུངས་འདི་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ན། །བརྒྱ་བྱིན་དེ་བཞིན་ཚངས་པ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང ། །དེ་ཡི་རྐང་མཐིལ་དུ་ནི་གུས་པར་འདུད། །འོན་ཀྱང་དེ་ཡིད་གང་དུའང་ཁེངས་པ་མེད། །དེ་ནི་སྐད་སྙན་ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་ལྡན། །སྐྱེ་བའི་ཡིད་ནི་རྣམ་སྤྱོད་མགུ་བར་བྱེད། །སྐྱོན་མེད་སྙན་ཅིང་དག་ལ་དུས་སུ་སྨྲ། །དེ་ཡི་བསྟན་པ་དོན་མེད་ཡིད་མི་འགྱུར། །གང་ཚེ་དེ་ཡིས་གཟུངས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །དེ་ནི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་མེད། །སེང་གེའི་སྒྲ་ཅན་མི་འཇིགས་སྒྲོགས་པར 53.173a བྱེད། །ཕ་རོལ་ཚོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཇོམས། །སེམས་ཅན་གཡོ་ཅན་གདུལ་དཀའ་ང་རྒྱལ་ཁེངས། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱོན་ལྡན་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་མཁས་པའི་ཆོས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །ང་རྒྱལ་སྤངས་ནས་རྐང་མཐིལ་འདུད་པར་བྱེད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རང་བཞིན་ཞི་བ་དང ། །དོན་རྟོགས་དང་ནི་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ནི་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དང ། ཡི་གེ་འབྱེད་ལ་དེ་ཡི་ཚིག་མི་ཟད། །སེམས་ཅན་རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །དེ་བཞིན་བདག་ཉིད་རྣམ་དག་དེ་ཡིས་ཤེས། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པས། །དེ་ཡི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་ཐོགས་པ་མེད། །ཟད་པ་ནམ་ཡང་ཟད་པར་མི་ནུས་ལ། །མི་ཟད་པ་ཡང་ནམས་ཀྱང་ཟད་མི་འགྱུར། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཞི་འདི་ནི་རྟོགས་ནས་ཀྱང ། །དེར་ནི་མདོ་སྡེ་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་སྟོན། །ཡི་གེ་འདི་དག་ལུས་ལ་མི་གནས་ཤིང ། །ཡིད་ལ་མི་གནས་སེམས་ལས་མ་བྱུང་སྟེ། །ཇི་ལྟར་བྲག་ཆའི་སྒྲ་ནི་ཐོས་པ་བཞིན། །ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་ཞིང་དབེན། །གཟུངས་འདི་ཡི་གེ་རྣམས་དང་སྒྲ་ལ་མེད། །ཚིག་གི་ལམ་དང་ལུས་དང་ངག་ལའང་མེད། །དེ་ལྟར་ཡི་གེའི་ཚུལ་རྣམས་རྟོགས་པས་ན། །སྨྲས་ཀྱང་དེ་ཡི་ཚིག་ནི་ཐོགས་པ་མེད། །དེ་ནི་སྟོན་ཀྱང་ཡིད་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད། །སེམས་ལའང་རློམ་སེམས་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དེ། །འོན་ཀྱང་ཆོས་འདི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་འཐད་པའི་ཆོས་ཀྱང་སྟོན། །གང་ཚེ་དེ་ཡིས་གཟུངས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་བཞི་རྗེས་སུ་རྟོགས། །དོན་ལ་རབ་བསླབས་ཆོས་ཉིད་ཆོ་ག་ཤེས། །སྒྲ་དང་སྐད་དང་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་མཁས། །དེ་བཞིན་སྤོབས་པ་ཐོགས་མེད་ཚད་ཀྱང་མེད། །དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དོན 53.173b དམ་ཤེས་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ཤེས། །ལུགས་འབྱུང་ལུགས་ལས་བཟློག་པ་འང་རབ་ཏུ་ཤེས། །མཐོ་དམའ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལའང་ཕ་མཐར་ཕྱིན། །སེམས་ཞུམ་པ་ན་རབ་ཏུ་འཛིན་ལ་མཁས། །དེ་བཞིན་ཁེངས་རྣམས་ཚར་གཅོད་ཤེས་ལ་མཁས། །བསྟན་པ་དག་ལ་བྱ་བའི་ཚུལ་ཀུན་ཤེས། །ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ལ། །ཤེས་པ་ཐོགས་མེད་རྣམ་པར་ངེས་པར་འཇུག་།གཟུངས་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད། །ཉེས་པ་སྤངས་ཤིང་བརྟན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་འདུལ་གཟུངས་ཡིད་དང་དྲན་པ་ལ། །ཞུགས་པར་གྱུར་ན་ཆོས་ཤེས་ཞུགས་པ་སྟེ། །ཐོས་པ་གང་ཡིན་ནམས་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ། །ཇི་སྐད་ཐོས་པ་མཚུངས་པར་རོལ་གྱིས་འཛིན། །གཟུངས་ནི་ཆོས་ཉིད་འགལ་བ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་ནི་ཆོས་ལའང་ཞི་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཆོས་དང་ཤིན་དུ་མི་མཚུངས་མི་མཉམ་མཉམ། །ཆོས་ཉིད་སྦྱོར་དང་ལྡན་ཕྱིར་གཟོད་ནས་ཞི། །མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་འདི་བསྟན་པ་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་འདི་བསྟན་པ་ན། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་འཁོར་ཀྱི་ནང་ནས་ཀླུ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དེ་དག་གིས་ཚིག་འདི་སྐད་དུ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་འདི་ཐོབ་ནས་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །། བམ་པོ་བཞི་པ། 53.174a དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིད་ལ། འདི་ན་མིར་གྱུར་པ་ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྔོ་མི་ཐོག་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཀླུ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་བོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་སྲུང་གི་གསུང་རབ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། འདི་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་ཅིག་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་སོ། །མི་དགེ་བའི་འདུ་འཛི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཁྱིམ་དང ། སློངས་མོ་སྟེར་བའི་ཁྱིམ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ཉམས་སུ་མ་བླངས་པར་གྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པར་བྱས་པ་དེ་ན་འདི་དག་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་དག་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཏམ་དེ་ཐོས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ཡང་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་བའི་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ནི་ད་ལྟར་ང་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཏམ་ཐོས་ཏེ། མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས། ངས་འདི་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏེ། 53.174b བསྐལ་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་དག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་དག་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། བསྐལ་པ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དྲི་མ་མེད་པའི་སྙིང་པོར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡེ་ཤེས་བླ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། བསོད་ནམས་བླ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཆོས་བླ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཤེས་རབ་བླ་མ་ཤེས་བྱ་བའི་མཚན་འདི་བཞིར་མཐུན་པར་ཤ་སྟག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྐལ་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་བདག་བསྐལ་པའི་དང་པོར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་གནས་པ་དང ། གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་བ་འཇིག་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ཀླུ་དང ། ཀླུའི་བུ་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་དག་ཉུང་བར་གྱུར་ཏེ། བདག་ཀྱང་འཁོར་ཉུང་བར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ང་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ཀླུ་དང ། ཀླུའི་བུ་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཚད་མ་མཆིས་ཏེ། གྲངས་ཀྱིས་མཐའ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་རྒྱུ་ནི་གང་ལགས། རྐྱེན་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་གང་དག་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཚུལ 53.175a ཁྲིམས་དག་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་ཏེ། ཆོ་ག་ཉམས་པ་དང ། འཚོ་བ་ཉམས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ཡང་དྲང་པོར་གྱུར་ཏེ། དེས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་ནི་མི་སྐྱེའི་ཤི་འཕོས་ནས་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་བ་འཇིག་གི་གསུང་རབ་ལས་ནི་སྲོག་ཆགས་ཁྱིམ་པ་དང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཆོ་ག་དང ། འཚོ་བ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཏེ། ཤི་འཕོས་ནས་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་ཐུབ་ཀྱི་གསུང་རབ་ལས་ནི་སྲོག་ཆགས་ཁྱིམ་པ་དང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་བཞི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་གྱུར་པས་ཤི་འཕོས་ཏེ། ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་སྲུང་གི་གསུང་རབ་ལས་ནི་སྲོག་ཆགས་ཁྱིམ་པ་དང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཆོ་ག་དང ། འཚོ་བ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཏེ། ཤི་འཕོས་ནས་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ད་ལྟར་ངའི་གསུང་རབ་འདི་ལས་ནི་སྲོག་ཆགས་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལས་རྩོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། འཐབ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། འདུ་འཛི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང ། འཚོ་བ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཏེ། ཤི་འཕོས་ནས་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་རྒྱུ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ནི་དེ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ད་ལྟར་ཀླུ་དང ། ཀླུའི་བུ་དང ། 53.175b ཀླུའི་བུ་མོ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ད་དུང་ཡང་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཕྱི་མའི་དུས་ཕྱི་མའི་ཚེ་ན་དགེ་སློང་སྡིག་ཅན་རྣམས་དང ། དགེ་སློང་མ་སྡིག་ཅན་རྣམས་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་སྡིག་ཅན་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གཏོགས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་དང ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་གི་ལས་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་མཆིས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གཏོགས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་དང ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་དག་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་བསམ་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་དག་ནི་ཀླུའི་སྐྱེ་གནས་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་བསྟན་པ་ལ་ཐེག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན 53.176a དེ་དག་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དོན་མཆིས་པ་ལགས་ཏེ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །འདི་ལྟར་སྨད་དུ་མ་མཆིས་པའི་ལས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་གཅིག་ཙམ་བསྐྱེད་པ་ཡང་ཆབ་འཚལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བར་དུ་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ལྟ་སྟེ། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་དོན་མཆིས་པར་སེམས་བསྐྱེད་པར་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བདག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དོན་མཆིས་པར་གྱུར་ཅིག་།བདག་སེམས་རྨོངས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་།དགེ་བ་ལ་རྨོངས་པ་དང ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་རྨོངས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་།བདག་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང ། ཆོས་ཐོས་པ་དང ། འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པ་དང་འབྲལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། བཞིན་བཟངས་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །འདི་ལྟ་བུའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང ། འདི་ལྟ 53.176b བུའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདིའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལོ་བདུན་དང ། ཟླ་བ་བདུན་དང ། ཞག་བདུན་དུ་བཤད་ཀྱང་མཐར་ཕྱིན་པར་བཤད་པར་མི་སྤྱོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་དེ་ཙམ་དུ་ཚད་མེད་པ་འདི་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་དེའི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གང་གི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང ། སེར་པོ་དང ། དམར་པོ་དང ། དཀར་པོ་དང ། བཙོད་ཁ་དང ། ཤེལ་དང ། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དག་བྱུང་ངོ ། །འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང ། འོད་ཀྱང་མོག་མོག་པོར་བྱས་ནས་ཕྱིར་ལོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་གཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཛུམ་པ་མཛད་པའི་དོན་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཞུས་པ། 53.177a བདེ་གཤེགས་བསོད་ནམས་བརྒྱས་སྤྲས་སྐུ་མངའ་བ། །མཚན་མཆོག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལྡན་པའི་སྐུ། །ཟླ་བ་ལྟ་བུར་དྲི་མེད་དག་པའི་ཞལ། །ཇི་ཡི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་སྟོན་པར་མཛད། །བཅོམ་ལྡན་དྲི་མེད་དྲི་མ་གསུམ་བྲལ་བ། །ཐ་བ་མི་མངའ་རྣམ་དག་པད་མའི་སྤྱན། །ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ཀླུས་མཆོད་པ། །ཇི་ཡི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་སྟོན་པར་མཛད། །བཅོམ་ལྡན་ཚེམས་སྙོམས་ཐགས་བཟང་དཀར་བར་ལྡན། །སྟོབས་བཅུ་མངའ་ཞིང་དྲི་བསུང་གདའ་བའི་ཞལ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་མཐར་ཐུག་མཛད་པ་པོ། །ཅིའི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་སྟོན་པར་མཛད། །ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ལྟར་དྲི་མ་མེད་པའི་ཐུགས། །མགོན་པོ་ཐུགས་ཀྱིས་སྒྲ་ཟིན་མཉམ་སྙོམས་པ། །ཐུགས་ནི་རི་བོ་ལྟ་བུར་མི་གཡོ་བ། །བཅོམ་ལྡན་འཛུམ་པའི་དོན་འདིར་བཀའ་སྩལ་གསོལ། །བཅོམ་ལྡན་ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་སྒྲོགས་པ་པོ། །མི་འམ་ཅི་དང་ཀ་ལ་པིང་ཀ་དང ། །རྔ་སྒྲ་ལྟ་བུར་སྙན་ཅིང་དགའ་བ་དང ། །མཉེན་པོར་གསུང་བ་འཛུམ་པའི་ཐབས་གསུངས་ཤིག་།འདྲེན་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་བློ་མངའ་བ། །དུས་གསུམ་འགྲོ་བའི་སྤྱོད་དང་མོས་པ་དང ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་པོ། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་སྟོན་པར་མཛད། །བཅོམ་ལྡན་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་མ་རྣམས་དང ། །ལྷ་ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་ནད་ནི་ཞི་མཛད་པ། །བཅོམ་ལྡན་གཏན་དུ་བདེ་བ་སྟོན་པ་པོ། །ཇི་ཡི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་སྟོན་པར་མཛད། །ཡོན་ཏན་མངའ་བ་བདག་ལ་བཀའ་སྩོལ་ཅིག་།ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཁྲག་ཁྲིག་ཉན་ཅིང་མཆིས། ། 53.177b ཐོས་ནས་ཡིད་ནི་རབ་དུ་དགའ་འགྱུར་ཞིང ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དགོངས་པ་བགྱིད་པར་འགྱུར། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ངའི་མདུན་དུ་འདུག་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་འདི་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ཕྲག་བརྒྱད་བརྒྱ་ན། བསྐལ་པ་ཀུན་དུ་ལྟ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་བརྟེན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱོད་པ་དོན་ཡོད་པ་སྤྱོད་ཅིང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་པ་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ་མཆོད་པར་བྱས་ནས་རབ་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་བརྟན་པ་དེ་ཡང་འབྱོར་པ་དང ། རྒྱས་པ་དང ། བདེ་བ་དང ། ལོ་ལེགས་པ་དང ། ཉམས་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དང ། ལྷ་དང ། མི་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན 53.178a གཤེགས་པ་དེའི་ཚེའི་ཚད་ཀྱང་ལོ་ཁྲི་ཐུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་དེ་སེམས་ཅན་གང་དག་གི་མིག་སྔར་སྣང་བ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་བའི་མོད་ལ་བྱམས་པའི་རྣམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་ནི་མཐོང་བའི་མོད་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པར་གྱུར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དང་པོ་མཐོང་བས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་གཉིས་མཐོང་བས་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་གསུམ་མཐོང་བས་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་བཞི་མཐོང་བས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པར་གྱུར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་དེ་མཐོང་བའི་མོད་ཁོ་ན་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་བརྟེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་སུ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་འམ། ལྟ་བ་ཉམས་པ་འམ། ཆོ་ག་ཉམས་པ་འམ། འཚོ་བ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་པ་སུ་ཡང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དག་ཏུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས། ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང ། ཡིད 53.178b བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། མུ་ཏིག་གི་དྲ་བ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འབུམ་གྱིས་སྤྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་གསོལ་ནས་སོར་མོ་བཅུའི་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་པ། མི་དབང་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་ཞལ། །གཟི་བརྗིད་མཐའ་ཡས་ལྷ་དང་མིས་མཆོད་པ། །མཚུངས་མེད་སྟོབས་ལྡན་མཐའ་ཡས་ཤུགས་མངའ་བ། །ཡེ་ཤེས་ཚད་མ་མཆིས་ལ་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །ཕན་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མ་མཆིས། །དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་འོད་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མེད་རབ་བརྟན་རྣམ་པར་དག་།མི་དབང་མཁའ་དཀྱིལ་འདྲ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཐའ་ཡས་པར། །སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་བརྙེས། །དེ་གན་འགྲོ་བའི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །དེ་བཞིན་དེ་དག་དབང་པོ་བསམ་པ་མཁྱེན། །འཇིག་རྟེན་བཅོམ་ལྡན་གཟུགས་དང་མཚུངས་མ་མཆིས། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལྟ་བས་ཆོག་མ་འཚལ། །དེ་ཡི་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང ། །དེ་ཚེ་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི། །ཀ་ལ་པིང་ཀ་ཁུ་བྱུག་མི་འམ་ཅི། །དེ་བཞིན་ཚངས་པའི་སྒྲ་དང་ལྷ་མིན་སྒྲ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ཡིད་འོང་སྒྲ་དེ་དག་།བདེ་གཤེགས་གསུང་གཅིག་གིས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན། །མཁའ་ལས་ཟླ་བ་ས་ལ་ལྷུང་ཡང་གདའ། །རྒྱ་མཚོ་སྐམས་ཤིང་རི་རབ་སྙིལ་ཡང་གདའ། །ས་ལ་གནམ་ལྷུང་དུམ་བུ་བརྒྱར་འགྱུར་གདའ། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་ནི་གཞན་དུ་ཡོང་མི་གསུང ། །བདེན་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་རབ་འབྲེལ་སྟོན་པས་འདིར། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་གཙོ་བོས་བདག་ལུང་བསྟན། །བདག་ནི་རྒྱལ་བ་རང་བྱུང་ཡོན་གནས་འགྱུར། །བདག་ལ་ཡིད་གཉིས་སོམ་ཉི་དོགས་མ་མཆིས། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་རིན་ཆེན་ལེགས་སྤྲས་པ། །བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་འདྲེན་པ་རྣམས་ལ་ཕུལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་གང་ལགས་ལ། ། 53.179a བསོད་ནམས་སྔ་མས་འདིའི་ཆར་མི་ཕོད། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པར་བགྱི། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་མཆོག་ཏུ་འཕགས། །གང་ཞིག་འདྲེན་རྣམས་ཚུལ་འདི་མི་གཅོད་པ། །དེ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ཀུན་གྱི་བཀའ་དྲིན་གཟོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་འདི་སྨྲས་པ་ན། སྲོག་ཆགས་ཁྲིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དེ་དག་གིས་ཚིག་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་དེས་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པ་དེའི་ཚེ། བདག་ཅག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཕྲད་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་བརྟན་པ་དེར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་མཆོད་པ་དང ། བསྙེན་བཀུར་ཡང་བགྱིད་པར་གྱུར་ཅིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་འོག་ཏུ་བདག་ཅག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ལུང་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་སྨན་པ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་སང་གདུགས་ཚོད་གསོལ་བར་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན 53.179b བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དེ་མ་ལགས་པར་ཡང་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་མཆིས་ཏེ། དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ལ། དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པས་ཀྱང་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མ་མཆིས་པའི་མཐའ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། བདག་གི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་གནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བརྙས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་དང ། བདག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བགྱིས་པར་འགྱུར་བའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནང་ངོ ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བར་རིག་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། དཔུང་དང་བཅས། འཁོར་དང་བཅས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ཕྱིར་སོང་ངོ ། །དེ་ནས་དེར་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སང་གདུགས་ཚོད་གསོལ་བར 53.180a སྤྱན་དྲངས་ཏེ། དེས་ཀྱང་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་གནང་གིས་དེར་ཁྱེད་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མཐུན་པ་དང ། ཡང་དག་པར་དགའ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང ། བསྙེན་བཀུར་ལ་བརྩོན་པར་གྱིས་ཤིག་།དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་བདེ་མཆོག་དང ། ཚིམ་བྱེད་དང ། ཐགས་ཟངས་རིས་ལ་སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ་དག་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདིར་གཤེགས་ཀྱིས། དེར་ཁྱེད་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་གི་སྐབས་ཕྱེ་བ་ལགས་ཀྱིས། བདག་གི་གནས་སུ་སྤྱོན་ཅིག་།དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འཇོག་པོ་དང ། ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་དང ། དྲི་མ་མེད་པ་དང ། འོད་ཅན་དང ། རྣམ་པར་རྩེ་དང ། བགོད་པ་དང ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང ། བརྗོད་བྱ་དང ། ཁ་དོག་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང ། ཙན་དན་གྱི་རྣམ་པ་དང ། དེ་ལ་སོགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་ལ་སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ་དག་ཁྱེད་ཅག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་དང ། ཕྱག་བྱ་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་གི་གནས་སུ་སྤྱོན་ཅིག་།དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་གཞོན་ནུ་དཔལ་གྱི་གརྗིད་ལ་བསྒོ་བ། བཞིན་བཟངས་ཁྱོད་སོང་ལ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚོལ་ལ། ངའི་ཕྲིན་ 53.180b འདི་སྐད་ཅེས་གྱིས་ཤིག་།བདག་གི་ཕའི་མཆིད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཤོས་གསོལ་གྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་སྤྱོན་ཅིག་ཅེས་གྱིས་ཤིག་།ལེགས་ཞེས་བྱས་ཏེ་མཉན་ནས། ཇི་སྐད་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཤུགས་དྲག་ལ་སྨྲས་པ། ཤུགས་དྲག་ཁྱོད་སོང་ལ་རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་སོང་སྟེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང་ཉེ་དགའ་གཉིས་ཀྱང་བོས་ཤིག་།ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང ། བསྙེན་བཀུར་གྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་བདག་གི་གནས་སུ་སྤྱོན་ཅིག་ཅེས་གྱིས་ཤིག་།དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་ཤུགས་དྲག་ཇི་སྐད་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང ། ཉེ་དགའ་གཉིས་དང ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཐད་དུ་སོང་ནས། ཇི་སྐད་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་བོས་སོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་རང་གི་གནས་སུ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་བཀོད་པ་བཻ་དཱུརྱ་སྔོན་པོ་དག་དང ། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་བྱས་པ་བཤམས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་དུ་མས་ནི་སྤྲས། རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་ནི་ཁེབས་པར་བྱས། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བ་ནི་སྤྱངས། དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་མང་པོ་ནི་བཏགས། བླ་རེ་ནི་བྲེས། རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་ནི་བསྒྲེང ། རྒྱ་མཚོའི་སྤོས་ཀྱི་མཆོག་གིས་ནི་བདུགས། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ནི་བཀྲམ་སྟེ། འཁོར་ཀྱི་ཁྱམས་ཡངས 53.181a ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་དེའི་ནང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སེང་གེའི་ཁྲི་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་པ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རས་བཅོས་བུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དུ་མ་མང་པོས་བཏིང་བླ་རེས་བྲེས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་སྟེགས་བུས་བསྐོར་བ། རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་ཁེབས་པ། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་དྲ་བ་སྤྱངས་པ། དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་བཏགས་པས་བརྒྱན་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བཤམས་སོ། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གདན་ཡང་ཇི་ལྟར་འཚམ་པ་བཞིན་དུ་བཤམས་སོ། །རོ་བརྒྱས་བསྒོས་པའི་ཞལ་ཟས་དག་ཀྱང་བཤམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་ཟིན་པར་རིག་ནས་བུ་དང་གཉེན་མདབ་དང་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། རིའི་རྒྱལ་པོའི་རི་རབ་ཀྱི་བང་རིམ་ལ་འཁོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གདུགས་ཚོད་བབ་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེན་ཁྱེད་བརྙེས་པ། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་མཁའ་འདྲ་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པ་སྤྱན་ཡངས་དག་པའི་སྤྱན་དང་ལྡན། །ཕན་པ་མཛད་པ་གདུགས་ཚོད་བབ་ཀྱིས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཚངས་པའི་གསུང་དང་རྣམ་དག་གསུང་ལྡན་དབྱངས་སྙན་པ། །ཀ་ལ་པིང་ཀའི་རྔ་སྒྲ་བདུད་རྩིའི་དོན་སྟོན་པ། །སྨན་པའི་མཆོག་སྟེ་ཉོན་མོངས་སྣ་ཚོགས་མུན་སེལ་བ། །སེམས་ཅན་རིན་ཆན་གདུགས་ཚོད་བབ་ཀྱིས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཞི་ཞིང་རབ་ཞི་ཐུགས་མངའ་རྟག་ཏུ་ཞི་བར་སྤྱོད། །རྒྱལ་བ་གྲོལ་བ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་རབ་གྲོལ་མཛད། །ཆུ་བོ་བཞི་ལས་རྒལ་བ་འགྲོ་བ་དགྲོལ 53.181b བ་པོ། །ཕ་རོལ་གཤེགས་པ་བདེ་སྦྱིན་གདུགས་ཚོད་དུས་ལ་བབ། །སྦྱིན་དུལ་ཡང་དག་སྡོམ་དགྱེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་།བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྙེས། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་དགྱེས་པ་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ཞལ་རས་ཟླ་འདྲ་གདུགས་ཚོད་བབ་ཀྱིས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ལམ་མཁྱེན་ལམ་ལ་མཁས་ཤིང་ལམ་སྲང་ངན་པ་སྤངས། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དབང་སྟོབས་བདེན་པ་བཞི་སྟོན་པ། །ཡང་དག་སྤོང་དང་རྫུ་འཕྲུལ་བཞི་དྲན་དང་ལྡན་པ། །ཐམས་ཅད་ཟིལ་གནོན་ཡོན་ཏན་མངའ་བ་གདུགས་ཚོད་བབ། །སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་མངའ་བསོད་ནམས་བརྒྱ་ཡི་ཏོག་།བསོད་ནམས་འཚལ་རྣམས་བསོད་ནམས་ཞིང་ཆེན་བཅོམ་ལྡན་འདས། །མཆོད་སྦྱིན་དམ་པ་བཞེས་པའི་འོས་ལགས་ཡོན་གྱི་གནས། །བྱམས་ལ་དགྱེས་པ་གདུགས་ཚོད་བབ་ཀྱིས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ལྷུན་པོ་འདྲ་ཞིང་ས་དང་མཚུངས་ལ་སྦྱོར་བ་སྙོམས། །བྱམས་སྡང་མི་མངའ་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚུངས། །མི་ཡི་དབང་པོ་ཁེངས་པ་མི་མངའ་དམན་མི་མངའ། །སྟོང་དང་རྣམ་པར་ཐར་ལ་དགྱེས་པ་གདུགས་ཚོད་བབ། །ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་ལ་མཁས་པ་དུས་དང་ཆོ་ག་མཁྱེན། །ཆོས་རྣམས་དབྱེ་ལ་མཁས་པ་རྟག་ཏུ་དུལ་བཞིན་སྤྱོད། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་རབ་མཁྱེན་དོན་རིག་མཁྱེན་པར་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མཁྱེན་གདུགས་ཚོད་དུས་ལ་བབ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་གདུགས་ཚོད་བབ་པ་དེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་གདུགས་ཚོད་བབ་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་ལོང་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་གནས་ཡོངས་སུ་ལོངས 53.182a སྤྱད་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འདེང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་སྐོར། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱིས་མདུན་དུ་བདར། ལྷའི་ཚོགས་ཀྱིས་ནི་ཕྱག་བྱས། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ནི་བསྟོད་དེ། ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འཕགས་ཏེ། གཤེགས་ནས་འོད་ཟེར་ནི་འགྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་ནི་སྣང་བར་མཛད། པད་མའི་ཆར་ནི་འབེབས། སིལ་སྙན་འབུམ་ནི་སྒྲོགས། གླུ་དབྱངས་འབུམ་ནི་གྲགས་པར་མཛད་དེ། རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་དུ་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་ཏེ་བྱོན་ནས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ན་དགའ་བའི་ཚལ་ལྟར་ཉམས་དགའ་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཙམ་པ་ཀའི་ཚལ་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །མཆོད་པ་བྱས་ནས་གདུགས་ཚོད་ཕབ་བོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་བདག་གི་གནས་སུ་གཤེགས་པ་དེ་ནི་བདག་གིས་རིག་པ་མ་ཡིན། ཆ་མ་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེམ་སྐས་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་ནས་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་གཤེགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟ་བུའི་ཐེམ་སྐས་དག་བྱིན་ཀྱིས་བརླབས་ལ། ཐེམ་སྐས་དེ་དག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་གཤེགས་པར་བྱ་གོར་མ་ཆག་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་འགྲམ་ནས། རང་གི་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་གསུམ་བཤམས་ཏེ། གཅིག་ནི་གསེར་ལས་བྱས། གཅིག་ནི་བཻ་དཱུརྱ་ལས་བྱས། གཅིག་ནི་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ལས་བྱས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ། བཀྲ་བ་ལྟ་ན་སྡུག་པ་དག་བཤམས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུའི 53.182b ཕུང་པོ་སུས་ཀྱང་མིག་གིས་མ་མཐོང་བ་དང ། ཆུས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དག་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལས་ཀྱང་འོད་གང་གིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འོད་འགྱེད་པར་མཛད་དོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ན་སེམས་ཅན་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་འོད་དེས་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་བྱམས་པའི་སེམས་དང ། ཕན་པའི་སེམས་དང ། མཉེན་པའི་སེམས་དང ། བདེ་བའི་སེམས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཕྱིན་ཅད་སུ་ཡང་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་ཅིང་གནོད་པ་བྱེད་པ་མེད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕ་མར་འདུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་མཉན་པ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ་བལྟ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱིར་བཞིན་འབྲང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དགའ་བའི་ཚལ་ལྟར་ཉམས་དགའ་བའི་ཙམ་པ་ཀའི་ཚལ་ནས་ལངས་ཏེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་བཤམས་པ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས། ཐེམ་སྐས་དབུས་མ་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་སོ། །གཡས་རོལ་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོད་དོ། །གཡོན་རོལ་ན་ནི 53.183a ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་འཁོད་དོ། །མདུན་ལོགས་ན་ནི་བརྒྱ་བྱིན་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ལག་པ་གཡས་པས་ལམ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །ཚངས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ནི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འཁོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་རྣམས་འཛིན་ཏོ། །ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྣམ་ལོགས་ན་འཁོད་དེ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་འབེབས་སོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་སིལ་སྙན་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་དཀྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་བུ་མོ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཤུལ་སྤོས་ཆུས་ཆག་ཆག་འདེབས་སོ། །ཀླུའི་བུ་མོ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ནི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འཁོད་དེ། རོ་སྟོད་ཁེབས་པའི་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་དག་འཕྱང་བར་བྱེད་དོ། །མི་འམ་ཅི་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པས་བསྟོནད་པར་བྱེད་དོ། །དྲི་ཟ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔ་ན། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་རྣམས་འཕྱང་བར་བྱེད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་ནི་རས་བཅོས་བུ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་སྟོང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འགེབས་པར་བྱེད་དོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ཡང་འཁོར་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འཁོད་དེ། མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། ཕྱེ་མ་དང ། བྱུག་པ་དང ། གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་ཐམས་ཅད་དང ། སིལ་སྙན་དང ། གླུ་དབྱངས་དང ། ཕེག་རྡོབ་པ་དང ། ལྷའི་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སོགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ཁྲི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ནས་ཀྱང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག 53.183b དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་མང་པོ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་དགའ་བར་བྱ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྷགས་སོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་བཀོད་པ་སྔ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་མོག་མོག་པོར་བྱེད་ཅིང་མི་མངོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཟོད་དཀའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འོད་ཟེར་ཅན་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་ཀྱི་ཏོག་དང ། འོད་ཀྱི་དཔལ་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མངོན་དགའ་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་དང ། གླང་ཆེན་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉི་ཟླའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེ་དང ། སེང་གེའི་བློ་གྲོས་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྱན་བཟངས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མིག་མི་འཛུམ་པ་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བ་ཅན་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་དང ། རིན་ཆེན་ཏ་ལ་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དགའ་བའི་སྙིང་པོ་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་དང ། རྣམ་པར་གནོན་པ་དོན་ཡོད་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན 53.184a གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བ་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྲིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐོང་ན་དགའ་བ་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་དང ། བྲག་འཇོམས་རྒྱལ་པོ་གཉིས་འོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཏོག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་ཆེན་ལྡན་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་རབ་གནས་དང ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་གཉིས་འོངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བྱེ་བ་མང་པོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་དགའ་བར་བྱ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྷགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཐུ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོས་ཕྱོགས་བཅུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གིས་གོ་བར་མཛད་ནས། ལྷ་འབུམ་གྱིས་སིལ་སྙན་དང ། གླུ་དབྱངས་ལེན་ཅིང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་འབེབས་ལ། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་བསྒྲུབས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ལྟ་བུས་རིན་པོ་ཆེའི་ཐེམ་སྐེས་དེ་དག་ལས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་གཤེགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི 53.184b གླུའི་དབྱངས་ལེན་པ་དང ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གསུང་གིས་གོ་བར་མཛད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དང་གཞན་དག་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་དང ། ལྷ་དང་ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ན་ལྷའི་བུ་མོ་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་དང ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་བུ་མོ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བུ་མོ་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་བུ་མོ་དང ། དྲི་ཟའི་བུ་མོ་དང ། མི་འམ་ཅིའི་བུ་མོ་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་བུ་མོ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་དག་གིས་སིལ་སྙན་དང ། གླུའི་དབྱངས་ལེན་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མདུན་ནས་བསུ་ནས་དེའི་ཚེ་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་ལས་འབྱུང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། སྦྱིན་པ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་མཛེས་དང་ལྡན། །བཟོད་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་བྱམས་པ་བསྒོམས། །བརྩོན་འགྲུས་ལས་བྱུང་དོན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་དགྱེས་པ་ཁྱོད་ཕྱག་འཚལ། །ཤེས་རབ་འོད་ལྡན་དགོངས་པ་རྣམ་པར་དག་།འོད་དང་གཟི་བརྗིད་དཔལ་གྱིས་མངོན་པར་བརྒྱན། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་སྟོན་མཛད་པ། །ཐུབ་པ་ཉོན་མོངས་བསལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་།དཀའ་ཐུབ་མཐར་ཕྱིན་རྟོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད། །མིག་ནི་སྦྱིན་པར་མཛད་ཅིང་མིག་སྦྱོང་བ། །འགྲོ་བ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་འགྲོ་བའི་མཆོག་།དོན་དམ་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་སྟོན་པ་པོ། ། 53.185a གཞན་ལ་ཕན་པ་ཟླ་མེད་ཐུགས་སུ་ཆུད། །ཆགས་པ་མེད་པར་ཚིག་གི་དོན་སྟོན་པ། །གཞན་ལ་ཕན་པ་དཔེ་མེད་འོད་མཛད་པ། །དུས་སྐབས་མཁྱེན་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་པོ། །རྒོལ་བ་ངན་པའི་ཚོགས་ཀུན་རབ་འཇོམས་པ། །བརྟུལ་ཞུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་།བདུད་རྩིའི་བདེ་སྐྱིད་བདེ་བ་སྦྱིན་མཛད་པ། །ནམ་མཁའ་འདྲ་ཞིང་དགོངས་པ་དག་པ་སྟེ། །དྲི་མ་ཀུན་སེལ་རྣམ་པར་འདྲེན་པ་པོ། །ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་བསོད་ནམས་མི་ཟད་པ། །རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོར་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཉོན་མོངས་སེལ་མཛད་པ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་སེར་སྣ་མི་མངའ་བ། །ཆོས་ཀྱི་རིན་ཆེན་ནོར་མཆོག་སྦྱིན་མཛད་པ། །ཆོས་མཆོག་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་པོ། །དགའ་བ་སྟོན་པ་བདེ་བ་སྟོན་མཛད་པ། །བག་ལ་ཉལ་གྱི་ཉེས་པ་སྤོང་བ་སྟོན། །རི་ཡི་དབང་པོ་བཞིན་དུ་མི་གཡོ་བ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁྱོད་ལ་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །མི་དང་ལྷ་དང་མཁའ་ལྡིང་གསང་བ་པ། །ལྷ་མིན་སྲིན་པོ་མི་འམ་ཅི་ཡི་བདག་།ཀླུ་རྣམས་དང་ནི་གྲུལ་བུམ་གནོད་སྦྱིན་རྣམས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་ཀྱང་འཚལ། །མཚན་མཆོག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལྡན་པ་སྟེ། །རབ་མཛེས་ཤིན་ཏུ་དཔེ་མེད་སྟོན་མཛད་པ། །གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་དཔལ་ལྡན་མདོག་སྡུག་པ། །སེན་མོ་ཟངས་འདྲ་མདོག་སྡུག་ཕྱག་མཐིལ་མཉམ། །ཀ་ལ་པིང་ཀའི་གདངས་ཅན་ཡ་མཚན་གསུང ། །ཚངས་པ་ལྷ་དབང་གདངས་ཅན་གདངས་ཀྱི་མཆོག་།གསུང་གིས་སྟོང་གསུམ་སོ་སོར་འགེངས་པར་མཛད། །འཇམ་མཉེན་གསུང་ལྡན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དབང་པོ་དུལ་ཞིང་ཐུགས་ཀྱང་དུལ་བ་སྟེ། །ཞལ་རས་ཟླ་བ་འདྲ་ཞིང་སྤྱན་ལེགས་པ། །རྟག་ཏུ་བདེན་པ་གསུང་ཞིང་མཉམ་པར་བཞག་།རྟག་ཏུ་ཆོས་འཛིན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། 53.185b རྒ་ནད་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་གྲོལ་མཛད་པ། །འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་ཉོན་མོངས་སྤོང་མཛད་པ། །རྒྱལ་བར་འོས་པ་བདུད་འཇོམས་རྒྱལ་བ་པོ། །སྐྱེ་བ་མི་བཟད་དེ་ཉིད་སྟོན་མཛད་པ། །དགྲ་བཅོམ་དགྲའི་ཚོགས་རྣམས་རབ་འཇོམས་པ། །ལྷ་ལས་འདས་པ་ལྷ་མང་རྣམས་ཀྱི་མཆོད། །ཁྱོད་ནི་རྟག་ཏུ་བཞེས་པའི་འོས་ཀྱི་མཆོག་།སྐྱེ་དགུ་ཀུན་མཆོག་འདྲེན་པ་བཟང་པོ་ལགས། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་མོ་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། དྲི་ཟའི་བུ་མོ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་མཐུན་པར་གྱུར་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་རང་རང་གིས་རྒྱན་རྣམས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐར་གྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་གཤེགས་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་གཏིང་གི་དཀྱིལ་གྱི་གནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་བཀོད་པ་ག་ལ་དེར་གཤེགས་ནས། སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་བཞུགས་སོ། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་སྟན་ཇི་ལྟར་བཤམས་པ་དེ་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བཞུགས་པར་རིག་ནས་བཅས། ཆུང་མ་དང་བཅས། གཉེན་མདབ་དང་འཁོར་དང་བཅས་པས་རང་གི་ལག་གིས་ཞལ་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ། བསོད་པ་མང་པོས་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་ཅི་བཞེས་པ་སྟོབས་པར་བྱེད་དོ། །ཚིམ་པར་བྱས་ཤིང་ཅི་བཞེས་པ་བསྟབས་ནས། བཤོས་གསོལ་ལགས་ཏེ། སྩང་སྡེར་གྱུ་བ་དང་ཕྱག་བཅབས་པར་རིག་ནས་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན 53.186a དང་དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་དང ། ཕྱོགས་བཅུ་ནས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་ཚོགས་ཏེ་འཁོད་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་བདེ་བ་དང ། དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་ཆོས་མཉན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་སྐུ་ལས་འགྱེད་པར་མཛད་དེ། འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་སྲོག་ཆགས་རབ་དང ། འབྲིང་དང ། ཐ་མ་ཇི་སྙེད་གནས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མདུན་ན་བཞུགས་པར་མཐོང་བར་གྱུར་ཏེ། བདེ་བ་དང་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་མཉན་པ་ལ་བྲོད་ཅིང་གུས་པ་དང་བཅས་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདུད་ཅིང་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདི་ནི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་ནས། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དེ། དེའི་འགྲོ་བ་ཡང་སྣ་ཚོགས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ན་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང ། ཐ་མལ་པ་ཇི་སྙེད་སྣང་བ་ལ་ལྟོས། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གིས་སེམས་དང ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ལུས་དང ། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱས་པ་དག་གོ། །སེམས་ནི་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ད་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བཅོས་མ་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པས་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། བདག་པོ་མེད་པ་བདག་གི་མེད་པ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའོ། །དེ་དག་ནི་ལས་ཇི་ལྟར་བསགས་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པ་སྣ 53.186b ཚོགས་སུ་བྱས་པ་དག་སྟེ། འདི་ལ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་འདི་དག་ནི་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པ། སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་མཁས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་ནས་དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དག་ཁོ་ན་མངོན་པར་འདུ་བྱ་སྟེ། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་ནས་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་མཛེས་ཤིང་གཟུགས་བཟང་ལ་ལྟ་ན་སྡུག་པར་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བསོད་ནམས་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་བརྒྱན་པ་དང ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་དང ། གང་གི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱི་མནན་ཅིང་ནོན་པར་འདུག་པ་དང ། གང་གིས་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་ཚངས་པ་འདི་དག་ཀྱང་མོག་མོག་པོར་བྱེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་བསྟ་བ་ན་ཡང་མིག་ཁྲལ་ཁྲུལ་དུ་གྱུར་པ་ལྟོས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་དག་གི་ལུས་ཀྱི་རྒྱན་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་རྣམས་ལ་ལྟོས། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་བརྒྱན་པ། རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་བཀོད་པ་འདི་ཡང་བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་འདི་རྣམས་ཀྱི་བཀོད་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་བ་དག་གོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ན་གང་དག་ལུས་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་མི་སྡུག་ཅིང་དབྱིབས་མི་ལེགས་པ་དང ། ལུས་རགས་ཤིང་ཆེ་བ་རྣམས་དང ། གང་དག་ལུས་ཕྲ་ཞིང་ཆུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་རང་གི་སེམས་དང ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི 53.187a ལུས་དང་ངག་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱས་པ་དག་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སློབས་ཤིག་དང ། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོན་པ་ཁྱེད། དགེ་བའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དག་ལ་བློ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་ཆུད་གསོན་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆད་པར་ལྟ་བ་དང ། རྟག་པར་ལྟ་བ་ལ་གནས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་གནས་རྣམས་མཉེས་པར་གྱིས་ཤིག་།མཉེས་པར་བྱས་ནས་ཀྱང་ཐུགས་ཕྱུང་བར་མ་བྱེད་ཅིག་།བཀུར་སྟིའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ཀྱང་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀུར་སྟིའི་གནས་སུ་འགྱུར་བར་གྱིས་ཤིག ། །། བམ་པོ་ལྔ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་གཅིག་གིས་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བར་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པར་གཅོད་དོ། །ཆོས་གཅིག་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཅིང་ཉིན་མཚན་འདའ་ཞིང་འདུག་སྙམ་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་མང་བས་མི་དགེ་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་དོ། །དེ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤངས་ཏེ་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་བསམ་པ་དགེ་བའི་སེམས་ཅན་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་དགུའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྩ་བའི་རྟེན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བའི་རྟེན་ཏོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བའི་རྟེན་ཏོ། །རྩ་བའི་རྟེན་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། 53.187b འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་དང ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤོང་བ་དང ། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བ་དང ། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བ་དང ། ཕྲ་མ་སྤོང་བ་དང ། ངག་རྩུབ་པོ་སྤོང་བ་དང ། ཚིག་ཀྱལ་པ་སྤོང་བ་དང ། རྣབ་སེམས་སྤོང་བ་དང ། གནོད་སེམས་སྤོང་བ་དང ། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤོང་བ་སྟེ། དེ་ནི་རྩ་བའི་རྟེན་ཅེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་བཅུ་ཐོབ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིག་པ་བྱིན་པ་ཡིན། དེའི་སེམས་བྱམས་པར་དམིགས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན། དེའི་ཞེ་སྡང་གི་བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཡིན། དེས་ནད་ཉུང་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན། དེས་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་བའི་ས་བོན་བཏབ་པ་ཡིན། དེ་ལ་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་སྲུང་བ་དང ། བསྐྱབ་པ་དང ། སྦེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། བདེ་བར་ཉལ་ཞིང་བདེ་བར་སད་པ་དང ། སྡུག་པའི་རྨི་ལམ་མི་རྨི་བ་ཡིན། གཉིད་ལོག་པ་ན་ཡང་དེ་ལ་ལྷ་རྣམས་སྲུང་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཤར་གཉེར་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཤར་གཉེར་བའི་བག་ལ་ཉལ་བ་མེད་པ་ཡིན། ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་དང ། ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་འཐོབ་བོ། །སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ཚེའི་ཚད་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་ཡིད་བརྟན་པའི་ཆོས་ལྔ་འཐོབ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་ཡང་འགྱུར་ལ། དེའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་དང ། ཆོམ་རྐུན་དང ། ཆུ་དང ། མེ་དང་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པའི་མི་མཛའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ཡིད་དུ 53.188a འོང་ཞིང་དགའ་བ་ཡིན། དོགས་པ་མེད་པ་ཡིན། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་དེ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་གནོད་པས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། དེའི་སེམས་སྦྱིན་པའི་བགོ་བཤའ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་དུ་རང་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་མཁས་པས་བསྔགས་པའི་ཆོས་བཞི་འཐོབ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དབང་པོ་བསྡམས་པ་དང ། རྒོལ་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པ་དང ། ཆུང་མ་མི་འཕྲོགས་པ་སྟེ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་མདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་འཐོབ་བོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་ལྷ་དང་མིས་བསྔགས་པའི་ཆོས་བརྒྱད་འཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཨུད་བེ་ལའི་དྲི་འབྱུང་བས་ཁ་དོག་ཡོངས་སུ་དག་པ་འཐོབ་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་མར་འགྱུར་བ་དང ། ལྷ་དང་མི་ལས་དཔང་གཅིག་པུར་འགྱུར་བ་དང ། ཡང་དག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་དོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཚིག་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མང་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པས་ངག་མཉན་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཤེས་རབ་ཐོབ་པས་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང་དཔང་གཅིག་པུར 53.188b པུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཕྲ་མ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་མི་ཕྱེད་པ་ལྔ་འཐོབ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་ལུས་མི་ཕྱེད་པ་འཐོབ་པ་དང ། གཞན་དག་གི་ལ་ཆགས་པ་མེད་པས་གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་པ་འཐོབ་པ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཐོང་བས་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་འཐོབ་པ་དང ། སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པས་ཆོས་ལས་མི་ཕྱེད་པ་འཐོབ་པ་དང ། མི་སླུ་བས་མཛའ་བཤེས་མི་ཕྱེད་པ་འཐོབ་པ་སྟེ། ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་འཁོར་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབྱེ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ངག་རྩུབ་པོ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་ངག་ཡོངས་སུ་དག་པ་བརྒྱད་འཐོབ་ལ། ཤི་འཕོས་ན་ཡང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རན་པའི་ཚེ་དང ། ཕན་པའི་ཚིག་དང ། རིགས་པའི་ཚིག་དང ། འཇམ་པའི་ཚིག་དང ། གཟུང་བའི་ཚིག་དང ། མཉན་པའི་ཚིག་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བའི་ཚིག་དང ། མི་སྨད་པའི་ཚིག་སྟེ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་གདངས་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་གསུམ་འཐོབ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། མཁས་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་དགའ་བ་དང ། ལན་ལེགས་པར་གློན་པས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་དེའི་བློ་བདེན་པ 53.189a ལ་འགྲོ་བ་དང ། བཅོམ་མ་མ་ཡིན་པས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ལྷ་དང་མིའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་ཅིང་གཞན་དུ་མི་གསུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བརྣབ་སེམས་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་བདག་པོའི་ཆོས་ལྔ་འཐོབ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པས་ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་ཀྱི་བདག་པོ་འཐོབ་པ་དང ། དགྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་རྫི་བས་ལོངས་སྤྱོད་དང་དབང་ཕྱུག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བདག་པོ་འཐོབ་པ་དང ། བསོད་ནམས་ལ་དབང་བྱེད་པས་དེའི་སེམས་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དང་ཕྱིས་བཀྲབ་པ་ཐོབ་པས་རྒྱལ་པོ་བདག་པས་མཆོད་པ་དང ། སྔོན་ཕྲག་དོག་མེད་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་རྣམས་འབུམ་གྱུར་དུ་ཁྱད་དུ་འགྱུར་བ་ཐོབ་པ་སྟེ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱིས་མཆོད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་པ་གཅིག་པུར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གནོད་སེམས་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་ཡིད་བདེ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་བརྒྱད་འཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། དེའི་སེམས་རྣམས་པར་མི་འཚེ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང ། དེའི་གནོད་སེམས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་འཇུག་པ་དང ། དེའི་སེམས་རྩོད་པ་མེད་ཅིང་འཐབ་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང ། དེའི་སེམས་པ་རྣམ་པ་མེད་ཅིང་མཉེན་པ་དང ། དེས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང ། བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་བཀུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་དངོས་པོ་མང་བ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་བཀུར་སྟེ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཛེས་པ་དང ། སེམས་འཇམ་ཞིང་ལས་སུ་རུང 53.189b བའི་ཕྱིར་དེ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་དཀའ་བ་མེད་པ་སྟེ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཅུ་འཐོབ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། བསམ་པ་དགེ་བར་འགྱུར་ཞིང་གྲོགས་པོ་དགེ་བ་རྙེད་པ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཏེ། སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་སྡིག་པའི་ལས་མི་བྱེད་པ་དང ། ལྷར་སངས་རྒྱས་འཛིན་ཏེ་གཞན་ལྷར་མི་འཛིན་པ་དང ། དགེ་མཚན་དང་བཀྲ་ཤིས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པས་ལྟ་བ་དྲང་བ་དང ། གྲོགས་ལྷ་དང་མི་ཡིན་ཏེ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲོགས་མ་ཡིན་པ་དང ། བསོད་ནམས་འབར་བས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་དང ། ལོག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་འཕགས་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་བསྐྱོད་དེ་སྡིག་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དང ། སྒྲིབ་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་སོང་བ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མི་ཁོམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཞིང་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང ། ཚེ་རིང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་གཞན་གྱིས་གནོད་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར 53.190a འགྱུར་རོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་མི་འཕྲོག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཆུང་མ་མི་གཡེམ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་དེའི་མ་དང ། བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སུ་ཡང་ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་མི་འཕྲོགས་པ་དང ། སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་དེ་དམ་བཅས་པ་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་མ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་བསམ་པ་འཐུན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཡོག་འཁོར་འཐོབ་བོ། །ངག་རྩུབ་པོ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཚིག་བཙུན་པར་འགྱུར་ལ་ཚིག་སུན་དབྱུང་དུ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་ཐེ་ཙོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྣབ་སེམས་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་ལ་དེའི་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་ཤིང་དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་སེམས 53.190b སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་མཛེས་པ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་བློ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་སེམས་ཐོགས་པ་མེད་ལ་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་ལྟ་བ་དང ། ཆོས་ཉན་པ་དང ། དགེ་འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་སྦྱིན་པས་བརྒྱན་ན་དེ་ལྟར་མཐུ་ཆེ་ཞིང་ཕན་ཡོན་ཆེ་ལ་བྱིན་ཆེ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བརྒྱན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྨོན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བཟོད་པས་བརྒྱན་ན་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གི་གདངས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བརྒྱན་ན་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་འཇོམས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་བརྒྱན་ན་དྲན་པ་དང ། བློ་གྲོས་དང ། རྟོགས་པ་དང ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང ། བརྟན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྒྱན་ན་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པས་བརྒྱན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེས་བརྒྱན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བས་བརྒྱན་ན་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་བརྒྱན་ན་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ 53.191a བརྒྱན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞགས་པས་བརྒྱན་ན་ལུས་དང་ཚོར་བ་དང ། སེམས་དང་ཆོས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་སྤོང་བས་བརྒྱན་ན་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པས་བརྒྱན་ན་ལུས་དང་སེམས་ཡང་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་ལྔས་བརྒྱན་ན་དད་པ་བརྟན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང ། རྨོངས་པ་མེད་པ་དང ། སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །སྟོབས་ཀྱིས་བརྒྱན་ན་རྫི་བ་མེད་པ་དང ། དགྲ་དང་འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་བརྒྱན་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །ལམ་གྱིས་བརྒྱན་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞི་གནས་ཀྱིས་བརྒྱན་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཆེར་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མཐོང་གིས་བརྒྱན་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐབས་ཀྱིས་བརྒྱན་ན་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་མདོར་ན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ཁོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་རྒྱས་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང ། བརྒྱན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དཔེར་ན་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དང ། ལྗོངས་དང ། ཡུལ་འཁོར་དང ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཐམས་ཅད་དང ། རྩཝ་དང ། ཤིང་གེལ་པ་དང ། སྨན་དང ། 53.191b ཤིང་ཐམས་ཅད་དང ། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང ། ས་བོན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང ། ལོ་ཐོག་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཞིང་རྨོ་བ་དང ། ཤལ་བས་བཤལ་བ་དང ། འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ས་ལ་གནས་ཏེ། དེ་དག་གི་གནས་ནི་ས་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་འདི་དག་ནི་ལྷ་དང ། མིར་སྐྱེ་བ་དང ། སློབ་པ་དང ། མི་སློབ་པའི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ། དྲུག་པའོ།། །།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པ་གང་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་ནོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ཞིང་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སུ་མཆི་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གཅིག་གིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ཉེས་པ་བྱུང་བ་འཆགས་པ་སྟེ་གཅིག་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གཉིས་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་གསུམ་གྱིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། རྐྱེན་གྱི་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང ། མི་གསར་མི་རྙིང་བའི་ཆོས་ལ་སོ་སོར 53.192a རྟོག་པ་དང ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཞིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དང ། སྨོན་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ལྔས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་མེད་པ་ཉིད་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པ་ཉིད་དང ། སྲོག་མེད་པ་ཉིད་དང ། གང་ཟག་མེད་པ་ཉིད་དང ། གསོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་དྲུག་གིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མོས་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་དང ། ཐེ་ཙོམ་མེད་པ་དང ། ཡང་དག་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཆོས་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱད་པར་དུ་མཆི་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་ཞིང་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ་དང ། བསོད་ནམས་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། ཐོས་པ་བཙལ་བ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། བག་ཡོད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ 53.192b རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་འཐོབ་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་གཏོང་བ་སྟེ། ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་གཅན་ཆེན་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འདུད་ཅིང་མངོན་པར་འདུད་པ་དང ། བཀའ་བློ་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། འཐུན་པར་འཛིན་པ་དང ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་བྱེད་པ་དང ། བླ་མ་རྣམས་ལ་གུས་པ་སྐྱེས་པ་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམ་བཅས་པ་བརྟན་པ་དང ། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྦྱིན་པ་དང ། སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་གཞན་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། གོང་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་ཞིང་སྐྱབས་སུ་འོངས་པའི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང ། ཆོག་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་དུ་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ཆེ་བ་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཆེ་བ་ཉིད་དང ། འཁོར་ཆེ་བ་ཉིད་དང ། སེམས་ཆེ 53.193a བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་གཅན་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལུས་ཆེ་བ་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་གཞན་དག་གི་སྤྱོད་ལམ་ལ་མི་འཕྱ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང ། སེམས་ཅན་བྱེ་བ་དང ། འཐབས་པ་རྣམས་བསྡུམས་ཤིང་མཐུན་པར་བཀོད་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཛུད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་པོ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལུས་ཆེ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཟུགས་ཆེ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྦྱིན་པ་དང ། འཕངས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱམས་པའི་མིག་གིས་ལྟ་བ་དང ། བྱད་བཞིན་བཟང་པོ་དག་ལ་ཕྲག་དོག་དང ། སེར་སྣ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཟུགས་ཆེ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཁོར་ཆེ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྲ་མའི་ཚིག་སྤོང་ཞིང་གཞན་གྱི་འཁོར་མི་འབྱེད་པ་དང ། གཞན་གྱི་འཁོར་ལ་དགའ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་དང ། གཞན་དག་བྱང་ཆུབ་ལ་འཛུད་པ་སྟེ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཁོར་ཆེ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཆེ་བ་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་པ་དག་པ་སྟེ་གཡོ་མེད་པ་དང ། སྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང ། འདུན་པ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པ་དང ། བར་མ་དོར་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དང ། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་ཤིང་ཐེག 53.193b པ་དམན་པ་མི་འདོད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། སྒྲ་གཅན་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཆེ་བ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་འཁོར་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང་བཅས་པ་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡིད་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་ཁལ་བཅུ་ཚད་བརྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཏོར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མངོན་པར་བསྟོད་པ། ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་སེམས་ཅན་ཁམས་རྣམས་མཐའ་ཡས་གང་སུ་དག་།སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་རྒྱལ་བ་མཆོད་བྱེད་དང ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་བསྐལ་པ་འབུམ་དུ་ཡང ། །མཆོད་ལ་བརྩོན་པའི་སེམས་ཅན་དག་ནི་ཕན་པར་བྱེད་པ་དང ། །བྱམས་དང་བསོད་ནམས་འཕགས་པའི་རང་བཞིན་ལས་བྱུང་མཆོད་པ་རྣམས། །ཅི་འདྲ་བ་དང་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་པ་མ་ལགས་ཁྱོད་ལ་འོངས། །མཚུངས་མེད་སེམས་ཀྱིས་ཡན་ལག་གནས་ནས་བསྐྱེད་པ་གང་ལགས་པ། །དེ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་རྗེད་དང་མཆོད་པ་ལགས། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་རེག་འགྱུར་སྙམ་སྟེ་དེ་ལ་སྒྲིབ་གནས་ནས། །བདག་ནི་གཡོ་མེད་བྱང་ཆུབ་མཚུངས་མ་མཆིས་ལ་ཞུགས་པ་ལགས། །མི་དབང་ལས་བཞིན་སྲིད་གསུམ་སུ་ཡང་བདག་གི་དབང་མ་མཆིས། །བདག་གི་བསམ་པ་ཅི་འདྲའི་དབང་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལྡན་པ་ལགས། །བདག་ནི་ཀུན་ལ་ཤིན་དུ་སྡུག་ཅིང་ང་རྒྱལ་བསལ་བ་དང ། །སྦྱིན་དང་དུལ་དང་ལྡན་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ལ་བཟོད་ལྡན་དང ། །བརྩོན་འགྲུས་དྲན་པ་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་རྣམ་དག་གནས་པ་དང ། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེར་ལྡན་ཞིང་བདེན་པའི་ཆོས་ལ 53.193c #་སྤྱོད་གྱུར་ཅིག་།ཕན་བཞེད་རྒྱལ་བ་གལ་ཏེ་བདག་ལ་ལུང་སྟོན་མི་མཛད་ཀྱང ། །མིའི་དབང་པོ་བདག་ནི་རང་གིས་རང་ལ་ལུང་ཡང་བསྟན། །བདག་ནི་རང་བྱུང་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་ཡིད་གཉིས་དོགས་མ་མཆིས། དེ་ལྟར་བདག་ནི་བསམ་པ་ཐག་པས་བྱང་ཆུབ་ཉིད་སེམས་ངེས། །མི་དབང་འཛུམ་པ་མཛད་ནས་ཟླ་བའི་ཏོག་གིས་ཞུས་པ་ནི། །རང་བྱུང་འཛུམ་པ་མཛད་པ་འདི་ནི་ཅི་ལགས་ལུང་བསྟན་གསོལ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་ངས་ནི་དག་པའི་འོད་རྣམས་སྟོན་མཛད་པ། །ཟླ་བའི་ཏོག་ཁྱོད་མཉན་པར་གྱིས་ཤེས་སྟོན་པས་དེ་ལ་གསུངས། །ལྷ་མིན་སྒྲ་གཅན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་ཞུགས། །གཡོག་འཁོར་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གང་ལགས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱར་ནི་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་ཀྱང ། །ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱང་ཆུབ་གཙོ་བོ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བ་གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམས་ལ་ནི་མཆོད་བགྱིས་ཏེ། །དེ་ནས་སེམས་ཅན་ཤིན་དུ་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་བཀོད་ནས་ཀྱང ། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་བསྐལ་པ་དགེ་བ་བཀོད་པ་མཛེས་པ་ལ། །བྱང་ཆུབ་རྡུལ་བྲལ་ཞི་བ་མྱ་ངན་མེད་པར་འཚང་ཡང་རྒྱ། སྒྲ་གཅན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར། །བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ་དབང་པོའི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་ཀྱང་བགྱི། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱང་དགའ་བ་སྐྱེད་པའི་བཀོད་པ་ཞེས་བགྱི་སྟེ། །དགའ་ལྡན་གནས་དང་འདྲ་བར་འབྱོར་ཅིང་རྒྱས་ལ་ལོ་ཡང་ལེགས། །སྟོབས་བཅུ་ལྡན་གྱི་ཚེ་ནི་ལོ་གྲངས་བྱེ་བ་བདུན་བཅུ་སྟེ། །དགེ་སློང་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཁྲག་ཁྲིག་དྲུག་བཅུ་ཐམ་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བཅུ་བརྒྱད་བཅུ་སྟེ། །ཐོས་པ་དང་ནི་འདུལ་བ་འཛིན་པ་གཟུངས་ལ་ཤིན་དུ་གནས། །བསྐལ་པ་དགེ་བ་བཀོད་པ་ཞེས་བགྱི་མཛེས་པ་དེ་དག་ཏུ། །སེམས་ཅན་བརྒྱ་སྟོང་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་བཀོད་པ་བགྱིས་ནས 53.193d #་ཀྱང ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་འཚང་ཡང་རྒྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་གི་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དག་ལ་ལྟོས། །དེར་ནི་སྒྲ་གཅན་བཟང་པོ་ལུང་བསྟན་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་ཀྱང ། །སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་བཞི་དག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར། །ལེགས་པར་ཡོན་ཏན་འཆང་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས། །སྟོང་གསུམ་རབ་གཡོས་ལྷས་ཀྱང་མེ་ཏོག་ཆར་པ་རབ་ཏུ་ཕེབས། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མ་མཆིས་པ་བྱེད་པ་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། ལུང་བསྟན་པ་ནི་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གང་ལགས། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ། བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ། ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་མེད་པ་དག་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་སྤོང་དུ་གཞུག་པ་དང ། ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གོ་ཅ་གྱོན་པར་ཟད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གིས། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང་གསོ་བ་དང ། སྐྱེས་བུ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཁྱོད་འདི་སྐད་དུ 53.194a འདི་ལ་ལུང་བསྟན་ནས་གཤེགས་ཤེས་ཟེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གསོ་བ་མེད་པ་དང་གང་ཟག་མེད་པ་དེ་ལ་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་ལུང་བསྟན་པའོ། །མ་བྱུང་བ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང ། རྩ་བ་མེད་པ་དང་གནས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་བདག་མེད་པ་ལ་མོས་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་ཆོས་དབེན་པར་མཐོང་བ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །ཞིང་ཐམས་ཅད་ཞིང་དུ་མཚུངས་པར་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །བདུད་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་བདུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མི་རྟོག་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལ་མི་ལེན་མི་འདོར་བ་ནི་ལུང་བསྟན་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་སེམས་དང ། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་དམ་པར་ན་གང་གི་ལུང་བསྟན་པ་འམ། གང་གི་བྱང་ཆུབ་འམ། གང་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་འམ། གང་གིས་ལུང་བསྟན་པ་འམ། ཅིས་ལུང་བསྟན་པ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག 53.194b པོ་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། བྲལ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་མ་འཕོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མེད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཕྱི་མའི་མཐར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་གནས་པ་སྟེ། གནས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་མེད་པ་སྟེ། གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་མེད་པ་སྟེ། རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་མེད་པ་སྟེ། མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་གཡོ་བ་སྟེ། མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་གནས་པ་སྟེ། བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བེམས་པོ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པ་སྟེ། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ་ཆོས་ཐམས་ཅད 53.195a ནི་ཞི་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་ལ་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བགྲོད་པ་གཅིག་པ་སྟེ། སོ་སོ་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པའི་སྟོབས་ལ་ལྟོས། གང་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ལ་མིང་དང་བརྡས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སེམས་ཅན་དག་ལ་གོ་བར་བྱེད་ལ་སེམས་ཅན་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མ་མཐོང ། ཆོས་ལ་མ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ལུང་བསྟན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པའི་དོན་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་དོན་གྱིས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་མ་བསྒྲིབས་པའི་དོན་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེར་མེད་པའི་དོན་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དོན་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། 53.195b ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་མཚུངས་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ས་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་ལ་གནས་ན་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་མཉམ་པ་ཉིད་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གོ་བར་བྱེད་དོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུམ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ཡང་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་རི་བའི་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་མོ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཐགས་ཟངས་རིས་ཀྱི་ཚ་མོ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཀླུའི་བུ་མོ་ཁྲི་དང་ལྷན་གཅིག་ཏུ་ལག་པ་གཡས་པས་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་བླངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མིག་མི་འཛུམས་པར་བལྟ་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ཞིང་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཅན་དང་ཀླུའི་བུ་མོ་ཁྲི་པོ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་དེ་དག་གསོལ་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་རྣམས་ལྷན་གཅིག་ཏུ་འཐུན་ཞིང་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བདག་ཅག་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་།ད་ལྟར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇེ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདི་འདྲ་བར་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་།དགེ་འདུན་ཡང་སྲུང་བར་གྱུར་ཅིག་།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་ཀླུའི་བུ་མོ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་མངོན་པར 53.196a རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་འགྲུབ་པར་དཀའོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ཡང ། བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་དཀའ་བ་མ་མཆིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པས་གང་འདི་སྐད་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་སྐད་དུ་མིག་ནི་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན། བུད་མེད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང་ལུས་དང ། ཡིད་ནི་བུད་མེད་ཀྱང་མ་ཡིན། སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། མིག་ནི་སྟོང་པ་སྟེ་སྟོང་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ལ་ནི་བུད་མེད་ཀྱང་མ་མཆིས། སྐྱེས་པ་ཡང་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང་ལྕེ་དང ། ལུས་དང་ཡིད་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། སྟོང་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ལ་ནི་བུད་མེད་ཀྱང་མ་མཆིས། སྐྱེས་པ་ཡང་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །བཙུན་པ་དེ་ལ་མིག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལགས་སོ། །རྣ་བ་དང ། སྣ་དང་ལྕེ་དང ། ལུས་དང་ཡིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་གང་ལགས་པ་དེ་ལ་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སམ། སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་མཆིས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་བདག་གིས 53.196b ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཅི་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ་གནས་བརྟན་དང་བདག་ཅག་གཉིས་ག་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁོ་བོ་ནི་བྱང་ཆུབ་མ་ཡིན་གྱི་ཁོ་བོ་ནི་ཉན་ཐོས་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཁྱོད་སུས་བཏུལ། སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏུལ་ཏོ། །སྨྲས་པ་གནས་བརྟན་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏུལ་ན་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སུ་ཟིན་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གནས་བརྟན་གདུལ་བར་སྤྱོད་དམ། བུ་མོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་མ་ལགས་པའི་ཆོས་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཅི་མཚམས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ་བཙུན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། མཚམས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་མཚམས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ལགས་ཏེ། མཚམས་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལགས་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཙུན་པ་དེ་ལྟར་ན་མཚམས་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་ངོ ། །བཙུན་པ་བྱང་ཆུབ་མ་ལགས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་མ་མཆིས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་དང་མི་ལྡན་ན་ནི་མ་ལགས་ཀྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱི་སྤོབས་པ་འདི་སུས་བྱིན། སྨྲས་པ་གནས་བརྟན་གྱིས་སྩལ་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གནས་བརྟན་གྱིས་མ་སྨྲས་ན་བདག་གི་སྤོབས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་སླད་དུའོ། །བཙུན་པ་དཔེར་ན་གལ་ཏེ་མ་སྨྲས་ན་བྲག་ཆའི་སྒྲ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ 53.197a རྣམས་ནི་མ་དྲིས་ཀྱི་བར་དུ་སྤོབས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་སྙེད་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས། སྨྲས་པ་གནས་བརྟན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་སྙེད་སྤངས་པ་སྙེད་ལའོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁོ་བོའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྤངས་པ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ལགས་སམ་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་བཙུན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཞག་གམ། སྨྲས་པ། བསྐྱེད་པ་ཡང་མེད། འགག་པར་བྱས་པ་ཡང་མེད། བཞག་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ། །སྨྲས་པ། ཅི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པར་བགྱི་བ་ཞིག་ལགས་སམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་འོ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས། གལ་ཏེ་མཁྱེན་ན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ལགས་སོ། །ཇི་སྟེ་མི་མཁྱེན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་བརྩུན་པ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་མི་ཤེས་པ་ཅན་དུ་མཚུངས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་གཞན་གྱི་ཚིག་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྨྲས་པ་བདག་ནི་ཚིག་གཅོད་པར་ཡང་མི་བགྱིས། བསྒྲུབས་པར་ཡང་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་གཅད་དུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ལ། ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་སླད་དུའོ། །སྨྲས་པ་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་མཉམས་ཏེ་བཞག་པ་དེ་ཁྱོད་འགྱོད་པར་མི་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་བདག་གིས་གནས་བརྟན་ཡང་ཐ་དད་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་བཞག་པ་ནི་དེ་ལྟར་བདག་འགྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་གང་གི་སླད་དུ་བདག་གིས་གནས་བརྟན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས 53.197b དང་ཐ་མི་དད་པར་བཞག་པ་དེས་ན་བདག་འགྱོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་མཚུངས་ཤེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པ་དང ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཅི་ཁྱོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་མཚུངས་སམ་འོན་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་དང་མཚུངས། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་བདག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ལགས། འཕགས་པ་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བདག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་མཚུངས་ན་ནི་བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དོན་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་འཕགས་པ་རྣམས་དང་མཚུངས་ན་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་ཡང་མི་མཚུངས་འཕགས་པ་རྣམས་དང་ཡང་མི་མཚུངས་ན། ཅི་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་མཚུངས་སམ། སྨྲས་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་བདག་ནི་ད་གཟོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བདག་ནི་ཐོག་མ་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་མཚུངས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་མཚུངས་ན། ཅི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ཁྱོད་ལ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་ཅི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སུ་གདགས་པ་འདས་པ་འམ། མ་འོངས་པ་འམ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་འམ། ཡུལ་ན་གནས་པ་འམ། ཕྱོགས་ན་གནས་པ་འམ། སྔོན་པོ་འམ། སེར་པོ་འམ། དམར་པོ་འམ། དཀར་པོ་འམ། བཙོད་ཁ་འམ། ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་གམ། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་ལགས་སམ། སྨྲས་པ། བུ་མོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གདགས་པ་ནི་ཁ་དོག་དང ། དབྱིབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར 53.198a མི་ནུས་སོ། །སྨྲས་པ་བཙུན་པ་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པ་དང ། གདགས་སུ་མི་རུང་བ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་བདག་ལ་ཚོར་བར་མཛད། སྨྲས་པ། བུ་མོ་འོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལས་བཙལ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དྲུག་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལས་བཙལ་བར་བགྱིའོ། །སྨྲས་པ་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དྲུག་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱང་གང་ལས་བཙལ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་བཙལ་བར་བགྱིའོ། །སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ལས་བཙལ་བར་བྱ། སྨྲས་པ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ལས་བཙལ་བར་བགྱིའོ། །སྨྲས་པ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ཡང་གང་ལས་བཙལ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལས་བཙལ་བར་བགྱིའོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱི་གཏམ་འདི་འདྲ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་།སྨྲས་པ་བཙུན་པ་གཏམ་འདི་ནི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའི་གཏམ་ལགས་སོ། །བླང་དུ་མ་མཆིས་ཤིང་དོར་དུ་མ་མཆིས་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཏམ་ལགས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པའི་གཏམ་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང་འཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་ནི་མེད་དེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང་འཐུན་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་བསྙད་དུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་བཤད་པའི་དངོས་པོ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལགས་ལ། བྱང་ཆུབ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་སྒྲས་བརྡའ་སྤྲད་པར་མི་ནུས་པ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་གཞི 53.198b ལགས་སོ། །འདི་ནི་ཡི་གེ་མ་མཆིས་པའི་བཞི་ལགས་སོ། །འདི་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གཞི་ལགས་སོ། །འདི་ནི་གཞི་མ་མཆིས་པའི་གཞི་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་གལ་ཏེ་བྱང་བུ་ཀྱ་མྱཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ལགས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཅི་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ་བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ། བུ་མོ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ན། ཅི་ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་རམ། སྨྲས་པ་བདག་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་།སྨྲས་པ། འཁོར་ལོ་དེ་ནི་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སླད་དུ་མི་གཡོ་བ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་བྲལ་བ་མ་མཆིས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པས་མ་གནས་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་གནས་ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་བ་མ་ལགས་པས་གནས་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་གཅིག་དང་ཐ་དད་པ་མི་དམིགས་པས་ཐ་དད་པ་མ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་སྒྲ་དང་སྐད་དང་ཚིག་གི་ལམ་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པས་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་ལགས 53.199a སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ལགས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་ཆད་པ་དང་རྟག་པ་མི་དམིགས་པས་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མ་ལགསོ། འཁོར་ལོ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པས་འགལ་བ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་བདེན་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པ་ལགས་སོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འཁོར་ལོ་དེ་འདྲ་བ་གང་ལགས་པ་དེའི་བསྐོར་བ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ལགས། སྨྲས་པ་བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་འདྲ་བ་ལགས་ན། ཁྱོད་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ་གང་གི་ཚེ་གནས་བརྟན་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། བདག་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁོ་བོ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་མེད་སྐབས་མེད་དེ། །སྨྲས་པ་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ནི་གནས་མ་མཆིས་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སུས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་ལགས་སོ། །བུ་མོ་དེས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བུ་མོ་དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། བུ་མོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ།། །། བམ་པོ་དྲུག་པ། དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བུ་མོ་འདི་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན 53.199b བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་སྙམ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་གི་བསམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་དགེ་སློང་དག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་བུ་མོ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཅན་འདི་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་སུམ་བརྒྱ་ན་བསྐལ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བ་ཅན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཤེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བ་ཅན་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་འོད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞབས་འབྲིང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེའི་ཚད་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་བུ་མོ་ཁྲི་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེས་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པ་དེའི་ཚེ། བདག་ཅག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གསོལ་ནས། དེ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་སྐྱེ་བར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་འདི་དག་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་འཇིགས་པས་རྟག་ཏུ་སྐྲག་བཞིན་དུ་གནས་ལ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གཡུལ་འགྱེད་པ་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་རྩོད་ཅིང་འགྱེད་པར་བགྱིད་དེ། དེ་ལས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅི་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སེམས་འཐུན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་བསྟན་ན་ལེགས་ལགས་སོ། ། 53.200a འཁོར་འདིར་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་འདུས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། ཅི་ནས་གཅིག་ལ་གཅིག་འཐུན་པར་བགྱིད་པ་དང ། བྱམས་པར་སེམས་པ་དང ། ཕན་པར་སེམས་པ་དང ། གནོད་པར་སེམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་སེམས་དད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཛད་ཏུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་བདེ་མཆོག་དང ། ཐགས་ཟངས་རིས་དང ། ལག་བཟངས་དང ། སིམ་བྱེད་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོགས་པོ་དག་བྱམས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་སོ། །བྱམས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་གིས་ནི་ཚེ་འདི་དང ། ཚེ་ཕྱི་མའི་དོན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ་དག་ཚེ་འདི་ནི་ཡུན་ཐུང་ངོ ། །ཚེ་ཕྱི་མར་ནི་འགྲོ་དགོས་སོ། །འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྒུད་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ནི་མི་རྟག་གིས་ཁྱེད་ལྷན་ཅིག་འཐུན་པ་དང་གནོད་སེམས་མེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་ལྟ་བ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོན་པས་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཅི་ནས་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དེ་དག་འཐུན་པར་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོ་བའི་གཏམ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་དེང་སླན་ཆད་གཉེན་པའི་ཚུལ་དུ་བགྱིད་ཅིང་གཅིག་ལ་གཅིག་བྱམས་པའི་སེམས་དང་གནོད་སེམས་མ་མཆིས་པས་གནས་པར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོགས་པོ་དག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །བྱམས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ 53.200b རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ངས་དེ་ལས་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །གྲོགས་པོ་དག་གཞན་ཡང་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བསླབ་པ་ལས་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་དང ། བྱམས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཏེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ལྷའི་འཁོར་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཁོར་དེ་དག་གིས་ནང་ནས་བཞི་ཁྲིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དབུགས་ཅན་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དབུགས་ཅན་ཆེན་པོ་དང ། འཇོག་པོ་དང ། ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདིའི་ནང་ན་ཀླུ་རིགས་ཚད་མ་མཆིས་པ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་སྐྱེས་པ་གང་དག་མཆིས་ཏེ། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་དབང་ཆེར་གྲགས་པ་ལགས། ཁ་ཅིག་ནི་ལུས་ཉམ་ཆུང་ཞིང་ཆུང་བར་གྲགས་ལ་ལུས་ཆུང་བ་དག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་བཞི་དེར་བབས་ནས་ཀླུ་གཞོན་ནུ་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་ལུས་ཉམ་ཆུང་བ་རྣམས་བཏོན་ཏེ་འཚལ་བར་བགྱིད་ལ། རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་ཀླུའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྲག་པར་བགྱིད་ལགས་ན། ཅི་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཀླུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིགས་པ་མ་མཆིས་པ་དང ། སྐྲག་པ་མ་མཆིས་པར་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྲུང་བ་དང ། བསྐྱབ་པ་དང ། སྦ་བ་མཛད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རས 53.201a ཕྲག་ཟར་ཕྲག་ལས་ཕབ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀྱེ་ཀླུའི་བདག་པོ་རས་ཕྲག་ཟར་འདི་ལོང་ལ། ཀླུའི་རིགས་ཐམས་ཅད་དང ། ཀླུའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་དུམ་བུ་དུམ་བུར་གཤོགས་ཏེ་བྱིན་ཅིག་དང ། ཇི་སྲིད་དུ་རས་ཕྲག་ཟར་འདི་ལས་ཐ་ན་ཉག་མ་གཅིག་ཙམ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ། ཡང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་གི་ཐུགས་ཀྱིས་སྨོན་པ་ནི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རས་ཕྲག་ཟར་འདི་ལྟར་ཆུང་བ་འདི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཀླུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར་སྙམ་སྟེ་ཞུམ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རས་ཕྲག་ཟར་འདི་ལས་དུམ་བུ་དུམ་བུར་ཁྱེར་དུ་ཟིན་ཀྱང་རས་ཕྲག་ཟར་འདི་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་གོས་ཇི་ཙམ་གྱི་ཚད་དུ་འགྱུར་བར་འདོད་ན་ཡང་དེ་ལས་དེ་དག་གི་གོས་དེ་ཙམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ནི་དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་རས་ཕྲག་ཟར་དེ་བླངས་ཏེ། དུམ་བུ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མར་བྱས་ནས་ཀླུ་ཐམས་ཅད་དང་ཀླུ་གཞོན་ནུ་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་བྱིན་ནོ། །དེར་སུ་ཇི་ཙམ་དུ་འདོད་པ་དེ་ལ་དེ་ཙམ་གྱི་གོས་སུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་ལ། རས་ཕྲག་ཟར་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ་དག་རས་ཕྲག 53.201b ཟར་ད་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་དང ། མཆོད་རྟེན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ཅིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རས་ཕྲག་ཟར་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལོངས་སྤྱད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གྲོགས་པོ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། རས་ཕྲག་ཟར་འདི་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བ་འམ། ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་ཏེ། རས་ཕྲག་ཟར་དེ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཀླུ་དང ། ཀླུ་གཞོན་ནུ་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་རས་ཕྲག་ཟར་དེ་ལས་དུམ་བུ་དུམ་བུར་ཁྱེར་བ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ཁོ་ན་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ངས་ལུང་བསྟན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ཡང་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ཀླུ་དང ། ཀླུ་གཞོན་ནུ་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་ཇི་སྙེད་གནས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་གཏུགས་ཏེ་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མི་གསུང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདེན་པ་གསུང་བའོ། །ཡང་དག་པར་གསུང་བའོ། །ཕྱིན་བཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་སྟེ། དེས་བདག་ཅག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར 53.202a ལུང་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཤིན་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ཀྱང་གཟུང་བར་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་བཀའ་དྲིན་དུ་གཟོ་བར་འཚལ་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་པ་ན་ཡང་བལྟ་བ་དང ། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང ། ཆོས་མཉན་པའི་སླད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཐད་དུ་མཆིའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་སྐུ་གདུང་འཆང་བ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བགྱིའོ། །བཀུར་སྟི་དང ། རིམ་གྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བགྱིའོ། །ཀླུ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའོ།། །། དེ་ནས་བྱའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་འདི་ཐོས་ནས་མི་དགའ་ཞིང ། རིངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ཅག་གི་འཚལ་མ་བཀུམ་སྟེ་ཅི་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོགས་པོ་དག་ཟས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། གྲོགས་པོ་དག་ཟས་གང་སྲོག་ཆགས་གཞན་བསད་པ་དང ། སྲོག་ཆགས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང ། གཞན་གྱི་སྲོག་བཅད་པས་འཚོ་བ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་ཟས་དང་པོའོ། །གྲོགས་པོ་དག་གཞན་ཡང་ཟས་གང་མ་བྱིན་པར་ལེན་ཅིང་འཕྲོག་པ་དང ། གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་འཇིག་པར 53.202b བྱེད་པ་དང ། དབྱུག་པ་དང ། རལ་གྲི་དང ། མཚོན་ཆ་དང ། ལག་ཆས་འཚོག་པ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་ཟས་གཉིས་པའོ། །གྲོགས་པོ་དག་གཞན་ཡང་ཟས་གང་ཚུལ་འཆོས་པ་དང ། ཁ་གསག་དང ། ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང ། སྤྱོད་ལམ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང ། ཆོ་ག་ཉམས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང ། ལྟ་བ་ཉམས་པ་དང ། འཚོ་བ་ཉམས་པ་དང ། ལོག་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འཚོ་བ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བའི་ཟས་གསུམ་པའོ། །གྲོགས་པོ་དག་གཞན་ཟས་གང་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྟོན་པར་ཁས་འཆེ་བ་དང ། ཡང་དག་པར་སོང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སོང་བར་ཁེས་འཆེ་བ་བ། དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན་པར་དགེ་སྦྱོང་དུ་ཁས་འཆེ་བ་དང ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་ཁས་འཆེ་བས་འཚོ་བ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་ཟས་བཞི་པ་སྟེ། གྲོགས་པོ་དག་ང་ནི་ཟས་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། གྲོགས་པོ་དག་ལུས་གསོ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་སྲོག་གཅད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྲོག་གཅེས་ཤིང་ཕངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གྲོགས་པོ་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཉིད་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པས་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་གཞན་གྱི་སྲོག་མི་གཅོད་ཅིང ། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བྱའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་བཞི་གཡོག་ས་ཡ་ས་ཡ་དང་ལྡན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག 53.203a ཅག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། ཆོས་དང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །སྔོན་སྡིག་པའི་ལས་བགྱིས་པ་ཡང་སོ་སོར་བཤག་གསོ། །སླན་ཆད་ཀྱང་སྡོམ་པར་འཚལ་ལ། །ཀླུའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མི་འཇིགས་པ་སྩལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་ཇི་སྲིད་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ལ་བརྩོན་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོགས་པོ་དག་ཁྱེད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་ཐུབ་ཀྱི་གསུངས་རབ་ལ། དགེ་སློང་བཞིར་གྱུར་ཏེ། དགའ་བྱེད་དང ། དགའ་བྱེད་ཆེན་པོ་དང ། བླ་མ་དང ། བླ་མའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་བཞི་པོ་དེ་དག་རྙེད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྒྱགས་པའི་མྱོས་ཤིང་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཁྱིམ་དང ། སློངས་མོ་སྟེར་བའི་ཁྱིམ་གྱི་རྒྱགས་པས་མྱོས་ལ་བདག་ཉིད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཆོ་ག་དང ། ལྟ་བ་ཉམས། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ལྡན་པའི་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ནི་འཁྲུག་པ་དང ། གནོད་པ་བྱས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང ། ཡིད་མ་བསྡམས་ཤིང་སྡིགས་པ་མང་པོ་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་ཐུབ་དེ་ལ་ཡང་དེ་དག་གིས་མཆོད་པ་མང་པོ་བྱས་སོ། །དེས་ན་ཁྱེད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མ་སོང་སྟེ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་འདིར་སྐྱེས་ནས་འདི་ལྟར་སྡོམ་པས་མ་བསྡམས་པའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་མང་དུ་བྱས་ཤིང་སྡིག་པའི་ལས་མང་དུ་བྱས་ལ། མང་པོ་དག་ཀྱང་འཇིགས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་བྱའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ཅི་ནས་ཚེ་རབས་དྲན་པར་འགྱུར་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་ཐུབ་དེ་དང་དེར་དགེ་སྦྱོང་དུ་གྱུར་ནས་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ། 53.203b མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མཛད་དོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ནི་དམུ་རྒོད་གདུལ་དཀའ། ཞིང་བསྲུང་དཀའ་བ་ལགས་ཏེ་དེར་བདག་ཅག་གིས་སེམས་བརྐམ་ཆགས་ཅན་དུ་གྱུར་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསེར་ཐུབ་དེ་མ་མཉེས་པར་བགྱིས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་སླན་ཆད་རང་གིས་སྲོགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་འཚལ་གྱིས་སྡིག་པའི་ལས་ནི་མི་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གྲོགས་པོ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པའི་འདུས་པ་དང་པོའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་སེམས་ཅན་གྱིས་དོན་ཇི་སྙེད་བྱ་དགོས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཛད་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཚུར་ཤོག་།ད་རང་མལ་ཆ་དང་སྟན་རྣམས་སྡུས་ཤིག་།ད་ནི་རང་གི་གནས་སུ་འགྲོའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞབས་འབྲིང་མ་དང་བཅས་པར་གདན་ལས་བཞེངས་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་ཕྱིར་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐེམ་སྐས་རྣམས་ལས་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་དང ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ཆེན་པོས་གཤེགས་ནས། མགུར་བསལ་ཏེ། རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་དུ་གཞེས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ལྷ་མོ་འོད་ལྡན་མས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་པ། སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་མངའ་ལྷ་དང་མིས་མཆོད་པ། །ལྷ་མིན་དབང་པོས་བསྙེན་བཀུར་མི་མཆོག་དེང་ཕྱག་འཚལ། །པད་མ་ལྟ་བུའི་སྤྱན་མངའ 53.204a ཞལ་རས་ཟླ་བ་འདྲ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས་པ་བདེ་སྦྱིན་དེང་ཕྱག་འཚལ། །གཟུགས་མཆོག་སྟོན་པ་བསོད་ནམས་བརྒྱའི་མཚན་དང་ལྡན། །ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་འཕགས་པ་རྣམ་འདྲེན་དེང་ཕྱག་འཚལ། །སྦྱིན་དང་དུལ་བས་འཕགས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟང་པོ་བརྩོགས། །བཟོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཕགས་པ་མི་མཆོག་དེང་ཕྱག་འཚལ། །བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་བསམ་གཏན་བློ་གྲོས་སྦྱངས། །ཤེས་རབ་མཁའ་མཚུངས་ཁྱོད་ལ་དེ་རིང་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །བྱམས་པས་སྙོམས་པའི་ཐུགས་ལྡན་ཐུགས་རྗེས་འགྲོ་ལ་གཟིགས། །འདྲེན་པ་ཐུགས་དགྱེས་རྟག་ཏུ་བཏང་སྙོམས་ཕ་རོལ་གཤེགས། །ཀ་ལ་པིང་ཀ་ལྟ་བུར་གསུང་སྙན་ཚངས་སྐད་སྟོན། །གསུང་སྙན་སྟོན་པ་ཁྱོད་ལ་དེ་རིང་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །བདུད་དཔུང་འཇོམས་པ་བདུད་སྟོབས་ངེས་པར་འཇོམས་མཛད་པ། །བྱང་ཆུབ་བརྟུལ་ཞུགས་སྒྲུབ་པ་སྲིད་གསུམ་སྲིད་པས་མཆོད། །དྲི་གསུམ་དྲི་མ་སྦྱོང་བ་རྣམ་ཐར་གསུམ་སྟོན་པ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྲགས་ཁྱོད་ལ་དེ་རིང་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །བདེན་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་བཟང་རྟོགས་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱིས་འཕགས། །རྟག་ཏུ་དགོན་པ་སྤྱོད་ཡུལ་རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་སྦྱོང ། །ཉོན་མོངས་དགྲ་འཇོམས་གཟི་བརྗིད་ལྷག་པར་གཟི་བསྐྱེད་པ། །པད་མ་ལྟ་བུའི་སྤྱན་མངའ་དེང་ཁྱོད་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །ལྷུན་པོའི་རྩེ་འདྲ་དགོངས་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུར་བརྟན། །དགོངས་པ་ས་འདྲ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འགྲོ་ལ་སྟོང་པ་སྟོན་པ་ཞི་གནས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཐུགས་ལྡན་ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །བདུད་རྩི་དམ་པ་སྟོན་པ་འགྲོ་མིན་འགྲོ་བ་གཅོད། །ལྷ་དང་མིས་མཆོད་ཁྱོད་ལ་དེ་རིང་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །ས་སྟེང་ལྷ་ཡུལ་གྲགས་པ་སྙན་དང་གྲགས་པ་འཕགས། །ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་མི་ཟད་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་འདུད། །ཇི་སྐད་གསུངས་བཞིན་མཛད་ཅིང་ཇི་སྐད་མཛད་བཞིན་གསུང ། །ཇི་སྐད་སྤྱོད་བཞིན་སྐུལ་བ་དེང་ཁྱོད་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །རྒ་ཤི 53.204b གྲོལ་མཛད་སྨན་པ་འགྲོ་བས་བསྙེན་བཀུར་བ། །ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་ཁྱོད་ལ་དེ་རིང་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །རྒྱུ་ཡི་བྱེད་པ་རབ་སྟོན་ལྟ་བའི་མུན་པ་སེལ། །ལམ་མཆོག་སྟོན་པ་རྒྱལ་བ་ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །རིན་ཆེན་སྦྱིན་པ་གཅིག་པུ་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་གསུང ། །ས་འདྲའི་ཐུགས་ལྡན་ཁྱོད་ལ་བདག་ནི་སྐྱབས་སུ་མཆི། །འདྲེན་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ཡོན་ཏན་ལས་བསྟོད་པའི། །བདག་གིས་བསོད་ནམས་གང་ལགས་དེས་ནི་ཁྱོད་འདྲར་ཤོག་།དེ་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ལྷ་མོ་འོད་ལྡན་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དེ་སྐད་བསྟོད་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སླར་བྱུང་སྟེ་གཤེགས་པས་ད་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་མི་མཛེས་པ་ལགས་ན། ཅི་ནས་བདག་རྒྱ་མཚོ་མཛེས་པར་བགྱིད་པ་དེ་ལྟ་བུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྟན་ན་ལེགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ལྷ་མོ་འོད་ལྡན་མ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འོད་ལྡན་མ་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་རྒྱན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་ཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱམས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་དང ། བསམ་པའི་སྦྱོར་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དགའ་བར་གནས་པ་དང ། སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་སྨོན་ལམ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའྀ་ཕྱིར་དྲན་པ་དང ། ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང ། སྔོན་གྱི་དགེ་བ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར་དང་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ལྡན་ཞིང་ཆོས་འདོད་པ་དང ། ཕན་པའི་དངོས་པོས་སེཾས་ཅན་ཐཾས་ཅད་ལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་དང ། གཉིས་སུ 53.205a མེད་པས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་འཐོབ་པ་སྟེ། འོད་ལྡན་མ་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་རྒྱན་དུ་འགྱུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ལྷ་མོ་འོད་ལྡན་མ་ལྷ་མོ་ཁྲི་དང་ལྷན་ཅིག་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་རྒྱན་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་ལགས་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་བརྒྱན་པའི་སླད་དུ་བདག་ཅག་གིས་སྐྱེས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་ཀྱང་རུང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་རུང་སྟེ། བདག་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་གནས་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་སླད་དུ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་ཁོ་ནར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་པ་ན་ཡང་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྟན་པར་འཚལ་ལོ། །ཆོས་ཀྱི་དབེན་བའི་གཏམ་མཛད་པ་ན་ཡང་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ཀྱི་བཀོད་པ་སྒྲུབ་པར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་ལྡན་མ་འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཁྲི་ལ་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །འཁོར་གྱི་ཁྱམ་ཀྱི་བཀོད་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྲུངས་སོ་འོད་ལྡན་མ་ཁྱོད་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅ་ལ་ཡང་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་འདས་པའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མངོན་པར་དགའ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྗེས་ནས་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པས་བླ་ན 53.205b མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ལྷ་མོ་འོད་ལྡན་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་རིན་པོ་ཆེ་དང ། རིན་ཐང་མཉམ་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གསོལ་ནས་སོར་མོ་བཅུའི་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །བདག་ནི་ཐུབ་པ་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་འབྱུང་གནས་དེ་ཡིས་ལུངས་བསྟན་ཏེ། །བདག་ནི་འདྲེན་པར་འགྱུར་བ་དག་ལ་ཡིད་གཉིས་ཐེ་ཙོམ་ཅི་ཡང་ཡོང་མ་མཆིས། །སྟོང་གསུམ་ས་བཞི་ཐམས་ཅད་འགས་ཤིང་ཟླ་བ་ས་ལ་ལྷུང་ཡང་གདའ། ལྷ་ལས་ལྷག་པའི་ལྷས་མཆོད་སངས་རྒྱས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཚིག་གསུང་ཡོང་མི་གདའ། །བསམ་པ་བྱམས་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཡུལ་ལ་ཐུགས་ནི་འཁྲུག་པར་འགྱུར་བ་མི་མངའ་ལྟོས། །བདག་ནི་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡུལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་དག་ལ་གུས་པར་བབྱེད་ལ་ལྟོས། །བདེ་བར་གཤེས་པའི་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་ལྟོས། །དེ་ཡིས་འདིར་ནི་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་བདེན་མཁྱེན་ནས་དེ་བཞིན་ལུང་ཡ་བསྟན། །སྨོན་པ་རབ་མཆོག་བདེ་སྦྱིན་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བར་མཛད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གནས་དང་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་སྐྱོབ་པ་འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་མེད་སྦྱིན་མཛད་པ། །རྒྱལ་བ་ལམ་མཆོག་དམ་པ་སྟོན་མཛད་ལམ་ངན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་གཟིགས་ལ་མཁས་པ་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་འདྲེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་གང་དག་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་ཚོགས་རྣམས་ཐོས་པ་དང ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་བསམ་པ་སེམས་པ་དེ་དག་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད། །དེ་དག་ལ་ནི་ངན་ངོན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་མེད་དེ་མི་ཁོམ་བརྒྱད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ། །དེ་དང་དེ་དག་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་ལ་ངེས་ཤིང་ཞི་བའི་གོ་འཕང་འཐོབ། །དེ་ནས 53.206a བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་མཐོང་དགས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་དང་ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ལགས་པ་མང་པོ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིས་ལགས་ན། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་གནང་བ་མཛད་ན། བདག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཅུང་ཟད་ཙམ་འཆེལ་ཏེ། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞབས་འབྲིང་བ་དང་བཅས་པར་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་དང་འདྲ་བའི་བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་པར་གསོལ་ལ། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བསྐྱལ་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ད་དེའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ན་སྐྱོལ་ཅིག་།དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་མཐོང་དགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་དང་འདྲ་བའི་ཁང་བཟངས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞབས་འབྲིང་དང་བཅས་པར་བཞུགས་པར་གསོལ་ནས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་གཤེགས་ཏེ། ཀླུའི་བུ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡང་སིལ་སྙན་བྱེད་ཕེག་རྡོབ། གླུ་དབྱངས་ལེན་ཅིང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་ལ། ལྷའི་སྤོས་དང་ཕྱེ་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་བཞིན་དུ་མཐར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བསྐྱལ་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་བུ་དང་བཅས། ཆུང་མ་དང་གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབ་གཉིས་ལ་གཏུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་མ་འབྱོར་བར་གྱུར་པ་གང་ལགས་པ་རྣམས་བདག་ཅག་ལ་བཟོད་པ་མཛད་དུ་གསོལ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་པོ་ཆེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་དང་འཚམ་པའི་མཆོད་པའི་འོས་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བླ་ན 53.206b མ་མཆིས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་རིན་པོ་ཆེ་ལགས་ཏེ། མཆོད་པའི་འོས་ལག་ན། དེ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམ་ཅད་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འབྱོར་པ་འམ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པའི་རྔོ་མི་ཐོག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཙམ་ཚད་མ་མཆིས་པའི་མཆོད་པའི་འོས་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་མཆོད་པ་ཉོན་ཅིག་།བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་དང་གཡོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་འགྲས་པ་མེད་པའི་སེམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་འཆོས་པ་དང ། ཁ་གསག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་ཅིང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་མི་འདོར་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། དམ་བཅས་པ་ལ་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པ་ལ་དགའ་ཞིང་བྲེ་མོའི་གཏམ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཡོངས་སུ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་གསོ་བ་མེད་པ་དང་གང་ཟག་མེད་པར 53.207a ཉེ་བར་རྟོག་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཟོད་མ་ནས་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང་སྨོན་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་འདི་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་ཅིང་མཐར་ལྟ་བ་སེལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱུང་བ་དང་མ་སྐྱེས་པར་བཟོད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྩོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡོངསུ་དག་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ན་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྩོམ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང ། བླང་བ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པ་དང ། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་དྲི་མ་གསུམ་གྱི་དྲི་མ་སེལ་བ་དང ། ཁམས་གསུམ་པ་ལ་མི་རྟེན་པ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་དང ། རིག་པ་གསུམ་གྱི་རིག་པ་ཤེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མེ་ཏོག་དང་བདུག་པ་དང་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང ། བྱུག་པ་དང་ཕྱེ་མ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་དང ། ན་བཟའ་དང ། བཤོས་དང ། གཟིམས་ཆ་དང་གདན་དང ། སྙུན་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་དང་སིལ་སྙན་དང ། ཕེག་རྡོབ་པ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པ་གང་ལག་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་གྱི། མཆོད་པ་དེ་ནི་ཤིན་དུ་མཐར་ཐུག་པ་དང ། ཤིན་དུ་དྲི་མ་མེད་པ་དང་ཤིན་དུ་ཚངས་པར 53.207b སྤྱོད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་སློབ་པ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ། སེམས་གནས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དག་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོག་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཚོགས་བསོགས་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཤིན་དུ་བརྩམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང ། ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཟབ་མོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པས་བཟོད་པ་བསྐྱེས་པ་ཐོག་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང ། རྒྱལ་རིགས་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་དང ། གྲོང་རྡལ་པ་དང ། ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་དང ། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་བློན་པོ་དང ། ནང་འཁོར་དང ། སྒོ་དཔོན་དང ། འཁོར་དང ། ཚོངས་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་གནས་སུ་བཤོས་གསོལ་ནས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་གཤེགས་སོ། །ཞེས་ཐོས་ནས་དེར་སྲོགས་ཆགས་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང ། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་གཡོག་འཁོར་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ནས་བྱུང་ནས། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོག་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གཤེགས་ན་ཆབ་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ན་མཆིས་པ་དེ་གང་དུ་མཆི་ལགས། 53.208a བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གང་གི་ཚེ་དགེ་སློང་མེའི་ཁམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བར་མཐོང་ན། དེའི་ཆུའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་གང་དུ་སོང ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་སེམས་དེ་ལྟ་བུར་ལས་སུ་རུང་བར་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ཉན་ཐོས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ལས་གྱུར་པར་འདོད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ། སེམས་ལ་དབང་ཡོད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་།ཆོས་ལ་དབང་ཡོད་པའི་ནི་དེ་ལྟར་མི་འདོད་དམ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གང་གི་ཚེ་ང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆུ་དེའི་ནང་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ཆུའི་ནང་ན་གནས་སོ་སྙམ་དུ་འཛིན་ཏོ། །སྐམ་ས་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྐམས་པར་མཐོང་ངོ ། །ཇི་ལྟར་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ་རྣམས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀླུ་དང་དྲི་ཟ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཅིག་ལ་གཅིག་བྱམས་པའི་སེམས་དང ། ཕན་པའི་སེམས་དང་གནོད་སེམས་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི 53.208b ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་ཙམ་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཚད་མ་མཆིས་པ་བགྱིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཡུན་ཅི་སྲིད་ཅིག་ནས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་ནི་མཆོད་པ་བགྱིའོ། །ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལགས། དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་མཚན་ནི་ཅི་ཞེས་བགྱི་བར་འགྱུར། དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་ཅི་འདྲ་བར་འགྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པས་ཆེས་གྲངས་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ཡུན་རིང་བ། ཚད་མེད་པའི་སྔ་རོལ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་རྣམ་པར་དག་པའི་འོད་ཟེར་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་བཀོད་པ་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ངའི་ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པར་གནས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་ནུས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷས་བཙའ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། 53.209a བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་རྣམ་པར་དག་པའི་འོད་ཟེར་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ལོ་བཞི་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གི་བར་དུ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བས་ཉེ་བར་བརྟན་པ་དེ་གཉིད་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཐོས་སོ། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་ལ་ནི་མཆོད་ཆེན་མངའ། །དཔག་མེད་རྒྱ་ཆེན་བསམ་ཡས་བྱས་ཟིན་གྱིས། །འགྲོ་བ་དག་ལ་སྙིང་བརྩེ་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང ། །རབ་མཆོག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་གྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཡང་དག་སྒྲུབ་བྱེད་གང ། །དེ་མཆོད་མཆོག་དམ་པ་ཁྱད་པར་འཕགས། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་བཀུར་སྟི་ཡིན། །དེ་ནི་ཕྱི་མའི་བསོད་ནམས་གཟི་བྱིན་ཡིན།། །། བམ་པོ་བདུན་པ་སྟེ་ཐ་མ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ནས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷས་བཙའ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཐོས་ཏེ། དེའི་མཚན་མོ་འདས་ནས་གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་རྣམ་པར་དག་པའི་འོད་ཟེར་རྒྱལ་པོ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །གཟུགས་ལ་བརྐམ་དང་སྒྲ་ལ་རྟེན་པ་དང ། །དྲི་དང་རོ་དང་རེག་ལ་གནས་པ་དང ། །འདོད་ལ་བརྐམ་དང་བདེ་བ་དགའ་བ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདི་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ལེ་ལོ་ཅན་དང་དམའ་ལ་བརྩོན་པ་དང ། །སེར་སྣ་ཅན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་བསྡམས་དང ། །སྡང་བའི་སེམས 53.209b དང་བློ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདི་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །རང་གི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང ། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པ་དང ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་རྟག་ཏུ་ཆོས་འདོད་གང ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་དེ་འདྲའི་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་བདག་ཞུགས་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ལྷ་རྣམས་དཔང་བཙུགས་ཏེ། །ཅི་ནས་བདག་ཚིག་ལོག་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟར་སྨན་སླད་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་བགྱི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བདག་གིས་རྨི་ལམ་ཐོས། །ཐོས་ནས་བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་ཞུགས། །དེ་ཡི་སླད་དུ་སངས་རྒྱས་མི་ཡི་མཆོག་།ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་དེ་འདྲ་བདག་གིས་བགྱི། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷས་བཙའ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སོམ་ཉི་འམ། ཡིད་གཉིས་སམ། ཐེ་ཙོམ་ཟ་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་འདི་ཉིད་དེའི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྷས་བཙའ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་དེའི་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་འདི་སྐད་དུ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་འདི་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཉོན་ཅིག་།རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་འདི་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ཉིས་བརྒྱ་ན་བསྐལ་པ་དཔལ་གྱི་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས 53.210a པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིན་དུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་གྲག་པ་དེ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ས་ཡས་སྤྲས་པར་འགྱུར་ཏེ། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་གྲུབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་དུ་མས་བྲིས་ཤིང་མིག་མངས་རིས་སུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ལ། ལག་མཐིལ་བཞིན་དུ་མཉམ་སྟེ། ཀ་ཙ་ལིན་དི་ཀའི་གོས་བཞིན་དུ་འཇམ་ཞིང་རེག་ན་བདེ་ལ་ཡངས་ཤིང་ཐ་གྲུ་ཆེ་སྟེ། གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་དང་ལྡན་ལ། འབྱོར་པ་དང ། རྒྱས་པ་དང ། བདེ་བ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་མང་པོ་དག་གིས་གང་ལ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་དེ་དག་གི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་གྲག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲུབ་པའི་ཤིང་ཏ་ལའི་ཕྲེང་བ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་ཏ་ལ་དེ་དག་གི་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་མང་པོ་དག་འབྱུང་ངོ ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་སྒྲ་ཇི་སྙེད་འབྱུང་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་སྒྲ་འམ། མིའི་སྒྲ་འམ། མི་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་འམ། སྤྲུལ་པའི་སྒྲ་འམ། བྱའི་སྒྲ་འམ། རླུང་གི་སྒྲ་ཡང་རུང་སྟེ། སྒྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་དང ། རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་ལྡན 53.210b པ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་དང ། དགའ་བ་དང་དབེན་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། སྐྱོ་བ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་དག་བྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་མིང་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་གྲག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་ལྷ་དང་མི་གང་དག་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བའི་ཟས་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཐེ་ཙོམ་མེད་པ་ཤ་སྟག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིན་དུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་ལ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཆོས་སྟོན་པར་བཞེད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལས་འོད་འགྱེད་པར་མཛད་དེ། འོད་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་དེ་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་གསུང་བའི་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་དེ་ཡང་མཐོང་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་ཐོས་ནས་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཆེར་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིན་དུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་ལས་བྱུང་བའི 53.211a རྒྱལ་པོ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་མཆོད་པ་ཚད་མེད་པ་བྱས་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་རིན་པོ་ཆེའི་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་པད་མ་དག་ལ་སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་ཏེ་འཁོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཡང་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཉིད་ན་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ཏེ་ལྷ་དང་མི་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་དག་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་སེམས་ཅན་སུ་ཡང་ཆོས་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་དོ། །དེ་ན་བདུད་སྡིག་ཅན་དག་དང་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གི་སྒྲར་གདགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བགྲང་བ་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་བཀོད་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །ཞབས་འབྲིང་འཁོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལུང་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། །། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། རྣམ་པར་བསྒྲུབས་ན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ལགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འགྲུབ་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་མཐའ 53.211b ཡས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཇི་སྐད་ཟེར་བ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འགྲུབ་བོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གང་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་གང་ཡང་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དམ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སུ་ཟད་ལ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སེམས་ཅན་དུ་གདག་པར་ཟད་ལ། 53.212a མིང་དང་གཟུགས་ལ་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །རྒྱུ་དང ། ལྟ་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པར་ཟད་ན། རྒྱུ་དང ། ལྟ་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། མིང་མེད་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མས་སྟོན་པར་མཛད་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མིང་དང ། མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལུང་བསྟན་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་བརྡ་སྤྲད་པར་ཟད་དེ། འདི་ལ་གང་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་ནང་ངམ་ཕྱིར་རོལ་ན་མི་དམིགས་སོ། །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལུང་བསྟན་པ་མེད་དམ། སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཟོད་པ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་པ། ཟད་པའི་མཚན་ཉིད། མི་ཟད་པའི་མཐའ་ཅན། ཡང་དག་པའི་མཐར་ངེས་པ། མཉམ་པའི་མཐའ་ཅན། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཐར་ངེས་པ་སྟེ། 53.212b གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཐའ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་གཏན་དུ་མི་འབྱུང་བའི་མཐའོ། །མཐའ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་རྣམས་སོ། །དེའི་མཐའ་ཅན་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཐའོ། །གང་མཐའ་དེའི་སྒོར་ཞུགས་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །གང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བརྡ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །མ་ཆགས་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །གྲོལ་ན་ཕྱིན་ཅད་མི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་མི་རྒྱུའོ། །མི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་མི་རྒྱུ་ན་གང་དུ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་མ་ཉམས་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མཐོང་ངོ ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་གནས་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་གོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་ན་མཐོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་དམའ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །མཐོ་བ་ཡང་མེད། དམའ་བ་ཡང་མེད་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། གང་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང ། སུས་ལུང་བསྟན་པ་དང ། ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་མཉམ་པ་དང ། ཆོས་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ངེས་པ་དང ། བརྡ་མེད་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཐའ་ཅན་དེ་དག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་གཞལ་ནས། ཆོས་གང་ཡང་བགྲང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་བགྲང་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང 53.213a དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིས་བརྒྱ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་ཉིས་བརྒྱ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་སྤོབས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདིའི་སྤོབས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཡང་མི་ཆེ་ལ་དཀའ་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། ལས་དང་པོ་པ་གང་དག་གིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ན་མི་སྐྲག་།མི་དངང ། དངང་བར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དེ་དག་གི་ཆེས་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང ། ཆེར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་དེ་ལྟར་མོས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། འགྲོ་བར་མི་འགྱུར། མོས་པར་མི་འགྱུར། ཡིད་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་གང་དག་ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་འདི་ལ་མི་སྐྲག་།མི་དངང་ཞིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཞན་ཡང་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། སྐྱེས་བུ་གང་གིས་ནམ་མཁའ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་འདི་གཟུགས་ཅན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་ན། ཅི་དེ་དཀའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆོག་ཏུ་དཀའ་བ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མཆོག་ཏུ་དཀའ་བ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ 53.213b པ། ཆོས་འདི་ལྟ་བུར་ཟབ་པ། ཟབ་པར་སྣང་བ། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པ། བདག་མེད་པ། སེམས་ཅན་མེད་པ། སྲོག་མེད་པ། གསོ་བ་མེད་པ། གང་ཟག་མེད་པ། རྒྱུ་བ་མེད་པ་འདི་ལ་མོས་ལ་མོས་ནས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་དཀའ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཐུན་པའི་དགེ་བ་དང ། གྲོགས་དང ། མཇའ་བཤེས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ནུས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཆོག་དམ་པ་ལ་འདུག་ནས་བདུད་ཀྱི་དཔུང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བྱམས་པ་དང ། ཤེས་རབ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་ནུས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང ། སེམས་དཔའ་བ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ནུས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བརྡ་སྤྲད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་བར་ནུས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཚར་གཅད་པ་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང ། དགྲ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དུང་འབུད་ནུས་སོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་བསམ་པ་གྲུབ་ཅིང་བརྣག་པ་དང ། ཡིད་ལ་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ་རང་གིས་ལུང་བསྟན་པ 53.214a ཐོས་ནས་བར་སྣང་ལ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །བདུད་རྣམས་སྡེ་བཅས་དཔུང་བཅས་ངེས་བཅོམ་ཞིང ། །ལྟ་བ་ངན་པའི་ཚོགས་ཀུན་བཤིག་ནས་ནི། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཕབ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་བདུད་རྩིས་ཚིམ་པར་མཛད། །ཁྱོད་ནི་ཆོས་རྒྱལ་མི་འཇིགས་སྩལ་བ་ལགས། །འདམ་ལས་རྒལ་ཏེ་འཇིགས་མེད་འགྲམ་ན་བཞུགས། །འཇིག་རྟེན་མིག་སྟེ་ལམ་མཆོག་སྟོན་པ་པོ། །སྐྱེ་བོ་སྐྱབས་མ་མཆིས་པའི་མགོན་པོ་ལགས། །སྨན་པའི་རྒྱལ་ཁྱོད་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་ཡི། །སྨན་པ་རྒ་ཤི་མེད་པའི་སྨན་སྩོལ་བ། །ཅི་ནས་ཕྱིན་ཆད་ནད་རྣམས་མི་འབྱུང་བར། །ནད་དང་རྒ་བས་གཟིར་རྣམས་གསོ་མཛད་པ། །ཁྱོད་ནི་སྟོན་སྐྱབས་བླ་མ་གཅིག་པུ་ལགས། །གཏན་དུ་བདེ་བ་སྦྱིན་པ་ཁྱོད་ཉག་གཅིག་།ཁྱོད་ནི་རུ་སྐྱ་འཛིན་པ་དོན་དམ་མཁྱེན་པ་ལགས། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ནི་ཟློག་མཛད་པ། །ལྷ་ཡི་ལྷ་སྟེ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་སྒྲོན་མར་གྱུར་པ་ལགས། །ཁྱོད་དང་མཇལ་ན་འཇིག་རྟེན་ཆུ་ཆེན་རྒལ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་མི་མཆོག་ཁྱོད་ཉག་ཅིག་།ཡེ་ཤེས་གཟུགས་དང་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཡིས། །ཐུབ་དབང་ཁྱོད་འདྲ་སུ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། །ཁྱོད་ནི་ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྟོན་པ་པོ་སྟེ་ཐར་པའི་ལམ་མཚོན་ལགས། །ཁྱོད་ནི་ཐམས་ཅད་ཟིལ་མནན་ཀུན་མཁྱེན་མཆོག་།འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཁྱོད་མ་གོས། །ཀུན་མཁྱེན་སྲེད་བྲལ་རྣམ་གྲོལ་དཔའ་བ་དང ། །ཡེ་ཤེས་མཆོག་བརྙེས་ཁྱོད་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །ཇི་ལྟར་བར་སྣང་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་།གཟུགས་མེད་གཟུང་དུ་མ་མཆིས་འདུས་མ་བགྱིས། །དེ་བཞིན་ཆོས 53.214b རྣམས་དྲི་མེད་རྣམ་པར་དག་།འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་འདྲེན་པས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཡོད་དང་མེད་པར་ལྟ་བ་སྤངས་ནས་ཀྱང ། །རྣམ་དག་ཆོས་རྣམས་བདེ་བར་གཤེགས་པས་གསུངས། །རྐྱེན་དང་བཅས་ཤིང་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་སྟེ། །སེམས་ཅན་མ་མཆིས་གང་ཟག་སྲོག་མ་མཆིས། །གཟོད་ནས་རྣམ་དག་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་ཟླ་འདྲ་བ་སྟེ། །ཤིན་དུ་དག་པ་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །གནས་པ་མ་མཆིས་གློག་དང་འདྲ་བའི་ཚུལ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་སྟོང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡང་སྟོང ། །སྐྱེ་དང་འཇིག་དང་གནས་པའི་ངོ་བོ་སྟོང ། །འདིར་ནི་འདི་དག་དངོས་མེད་དངོས་མེད་མིན། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མ་མཆིས་སྟོང ། །ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གང་ལགས་དེ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ལགས། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གང ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་དེ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གང ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད། །ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གང་ལགས་པ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་གི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཏེ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་གི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གང ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་ངོ་བོ་དེ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གང ། །དེ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི། །གང་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལྟར་མཐོང ། །དེ་ནས་རྒྱལ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་དེ་ནི་ལུང་སྟོན་མཛད། །ཆོས་རྣམས་བརྡ་དང་མིང་དང་ཐ་སྙད་ཙམ། །མཉམ་པ་ལགས་ཏེ་མི་བདེན་མིང་དུ་བཏགས། །དེ་དག་སྔོན་ཆད་སུས་ཀྱང་མ་ཐོབ་སྟེ། །དེ་དག་གིས་ནི་མིང་རྣམས་ཀུན་དུ་བརྗོད། ། 53.215a མིང་མ་མཆིས་པར་མིང་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་སྟེ་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་།འཇིག་རྟེན་འདུ་ཤེས་མཁས་པར་རིག་ནས་ནི། །ཐ་སྙད་ཙམ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱད་པར་བགྱི། །ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་རིག་ནས་ཀྱང ། །མི་བདེན་སྙིང་པོ་མ་མཆིས་རྨི་ལམ་འདྲ། །རྣམ་སྨིན་རྒྱུ་དང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཙམ། །དེ་ལ་བདེན་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་མི་བགྱི། །ཆོས་ཀུན་སླུ་བར་མི་བགྱིད་འཇིགས་པ་ལགས། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་སྟེ་མི་བདེན་པ། །མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་གཟུགས་བརྙན་འདྲ་བ་ལགས། །རྟག་ཏུ་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པར་བགྱིད། །བྱིས་པས་བདག་དང་བདག་གིར་འདིར་བརྟགས་ནས། །བླུན་པོ་སྲེད་པས་གཟིར་བ་འདིར་རྨོངས་ཏེ། །འཁོར་བའི་འཁོར་ལོས་ཡོངས་སུ་འཁོར་བ་ན། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནོན་ཞི་བ་འཐོབ་མི་འགྱུར། །འགྲོ་བའི་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་མིན། །གང་གི་འཇུག་པ་དེ་ནི་མ་མཆིས་ཏེ། །འཚོ་བའི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བ་གཏི་མུག་ལྡོངས། །རྒྱུན་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྡུག་བསྔལ་རྙེད། །ལྷ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་འཆི་འཕོའི་ཆོས་གཅིག་པ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཚོལ་ཁྲོ་ལགས། །དམྱལ་བ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་གནོད་པ་རྣམས། །གཅིག་ལ་གཅིག་འཚལ་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་ལགས། །ཡི་དགས་སྡུག་བསྔལ་འདི་ན་བཀྲེས་དང་སྐོམ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་སུ་ནུབ། །སྐྱབས་མེད་གྱུར་དང་རྟེན་མེད་གྱུར་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་ནས་ནི། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཐུགས་བརྩེ་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་དགྲོལ་ཕྱིར་འབྱུང་བར་མཛད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་མང་བྱེ་བར་ཡང ། །བརྟུལ་ཞུགས་བརྟན་ཞིང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་བརྩོན། །སྲིད་མ 53.215b མཆིས་པ་དེ་འདྲ་མཁྱེན་ནས་ནི། །འདམ་ལས་རྒལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འདུལ། །གངཚེ་ཆོས་རྣམས་གསོག་དང་གསོབ་ཏུ་གཟིགས། །ནམ་མཁའ་ཆང་སྟོང་འདྲ་ཞིང་སྙིང་པོ་མེད། །དེ་དག་བདག་གི་ངོ་བོ་མ་མཆིས་པས། །བདག་མེད་དངོས་མེད་དངོས་པོ་མེད་མ་ལགས། །མཐའ་རྣམས་ཀུན་དུ་ལྟ་བ་ཀུན་སྤངས་ན། །བྱང་ཆུབ་རྡུལ་མེད་རྣམ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སྐྱེ་དང་རྒ་དང་གནོད་པར་བགྱི་བ་གང ། །འཆི་དང་གནས་པ་གང་ལགས་སུ་ཡང་མེད། །གང་འདིར་སྐྱེ་དང་རྒ་དང་ན་དང་འཆི། །ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང་ཤེད་བུ་དེ་མ་མཆིས། །འདི་ན་བདག་དང་བདག་གི་མ་མཆིས་ཏེ། །གང་ཟག་ཤེས་སྐྱེས་ཤེད་བུ་ཡོང་མ་མཆིས། །འདི་བརྫུན་བདག་པོ་མ་མཆིས་དབང་མ་མཆིས། །འཚོ་བའི་འཇིག་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འཇུག་།བྱེད་པ་མ་མཆིས་ཚོར་བ་པོ་མ་མཆིས། །འོན་ཀྱང་ལས་མཆིས་འབྲས་བུ་དོན་མ་མཆིས། །འགྲོ་བའི་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རང་བཞིན་འབྱུང ། །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་རྒྱུ་ལ་རྟེན་པར་འདུས། །དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས་གང་བགྱིད་པ་དང ། །གང་ཞིག་བསྒོམས་དང་གང་ཞིག་མང་དུ་བགྱིས། །ཡུལ་ན་མ་མཆིས་ཕྱོགས་ན་མ་མཆིས་ཏེ། །ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན། །ནང་དང་སླད་རོལ་བར་ན་མི་གནས་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་གང་དུའང་འཕུངས་པ་ཡོང་མ་མཆིས། །དེ་དག་གང་ལ་འང་རྟེན་པ་མ་མཆིས་ལ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་སླུ་བར་ཡོང་མི་བགྱིད། །སྐྱེས་པ་མི་མངའ་འགག་པ་མངའ་མ་ལགས། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་གོ་བར་བགྱི་སླད་དུ། །ཉན་པ་ལ་ནི་སྨྲ་བས་ཚིག་ཀྱང་བསྟན། །ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་སླད་དུ་བསྟན། །གང་གི་འདུ་ཤེས་འདུ་ཤེས་ཅན་མ་མཆིས། །མྱ་ངན་འདས་མཆིས་སུ་ཡང་ཞི་མ་མཆིས། ། 53.216a སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་མཐའ་གང་མཐའ་དེ་ལགས། །བདག་གི་བདག་མེད་མཐའ་ནི་ནམ་མཁའི་མཐའ། །ཀུན་གྱི་མཐའ་ནི་མཐའ་མཉམ་ཐོབ་པ་དེས། །སངས་རྒྱས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དམ་པ་འཐོབ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ནི། །སྐྱེ་བའི་མཐའ་དང་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་མཐའ། །མཐའ་ཀུན་དེ་ལྟར་མཉམ་པར་མཐོང་བ་དང ། །ཆགས་མེད་མཐའི་སྒོ་ཤེས་ལྡན་པ་དང ། །དུས་གསུམ་མཐའ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཆགས་དེས། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་མཆོག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །འགྲོ་བ་བཅིངས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་མཛད་ནས། །ཞི་མཆོག་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པར་འགྱུར། །འགྲོ་ཀུན་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་དེས་གཟིགས་ནས། །འདིར་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སེམས་མ་ཆགས། །ཆོས་ཀུན་ལས་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་མིག་།ཞི་བ་དང་ནི་མི་གཡོ་མི་འགུལ་འཐོབ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྒྲ་མེད་སྐད་མེད་པ། །གཟུང་དུ་མེད་ཅིང་དངོས་མེད་རྣམ་པར་དག་།དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གདུང ། །ཞི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་སྨོན་པ་སྤངས། །སྐྱོན་མེད་རིམས་ནད་མེད་ཅིང་མྱ་ངན་བྲལ། །སྤྲོས་ཀུན་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་བསམ་མི་ཁྱབ། །རྒྱལ་བ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆོས་འདི་དག་།གཟུང་བྲལ་རང་བཞིན་སྒྲ་དང་སྐད་མ་མཆིས། །འགྲོ་ལ་སྨན་སླད་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིས། །དེ་ཡང་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་གླེང་ཞིང་བསྟན། །གང་གིས་འཇིག་རྟེན་བླ་མར་རང་འབྱུང་མཐོང ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ནི་ཡིད་ལ་དད་བགྱིད་དང ། །ཁྱད་པར་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཉན་པ་ཡི། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་ཆོས་འདི་ནི། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་འདྲེན་པས་རབ་ཏུ་བསྟན། །གང་དག་མ་འོངས་སངས་རྒྱས་འགྱུར 53.216b བ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་མཉམ་པའི་ཆོས་སུ་འགྱུར། །སྒྲ་རྣམས་ཐམས་ཅད་བྲག་ཆ་ཙམ་དུ་བས། །དེ་ནི་བརྗོད་ན་རྣ་བར་གྲག་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ལམ་གྱི་རྒྱུད་འགྱུར་ཏེ། །ཆོས་སོ་འཚལ་གྱི་སླད་དུ་བཏགས་པ་ཙམ། །ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་འདྲ་ཞིང་གསོག་ལགས་ཏེ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་སླད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ། །དེ་དག་རང་བཞིན་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ནམས་ཀྱང་རྣམ་པར་དབྱེར་མི་རུང ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྒྱལ་མཆོག་།ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཀུན་རིག་ཀུན་མཁྱེན་པ། །སྟོན་པ་དེ་ལ་སློབ་ན་དེ་བཞིན་དུ། །འཕགས་པ་ཀུན་གྱིས་དེ་ཉིད་དོན་ཀྱང་རྟོགས། །བྱུང་བ་གང་ལགས་པ་དང་ད་ལྟར་དང ། །མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་བ་གང་ལགས་པ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐུབ་པ་སྐྱེས་མཆོག་གི། །ཡེ་ཤེས་འཇུག་སྟེ་ཐོགས་པ་ཡོང་མི་མངའ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་ཡིས་དེ་རིང་བདག་།དོགས་མ་མཆིས་པར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལུང་བསྟན། །བདག་ནི་འགྲོ་ལ་ཕན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །བདག་ལ་སོམ་ཉི་མ་མཆིས་དོགས་མ་མཆིས། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅི་ནས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་འདི་ཟུང་ཤིག་།ཁྱོད་ཀྱི་ནང་ནས་སུ་དག་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་གཟུང་བར་སྤྲོ། དེ་ནས་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་ཁྲི་དང་ལྷའི་བུ་ཁྲི་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག 53.217a གཟུང་བར་འཚལ་ལོ། །རྒྱས་པར་ཡང་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་འཛིན་པར་བྱེད། དེ་ནས་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་དེས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དམ་པའི་ཆོས་གཟུང་བར་འཚལ་ན། ཅི་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་ལྟས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་མཚམས་མ་མཆིས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ན། ཅི་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་ན་ངའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་བ་མེད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མ་མཐོང ། སློབ་པའི་ཆོས་དང ། མི་སློབ་པའི་ཆོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མ་མཐོང་ན། ཅི་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁས་འཆེ་བ་མེད་པར་ཤིན་དུ་གནས་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་ཡང་མ་འཚལ་ཅིང་མི་འཛིན་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། 53.217b བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིག་མི་འཛུམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་མིག་གིས་མི་ལྟ། སེམས་ཀྱིས་མི་གཏོད། དྲན་པ་མི་སྐྱེད་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྗོད་དུ་མེད་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཆོས་ཀྱང་མི་སྟོན། ཆོས་མ་ལགས་པ་ཡང་མི་སྟོན། བདག་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་མི་འབྱུང ། ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་རྟོག་པར་མི་བགྱིད་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིང་མེད་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གང་གི་མིང་དང་མཚན་མ་ཡང་མི་ཉན་ལགས་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའི་མཛོད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་གང་ལ་འཛིན་པའི་ཆོས་རྣམས་དང ། ཆོས་མ་ལགས་པ་རྣམས་མི་མཐོང་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་གཡོ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་འགྲོ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་མི་གཡོ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་མཆིས་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་འཇོམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་བདུད་ཀྱི 53.218a ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་མཆིས་ལ། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་མཆི་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་སྟབས་ཀྱིས་འགྲོ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་འབྱེད་པར་མི་བགྱིད། སེམས་ཅན་ཁམས་ལ་མ་གཏོགས་པར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པར་མི་བགྱིད་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་ལ། བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ནས་བསྲུངས་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པས་ཀྱང་མ་བཅིངས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱས་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རོ་གཅིག་པར་འཚལ་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷའི་བུ་མཚན་བཟང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སྐྱེ་ཡང་སྐྱེ་ལ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡང་མི་འཛིན། འབྱུང་ཡང་འབྱུང་ལ། དེ་སེམས་དང་ཡིད་དུ་འདོགས་པར་ཡང་མི་བགྱིད་ན། 53.218b ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷའི་བུ་དྲི་མ་མེད་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དྲི་མ་མ་མཆིས་པ་དང ། སྙིགས་མ་མ་མཆིས་པ་དང ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྡུལ་དང་བྲལ་བར་རིག་ནས། རྒྱུ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་བགྱིད་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷའི་བུ་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སྒྲོལ་བར་བགྱིད་ལ། བདག་མ་མཆིས་པ་ཡང་འཚལ། བསྒྲལ་ནས་ཀྱང་འཛུད་པར་བགྱིད་ལ། ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཡང་མི་གནས་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷའི་བུ་དབང་བྱེད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཡང་ཐོབ་ལ། ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་བགྱིད། འགག་པར་ཡང་མི་བགྱིད་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷའི་བུ་རྒྱལ་པོ་བཟང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་མཉམ་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་མཉམ་པ་དང ། ཞིང་ཐམས་ཅད་ཞིང་མཉམ་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་མཉམ་པར་རྗེས་སུ་སོང་ན། ཅི་དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷའི་བུ་ལེགས་པར་སེམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཆོས་ཅི་ཡང་མི་སེམས་ཤིང་སྤྲོས་པར་མི་བགྱིད་དེ། མཚན་མར་མི་བགྱིད་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། ། 53.219a སྲིང་མོ་ཨུད་པ་ལས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལགས་པར་འཚལ་ལ། འོན་ཀྱང་བདག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། སྲིང་མོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བུ་མོ་མུ་ཏིག་ཕྲེང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བུད་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་དམིགས། སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ། བུད་མེད་དང ། སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལགས་ལ། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱང་མ་ལགས། ཆོས་མ་ལགས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་འདི་ལྟར་བདག་ནི་སྐྱེད་པར་ཡང་མི་བགྱིད། ཁས་ལེན་པར་ཡང་མི་བགྱིད་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། བུ་མོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་མཐོང་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་ཆ་ཡང་བདག་གིས་བགོས། དེ་དག་ཀྱང་གཏན་དུ་བདག་གིས་མ་མཐོང་ན། ཅི་བདག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། བུ་མོ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །བུ་མོ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་པར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ལ། དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་ཡང་མ 53.219b ཞེན་པར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དེ་ལྟར་བརྩོན་ན། ཅི་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་ན་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པའི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པའི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་འདིར་རྣམ་པ་དང་སྒྲ་དང་བརྡ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་གླེངས་ཏེ། ཆོས་གང་དང་ཡང་འགལ་བར་མི་བགྱིད་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཆོས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། བུ་མོ་འདི་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བ་དང ། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་བསྲུང་བ་དེ་དག་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་གཏད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་མཆོག་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བདག་གིས་བཟུང་ལགས་སོ། །འདི་ནི་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཁོ་ནས་རྒྱས་པར་བགྱིའོ། །མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་ཡང་བསྟབས་པར་འཚལོ། ། 53.220a དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བཀའ་དྲིན་བསབས་པའི་རྔོ་མི་ཐོག་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕན་གདགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཅི་ནས་བདུད་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་ངེས་པར་བཅོམ་ནས་འདི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང ། བར་དུ་གཅོད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རིག་སྔགས་དང ། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞིའི་བྱིན་བརླབ་ངས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རིག་སྔགས་དང ། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་དེ་དག་གིས་བདུད་ཐམས་ཅད་དང ། ཕས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཚར་གཅོད་པར་འགྱུར་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་འདི་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཏདྱ་ཐཱ། ཨ་བྷ་ཡེ། བྷ་ཡ་བི་ག་ཏེ། བྷ་ཡ་བི་ཤོ་དྷ་ནེ། ཨ་བྷ་ཡ་ད་དེ། ནི་རུ་བྷ་དྲ་བེ། ཨཱ་ན་ཨུ་ལེ། ཨ་ཀུ་ལ་ས་ཤོདྷ་ནེ། ཨ་གྲ་ཧེ། ཨ་བི་བཱ་དེ། ཨ་གལྤེ། ཨ་གལྤེ། ཨ་ཅྱུཏྟེ། ཤུ་བྷ་ཏེ་ཛེ། ཏེ་ཛོ་བ་ཏི། མ་ཧཱ་ཏེ་ཛེ། ཨུ་བཱ་ཤ་མེ། མཻ་ཏྲྱངྒ་ཏེ། ཤོ་ཥ་ཡ་མ་ནེ། སཏྱ་དརྴ་ནེ། ཨ་བི་རུ་ད་ཧེ་ས་ཧི་ཏ་ཨརྠེ། ཨརྠ་སིདྷེ། ཨ་མྲི་ཏ་བ་ཏེ། སཱ་ག་ར་བ་ཏི། ཨ་བྷི་ཏེ། བཛྲ་སནྡྷི། ཨཀྵ་ཡེ། ཨཀྵ་ཏ་པྲ་བྷེ། ཛ་ཏི་བི་ཤོདྷ་ནེ། ཤུདྡྷེ། ཤུདྡྷེ། ཨ་བ་བྷཱ་ས་བ་ཏི། ས་མ་པྲ་ཡོ་གེ། ས་མ་ཅི་ཏེ། ཨ་ནུཏྟ་རེ། བུདྡྷ་ཨ་དྷིཥྛ་ནེ། ཤི་ལ་བྷི་ཤོ་དྷ་ནེ། ཨནྟི་ཀྲ་མ་ཎེ། ཨ་སཾ་ཧརྱེ། ནི་གི་ཧཱི་ཏཾ་མ་ར་བ་ལམ། པ་ར་ཛ་ཡོ་དྲི་ཥྚི་ག་ཏཱ་ནེཾ། ཛཱོ་ལཱ་ནཾ་དྷ་མོལྐནཱཾ། སཾ་གྲི་ཧི་ཏཱ་ན། དྷརྨ་ཏཱ་ནཱཾ། ཨུངྒྷ་ཊཱི་ནཱཾ། 53.220b ཀཽ་ཤི་ཀ་རིག་སྔགས་དང ། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་ནི་འདི་དག་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །རིག་སྔགས་དང ། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་དག་གིས་ནི་རྩོད་པའི་བདག་པོ་བདུད་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བར་བགྱི། བཅང་བར་བགྱི། རྒྱས་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང ། བྱས་པ་ཚོར་བ་རྗེས་སུ་བསྲུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་གཟུང་བར་བགྱི། ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་བསོད་ནམས་འཕགས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བཟུང་ན། བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ལགས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སངས་རྒྱས་སྤྱན་གྱིས་ཕྱོགས་བཅུ་ཡི། །ཞིང་རྣམས་ཇི་སྙེད་ངས་མཐོང་བ། །དེ་ཀུན་རིན་ཆེན་གང་བྱས་ནས། །མི་གང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་བྱེད་ལ། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་ཆོས། །སྙིང་ནས་ཡོངས་སུ་འཛིན་བྱེད་ན། །དེ་བས་མི་དེའི་བསོད་ནམས་ནི། །ཤིན་ཏུ་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། ། 53.221a བསྐལ་པའི་བར་དུ་བཞུགས་ནས་ནི། །དཔེ་རྣམས་བསྟན་པས་བཤད་ན་ཡང ། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་འཛིན་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་ཟད་པར་ཡོང་མི་འགྱུར། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པ་ན་ལྷ་ཁྲག་ཁྲིག་བདུན་བཅུ་རྩ་དྲུག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲུག་ཁྲི་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་དང་མཚན་མ་ཆེན་པོ་བཅཝ་བརྒྱད་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཤར་ཕྱོགས་མཐོ་ན་ནུབ་ཕྱོགས་དམའ་ནུབ་ཕྱོགས་མཐོ་ན་ཤར་ཕྱོགས་དམའ། ལྷོ་ཕྱོགས་མཐོ་ན་བྱང་ཕྱོགས་དམའ། བྱང་ཕྱོགས་མཐོ་ན་ལྷོ་ཕྱོགས་དམའ། དབུས་མཐོ་ན་མཐའ་དམའ། མཐའ་མཐོ་ན་དབུས་དམའ་བར་གྱུར་ཏེ། གཡོས། རབ་ཏུ་གཡོས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས། འགུལ། རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ། ལྡེག་།རབ་ཏུ་ལྡེག་།ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ལྡེག་།འཁྲུགས། རབ་ཏུ་འཁྲུགས། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འཁྲུགས། འུར་འུར། རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཆེམ་ཆེམ། རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཆེམ་ཆེམ་མོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་ཡང་བབ་བོ། །སིལ་སྙན་དག་ཀྱང་མ་དཀྲོལ་བར་རང་འཁྲོལ་ཞིང་སིལ་སྙན་དང ། གླུའི་དབྱངས་དེ་དག་ལས་ཀྱང་སྒྲ་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཕས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རྣམ་པར་དཀྲུག་ཏུ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕྱག 53.221b རྒྱས་ལེགས་པར་བཏབ་བོ་ཞེས་བྱུང་ངོ ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་མུ་ཏིག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་ཕབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཟུང་ལ། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིག་།གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བདག་གིས་གཟུང་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག་།ཀླུའི་བདག་པོའི་གཟུངས་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།རིན་པོ་ཆེ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོའི་བུ་དཔལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་དང ། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང ། ཕྱོགས་བཅུ་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང ། འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང ། པྲཛྙ་བར་མ་དང ། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དེ 53.222a ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། |