rKTs


J316

(e-text produced by ADARSHA)

see text in transliteration
81.188a
༄#། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་པཱུརྞྞ་པ་རི་པྲྀཙྪ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་གང་པོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་མང་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ཏེ་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཞུ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཆིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས
81.188b
ཐུགས་བརྩེ་བར་དགོངས་ཏེ་རྗེས་སུ་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ཁྱོད་ཅི་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་།ངས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེང་བདག་ནི་ཡོན་ཏན་མཆོག་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ། གྲགས་པ་ཤིན་དུ་མཐོ་ཞིང་རྒྱང་རིང་བ། རྟག་པར་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་བགྱིད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་ཞུ་བ་མཆིས་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཡོན་ཏན་མཆོག་ནི་རབ་བསྒྲུབས་ནས། །གྲགས་པ་མཐོ་ཞིང་རྒྱང་རིང་དང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་ཞིང་ཆོས་མོས་པའི། །སྤྱོད་པ་གང་ལགས་བདག་ཞུ་ལགས། །ཇི་ལྟར་སེམས་ནི་སྤྱོད་པར་བགྱིད། །ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེར་བཏང ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རབ་སྒོལ་ཅིང ། །དགའ་སེམས་རྟག་ཏུ་ལམ་སྒོམ་ལགས། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེང་བདག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་སླད་དུ་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཞུ་བ་ལགས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས། ཇི་ལྟར་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་བསགས་པས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ལགས། ཇི་ལྟར་མང་དུ་ཐོས་པའི་གཏེར་རིན་པོ་ཆེ་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཐོབ་པས་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ལགས་དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། མང་ཐོས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཚོལ། །ཆོས་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཐོབ་ནས། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་ལེགས་རྟོགས་འགྱུར། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཚིག་གཅིག་གིས། །ཚད་མེད་དོན་ནི་རབ་རྟོགས་ཏེ། །འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་སྟོབས་དག་གིས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་འགྱུར་ལགས། །མང་ཐོས་མཐར་ཐུག་མ་མཆིས་པས། །རྒོལ་བ་མཆིས་ཀྱང་སེམས་མི་གཡོ། །སྙིང་བརྩེ་སླད་དུ་ཆོས་བསྟན
81.189a
ནས། །སེམས་ཅན་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་བགྱིད་ལགས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེང་བདག་ནི་སའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཡོངས་སུ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ལགས། དེ་ནས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་མི་ཁོམ་ཡོངས་སྤངས་ནས། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་ཕྲད་གྱུར་ལགས། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་མཐོང་ནས་ཀྱང ། །ཤིན་དུ་དང་བ་མྱུར་འཐོབ་ལགས། །བླ་མེད་དང་བ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །ཤིན་དུ་བཏང་དཀའ་གཏོང་བར་འགྱུར། །ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་ཀྱང ། །སྟོབས་ཀྱིས་ཐོགས་མེད་ལམ་སྤྱོད་ལགས། །ཇི་ལྟར་རབ་འབྱུང་མོས་གྱུར་ནས། །དབེན་གནས་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒོམ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་དང་འགལ་མི་བགྱིད། །དངོས་པོ་འདི་ནི་བཀས་བཤད་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཁྱེན་པ་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་བྱོན་པ་དང ། ཁམས་གསུམ་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་དཔེ་ཟླ་མ་མཆིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གྱ་ནོམ་པ་བརྙེས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ན་དེའི་སླད་དུ་དེང་བདག་དངོས་པོ་འདི་དག་ཞུ་བ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་ཡོན་ཏན་མཆོག་བཞུགས་པས། །རྫུ་འཕྲུལ་ཕ་རོལ་རབ་ཏུ་བྱོན། །ཐོགས་པ་མི་མངའི་མཁྱེན་བརྙེས་པས། །དཔའ་བོ་ཁྱོད་ལ་བདག་ཞུ་ལགས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལེགས་བསླབས་པས། །ཡོན་ཏན་མཐོ་ཞིང་མངོན་པར་འཕགས། །མུན་བཅོམ་ཤེས་རབ་སྣང་བསྐྱེད་པས། །འཁོར་མང
81.189b
ཐམས་ཅད་དགའ་བར་མཛད། །དགྲ་ཟིན་བྱམས་སྡང་མི་མངའ་ཞིང ། །མྱ་ངན་མི་མངའ་སླུ་མི་མངའ། །འཆི་བདག་ལས་ནི་རབ་རྒྱལ་ཞིང ། །བདུད་དཔུང་བདག་ནི་ཕམ་པར་མཛད། །མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བར། །དགྲ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་མཛད། །རྟག་པར་བྱམས་པའི་ཐུགས་ལྡན་ཞིང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་བརྟན་པར་གནས། །བཅོམ་ལྡན་གཡོ་སྒྱུ་མི་མངའ་ཞིང ། །ང་རྒྱལ་མི་མངའ་དྲེགས་མི་མངའ། །རྣམ་གྲོལ་རིག་པ་བརྙེས་པས་ན། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར། །ཇི་ལྟར་སྔོན་ནི་ལམ་སྦྱང་ནས། །མཁྱེན་པ་མཆོག་ནི་བརྙེས་པ་དང ། །ཇི་ལྟར་སྤྱད་ནས་སངས་རྒྱས་པ། །བདག་ལ་དེང་ནི་བཀས་བཤད་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཞུས་པ་དེ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤིན་དུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ན་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་དེང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །དང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་སྟོབས་དག་གིས། །བྱང་ཆུབ་ལམ་སྤྱད་བཤད་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱད་པ་ཡི། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་ལུང་ནི་བསྟན་གྱུར་པ། །དངོས་པོ་དེ་དག་མདོར་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཆོས་མོས་སེམས། །ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་ཡོད་མ་ཡིན། །སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་བྱེད་པ། །དངོས་པོ་གཅིག་གིས་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དགའ་སེམས་ནང་ནི་རབ་རྒྱས་པས། །སྦྱིན་པ་དག་ནི་གཏང་བར་བྱེད། །སྦྱིན་པ་གཏོང་ཡང་འགྱོད་མེད་པས། །
81.190a
དེའི་སེམས་ནི་དགའ་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ། །སེམས་ཅན་རྟག་ཏུ་རྒུད་པས་ན། །མང་དུ་ཐོས་པའི་ནོར་མི་ལྡན། །བདག་གིས་བཙལ་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས། །སེམས་ཅན་རྟག་ཏུ་རྒུད་པ་ཡང ། །ལེ་ལོའི་དབང་ལས་གྱུར་པས་ན། །བདག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རབ་བསྐྱེད་དེ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཆེད་དུ་ནི། །ཡིད་བཞིན་བཟོད་པ་རབ་བསྐྱེད་དེ། །ཚིག་ངན་སྨ་འབེབས་བརྡེགས་གྱུར་ཀྱང ། །ལན་ཡང་མི་སྨྲ་སྙམ་དུ་སེམས། །བདག་ལ་སྨ་འབེབས་སུ་ཞིག་ཡིན། །སྨ་འབེབས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བས། །སྨ་འབེབས་ཁོང་ཁྲོ་བྱེད་པ་ཡི། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་སྙམ་སེམས། །དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་སེམས་པས་ན། །སེམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་ཁོན་འཛིན་མེད། །རྟག་ཏུ་བཟོད་པ་བསྒོམས་པས་ན། །དེས་ན་མངོན་པར་འཚང་ཡང་རྒྱ། །སེམས་ཅན་དགེ་སེམས་མེད་པ་ལ། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་བྱས་ནས་ནི། །མགོན་དང་སྐྱབས་ནི་བྱེད་པས་ན། །ནོར་མེད་ནོར་དང་ལྡན་པར་བྱེད། །སེམས་ཅན་ལམ་ལོག་སྤྱོད་པ་ནི། །དེ་དག་སྙིང་བརྩེའི་གནས་ཡིན་པས། །བདག་གིས་ཡོངས་སུ་བཟླས་ནས་ནི། །མྱ་ངན་འདས་ལ་གཞག་སྙམ་སེམས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྒུད་པས་ན། །ཤེས་རབ་ནོར་དང་ཡོང་མི་ལྡན། །བདག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཐོབ་ནས། །དེ་དག་ཚིམ་པར་བྱ་སྙམ་སེམས། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟླ་བའི་ཕྱིར། །སེམས་བསྐྱེད་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བ་ན། །དེ་འདྲའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ཀྱང་ཆོས་འགའ་ཙམ་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་བསླབས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང
81.190b
བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པས་ཆོས་གཞན་གང་ཡང་དངོས་པོ་འདི་ལས་ལྷག་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཁོང་ཁྲོའི་སེམས་ཅན་ནན་པོ་ཆེ་དག་གི་ནང་ན་བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་གཉིས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ལམ་ལོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དག་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་བཟླ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་པོ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་མཐོང་ན། །བརྩོན་འགྲུས་སེམས་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པས། །བདག་གིས་དེ་ལ་ཆོས་མིན་པའི། །དངོས་པོ་བསྟན་སྙམ་ཡོང་མི་སེམས། །ཁོང་ཁྲོ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དེ། །ཁོང་ཁྲོ་སངས་རྒྱས་ལམ་མིན་ཞེས། །རྟག་ཏུ་བྱམས་སེམས་སྒོམ་པས་ན། །བྱང་ཆུབ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ལམ་ལོག་མོས་པས་ན། །ལོག་པའི་ལམ་ལ་གནས་པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་ལམ། །བཙལ་ནས་སེམས་ཅན་འགོད་པར་བྱེད། །འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་ན། །རྩེ་གཅིག་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཚོལ། །བླ་མེད་གཏེར་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་བཟླ་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས། །རྨད་བྱུང་དངོས་པོ་འདི་དག་ལས། །ལྷག་པའི་གཞན་ནི་སུ་ཡང་མེད། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐོགས་མེད་ཆོས། །འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །
81.191a
ལུས་ཀྱི་གོས་ནི་ཚིག་པ་དང ། །མགོ་ཐོད་མེ་ནི་འབར་བ་བཞིན། །ལེ་ལོའི་སེམས་ནི་སྐྱེས་གྱུར་ན། །མྱུར་བ་ཉིད་དུ་སེལ་བར་བྱེད། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ན་གནས་ཤིང་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པར་མཐོང་ལ་བདག་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་མཐོང་བས་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྟག་པར་ལེ་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་པར་མཐོང་བ་བདག་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་གནས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་མཐོང་བས་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང ། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང ། ཕྲག་དོག་ཅན་དུ་གྱུར་པར་མཐོང་ལ་བདག་ཉིད་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང ། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང ། ཕྲག་དོག་མེད་ཅིང་རྟག་པར་བྱམས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བས་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བརྩོན་པར་གཞན་སུ་ཡང་བདག་དང་མཚུངས་པ་མེད་པར་མཐོང་བས་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་མཐོང་ན། །བདག་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་བྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །བདག་ཉིད་དགའ་སེམས་འཐོབ་པར་འགྱུར། །འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་ན། །སྐྱོ་བའི་སེམས་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཁམས་གསུམ་བརྩོན་རར་འཇིགས་པས་ན། །བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྤོང་བར་བྱེད། །སེམས་ཅན་ཁོང་ཁྲོ་འཁོན་འཛིན་དགའ། །བདག་ཉིད་བྱམས་སེམས་གནས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །དགའ་བདེ་སེམས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །
81.191b
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གང་བྱས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་བར། །དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་བླ་མེད་པའི། །སངས་རྒྱས་ལམ་ནི་བཙལ་སྙམ་སེམས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡི། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ། །བདག་གིས་ཡེ་ཤེས་དེ་བསླབས་ནས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་བྱ་སེམས། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །རྟག་ཏུ་དགའ་སེམས་སྐྱེ་བས་ན། །འདུས་བྱས་མི་བདེན་དག་ལས་ནི། །ཡང་དག་ཆོས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་མི་ཁོམ་པ་རྣམས་དང་བྲལ་ཏེ། དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲུབས་པ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་དམན་ཞིང་ཤིན་དུ་མཉེན་པས་ན་སེམས་ཅན་དག་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་ཚེ་རྟག་པར་བདེ་བར་འོངས་སམ་ཞེས་མདངས་དང་ལྡན་པས་གསོང་པོར་སྨྲ་ཞིང་ཕན་ཚུན་ཚིག་སྦྱིན་པར་བྱེད་པས་རྟག་པར་འཛུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་གཉེར་ཞིང་རྟག་པར་འདི་རྟོག་ལ་རབ་ཏུ་མོས་པས་ན་དགེ་བའི་དོན་ཚོལ་ཞིང་བརྩོན་པ་ལ་ཆོག་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན། དབེན་པའི་གནས་ལ་མོས་ཤིང་གཅིག་པུ་འདུག་པ་ལ་དགའ་བ་ཡིན། བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ན་གནས་པར་འཛུད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་མི་ཁོམ་པ་རྣམས་དང་བྲལ་ཏེ། དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མཉེན་པའི་སེམས་དང་རབ
81.192a
ལྡན་ཞིང ། །རྟག་པར་བྱམས་སེམས་སྒོམ་པས་ན། །སེམས་ཅན་དག་དང་སྨྲ་བའི་ཚེ། །སེམས་དམན་གསོང་པོར་སྨྲ་བར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་བསྔགས་པ་ཡི། །ཟབ་མོ་གྱ་ནོམ་ཆོས་ཀྱང་ཚོལ། །རྟག་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་སྲུང་ཞིང ། །སྦྱངས་པའི་སྤྱོད་ལ་མོས་པ་ཡིན། །སྦྱངས་པའི་ཆོས་ལ་རབ་གནས་ཀྱང ། །ཤེས་རབ་ཟབ་མོས་སྤྱོད་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །མི་ཁོམ་རབ་སྤངས་དལ་དང་ལྡན། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི། །ཆོས་ཟབ་རྣམས་ནི་ཞུ་བྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་རབ་འཕེལ་གྱུར་ནས། །མི་ཁོམ་གནས་སུ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །རྟག་པར་དགོན་པར་གནས་མོས་ཤིང ། །རྣམ་དག་སྦྱངས་པ་སྤྱོད་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །མི་ཁོམ་རབ་སྤངས་ཁོམ་དང་ལྡན། །བློ་ལྡན་མཁས་པ་གང་དག་གིས། །ཆོས་འདི་གཞི་ལ་སྟེན་བྱེད་ན། །མི་ཁོམ་ཐམས་ཅད་རབ་སྤངས་ནས། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་མཐོང་བར་འགྱུར་སངས་རྒྱས་མང་པོ་མཐོང་ནས་ཀྱང ། མི་འཇིགས་དད་དང་ལྡན་པས་ན། །བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ནི་རབ་བསྐྱེད་ནས། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་གཉེར་བ་དག་།ཡང་དག་ཆོས་ནི་བསླབ་པར་བྱ། །ཡང་དག་ཆོས་ནི་བསླབས་གྱུར་ནས། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་འཐོབ་མི་དཀའ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། །། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་བསགས་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་རྟག་པར་མང་དུ་ཐོས་པའི་གཏེར་རིན་པོ་ཆེ་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཐོབ་པས་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལེགས་པར་ཁོང
81.192b
དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པས་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་དང ། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་དང ། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང ། གླེང་གཞིའི་སྡེ་དང ། དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་སྡེ་དང ། སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་དང ། ཤིན་དུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང ། རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་དང ། རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང ། གཏན་ལ་ཕབ་པར་བསྟན་པའི་སྡེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ། །ཡོངས་སུ་བཙལ་ནས་ཀྱང་ཀློག་ཅིང་ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་པར་བྱེདདེ། །ཀློག་ཅིང་ཁ་ཏོན་དུ་བཏོན་ནས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ནས་ཀྱང་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་དང་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་བསགས་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་རྟག་པར་མང་དུ་ཐོས་པའི་གཏེར་རིན་པོ་ཆེ་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཐོབ་པས་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པ་མེད་པས་བསམ་གཏན་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ཀྱང་གནས་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ལས་གནས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདོད་ཆགས་ཤིང་ཐོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས
81.193a
གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གཉིས་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་བསགས་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་རྟག་པར་མང་དུ་ཐོས་པའི་གཏེར་རིན་པོ་ཆེ་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཐོབ་པས་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཉེར་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་གྱུར་པ་ན་འདོད་ཆགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །དེས་འདོད་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དྲིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལན་འདེབས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གསུམ་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་བསགས་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་རྟག་པར་མང་དུ་ཐོས་པའི་གཏེར་རིན་པོ་ཆེ་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལས་ངེས་པའི་དོན་ཐོབ་པས་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པས་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་མི་ལེན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གང་པོ་གང་མཚན
81.193b
མ་འདི་ལ་གནས་པར་གྱུར་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། གང་མཚན་མ་དེ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་སོ། །དངོས་པོའི་མཚན་མ་འམ། རྫས་ཀྱི་མཚན་མ་འམ། ཕུང་པོའི་མཚན་མ་འམ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་མ་འམ། ཁམས་ཀྱི་མཚན་མ་འམ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་འམ། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་མ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གང་པོ་ཇི་ཙམ་དུ་ལེན་པའི་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལོག་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་མ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བྱམས་པའི་སེམས་སྒོམ་པར་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དང ། མཚན་མ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡང་འཇིག་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པའི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཡང་འཇིག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཤིག་ནས་བྱམས་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱམས་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །
81.194a
གང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བགྱིས་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བགྱི་ལགས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་སོ་ཞེ་འམ། འདི་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པས་གལ་ཏེ་ཆོས་མེད་པར་གྱུར་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལ་སྤྲོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་སོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྟགས་ནས་དེ་ཤིན་དུ་ཐག་རིང་བ་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་ཐག་ཉེ་བ་ཞིག་ཡིན། གང་པོས་གསོལ་པ། དེ་ནི་ཐག་རིང་བ་ཡང་མ་ལགས་ལ། ཐག་ཉེ་བ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དེ་ལ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་མཆིས། གནས་ཀྱང་མ་མཆིས། །ནང་ཞེས་བགྱི་བ་ཡང་མ་མཆིས། ཕྱི་ཞེས་བགྱི་བ་ཡང་མ་མཆིས་པས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གྲངས་སུ་བགྲང་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གྲངས་སུ་བགྲང་བར་བགྱི་ལགས། གང་པོ་ཇི་ཙམ་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དམིགས་པར་མི་མཛད། སྒྲུབ་པར་མི་མཛད། མངོན་དུ་མི་མཛད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་མི་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གྲངས་སུ་བགྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །
81.194b
གང་པོ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་དེ་དག་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་པོ་དེང་ཁྱོད་ལ་འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་མཆོག་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་གྱུར་བ་བཤད་པར་བྱའོ། །གང་པོ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་རྙེད་པ་ལ་བདག་གལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་འདི་ཐོས་པར་གྱུར་ན་མཉན་པ་དང ། ལེན་པར་མོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་ངས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བརྗོད་པའི་ཚིག་འདི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་དང་ཚིག་ཙམ་དུ་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ཟད་ཀྱི་དེའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །དོན་འདི་ནི་ཤིན་དུ་ཟབ་པས་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། མཁས་པ་དག་གིས་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་གིས་དོན་ནི་མི་རྟོགས་པ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེ། །གལ་ཏེ་དོན་ནི་རིག་གྱུར་ན། །སངས་རྒྱས་དེ་ལ་སྟོན་པར་མཛད། །སངས་རྒྱས་སྟོན་པར་གང་སེམས་པ། དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་གཉེར་བས། འཐབ་རྩོད་སེམས་ནི་མེད་པར་ཡང ། ཡང་དག་ཆོས་ནི་སེམས་པར་བྱེད། འདི་ལ་ཆོས་སྐྱེ་ཡོད་པ་མིན། །འགག་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་མིན་ཏེ། །སྐྱེ་དང་འགག་པ་མེད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་མཚན། །ཆོས་གང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ། །བྱེད་དང་འབྱུང་བ་འང་ཡོད་མི་འགྱུར། །ཡིན་དང་མ་ཡིན་ཐ་དད་གཅིག་།ཆོས་འདི་ལ་ནི་དེ་དག་མེད། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་འགག་པར་བྱེ་བ་མེད། །ཐག་ནི་ཉེ་རིང་གང་ཟེར་བ། །དེ་དག་གཉིས་ག་སྟོང་པ་ཡིན། །གང་ཞིག་སྟོང་པར་རྟོགས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་ཤེས་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་པ་གང་ཤེས་པ། །ང་ཡི་སློབ་མ་ཞེས་བྱའོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན
81.195a
མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་བསགས་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་རྟག་པར་མང་དུ་ཐོས་པའི་གཏེར་རིན་པོ་ཆེ་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཐོབ་པས་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། །རྟག་ཏུ་མང་ཐོས་གཉེར་འདོད་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བསྔགས་འགྱུར་ཞིང ། །ཡང་དག་ངེས་དོན་ཐོབ་འགྱུར་བས། །དེ་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུར་འགྱུར། །ཡི་གེ་འབྲུ་ནི་གཅིག་པུ་དང ། །ཚིག་གི་དོན་ནི་གཅིག་ཙམ་ཡང ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་དུ། །བརྗོད་ཀྱང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་ཡང་དག་ཆོས་གཉེར་བྱ། །གཉེར་ནས་ཚུལ་བཞིན་བསམ་བྱ་ཡི། །ཆོས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་མི་བླང་ཞིང ། །སངས་རྒྱས་བསྔགས་ལ་ཞེན་མི་བྱ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྗེས་དྲན་ཞིང ། །ཡང་དག་ཆོས་ནི་དྲན་པར་བྱ། །འདོད་ཆགས་རྩོད་མེད་སེམས་ཀྱིས་ནི། །འདྲེན་པ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་བྱ། །རྟག་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །བྱམས་པའི་སེམས་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ། །སེམས་ཅན་ལ་ནི་ཞེན་མེད་པར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲགས་ཆེན་གྱིས། །འདི་འདྲའི་ཆོས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ན། །མྱུར་དུ་གཟུངས་ནི་འཐོབ་འགྱུར་བས། །མང་དུ་ཐོས་པ་དེ་ལས་སྐྱེ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །འཕེལ་ཞིང་འགྲིབ་པ་མེད་པ་ལྟར། །ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་འགྲིབ་པ་མེད། །ངས་ནི་ཤེས་རབ་སྟོབས་དག་གིས། །བསྐལ་བ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དུ། །ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཤད་གྱུར་ཀྱང ། །འོན་ཀྱང་བཤད་པ་ཞེས་མི་བརྗོད། །སེམས་ཅན་ཉིད་ནི་ཇི་སྙེད་པ། །ཐམས་ཅད་མི་ལུས་ཐོབ་གྱུར་ཏེ། །ཀུན་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ནི། །མང་ཐོས་ཀུན་དགའ་བཞིན་གྱུར་ཀྱང ། །གཟུངས་ཐོབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཆོས་བཤད་ཀྱང ། །དེ་ཡི་ཤེས་རབ་གཏུགས་མི་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་མཚུངས
81.195b
མེད་པས། །ནམ་མཁའ་འདྲ་བར་ཚད་ཀྱང་མེད། །ནམ་མཁའ་སྐྱེ་འབྱུང་མེད་པ་ལྟར། །མཁྱེན་པ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ཀླུ་ཡིས་ཆུ་ནི་མ་བླངས་པར། །ཆར་ཆེན་དག་ནི་འབེབས་བྱེད་པ། །ཆུ་དེ་ལ་ནི་གནས་མེད་ཀྱང ། །ཆར་འབེབས་པ་ལ་མཐར་ཐུག་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་དུ། །གཟུངས་འདི་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ན། །ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་གནས་མེད་ཀྱང ། །རྐྱེན་དེ་བཤད་ན་ཟད་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་མང་ཐོས་བཙལ་བར་བྱ། །བཙལ་ནས་ཚུལ་བཞིན་བསམ་བྱ་སྟེ། །ཆོས་དམིགས་སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་ན། །མང་དུ་ཐོས་པ་དེ་ལས་སྐྱེ། །བྱམས་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་ཁྱབ་སྟེ། །སེམས་ཅན་མཚན་མ་ཞི་བྱེད་ཅིང ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་འང་ཞི་བྱེད་ན། །མང་དུ་ཐོས་པ་དེ་ལས་སྐྱེ། །མང་དུ་ཐོས་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་གྱུར་ན་དོན་གྱི་ཚུལ་རབ་ཏུ་སེམས་པར་བྱེད་ཀྱི་འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་དང་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བདག་གི་ཡིད་དང་མི་འགའ་བའི། །མ་ཐོས་ཆོས་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །དོན་གྱི་ཚུལ་ནི་སེམས་བྱེད་ཀྱི། །ཆོས་མིན་ཞེས་ནི་སྨྲ་མི་བྱེད། །གལ་ཏེ་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐོས་ན། །རྟག་ཏུ་དོན་ཚུལ་ཚོལ་བྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་རབ་འཕེལ་འགྱུར་ཞིང ། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་དེ་ནས་སྐྱེ། །མ་ཐོས་ཆོས་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །དོན་གྱི་ཚུལ་ནི་ཚོལ་བྱེད་པས། །བྱང་ཆུབ་ལས་ནི་མི་ལྡོག་ཅིང ། །ཤེས་རབ་དག་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར། །མ་ཐོས་ཆོས་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །ང་རྒྱལ་ངན་པའི་སེམས་མི་འབྲང ། །གཡོ་སྒྱུ་དག་ཀྱང་སྐྱེད་མི་བྱེད། །གཡོ་སྐྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་མིན། །མ་ཐོས་ཆོས་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་དོན་ནི་ཚོལ་བྱེད་པས། །སྔོན
81.196a
ཆད་ཐོས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང ། །རྩེ་གཅིག་ཏུ་ནི་སེམས་པར་བྱེད། །གང་ཟག་ངས་ནི་ཆོས་ཐོས་ཚེ། །ཡང་དག་ཆོས་ནི་ཐོས་འགྱུར་ཞིང ། །རྟག་པར་སངས་རྒྱས་མང་མཐོང་བས། །བྱང་ཆུབ་ལས་ནི་ལྡོག་མི་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་མཐོང་ནས་ཀྱང ། ། ཚུལ་བཞིན་ཞུ་བ་ཞུ་བྱེད་པས། །ཉན་ཐོས་དག་གིས་ཐོས་ན་ཡང ། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །འདི་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་ལྡན་པས། །འདི་འདྲའི་ཞུ་བ་ཞུ་བར་བྱེད། །བདག་ཅག་བསམ་པའང་ཡོད་མིན་ན། །དངོས་པོ་འདི་ཐོས་ཅི་སྨོས་ཟེར། །ཉན་ཐོས་ངོ་མཚར་བརྗོད་པས་ན། །ལྷ་ཀླུ་ཐམས་ཅད་དགའ་འགྱུར་ཞིང ། །སངས་རྒྱས་བསྔགས་པ་བརྗོད་འགྱུར་བ། །འདི་ནི་མང་ཐོས་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཞུ་བ་གང་ཡོད་ཞུས་པའི་ཚེ། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་ལན་འདེབས་པས། །འཁོར་འདུས་མང་པོ་ཚད་མེད་པ། །ཐམས་ཅད་ཕན་པ་ཆེ་ཐོབ་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལན་འདེབས་པ། །མང་ཐོས་འདི་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །འཁོར་མང་ཚད་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བླ་མེད་ཆོས་མིག་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་རྒྱུ་རྐྱེན་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་གྱུར་པ་ན་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པས་དང་དུ་ལེན་ཅིང་འགལ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསམས་ནས་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་བྱེད་ན། དེས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་སྔོན་འདས་པའི་སྐལ་པ་གྲངས་མེད། ཚད་མེད། དཔག་ཏུ་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡང་ཆེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། གང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་ཐུབ་པར
81.196b
གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་འཁོར་དུས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གང་གཱའི་ཀླུང་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཆོས་རྣམས་ལ་ལེན་པ་མེད་ཅིང་ཟག་པ་ཟད་ནས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་གཉིས་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤ་སྟག་བྱུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ལོ་དྲུག་ཁྲིར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སུ་ཉེ་བའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཐམས་ཅད་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་གྱུར་པས་འཛམ་བུའི་གླིང་རེ་རེ་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་དེའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཁད་ཀྱིས་ལེ་ལོ་དང ། སྙོམ་ལས་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་དག་ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་གྱུར་བས་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐར་གྱིས་ནུབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་བཀླག་པ་དང ། ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་པ་དང ། རྣམ་པར་བཤད་པ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེའི་བསྟན་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཤིན་ཏུ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་རེ་རེ་ལ་ཡང་མདོ་སྡེ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་དེ་མདོའི་སྡེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་སུམ་ཁྲི་དྲུག་བརྒྱ་ཡོད་དེ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་ཁྲི་བདུན་བརྒྱ་ཡོད་དེ། གང་པོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ཐ་མ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་ཏུ་ཉེ་བ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་མང་པོ་དེ་དག་ལས་མདོའི་སྡེ་དང ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་འབའ་ཞིག་ལུས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་མཐུ་བོ་ཆེ་ཞེ་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། འཛམ་བུའི
81.197a
གླིང་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་དམ་པའི་ཆོས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་མང་དུ་ཐོས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ། ཆོས་ལེགས་པར་སྟོན་པ། ཚིག་རྒྱན་དང་ལྡན་པ། དོན་གྱི་ཚུལ་གསལ་བར་རྟོགས་པ་དེས་རྟག་པར་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་བསྒྲགས་པ་ལ་མོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ཆོས་བསྒྲགས་པར་གྱུར་པ་ན་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཕལ་ཆེར་སྐུར་བ་འདེབས་ཤིང་འགལ་བར་བྱས་པར་གྱུར་པས་ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འདི་དག་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་གྱུར་ཀྱང་མངོན་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པས་མཉན་པ་དང ། ལེན་པར་མོས་པ་ཡང་མེད་ལ། གལ་ཏེ་ཐོས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་འགལ་བར་བྱས་ནས་སྐྱོན་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་འདི་སྐད་དུ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། སྟོན་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ཅག་གིས་སྔོན་ཆད་ནམ་ཡང་སློབ་དཔོན་དང ། མཁན་པོ་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་མ་ཐོས་ལ། གཞན་ཡང་དགེ་སློང་གནས་བརྟན་རྒན་རབས་གང་ཡང་སློབ་དཔོན་དང ། མཁན་པོ་ལས་འདི་ལྟ་བུ་རྒྱུད་དེ་ཐོས་པར་མི་སྨྲ་བས་སོ་ཞེས་དགེ་སློང་མང་པོ་དེ་སྐད་ཀྱང་ཟེར་ལ། མདོའི་སྡེ་དང ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་ཙམ་ལས་མ་ལུས་པས་དེང་བདག་ཅིའི་ཕྱིར་གཅིག་པུ་གནས་དབེན་པར་མི་འགྲོ་སྙམ་མོ། །གང་པོ་ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་དེ། དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གཅིག་པུ་རི་ཕུག་དབེན་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་བསྐལ་པ་ཆགས་ཚུན་ཆད་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་བདུན་ཡོད་ཅིང་རབ་ཏུ་མཛེས་པར་བྱས་པ། ལམ་སྲང་རྣམས་ཐད་ཀར་འབབ་པ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་བ། ལོ་ལེགས་ཤིང་བདེ་བར་གྱུར་པ་དྲུག་ཁྲི་བརྒྱ་སྟོང་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱིས་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་ཆུང་ངུ་ཁ་ཅིག་ནི་དཔག་ཚད་བདུན་ཡོད་པ། ཁ་ཅིག་ནི་དཔག་ཚད་དྲུག་དང ། ལྔ་དང ། བཞི་དང ། གསུམ་དང །
81.197b
གཉིས་ཡོད་པ་ནང་གི་ཆུང་བའི་ཚད་ཀྱང་དཔག་ཚད་གཅིག་ཡོད་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་བྱས་པར་གྱུར་ཏེ། གང་པོ་དེའི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཁྱིམ་བདག་ཤ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་བ་དེའི་བུ་ནི་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁྱིམ་བདག་དེའི་བུ་དེ་དབེན་པ་ན་གནས་པ་ལས་ལྷ་ཞིག་འོངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནན་ཏན་ཆོས་དག་ལ། །བཙལ་ནས་ཚུལ་བཞིན་སོམས་ཤིག་དང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ། །ཁྱོད་འཚང་རྒྱ་བར་ལུང་སྟོན་ཏོ། །གང་པོ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེ་ཕའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བསྟན་པ་ལ་ཚངས་པའི་སྤྱོད་པར་འདོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང ། དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་ཤ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ངའི་ཁྱིམ་ན་རིན་ཆེན་མང ། །གསེར་དངུལ་དག་ནི་ཚད་ཀྱང་མེད། །འཛམ་བུའི་གླིང་ན་མེད་པ་ཀུན། །ང་ཡི་ཁྱིམ་ན་ལྡན་པར་ཡོད། །ངས་ནི་རིན་ཆེན་བཙལ་བ་ཡང ། །བུ་འདོད་སྤྱོད་ཕྱིར་བཙལ་བཙལ་ན། །ཅི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བྱེད་ཅིང ། །འཇིག་རྟེན་སྨོད་ལ་དགའ་བར་བྱེད། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེས་ཚིག་སུ་བཅད་དེ་ཕ་ལ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཚོལ་མོས། །བཙལ་ནས་ཡང་དག་ཚུལ་བཞིན་སེམས། །ལོངས་སྤྱོད་མྱོང་བར་མི་དགའ་བས། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པ་བྱེད་པར་དགའ། །ཁྱིམ་གྱི་རིན་ཆེན་མི་དགོས་པས། །བདག་ནི་འདོད་པ་ཉུང་ལ་མོས། །ཆོས་ཀྱི་གཏེར་ནི་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་མོས་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་དཀོན། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་རབ་ཏུ་དཀོན། །དེང་བདག་སངས་རྒྱས་བསྟན་ཕྲད་ན། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་གཏང་བར་བྱ། །གང་པོ་དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེས་ཕའི་རྐང་པ་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་འགྲོ་བའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །ཕ་ནི་བྱེ་བ་འབུམ་ཡོད་ཅིང ། །
81.198a
མ་ནི་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཡོད་ཀྱང ། །དེང་བདག་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་སེམས། །གང་གིས་ཀྱང་ནི་བཟློག་མི་ནུས། །དེང་བདག་ལུས་སྲོག་ཕ་མ་དང ། གཉེན་འདབ་ཀུན་ནི་རབ་སྤངས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་མི་སྤོང་བར། །རབ་བྱུང་སྤྱོད་པ་གཉེར་བར་བྱེད། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། ཆོས་སྨྲ་བའི་དགེ་སློང་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས་ཆོས་མཉན་པ་གཉེར་བར་གྱུར་བ་དང ། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས་ཀྱང་དེ་ལ་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་མདོ་སྡེ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་མདོ་སྡེ་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་ན་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་སུས་ནི་ཀློག་པར་བྱེད། སུས་ནི་འདུན་པར་བྱེད། སུས་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་འཛིན་པར་བྱེད། གནས་གང་དུ་ནི་ཐོས་པར་འགྱུར། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་མཐུའི་དབང་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་རང་གི་ངང་གིས་སེམས་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་དེ་རྗེས་སུ་བསམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཐུ་སྐྱེས་པས་ཤེས་རབ་དང ། ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་དྲི་བ་དྲིས་པ་དང ། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་ཀྱང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་ལན་ཡང་དག་པར་བཏབ་ནས་འདི་སྐད་དུ་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་དངོས་པོ་འདི་དེང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དྲིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཞུས་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ
81.198b
པ་དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ལན་བཏབ་པ་དགེ་སློང་དེས་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་དྲིས་པ་དང ། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་དངོས་པོ་འདི་དེང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དྲིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞུས་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ལན་བཏབ་པ་དགེ་སློང་དེས་ཐོས་ནས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་དྲིས་པ་དང ། མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་དངོས་པོ་འདི་དེང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དྲིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞུས་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་བཏབ་པ་དགེ་སློང་དེས་ཐོས་ནས་ཤིན་དུ་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཞུས་པ་དང ། ལན་འདེབས་པའི་དངོས་པོའི་དེ་ལྟ་བུ་ལན་དུ་ཞིག་ཐོས་པར་གྱུར། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་འདི་ནི་ཤིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའ་བས་དངོས་པོ་འདི་མ་དྲི་བར་ཞོག་ཤིག་།གཞན་ཡང་གང་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཤིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཞུས་པ་དང ། ལན་འདེབས་པའི་དངོས་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ལན་དུ་ཞིག་ཐོས་པར་གྱུར། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་འདི་མ་དྲི་བར་ཞོག་ཤིག་གལ་ཏེ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་གྱུར་ན་དེང་ཁྱོད་ལ་དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱ་སྟེ། བློ་དང་ལྡན་པ་དག་ནི་དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་ན
81.199a
རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཐོས་པ་ནི་ས་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་བས་ཆེས་མང་ངོ ། །དགེ་སློང་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་གཟུགས་ཅན་ནམ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡི་པ་འམ། འདུ་ཤེས་ཅན་ནམ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་འམ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མིའི་ལུས་ཐོབ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། སེམས་ཅན་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་ཡུན་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་གཅིག་ལ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དྲི་བ་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་པ་དག་དྲིས་པར་གྱུར། དགེ་སློང་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་བསྐལ་བ་གཅིག་གམ། བསྐལ་པ་གཅིག་ལས་ལྷག་པའི་བར་དུ་དྲི་བ་མང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དྲིས་པར་གྱུར། གཞན་ཡང་གང་ཟག་གཅིག་གིས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་གཅིག་ལ་གང་ཟག་དེ་སྙེད་ཀྱི་དྲི་བ་ཐ་དད་ཅིང་འཐུན་པ་ཐམས་ཅད་དྲིས་པར་གྱུར། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་གང་ཟག་གཅིག་གིས་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་མཐར་ཐུག་པ་སྙེད་ཀྱི་དྲི་བ་སྣ་ཚོགས་བསྐལ་པ་གཅིག་གམ། བསྐལ་པ་གཅིག་ལས་ལྷག་པའི་བར་དུ་དྲིས་པར་གྱུར་ན། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དྲི་བ་དེ་དག་ཅི་མང་བ་ཡིན་སྙམ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ཤིན་དུ་མང་བས་དཔེར་སླ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏ་ལ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་དེང་ཁྱོད་ལ་ཡང་དག་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱིས་ཐེ་ཚོམ་མ་ཟ་ཤིག་།ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་གམ། བསྐལ་པ་གཅིག་ལས་ལྷག་པའི་བར་དུ་ཐེ་ཚོམ་དྲིས་པ་བས་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་ལན
81.199b
བཏབ་པ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་མང་ངོ ། །དེ་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་གཉིས་དང ། གསུམ་དང ། བཞི་དང ། ལྔ་དང ། བཅུ་དང ། ཉི་ཤུ་དང ། སུམ་བཅུ་དང ། བཞི་བཅུ་དང ། ལྔ་བཅུ་ནས། བརྒྱ་དང ། སྟོང་དང ། ཁྲི་དང ། འབུམ་ལ་སོག་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དགེ་སློང་བདག་གིས་མདོ་ཙམ་དུ་བསྟན་ན་བགྲང་པའི་མིང་དང ། ཡི་གེ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཚད་མེད་པ། མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་གྲངས་དེ་དག་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་གྱུར་ཀྱང་བདག་གིས་མ་ལུས་པར་ཁ་ཏོན་དུ་བཏོན་ནས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ ། །དགེ་སློང་དྲིས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་བདག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོས་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའི་ལམ་གྱི་ཚིག་དང ། སྒོའི་ཚིག་དང ། ཕྱག་རྒྱའི་ཚིག་དང ། དངོས་གཞིའི་ཚིག་དང ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་དང ། རབ་ཏུ་ལྕི་བའི་ཚིག་དང ། མི་གཡོ་བའི་ཚིག་དང ། གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་པའོ། །དགེ་སློང་སྒོ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་སྒོ་དག་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒོ་དེས་གཞི་བྱེད་པས་ཐམས་ཅད་སྒོ་དེར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །མདོའི་སྡེ་དང ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒོ་དེར་ཞུགས་ནས་ཡི་གེ་གཅིག་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ཡི་གེ་མང་པོ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དེ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བདུན་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དགུ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཡོད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་གཟུངས་ཀྱི་ཁ་དོག་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་དོ། །ལམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པའི་གཟུངས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་གང་ཡིན་པ་ཡང་བདག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཟུངས་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་མིང་བརྒྱ་ཡོད་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་མིང་ཉིས་བརྒྱ་དང ། མིང་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་པ་ནས་མིང་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ཡོད་པའི་བར་དག་ཀྱང
81.200a
བདག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཡོད་པ་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ལས་འདས་པའི་བར་དག་ན་ཡོད་པའི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་དང ། མིང་ཐ་དད་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མདོར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུས་ཆོས་རྣམས་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་དང ། དྲིས་པ་དང ། ལན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱི་མཐུས་བདག་གིས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སླར་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོལ་རྡལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོས་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བསྐོར་ཅིང་བདག་གིས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བདག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྲུང་ཞིང་ཆོས་མཉན་པར་འཚལ་ལོ། །མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་སྨྲས་པ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལེ་ལོའི་དང་སྙོམ་ལས་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མེད་པས་ཁྱོད་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་།མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་སྨྲས་པ། བདག་ནི་དེང་ཕྱིན་ཅད་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་ནས་ཆོས་དེ་གཉེར་བར་བགྱིད་པས་ལེ་ལོ་མི་བགྱིད་དོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དུ་འཇུག་ཅིང་ཡང་དག་པའི་ཆོས་བཤད་པར་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་བྱས་ཏེ་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་མཉན་ཏོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་གྲོ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཏེ་མང་པོ་ཀུན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དང ། མང་དུ་ཐོས་པའི་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར
81.200b
གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དག་ཏུ་སོང་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ལ་གཟུང་བ་དང ། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཀུན་དུ་སྤེལ་བའི་ཆེད་དུ་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པའི་བསྔགས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ནས་ཆོས་ལ་མཆོད་པར་བྱ་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང ། རིམ་གྲོ་དང ། ཡང་དག་པར་བསྲུང་བ་བྱེད་དུ་བཅུག་གོ། །གང་པོ་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ཡང་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཡང་དག་པར་བསྲུང་བ་བྱས་པས་ཕྱིས་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོལ་རྡལ་དག་ཏུ་སོང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་སུ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བཤད་དེ། ཀུན་ཏུ་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་སྤེལ་ཏོ། །གང་པོ་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཀྱང་ལོ་བརྒྱའི་བར་དུ་རྟག་པར་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་དྲིས་ཀྱང་རྟག་པར་གསར་དུ་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྟན་གྱི། ་ནམ་ཡང་ཟློས་བུ་སྨྲས་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ཡང་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་འཕགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བཙུད་ནས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་བཀོད་དོ། །གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྲུངས་ཤིང་ཆོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་དེ་གཞན་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏ་ཡང་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡང
81.201a
ཡང་དག་པར་བསྲུངས་ཤིང་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང ། གྲོགས་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་འོག་གི་ཕྱོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བཅུ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་དུ་སྐྱེས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་ཞུས་པ་དང ། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྔགས་པ་ལན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བརྗོད་ནས་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུད་ཅིང་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ན་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སེམས་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རི་རབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་ཕྲད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུད་ཅིང་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་ཡང་དག་པར་ཞུས་པ་དང ། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྔགས་པ་ལན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བརྗོད་ནས་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུད་ཅིང་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ན་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཕྲད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་ཡང་དག་པར་ཞུས་པ་དང་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྔགས་པ་ལན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བརྗོད་ནས་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ན་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ
81.201b
སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚངས་པའི་དབྱངས་ཤེས་བྱ་བ་དང་ཕྲད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་ཡང་དག་པར་ཞུས་པ་དང ། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ནས་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ན་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་དང་ཕྲད་ནས་མདོ་སྡེ་མང་པོ་ཞུས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟླས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ངས་གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བརྗོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་མང་པོ་དེ་དག་གི་མཚན་དང ། སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་བཀོད་པ་དེ་དག་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་ན་མངོན་དུ་བཞུགས་པ་འམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྲུངས་པའི་གྲངས་ནི་བརྗོད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ལང་ངོ ། །གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་དོན་གྱི་ཚུལ་ཡིད་ལ་བྱེད། སེམས་པར་བྱེད་ན་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཆོས་སྨྲ་བ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པར་གྱུར་བ་དེ་གཞན་ཡིན
81.202a
སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀེའུ་ཝེར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཧཱ་ཤུ་མ་ཏས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་བསྲུངས་པ་དང ། སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་མཉན་ནས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཚིག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་མང་པོ་དང་ཕྲད་ནས་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཤིན་དུ་གྱ་ནོམ་པ་མང་པོ་ཐོས་པ་དང ། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དེང་འདིར་ང་ལ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང་ངས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཕན་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ནི་འདི་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མ་ཐོས་ཆོས། །ཐོས་ནས་དོན་ཚུལ་བསམ་བྱ་ཡི། །བདག་གི་སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་ཞེས། །དེ་སྐད་དུ་ནི་སྨྲ་མི་བྱ། །མ་ཐོས་ཆོས་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །ཡང་དག་དྲན་པས་དོན་སེམས་ན། །རྒྱ་མཚོར་འབབ་ཆུ་ཤོང་བ་བཞིན། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་རབ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །མང་དུ་ཐོས་པ་འཕེལ་འགྱུར་ཞིང ། །ཤེས་རབ་དག་ཀྱང་འཕེལ་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མཛད་པ་ཐོབ་འགྱུར་ཞིང ། །རྒྱ་ཆེར་སེམས་ཅན་ཕན་ཡང་འདོགས། །མང་ཐོས་རྒྱ་མཚོ་སོགས་འགྱུར་ཞིང ། །ཤེས་རབ་དག་ཀྱང་གཏུགས་མི་འགྱུར། །ཚིག་གི་དོན་ནི་རབ་ཤེས་པས། །ཁྱད་པར་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་ཆོས། །ཡང་དག་པར་ནི་མཉན་པར་བྱ། །མ་ཐོས་ཆོས་ནི་ཉན་བྱེད་ན། །དེ་འདྲའི་རྣམ་སྨིན་ཐོབ་པར་འགྱུར།། །། བམ་པོ་གཉིས་པ། གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མང་དུ་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བ་ལ་ཤིན་དུ་འདུན་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་ཅིང་གནས་དབེན་པར་གནས་པ་ལ་མོས་པའི
81.202b
བསམ་པ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གཉེར་ནས་ཀྱང་ཞེ་སྡང་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གཏི་མུག་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་གང་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞིག་བསྐལ་པ་གཅིག་གམ། བསྐལ་པ་གཅིག་ལས་ཉུང་བ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་འམ་འདུག་པ་དག་ཏུ་རྟག་པར་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་པོ་དི་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཤེས་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞིག་བསྐལ་པ་གཅིག་གམ། བསྐལ་པ་གཅིག་ལས་ཉུང་བ་ཞིག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྲུངས་པ་དང ། དཀའ་ཐུབ་སྤྱད་པ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཀྱང་དམིགས་པའི་དངོས་པོའི་རྗེས་སུ་འདོད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཤེས་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ། མཚན་མ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཐོས
81.203a
པར་གྱུར་ན་མི་མཐུན་ཞིང་འགལ་བ་མེད་པར་དེའི་དོན་གསལ་བར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་ནས་སེམས་ལ་ནུར་བ་མེད་པར་ཉན་པ་དང ། ལེན་པ་དང ། ཀློག་པ་དང ། ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་པ་དང ། གཞན་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཤེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་དང་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཐོས་ནས་དེའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ་མི་མཐུན་པ་མེད་ཅིང་འགལ་བ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྨད་པར་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཏིང་མི་རྙེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་འདི་གཏིང་གི་མཐར་ཐུག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱིང་བར་གྱུར་པའི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་བྱིང་བར་མི་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་འཇིགས་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་པའི་གོ་ཆ་བགོ་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གིས་གོ་ཆ་བགོས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་མ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སྤང་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱོད་པ་མི་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ
81.203b
རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཤེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གཉིས་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་གཉེར་བ། །རྟག་པར་བརྩོན་འགྲུས་རབ་བསྐྱེད་དེ། །དོན་གྱི་ཚུལ་ནི་སེམས་བྱེད་པ། །སྒྲ་ཡི་རྗེས་སུ་ཡོང་མི་འབྲང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚིག་མི་འབྲང ། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། །དགེ་བའི་ཚིག་ནི་ཚོལ་བར་བྱེད། །བསྐལ་པ་དག་ནི་གྲངས་མེད་པ། །བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་ནི། །ཉིན་མཚན་རྟག་པར་འདུག་གྱུར་ཏེ། །སེམས་བསྐྱེད་དཀའ་བ་རབ་སྤྱོད་ཀྱང ། །སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་མདོ་སྡེ་དག་།ཡིད་མི་ཆེས་ན་བརྩོན་འགྲུས་མིན། །དོན་ཟབ་གཏིང་ནི་གང་རྙེད་པ། །ལེ་ལོ་ཅན་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་འདྲའི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ཡིན་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས། །འཇིག་རྟེན་གཏིང་ནི་མི་རྙེད་པ། །དེ་གཏིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྙེད། །འཇིག་རྟེན་འཇིགས་ཤིང་བྱིང་གྱུར་ཀྱང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིག་བྱིང་མེད། །བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ནི། །སྟོང་དབེན་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བར་བྱེད། །སྟོང་པའི་ཆོས་ལ་འཇིགས་མེད་པས། །ལྡོག་ཅིང་བྱིང་བར་གྱུར་པ་འང་མེད། །བདག་ཆོས་མཚན་ཉིད་གནས་པ་ལས། །དེ་ཕྱིར་འཇིགས་བྱིང་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འཇིག་འཐོར་པ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལམ་ཞེས་བྱ། །ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་གང་སྐྱེད་པ། །མང་ཐོས་རྒྱ་མཚོ་མྱུར་དུ་འགྲུབ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་མཁས་པར་བྱ།
81.204a
སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལ་མཁས་པར་བྱ། །ཁམས་བཅཝ་བརྒྱད་ལ་མཁས་པར་བྱ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང ། ཁམས་བཅཝ་བརྒྱད་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་ལ་རབ་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ན་གནས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སེམས་ཤིང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །མི་སེམས་ཤིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་བསྟན་ནས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་འཇིག་ཅིང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་འདུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གསུམ་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སྟོང་པར་ཤེས། །ཁམས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་རབ་འབྱེད་ཅིང ། །རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་རབ་ཏུ་རྟོགས། །ལྔ་ཕུང་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ཞིང ། །ལུས་ནི་མི་བདེན་ཉིད་དུ་རིག་།ཕྱི་ནང་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ཀུན། །རང་བཞིན་དག་ནི་སྟོང་པར་ཤེས། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཤེས་ནས་ཀྱང ། །གཞན་དག་ལ་ནི་སྟོན་བྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་བཅས་པ་དང ། ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་རྗེས་སུ་སློབ་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པར
81.204b
བྱེད་ཅེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སློབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། ཆོས་ཤེས་པ་དེས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་དེས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ནང་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་པོ་ཅིའི་ཕྱིར་ནང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ནང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་མྱོང་བ་དང་བཅས་པ་འདོད་ཆགས་པར་བྱ་བའི་གནས་འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་གི་ལུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་སྐྱེས་ཤིང་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཏགས་པའི་མིང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་འདི་ནི་མིག་གོ། །འདི་ནི་རྣ་བའོ། །འདི་ནི་སྣའོ། །འདི་ནི་ལྕེའོ། །འདི་ནི་ལུས་སོ། །འདི་ནི་ཡིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་ནི་ནང་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་དེ་དག་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནང་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་མིག་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་མིག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་འདི་ལྟར་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་དེ་ན་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་སློང་ཞིང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེས་པས་དེའི་ཕྱིར་ནང་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་བྱེ་བྲག་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འདི་ནི་མིག་གོ། །འདི་ནི་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང །
81.205a
ཡིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ནང་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་ནང་ནང་ཞེས་བྱ་བས་དངོས་པོ་འདི་གཉིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡང་མི་དབེན་ཞིང་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་རྩོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། ་གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་འདི་དག་གཟོད་མ་ཉིད་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་མཛད་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་འདི་དག་ལ་ཕྱོགས་པར་མི་མཛད་དོ། །གང་ཞིག་ལ་ཕྱོགས་པར་མི་མཛད་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་འདི་ནི་སྲིད་པ་འཆིང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱོགས་པར་མི་མཛད་ལ། མིག་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཕྱོགས་པར་མི་མཛད་དོ། །རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ལ་ཡང་ཕྱོགས་པར་མི་མཛད་ལ། ཡིད་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཕྱོགས་པར་མི་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་འདི་དག་ལ་ནང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མི་དམིགས་ལ། ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མི་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འདི་དག་ལ་ཕྱོགས་པར་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གསུང་བ་ཡིན་པས་འདི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་མིག་ནི་བདག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར
81.205b
རོ། །ཆོས་གང་ནི་མིག་ཡིན། མིག་ནི་སུའི་ཡིན། ཆོས་གང་ནི་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཡིན། ཡིད་ནི་སུའི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གང་པོ་མིག་ཀྱང་དེང་སོ་སོར་རབ་ཏུ་བརྟགས། རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཀྱང་དེང་སོ་སོར་བརྟགས་ན་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ལེན་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་ཇི་ཙམ་དུ་ཆོས་ལ་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་དེས་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ནི་བདེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་གང་པོ་ཇི་ཙམ་དུ་ཆོས་ལ་ལེན་པ་དང་བཅས་པ། ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་ལ། གང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བར་མི་བྱེད་པས་གང་པོ་འདི་ནི་མིག་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང ། རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་འཇུག་པའི་གནས་མེད་པར་སོ་སོར་བརྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་གལ་ཏེ་འཇུག་པའི་གནས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་འབྱུང་བའི་གནས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མིག་ནི་སྟོང་ཞིང་བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་དེ་འདྲ་ཞིང་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཀྱང་སྟོང་ཞིང་བདག་དང་བདག་གིས་པ་མེད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་དེ་འདྲ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡང་མེད་ལ་འཇིག་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་པོ་ཆོས་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས
81.206a
དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གསུང་བ་ཡིན་པས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུང་ངོ ། །གང་པོ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ། ཅིའི་ཕྱིར་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གང་པོ་ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདེན་པ་གཉིས་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གང་གསུང་པ་དེ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གང་པོ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་དེ་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་སྟོང་པར་ཡང་ཤེས། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཡིན་པར་ཡང་ཤེས། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གནས་ཡིན་པར་ཡང་ཤེས། ཕན་པ་མཆོག་ཡིན་པར་ཡང་ཤེས། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པར་ཡང་ཤེས་ཏེ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་མཚན་མ་མེད་དོ། །གང་པོ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་མཚན་མ་རྣམས་ཡོངས་སུ
81.206b
སྤངས་པས་དོན་མཆོག་དམ་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ། འཇིག་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་ནི་འཇིག་པ་ཡོད་ཀྱི། གང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་ལ་འཇིགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །འཇིགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་ལ། གང་གིས་ཀྱང་འཇིག་པ་མེད་པར་དབྱེར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་སུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་དེ་ཉིད་གང་ལགས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ཡང་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་མི་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཏགས
81.207a
པ་ཙམ་དུ་བརྗོད་པར་ཟད་དེ། དེ་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་ཞིང་རིག་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལེ་ལོ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ལ། །མཉམ་པར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་དང་རྩོད་པར་བྱེད་པས་སོ། །གང་པོ་གང་དག་མཉམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། གང་པོ་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་མཉམ་པ་ཡང་མེད་མི་མཉམ་པ་ཡང་མེ་དེ། །གང་པོ་ངས་ལམ་འདིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་འདི་དག་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངེས་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ནི་ངེས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒོར་ཞུགས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལགས་པ་དེ་ནི་ངེས་པ་ཡང་ལགས། །མ་ངེས་པ་ཡང་ལགས། །ཚིག་འབྲུ་དང་ཡི་གེར་ཞུགས་པ་ཡང་ལགས། །ཚིག་འབྲུ་དང་ཡི་གེར་མ་ཞུགས་པ་ཡང་ལགས། ཚིག་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་ལགས། །ཚིག་ལ་མ་ཞུགས་པ་ཡང་ལགས་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེང་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་ཐོས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར
81.207b
ངེས་པའི་སྣང་བ་ཐོབ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེང་བདག་གིས་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་སྣང་བ་ཐོས་པས་དངོས་པོ་གཅིག་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་གྱུར་ལ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་གཅིག་རྟོགས་པར་གྱུར་པས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པར་གྱུར་བ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །འདི་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་སྔོན་འདས་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་རྣམས་ལ་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་ནས་ཉེ་བར་བསྟེན་ཏེ་ཞུ་བ་དག་ཞུས་པ་ལས་གྱུར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཞིང་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དྲུག་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་ལས་མདོ་སྡེ་འདི་ཐོས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པའི་སྣང་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལས་མདོ་སྡེ་འདི་སྔོན་ཐོས་པར་གྱུར་བ་ཞིག་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་བསམ་པ་གཅིག་ཙམ་ཡང་མ་མཆིས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་གཅིག་གི་བར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་སླར་ལོག་ཅིང་ཉམས་པར་གྱུར་ཀྱང་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ངས་དེང་འདིར་ཁྱོད་ཆོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ
81.208a
ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སྔོན་མི་དགེ་བའི་ལས་ཅི་ཞིག་བགྱིས་ན་བསྐལ་པ་གཅིག་གི་བར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་སླར་ལོག་ཅིང་ཉམས་པར་གྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ལ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་དང ། གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་མ་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་སླར་ལོག་ཅིང་ཉམས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ལྡོག་ཅིང་ཉམས་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་ལ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅི་དགོས། འཁོར་བའི་མཐའ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་སྟེ་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་སུ་ཁ་བརྒྱུད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་མྱོང་བས་ཁོམ་པ་དང་ཕྲད་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀོན། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་ཕྲད་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀོན། ཤིན་ཏུ་དང་བའི་དད་པ་ཐོབ་པ་ཡང་ཤིན་དུ་དཀོན། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བས་དེང་ཁྱེད་ཁོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཆུད་མ་གཟན་ཅིག་།ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡང་
81.208b
མི་ཐོབ་ཅིང་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་སུ་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་སྨྲས་པས་གང་ཟག་དེས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་པའི་དབང་གིས་སེམས་བྱིང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལས་ལྡོག་ཅིང་ལེ་ལོས་མོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་དང་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་སླར་ལོག་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་མདོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་དང ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་མདོ་ཐོས་པར་མ་གྱུར་ན། འདི་ལྟར་ཐོས་པར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར། ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སློབ་པར་མི་འགྱུར་བས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་གང་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ། ཆོས་གང་ནི་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱ་བའི་རིགས། ཆོས་གང་ནི་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱ་བའི་མི་རིགས། ཆོས་གང་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཡིན། ཆོས་གང་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པ་བདག་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་སོ། །འདི་ལྟར་མི་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བསྟེན་པར་བྱ་བའི་རིགས་པའི་ཆོས་ནི་བསྟེན་པར་མི་བྱེད་ལ། བསྟེན་པར་བྱ་བའི་མི་རིགས་པའི་ཆོས་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་བསྟེན་པར་བྱ་བའི་རིགས་པའི་ཆོས་ནི་སྟེན་པར་མི་བྱེད་ལ། བསྟེན་པར་བྱ་བའི་མི་རིགས་པའི་ཆོས་ལ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི
81.209a
སེམས་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་ཤིང་ལོག་པར་གྱུར་པས་སེམས་ཀྱང་ཞུམ་སྟེ། ལེ་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གཉིས་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་སླར་ལོག་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཅིང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་སྤྱོད་ཅིང་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་དང ། ལོག་པའི་སྡིག་པ་རྣམས་སུ་བྱིང་སྟེ་དྲང་དཀའ་བར་གྱུར་ནས་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་དོན་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་དག་ཐོས་པར་གྱུར་ན་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་ཅིང་འགལ་བར་བྱེད་པ་དང ། མངོན་པར་རྟོགས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་འཇིག་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དག་སློང་བར་བྱེད་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་མི་ཁོམ་པའི་གནས་སུ་སྐྱེས་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཡང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཐོས་པར་མི་འགྱུར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དག་དང་ཡང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཆོས་མ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དག་དང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་ཕྲད་པར་མ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ཁོམ་པའི་གནས་དང་བྲལ་ནས་མི་ཁོམ་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །མི་ཁོམ་པའི་གནས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་ནས་མི་དགེ་བའི་འགྲོགས་པོ་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་ཡི་དམ
81.209b
བརྗེད་ཅིང་སྟོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་སྔོན་གྱི་ཡི་དམ་བརྗེད་ཅིང་སྟོར་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་སྤོང་བར་བྱེད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཡང་སྤོང་བར་བྱེད་པས་སླར་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང་གཏན་དུ་སྟོར་ནས་འཁོར་བའི་ཆོས་འབའ་ཤིག་སྤྱོད་ཅིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པའི་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གསུམ་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་སླར་ལོག་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་ཐོས་པར་གྱུར་ཡང་ལྷག་པའི་བསམ་པས་གཞན་དག་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ཅིང ། སེམས་ཞུམ་པར་གྱུར་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་སེར་སྣ་བྱས་ནས་གཞན་དག་ལ་བསྟན་པའི་འདུན་པ་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱིས་གཞན་དག་རྒྱ་ཆེར་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་མི་བྱེད་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་དང་དྲན་པ་ཉམས་པ་གྱུར་བའི་དབང་གིས་གཞན་དག་དང་ལྷན་ཅིག་མདོ་སྡེའི་ཆོས་ཀློག་ཅིང་མངོན་པར་མི་བྱེད་ལ། ཆོས་ཀྱིས་གཞན་དག་དང་འཐུན་པར་མི་བྱེད་པས་གང་ཟག་དེ་ལུས་རྗེས་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱང་སྟོར་བར་འགྱུར་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་ཡང་བརྗེད་པར་གྱུར་ཏེ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་སླར་ལོག་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མི་དགེའི་གྲོགས་པོ་བསྟེན་བྱེད་ཅིང ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་མི་བརྩོན་ན། །རྒྱུ་དང་སྐྱེན་ནི་དེ་ཡི་ཕྱིར། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྟོར་འགྱུར། །སྡིག་པའི་བདག་ལྟ་རབ་བསྐྱེད་ནས། །མཐའ་དང་ལོག་ལྟར་གང་ལྷུང་བ། །ཆོས་འཇིག་སྡིག་ནི་བསླང་པས་ན། །མི་ཁོམ་གནས་སུ་སྐྱེ
81.210a
བར་འགྱུར། །མི་ཁོམ་གནས་སུ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་གཅོད་བྱེད་ཅིང ། །སྔོན་གྱི་ཡི་དམ་སྟོང་འགྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱང་ཉམས། །དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེ་བའི། །ཆོས་ནི་ཐོས་པར་ཡོང་མི་འགྱུར། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་འཕེལ་གྱུར་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། །དམ་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་ཐོས་གྱུར་ཀྱང ། །སེར་སྣས་གཞན་ལ་སྟོན་མི་མོས། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ནི་དེ་ཡི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་ཆེན་གཉེར། །ཆོས་འདི་བཞི་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཆོས་འདི་བཞི་ནི་ཤེས་གྱུར་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སྡིག་པའི་ཆོས་འདི་བཞི། །ནན་ཏན་གྱིས་ནི་རབ་སྤངས་ནས། །སྟོང་ཉིད་ཆོས་ནི་སྒོམ་བྱེད་ན། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྟེན་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟའི་མདོ་སྡེ་ཐོས་གྱུར་ན། །སེར་སྣ་དག་ནི་མི་བསྐྱེད་པར། །ནན་ཏན་གཞན་ལ་བསྟེན་པར་བྱ། །དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང ། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོངས་སུ་བསྲུངས་ནས་བསམ་པ་རྣམས་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང ། དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་རབ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་དང ། རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བརྩོན་ཞིང་ལེ་ལོ་མེད་པ་དང ། མང་དུ་ཐོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་ཤེས་རབ་འཕེལ་བར་གྱུར་བ་དག་ཡིན་ཏེ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་ཡོངས་སུ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང ། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས
81.210b
དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན། །དྲན་པ་ཟབ་ཅིང་ཐག་ཀྱང་རིང ། །བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་རབ་བརྩོན་ཞིང ། །མང་ཐོས་ཤེས་རབ་རྒྱན་དང་ལྡན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ནི། །ཆོས་འདི་བཞི་ལ་སྟེན་བྱེད་ན། །ཡིད་ལ་བསམས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཁྲིམས་བསྲུང་ཞིང ། །ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པར་བྱ། །ཆོས་དྲན་རྒྱུན་ནི་མི་གཅོད་ཅིང ། །རྟག་པར་མང་ཐོས་གཉེར་བར་བྱ། །ཁྲིམས་བསྲུངས་གནས་གཙང་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །དྲན་པས་ཤེས་རབ་སྦྱོང་བར་འགྱུར། །བརྩོན་འགྲུས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་སྦྱོང ། །མང་ཐོས་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་སྐྱེ། །དེ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །དེ་འདྲའི་ཆོས་ནི་བསླབ་པར་བྱ། །དེ་འདྲའི་ཆོས་ནི་རབ་བསླབས་ན། །བླ་མེད་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆོས་སོ། །བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆོས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆོས་སོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆོས་ཏེ། གང་པོ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་གསལ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྲིམས་སྲུང་བ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ཕན་འདོགས་ཏེ། །བརྩོན་འགྲུས་དང་ནི་བཟོད་པ་དང ། །མང་དུ་ཐོས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་གང་སྲུང་བ། །སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཁྲིམས་གཙང་ཕན་འདོགས་མང་བས་ན། །བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་ཡོང་མི་དཀའ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་སྒོམ་པ། །ལུས་ཀྱི་མཚན་དང་ཤེས་རབ་འགྲུབ། །དེ་ཕྱིར་བཟོད་པ་རབ་བསྒོམས་ན། །སངས་རྒྱས་མཚན་དང
81.211a
ཤེས་རབ་གཏེར། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་ནི་དེ་བཞིན་དུ། །བྱང་ཆུབ་མང་དུ་ཕན་འདོགས་པས། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་གང་རྩོམ་པ། །བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་ཡོངས་མི་དཀའ། །མང་ཐོས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པས། །ཐོས་ནས་ཆོས་ལ་རབ་བསྟེན་ཅིང ། །ཆོས་མིན་དག་ནི་སྤོང་བྱེད་པས། །བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་ཡོང་མི་དཀའ། །ཆོས་བཞི་ས་བོན་ཡིན་པས་ན། །དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །ཆོས་ཀྱི་ཕན་ལ་བསྟེན་པར་བྱ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ནམ་ཡང་རྟག་པར་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་གནས་མི་ཁོམ་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། རྟག་པར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱམས་པ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་ཅིང་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་ཅིང་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བྱམས་པ་བསྐྱེད་པས་སེམས་ཅན་ལུས་དང་སེམས་སྡུག་བསྔལ་བ་དག་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ན་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བཟླས་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །བདག་གིས་དྲངས་ནས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་བྱའོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང །
81.211b
བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དག་ཡོངས་སུ་གོམས་པར་བྱེད་དོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གང་ཡིན། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུས་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་གང་ནི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན། ཆོས་གང་ནི་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་འཇལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཤིང་འཇལ་བ་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ལ། བདག་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་ཆོས་འདི་ལ་ནི་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་ལ། བདག་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ལུས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡང་སྟོང་ངོ་སྙམ་མོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ཡང་སྟོང་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་སེམས་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་སྟོང་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་སྟེ། སད་ཆུ་དང ། མེ་དང །
81.212a
རླུང་དང་ནམ་མཁའ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། སའི་ཁམས་ཀྱང་སའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང ། ཆུ་དང ། མེ་དང ། རླུང་དང ། ནམ་མཁའ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པས་ཁམས་འདི་དག་ལ་ནི་བྱེད་པ་ཡང་མེད་ལ་བྱ་བ་ཡང་མེད་དོ། །གང་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ལ་བདག་དང་བདག་གིས་འཛིན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ལུས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཁམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་རྣམས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་ཞིང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང ། བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་གང་བྱེད་པ་དང་བྱ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ལྟ་བའི་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བའི་གནས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། གང་པོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལུས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་བྱམས་པ་དང ། སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་བྱམས་པ་དང ། ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་ལྟ་བུའི་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་པོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབྱམས་པ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ
81.212b
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཤིན་དུ་འདུན་པ་བསྐྱེད་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་གང་འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་བསྐྱབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་གིས་དྲུང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་ལྟ་བུའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མགོན་དང ། སྐྱབས་དང ། གནས་དང ། གླིང་དང ། མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་ཕྱེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལྟ་བུའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡང་མེད་ལ། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་མི་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཅན་སྟོང་པའི་བྱམས་པ་ཞེ་སྡང་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱམས་པའི་རྒྱུ་དང ། བྲལ་བའི་རྒྱུ་དང ། སྟོང་པའི་རྒྱུས་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ཚུགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་དང་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པའི་འཆིང་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་འཆིང་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་དང ། །ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ལ། །བདག་མེད་པར་ནི་རྟག་ཤེས་པ། །བྱམས་སྒོམ་སྟོང་པར་ལྟ་བར་བྱེད། །བདག་དང་བདག་གི་ཆོས་གཉིས་དག་།
81.213a
ངེས་པར་ཡང་དག་དམིགས་སུ་མེད། །ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པས་ན། །བྱམས་པའི་སེམས་ནི་སྒོམ་པར་བྱེད། །ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་མི་གནས་ཏེ། །མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལམ། །ཆོས་རྣམས་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ། །བླ་མེད་བཟོད་པ་གང་འཐོབ་པ། །ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་མཚན་ཉིད་བཟོད། །ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་འགག་མེད་དོ་ཞེས། །དོན་གྱི་ཚུལ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལྡན་པ་དག་།ཆོས་འདི་ལ་ནི་སྟེན་བྱེད་ན། །རྟག་ཏུ་གྱ་ནོམ་གཟུངས་ཐོབ་ཅིང ། །སྤོབས་པ་དག་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྟག་པར་སངས་རྒྱས་ཕྲད་པར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དོན་རིག་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་བརྟེན་དག་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པས་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། གདུགས་དང ། བ་དན་དང ། རོལ་མོ་སིལ་སྙན་དང ། མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་གྱ་ནོམ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གཉིས་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་སྤོས། །བ་དན་དང་ནི་གདུགས་མཆོག་གིས། །བློ་མཆོག་མཆོད་རྟེན་རབ་མཆོད་ནས། །ཤེས་རབ་མཆོག་ནི་ཚོལ་བར་བྱེད། །བསོད་ནམས་འདི་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་ན། །བྱང་བཞིན་དག་ནི་མཛེས་པར་འགྱུར། །ནོར་ཕྱུག་རིན་ཆེན་རབ་ཏུ་མང ། །འཁོར་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་དུ་ངེས་གྱུར་ཅིང ། །རྟག་ཏུ་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །སྐྱེ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །ཡོན་ཏན་འཕེལ་ཞིང་མཐོན་པོར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་བྱེད་ཅིང ། །ལྷ་ཀླུས་རྟག་ཏུ་དྲན་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན་གྱིས་ཀྱང ། །བཀུར་སྟི
81.213b
དག་ནི་བྱེད་པར་འགྱུར། །འདས་དང་ད་ལྟ་བཞུགས་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་དག་ལ་མཆོད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་མཆོད་པ་འཐོབ། །རྟག་པར་མི་ཁོམ་མེད་པར་སྐྱེ། །གཞན་ཡང་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རྟག་པར་བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་གང ། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ལ་ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང ། དབང་པོ་ལྔ་དང ། སྟོབས་ལྔ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན་དང ། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང ། བསམ་གཏན་བཞི་དང ། ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་དང ། རིག་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང ། ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཤེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མཆོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཆོས་དེ་དག་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཅིང་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འགལ་བ་མེད་པར་འདུན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་དེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་ཆོས་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཡིན་ལ་དེ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་ཡིད་ལ་སེམས་པ་དང ། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང ། རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་སེམས་ཀྱིས་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གསུམ་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། རྟག་ཏུ་ཆོས་མཆོད་བརྩོན་བྱེད་པས། །ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་གནས། །ཟབ་མོ་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐོས་ན། །སེམས་ཀྱིས་འགལ་བར་ཡོང་མི་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་ལུས་ནི་རྟག་མཛེས་ཤིང ། །སྤོབས་པ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ངས་ནི་ཇི་སྐད
81.214a
བསྔགས་པའི་ཆོས། །དེ་ནི་རབ་ཏུ་འཕེལ་བར་བྱེད། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕགས་པའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པས་མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། བྱུག་པ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་དང ། གོས་དང ། བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་དང ། མལ་ཆ་དང ། ན་པའི་གསོས་སྨན་དང ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་དག་དང ། གཙུག་ལག་ཁང་དང ། ཀུན་དགའི་ར་བ་དང ། འཆག་ས་དང ། ཁྲུས་ཀྱི་རྫིང་དང ། ཁྲོན་པ་དང ། ལས་བྱེད་པའི་མི་དང ། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མཆོག་དམ་པས། །འཕགས་པའི་ཚོགས་ནི་མཆོད་བྱེད་པས། །བསོད་ནམས་འདི་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་ནི། །སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན། །ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་རབ་མཛེས་ཤིང ། །སྤོབས་པ་དག་ཀྱང་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ཕུན་ཚོགས་ཤིང ། །ཤེས་རབ་དག་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར། །དྲང་པོའི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་བྱས་ཤིང ། །བདག་དང་བདག་གི་མེད་པས་ན། །ཤེས་པ་འདི་ཡི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས། །སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་མཆོད་པ་འཐོབ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡི། །ཆོས་བཞི་དག་ལ་རྟག་བསྟེན་ན། །སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་ཆོ་རིགས་བཙུན། །ཡོན་ཏན་དག་ནི་མངོན་ཐོབ་འཕགས། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །། བམ་པོ་གསུམ་པ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་རྟག་པར་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་བསྟེན་ཅིང་གོམས་པར་བྱས་ན
81.214b
དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་འགྱུར་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་རབ་ཏུ་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། གང་པོ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་སེམས་བསྐྱེད་པས་བཟོད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་བསྟེན་ཅིང་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་ཆོས་སྒོམ་པ་ན་གལ་ཏེ་སེམས་མཉམ་པར་གྱུར་ན་ཤིན་དུ་མཉམ་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོས་པར་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོ་དུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ན། གལ་ཏེ་འགྲོ་འམ། འགྲེང་ངམ། འདུག་གམ། ཉལ་ལམ། གཉིད་ལོག་གམ། སད་པའི་ཚེ་ཡང་རུང་སྟེ། གཅིན་གྱི་བུམ་པ་འམ། དུག་གི་བུམ་པ་འམ། ཁུ་ཚན་གྱི་བུམ་པ་འམ། ཕྱག་དར་རྣམས་སམ། མེ་དང་ཐལ་བའམ་བཤང་གཅི་འམ། ཐལ་བ་ཚ་བ་ཐོགས་པ་ཞིག་འོངས་ནས་མགོའི་སྟེང་དུ་བླུགས་སམ། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཀུན་དུ་བརྡུངས་པར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལ་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་གྱི་བསམ་པ་བསྐྱེད་ནས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་ཞིང་ཁོང་ཁྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་ཡང་མི་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་བདག་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ངན་སེམས་ཀྱིས་དེ་ལ་བལྟ་བར་མི་བྱའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་རང་གི་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་གང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མི་སྤང་བ་དེ་ལྟར་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུལ་བར་བྱའོ། །གང་ཟག་དེས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་གི་ཕྱིར་གཅིན་གྱི་བུམ་པ་དང ། དུག་གི་བུམ་པ་དང ། ཐལ་བ་དང ། མེ་དག་ཐོགས་ཏེ་འོངས་ནས་བདག་གི་ལུས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ན་བདག་གི་ལུས་ནི་དངོས་པོ་འདི་དག་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ན་པ་དང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཚེ་འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མང་པོའི་ཆོས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་སུ་ཞིག་ནི་དངོས་པོ་འདི་སྦྱིན་པར་བྱེད། དངོས་པོ་འདི་ནི་སུ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད། དངོས
81.215a
པོ་གང་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་དེས་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སུ་ཡིན། ལེན་པར་བྱེད་པ་ནི་སུ་ཡིན། ཆོས་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་ཆོས་འགའ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་དྲན་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚེ་འདི་དང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་མཐོང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་ཤིང་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བསམས་ཀྱང་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པའི་བསམ་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན། གཞན་ཡང་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་དྲན་པས་འདི་སྙམ་དུ་རེག་བྱ་གང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བདག་གི་ལུས་ལན་པར་བྱེད། རེག་བྱ་དེ་དག་གིས་གང་དུ་རིག་པར་འགྱུར། ལུས་ལ་གནོད་པར་གྱུར་ཏམ། འོན་ཏེ་སེམས་ལ་གནོད་པར་གྱུར། གལ་ཏེ་ལུས་ལ་གནོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ནི་ལུས་ནི་རྩཝ་དང ། ཤིང་དང ། གྱོ་མོ་དང ། རྡོ་དང ། གཟུགས་བརྙེན་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་རྟོག་པ་མེད་པ། ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཀྱང་མ་ཡིན། གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ལ་གནོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ནི་སེམས་ནི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་མེད་པ། སྐད་ཅིག་མར་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པ། ཐང་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་གནས་པས་བདག་ཀྱང་མ་ཡིན། གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདི་ནི་བདེ་བའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཟེར་བར་ཟད་པས་དེང་བདག་གིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་འདི་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེང་བདག་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བལྟས་ནས་འཕགས་པའི་བྱ་བ་རྣམས་བསྒྲུབ་པར་བྱའི། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱའོ། །འཕགས་པའི་བྱ་བ་གང
81.215b
ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ལས་ཐག་རིང་དུ་གྱུར་ཅིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །བདག་ནི་ཐག་བསྲིང་བའི་ཕྱིར་སློབ་པ་ཡིན། མི་ཕྲད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་པ་ཡིན་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སུ་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལུས་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་དང ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་དང ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་ཚེ་གཞན་དག་ལ་མནར་སེམས་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེ་སྡང་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་རྨོངས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དང ། ཡིད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་མནར་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་འདི་ལྟ་བུའི་དུག་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་སློང་བར་བྱེད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་མི་སྤྱོད་ན་གཞན་གྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེང་བདག་གིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཤིན་དུ་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་ཡང་དག་པར་ལྟ་བས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ན་ཆོས་འགའ་ཙམ་ཡང་སུས་བྱིན་པ་འམ། སུས་ལེན་པ་འམ། དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱིས་གཟོད་མ་ཉིད་ནས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་དམིགས་སུ་མེད་པར་སྟོང་པ་ཡིན་ན། བདག་ཅིའི་ཕྱིར
81.216a
ཡང་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དམིགས་སུ་མེད་པ་དག་ལ་ལས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ནས་ཞེ་སྡང་བསྐྱེད་དེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་སློང་བར་བྱེད། དེང་བདག་གིས་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའི། བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱའོ། །དེང་བདག་གིས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བལྟ་བར་བྱའི། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང ། འབྱུང་བའི་ཆོས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །བདག་གིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་བསམ་པར་བྱའི། དེང་བདག་གིས་ཡང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནན་གྱིས་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནན་གྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་ཏུ་འཛིན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་ཡོད་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་མཐར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་གནས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཟོད་མ་ཉིད་ནས་མེད་པས་སོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱས་པར་གྱུར་ན། དེའི་སེམས་རབ་ཏུ་དབེན་པར་གྱུར་བས་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འགྲོ་འམ། འགྲེང་ངམ། འདུག་གམ། ཉལ་ལམ། གཉིད་ལོག་གམ། སད་པའི་ཚེ་ཡང་རུང་སྟེ། འགའ་ཞིག་འོངས་ནས་སྤོས་དྲི་ཞིམ་པ་འམ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་འམ། བྱུག་སྤོས་སམ། མེ་ཏོག་མཆོག་དམ་པ་ལུས་ལ་གཏོར་རམ། ཡང་ན་སྤོས་དང ། མེ་ཏོག་མཆོག་དམ་པ་དང ། སེ་མོ་དོ་དང ། མེ་ཏོག་ཙམ་པ་ཀའི་ཕྲེང་བ་དང ། མེ་ཏོག་པ་རི་ཥ་ཀའི་ཕྲེང་བ་དང ། མེ་ཏོག་མང་པོའི་ཕྲེང་བ་དག་གིས་ལུས་ལ་གཡོགས་པར་གྱུར་ཏམ། ཡང་ན་གོས་མཆོག་དམ་པ་ཤིན་དུ་ཕྲ་ཞིང་འཇམ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀ་ཤི་ཀ
81.216b
འམ། ཀུ་ཤ་ཀ་འམ། ཀུ་ཤ་པ་འམ། ཀུ་ཤ་ཡ་ཤ་འམ། ཆུ་མ་འམ། ཀ་པ་འམ། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་གོས་ཕྲ་ཞིང་འཇམ་པ་དག་གིས་ལུས་ལ་གཡོགས་པར་གྱུར་ཏམ། ཡང་ན་དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་མཆོག་དམ་པ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་དག་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་བྲེས་པར་གྱུར་ཏམ། ཡང་ན་ལྷའི་མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། གོས་མཆོག་དམ་པ་དང ། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་དག་གིས་ལུས་གཡོགས་པར་གྱུར་ཏམ། ཡང་ན་ལྷའི་ཁ་ཟས་མཆོགས་དམ་པ་བདུད་རྩིའི་རོ་དང་ལྡན་པ་དག་ཁྱེར་ཏེ་འོངས་ནས་བྱིན་པར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་པས་མཆོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདི་དག་ལ་སྲེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །རྐྱེན་དེས་གང་ཟག་དེ་དག་ལ་བསྟེན་ནས་ཡིད་དང་འཐུན་པར་བྱས་ཏེ་ཕན་ཚུན་འདྲུལ་ཞིང་གཏམ་སྨྲ་བར་ཡང་མི་བྱའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་ཡང་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་དག་ལ་སེམས་སྙོམས་པར་བྱ་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་ཡང་མི་བྱ། རྗེས་སུ་ཆགས་པར་ཡང་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱམས་སྡང་གི་དངོས་པོ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེང་བདག་གིས་དེ་དག་ལ་སྲེད་པ་མི་བསྐྱེད་པར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་འདི་མཆོག་ཏུ་ལྕི་བས་སོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ནི་རུས་པ་དང་རྐང་ལག་དག་ཀྱང་ཐལ་ཏེ་འགྲོ་བས་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྐྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནང་ན་སྲེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཤིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གལ་ཏེ་ཡིད་བཞིན་དུ་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ན་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་རང་གི་ལུས་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྲེད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དེ་དག་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་གནོད་པར་བྱས་པར་གྱུར་ན་ཞེ་སྡང
81.217a
སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་ནི་སྲེད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ལ། མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་གཏི་མུག་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེང་བདག་ནི་སྲེད་པས་གོས་པའི་སེམས་སྤངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་བྱའོ། །བདག་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་པ་མ་ཡིན། ཞེ་སྡང་གི་ཕྱིར་སློབ་པ་མ་ཡིན། གཏི་མུག་གི་ཕྱིར་སློབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། བདག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྒྱ་ཆེར་སློབ་པ་ཡིན་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟས་ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྤྱད་ནས་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ཏེ་མཆོད་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྐྱེན་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱས་ནས་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དགའ་ཞིང་སྲེད་པ་མི་བསྐྱེད། དགེ་བའི་ཆོས་དང་འགལ་བ་ལ་ཡང་ཞེ་སྡང་མི་བསྐྱེད་པར་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ་མནར་སེམས་མེད་པར་བྱས་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡང་མི་བྱ། ཞེ་སྡང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡང་མི་བྱ། གཏི་མུག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡང་མི་བྱ། སྡིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡང་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་དང་པོ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་ནི་རྟག་ཏུ་ཤེས་རབ་བསྔགས། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་འང་བསྔགས་པ་ཡིན། །བཟོད་པ་བསྒོམ་ལ་བསྔགས་བྱས་ཤིང ། །མང་དུ་ཐོས་པ་འང་བསྔགས་པ་ཡིན། །ངས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་དང ། །བྱམས་སེམས་ཚིག་སྙན་སྒྲ་ལ་བསྔགས། །སེམས་ཅན་ལ་ནི་ཕན་གདགས་ཕྱིར། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅི་རིགས་བསྔགས། །ང་ནི་རྟག་ཏུ་འདོད་ལྔ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་འཁོན་འཛིན་གཏི་མུག་ཅན། །ཕྲག་དོག་ང་རྒྱལ་གཡོ་སྒྱུ་དང ། །
81.217b
འཁྲུག་ལོང་སེམས་ཅན་གནོད་བྱེད་དམོད། །ལེ་ལོ་དང་ནི་སྙོམ་ལས་དང ། བཀའ་བློ་མི་བདེ་སྨྲ་དགའ་དང ། བྱས་པ་མི་གཟོ་ལམ་ལོག་ཅན། །ཉེས་པ་ཆུང་ལ་ཆེར་ཁྲོ་དང ། རྙེད་པ་ལ་ནི་གདུ་བ་དང ། བདག་ནི་རྙེད་པར་རབ་དགའ་ཞིང ། །གཞན་གྱི་རྙེད་ལ་མི་དགའ་བ། །འདི་དག་ལ་ནི་ང་མི་བསྔགས། །བློ་ཆུང་རྙེད་པ་བདག་འདོད་ཅིང ། །གཞན་གྱི་རྙེད་ལ་ཕྲག་དོག་ཆེ། །གཞན་གྱི་ཁྱིམ་ལ་སེར་སྣ་བྱེད། །འདི་དག་ལ་ནི་ང་མི་བསྔགས། །རྙེད་པ་དག་ནི་ཚོལ་བའི་ཕྱིར། །སྤྱོད་ལམ་དག་ནི་འཆོས་བྱེད་པ། །འདི་ནི་འཚོ་བ་དག་མིན་པས། །ང་ཡི་ཆོས་ལས་ཤིན་དུ་རིང ། །ལམ་གྱི་བསྒོམ་པ་དག་ལ་ནི། །ཉེས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡོད། །འདི་ནི་ངན་འགྲོའི་རྐྱེན་ཡིན་པས། །དངོས་པོ་འགའ་ཡང་བསྔགས་སུ་མེད། །སྡིག་པ་དག་ནི་མ་སྤངས་ན། །འདོད་སྲེད་སེམས་ནི་རབ་ཏུ་མང ། །འདོད་སྲེད་སེམས་ནི་མང་བའི་ཕྱིར། །རྙེད་པ་དག་ལ་གདུ་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ། །བཟོད་བསྒོམས་སེམས་ཅན་ཕན་གདགས་ཤིང ། །ཁེངས་པའི་སེམས་ནི་རབ་བཏུལ་ནས། །མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་བྱ་བར་སེམས། །བདག་གིས་བྱམས་སེམས་རབ་བསྒོམས་ཏེ། །བཟོད་པས་སེམས་ཅན་བརྩེ་བར་བྱ། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་ཞིང་རྐྱེན་ལས་བྱུང ། །འབྲེལ་བ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །རྐྱེན་གང་གིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཡོད། །ཆོས་དེ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། །མི་བདེན་འདུ་ཤེས་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེད། །མཁས་པ་ཐམས་ཅད་སོང་བ་ཡིན། །མི་བདེན་འདུ་ཤེས་ཁམས་གསུམ་བསྐྱེད། །ལུས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་འཆད་མི་འགྱུར། །མི་བདེན་འདུ་ཤེ་མི་རྟོག་ན། །ཉེས་དམིགས་འདི་དག་ཡོད་མི་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་ཆོས་རྣམས་སེམས་པ་ན། །རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་རབ་ཏུ་ཤེས། །རྟག་ཏུ་ཆོས་རྣམས་སྟོང་ལྟ་བས། །ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟློག་པར་ནུས། །ཁྲིམས་སྤངས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ། །ང་རྒྱལ་དག་གིས་སྨྲས་པ་ལ། །སྡུག་བསྔལ་ཉེར་ཞི་ཆོས་སྟོན་པས། །ཕན་པ་མང་པོ་རབ་ཏུ་བྱེད། །གང་ཞིག་ཤར་ནུབ་ལྷོ་བྱང་དང ། །ཕྱོགས་མཚམ་བཞི
81.218a
པོ་དག་ནས་ནི། །མི་གཙང་དུག་གི་བུམ་ཐོགས་ནས། །མགོ་ཡི་སྟེང་དུ་བླུགས་གྱུར་ན། །སུས་བྱིན་སུས་ནི་ལེན་བྱེད་ཅེས། །བདག་ནི་ཁོང་ཁྲོ་ཡོང་མི་སྐྱེད། །ཆོས་གང་ཞིག་ནི་བདག་ཡིན་ཞེས། །བརྟགས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད། །ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་གནོད་བྱས་ཤེས། །ངན་སེམས་གཞན་ལ་ལྟ་མི་བྱེད། །ཤིན་དུ་བརྟན་པའི་བཟོད་བསྐྱེད་ནས། །བྱམས་སེམས་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད། །སྔོན་གྱི་ལས་ལས་གྱུར་ཤེས་པས། །རྣམ་སྨིན་འདི་མོད་སྙམ་དུ་སེམས། །དང་དུ་བླངས་ཏེ་བཟོད་བྱེད་པས། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ལ་གནས་པར་བྱེད། །དམོད་དང་སྡུག་བསྔལ་དངོས་པོ་འདི། །གཞན་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་གྱི། །འདི་ནི་ངེས་པར་ལས་ཀྱི་རྐྱེན། །ཡུན་རིང་ལོན་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ། །སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་དག་།རྟག་ཏུ་དགེ་སྡིག་ལས་སློང་བས། །དེང་བདག་སྡུག་བསྔལ་འདི་མྱོང་ཡང ། །ལས་རྐྱེན་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས། །གལ་ཏེ་ངན་པའི་ལས་བྱས་ན། །ཕྱིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགྱུར་ན། །ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ངན་པ་ཡིས། །དེ་དག་ལ་ནི་གནོད་བྱ་སྙམ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་གཉེར་ནས། །གཞན་དག་ལ་ནི་སྟོན་བྱེད་པས། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་པ། །ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ཐར་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་མེ་ཏོག་སྤོས། །ཕྲེང་བ་བདག་གིས་བདག་མཆོད་ཀྱང ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་པར། །མཉམ་པར་བསྒོམ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་སྙམ། །བྱམས་སྡང་དག་ནི་ལམ་མིན་པས། །རྟག་ཏུ་བཏང་སྙོམས་སྤྱོད་པར་བྱེད། །སུས་བྱིན་སུས་ནི་ལེན་བྱེད་ཅེས། །ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་རྟོག་པར་བྱེད། །སྟོང་པས་བྱིན་ཞིང་སྟོང་ལེན་ན། །ཕྱི་ནང་གཉི་ག་སྟོང་པས་ན། །སྟོང་ལ་བྱིན་དང་ལེན་མེད་པས། །ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་བདག་མེད་དོ། །སྟོང་ལ་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་མེད། །སྟོང་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད། །རྣམ་པར་བྱང་བའང་མེད་པས་ན། །དྲི་བྲལ་རྣམ་དག་སྟོང་པ་ཡིན། །སྟོང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད། །སྟོང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་མེད། །སྟོང་ནི་རྟག་སྟོང་མཚན་མ་མེད། །དེ་ནི་རྣམ
81.218b
དག་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་འོངས་གྱུར་ནས། །ལུས་ནི་དུམ་བུར་བཅད་གྱུར་ཀྱང ། །ལས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་རིག་པས། །དེ་ལ་ཞེ་སྡང་ཡོང་མི་སྐྱེད། །སེམས་ཅན་དགེ་སྡིག་སློང་བས་ན། །ལས་བཞིན་རང་ཉིད་འབྲས་བུ་ལེན། །བདག་ཀྱང་ངེས་པར་སྔ་མའི་སྡིག་།སྡུག་བསྔལ་རྣམ་སྨིན་འདི་མྱོང་སྙམ། །སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་འདི་མྱོང་ཡང ། །ལུས་བརྟགས་གཟུགས་བརྙན་ཆུ་བུར་དང ། །སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ། །སྟོང་ཞིང་མེད་པས་མཐར་ཡང་སྟོང ། །ཁ་ཅིག་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་གཅོད། །ཁ་ཅིག་དྲིན་ནི་དྲན་གྱུར་ནས། །མཆོད་པ་དག་ནི་བྱས་གྱུར་ཀྱང ། །དགའ་དང་མི་དགའ་ཡོང་མི་བྱེད། །རྙེད་པ་ཐོབ་ཀྱང་དགའ་བ་མེད། །ཁ་ངན་བྱས་ཀྱང་ཁོང་མི་ཁྲོ། །འདི་གཉིས་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་ན། །སངས་རྒྱས་ཡང་དག་ལམ་མིན་སེམས། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་སེམས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་སྟོང་དབེན་བསྒོམས་པས་ན། །སྒྲིབ་པ་རྣམས་ནི་སྤོང་པར་བྱེད། །བཟོད་པ་སྟོབས་བཅུའི་གཞི་ཡིན་ཏེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གནས། །ཐོགས་མེད་ཡེ་ཤེས་སྙིང་རྗེ་ཡི། །རྩ་བ་དག་ནི་བཟོད་པ་ཡིན། །བདེན་བཞི་དྲན་དང་ཡང་དག་སྤོང ། །དབང་སྟོབས་བྱང་ཆུབ་ལམ་ཡན་ལག་།ཐམས་ཅད་བཟོད་པས་གཞི་བྱེད་པས། །མཁས་པ་གང་ཞིག་བཟོད་མི་སྒོམ། །ངས་ཀྱང་བཱ་ར་ཎཱ་སིར་ནི། །བླ་མེད་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཡང ། །བཟོད་པ་དག་གིས་གཞི་བྱས་པས། །སངས་རྒྱས་རྟག་ཏུ་བཟོད་པ་བསྔགས། །ཁྱེད་ཀྱང་སྟོང་བཟོད་བླ་མེད་གཞི། །ཡོངས་སུ་སྒོམ་པར་བྱེད་ན་ནི། །ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཡིན་པས། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ལྔ་པོ་དག་སྤངས་ནས་རྟག་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་མོས་པས་སེམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱེད། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་གཞོལ་བར་བྱེད་པས་འདོད་པ་ལྔ་པོ་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང
81.219a
འདུ་འཛིན་རྣམས་སྤངས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་བའི་རི་དང་ནགས་ཚལ་དབེན་པ་དག་ཏུ་གནས་ཤིང་དགེ་བའི་ཆོས་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གཉིས་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་ཏུ་བྱུང་ལ་རྟག་མོས་པས། །རྟག་ཏུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །རི་དང་ནགས་ཚལ་གནས་མོས་པས། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་འཕེལ་བར་བྱེད། །དབེན་པར་གནས་ལ་རྟེན་བྱེད་པས། །འདོད་ལྔའི་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང ། །དེ་ན་འདུ་འཛི་མེད་པས་ན། །དགེ་ཆོས་རྐྱེན་ནི་ཉམས་མི་འགྱུར། །ཕན་ཚུན་འདྲུལ་ཞིང་གཏམ་འདྲི་དང ། །ཚིག་གིས་སྨྲ་བར་མི་བྱེད་པས། །སྟོང་དབེན་ཉེར་ཞི་དབེན་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །རྟག་པར་དགོན་པ་བསྟེན་བྱ་ཞིང ། །གྲོང་ཁྱེར་ལ་ནི་ཆགས་མི་བྱ། །བསྟེན་ན་རྙེད་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །རྙེད་པ་ཐོབ་ན་རབ་ཏུ་དགའ། །སྟོར་པར་གྱུར་ན་མྱ་ངན་སྐྱེ། །དེ་ཡིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་བྱས་ཀྱང ། །མཆོད་པ་བྱས་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་འདྲའི་ཉེས་དམིགས་སྤོང་འདོད་ན། །རྙེད་པ་རྣམས་ནི་སྤང་བར་བྱ། །སྤངས་ནས་གནས་དབེན་རབ་གནས་ནས། །སྟོང་པའི་ཆོས་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྟག་པར་ཆོས་གཉེར་བ་ཡོངས་སུ་སློབ་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་གཉེར་ནས་ཀྱང་ཀློག་ཅིང་ཁ་ཏོན་དུ་བཏོན་ནས་འདི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཤིང་དུ་ཕྲ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། འདོད་པ་མེད་པ་དང ། ཆོག་མི་ཤེས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེ་སྡང་གཞོམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཞེ་སྡང་འཕེལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གཏི་མུག་གཅོད
81.219b
པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། གཏི་མུག་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཁེངས་པ་གཞིལ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཁེངས་པ་སློང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ང་རྒྱལ་གཞོམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ང་རྒྱལ་འཕེལ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་ཆོས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བདག་མེད་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། །བདག་དང ། གང་ཟག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་ལ་གནས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །རྟག་པར་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །རྟག་པར་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆུང་ངུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ནས་ཀྱང་ཀློག་པར་བྱེད། ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་པར་བྱེད། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད། ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད། སྒྲུབ་པར་བྱེད། གཞན་དག་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཁེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་ལ། ཐ་ན་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཆོས་དེ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དེ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གསུམ་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ།
81.220a
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་བྱུང་ནི། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྦྱངས་པ་དག་ལ་མོས། །དེས་ན་ཤེས་རབ་ཡོངས་འཕེལ་ནས། །ཡེ་ཤེས་ཆར་ནི་འབེབས་པར་བྱེད། །རྣམ་དག་ཆོས་ཟབ་དེ་ཐོས་ནས། །ཡང་དག་དྲན་པས་དོན་སེམས་བྱེད། །ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ནི། །དེ་བཞིན་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་རྣམ་དག་སེམས་ཀྱིས་ནི། །གཞན་ལ་རྒྱ་ཆེར་རབ་བསྟན་ནས། །སེམས་ཅན་མང་ལ་ཕན་འདོགས་ཀྱང ། །སེམས་ལ་རེ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་རོ་རྙེད་ནས། །བདག་ཉིད་ཆོས་དེར་རབ་གནས་ཤིང ། །གཞན་ཡང་དེ་ལ་འགོད་བྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཆོས་འཕེལ་འགྱུར། །བསྐལ་པ་ཚད་མེད་རྣམས་སུ་ནི། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཅི་བསགས་པ། །ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་ལམ་དུ་སྡུད་འཇུག་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བསྔགས་པ་ཡི། །ཆོས་ཟབ་དག་ནི་ཡོངས་བཙལ་ནས། །རྟག་པར་སེམས་ཅན་བསྟན་པར་བྱ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་དེ་ལས་སྐྱེ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྲུང་ཞིང་སྦྱངས་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ། ཚད་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡང་ཆེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། བླ་ན་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མེ་རོ་གན་དྷ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་དྲུག་ཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏོ། །འདུས་པ་རེ་རེ་ལ་ཆོས་བསྟན་པའི་ཚེ་ཉན་ཐོས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན
81.220b
ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ལོ་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཞག་བདུན་ཚུན་ཆད་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཇི་སྙེད་པ་ཕལ་ཆེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཡང་ང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྙིགས་མ་ལྔའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་དུ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་ཡིན་ན་བདག་ཅག་ཅིའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ནས་རབ་ཏུ་མི་འབྱུང་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། སོ་སོ་ནས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་ཆོས་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་དངོས་པོ་གསུམ་པོ་རྟག་པར་ཁྱིམ་པའི་ཁྱིམ་དུ་འགྲོ་ཞིང་འདུ་བར་བྱེད་པ་དང ། རྙེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་བདག་ཉིད་འཚོ་བར་བྱེད་པ་དང ། བདག་ཉིད་ཉམ་འཚག་འཚོ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་མི་ལྡན་པ་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་པར་གྱུར་པས་དངོས་པོ་གསུམ་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཀྱི་ལས་གཞན་ནི་མངོན་པར་མི་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལོ་བརྒྱ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་མ་ལུས་པར་གྱུར་པས་དགེ་སློང་མང་པོ་དེ་དག་ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང་འཐུན་པར་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་རྣམས་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་སྤྱོད་ལམ་ཞིབ་མོ་གྱ་ནོམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་སྤངས་ནས་སུ་ཡང་ཀློག་ཅིང་འདོན་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་འདོད་པ་མང་པོ་དག་ལ་སྤྱོད་པར་མོས་ཤིང་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བའི་རོ་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པས་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་བུ་ད་མ་ཤི་རི་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱལ་པོ་ཤིན་ཏུ་བྱམས་ཤིང་གཅེས་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེས་གནས་དབེན་པ་ཞིག་ཏུ་གནས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་བརྙེད་ནས། དེང་དེའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་བག་མེད་པར་སྤྱོད་ཅིང་ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་གྱུར་ཅེས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང
81.221a
ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་དང ། དེའི་ཚེ་ལྷ་ཞིག་དེའི་ཐད་དུ་འོངས་ནས་ལུས་མི་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། །འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་རྒྱལ་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་བརྙེས་པའི་ཆོས་ནི་ཤིན་དུ་ཟབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་བུ་དེས་ལྷས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་པ་དང ། འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་བརྙེས་པའི་ཆོས་ཤིན་དུ་ཟབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པར་གྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། ལྷས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་བུ་ཆོས་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱང་མེད། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མེད། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་མེད། འདོད་པ་ལྔ་ཡང་མེད། འདོད་པའི་སེམས་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིན་དུ་ཟབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་བརྙེས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་བུ་དེས་ལྷ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐོས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ནས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་ཏུ་རུང་ངམ། ལྷས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་བུ་ཁྱོད་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་བྱོས་ཤིག་དང་ཐོས་པར་དཀའ་བ་མེད་དོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་བུ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ངེས་པར་ལྷས་ཀྱང་བསྐུལ་ཏེ་བདག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པས་བདག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཕ་མ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་མགོས་གཏུགས་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཡབ་ཡུམ་དེང་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལམ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་འཚལ་ལོ། །ཕ་མས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་དེང་ངེད་སྤངས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་ཅི་དགོས། ད་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ད་ལྟར་དགེ་སློང
81.221b
མང་པོ་རྣམས། །བག་མེད་འདོད་པ་ལྔ་ཡང་སྦྱོང ། །ཞིང་རྨོད་ཉོ་ཚོང་བྱེད་པས་ན། །ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང་བྱེ་བྲག་མེད། །དབུལ་པོ་སྡུག་བསྔལ་རབ་མང་ཞིང ། །བདག་ཉིད་གསོ་བར་མི་ནུས་པ། །དེ་འདྲའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་རྣམས། །ལུས་གསོའི་ཕྱིར་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང ། །ཁྱོད་ནི་རྒྱལ་རིགས་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས། །ཕྱུག་ཅིང་འདོད་ལྔའི་བདེ་བ་མྱོང ། །ནོར་དང་རིན་ཆེན་རབ་མང་ན། །རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་ནས་རྒྱལ་བུ་ད་མ་ཤི་རིས་ཕ་མ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་དབང་ཕྱུག་མི་ཚོལ་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཐོབ་ཀྱང་སྤོང་བར་བགྱིད། །དེང་བདག་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཟབ་དང ། །རྣམ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་འབའ་ཞིག་ཚོལ། །ལྷ་ཞིག་བདག་ནི་གོ་བགྱིས་ཏེ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་བསྐུལ་བས་ན། །སངས་རྒྱས་གསུངས་པའི་ཟབ་མོ་ཆོས། །བདག་ནི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འཚལ། །ལྷས་སྨྲས་བདག་གིས་ཐོས་པས་ན། །སེམས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ནུབ་ཏུ་ཉེ། །བདག་ནི་གྲོགས་བགྱི་བསྲུང་བར་སེམས། །དེ་ནས་ཕ་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ད་མ་ཤི་རི་ལ་སྨྲས་པ། །མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཟད་ནུབ་པས། །ཁ་དོན་འདོན་པ་ཡོང་མེད་ན། །དེ་རིང་ཁྱོད་ཀྱིས་སུ་ལས་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཟབ་ཐོས་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འཁོར་ནི་བཞི་པོ་ལ། །དོན་ཟབ་འདོན་པ་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་མཉན་ནས། །དེ་འོག་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་རིགས། །ད་མ་ཤི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཕ་མ་ལ་སླར་སྨྲས་པ། དེང་བདག་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་ཞིང་སྦྱངས་པ་སྤྱོད། །ཐག་རིང་རི་དང་ནགས་ཚལ་ནས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཟབ་རྣམ་དག་ཚོལ། །གང་པོ་ད་མ་ཤི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་ནས་མགོ་བོས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང ། ཕ་མ་གཉིས་ཀྱང་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནང་ངོ ། །དེ་ནས་དེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་ནས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་ཆོས་གོས་ངུར་སྨིག་བགོས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། བསླབ་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གུས་པའི
81.222a
སེམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་མཛད། བདག་གིས་ཐོས་པར་གྱུར་ན་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང ། གང་པོ་དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བདག་ཅག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་ནི་མེད་ཀྱི། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པར་ཟད་པས་དེང་ཁྱོད་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་ཅིག་།དེ་ནས་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དབུལ་པོ་དམང་རིགས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེང་ཁྱེད་གོས་ཟས་འབའ་ཞིག་ལྷུར་ལེན་པས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཁྱིམ་པ་དག་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་དེང་ཁྱེད་བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་ལ་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་གིས་ནི་གང་བསྒྲུབས་པ། །དངོས་པོ་དེ་ནི་ཐོབ་གྱུར་པས། །གོས་ཟས་དག་ནི་འབྱོར་ཅིང་ལྡན། །རྒྱལ་པོས་བཀོལ་བ་ལས་ཀྱང་ཐར། །ཤིན་ཏུ་བདེ་ཞིང་རབ་ཏུ་སྐྱིད། །བརྙས་ཤིང་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་མེད། །ཁྱིམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་ད་ལྟར་གང་ཡང་མེད། །འདི་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་ཡིན་པས། །མཆོག་ཏུ་བདེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན། །དངོས་པོ་འདི་ལས་ལྷག་པ་ནི། །བདག་ཅག་ལ་ནི་དགོས་པ་མེད། །ཁྱིམ་པས་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་འབུལ་བས། །བདག་ཅག་ཆོས་གོས་ལྷུང་བཟེད་མང ། །སྨན་དང་ནོར་ཟས་ཤིན་ཏུ་མང ། །སྦྱིན་བདག་ཁྱིམ་ཡང་རབ་ཏུ་མང ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིས་དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་པ་དང ། སེམས་ལ་རབ་ཏུ་གདུང་བ་སྐྱེས་ནས་མཆི་མ་བླགས་ཏེ་ངུས་ནས
81.222b
གཙུག་ལག་ཁང་གཞན་དག་ཏུ་སོང་སྟེ། ཡང་དངོས་པོ་དེས་དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཞིག་གིས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་མཛད། བདག་གིས་ཐོས་པར་གྱུར་ན་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང ། དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལན་བཏབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིས་དགེ་སློང་མང་པོ་དེ་དག་སྤངས་ནས་གཅིག་པུ་རི་དང་ནགས་ཚལ་དབེན་པར་སོང་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཟབ་མོ་གཉེར་བ་ལ་འདུན་པར་གྱུར་པ་དང ། དེའི་ཚེ་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཤིན་དུ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་སྤྱོད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ། གཅིག་པུ་རི་ཕུག་དབེན་པར་གནས་པ། འདོད་པ་ཉུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ། ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ། བྱ་བ་བྱས་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང ། རིག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་ངའི་བསྟན་པ་ལས་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཤིན་དུ་བརྟན་པ་དེས་བདག་ཉིད་གནས་པའི་རི་ཕུག་གི་བྲག་ངོས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་ཡི་གེར་བྲིས་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་རོ་ནི་མྱངས་པའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་དག་ནི་རྒྱུན་མི་གཅོད། །དགྲ་ནི་གསོས་ནས་དུར་ཁྲོད་འཇུག་།དོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང ། །ལུས་འདི་མི་གཙང་རོ་དང་འདྲ། །བུ་ག་དགུ་ནས་མི་གཙང་འཛག་།སྲིན་བུ་མི་གཙང་མོས་པ་བཞིན། །བླུན་པོ་ལུས་སྲེད་དེ་དང་འདྲ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་པ། །དེ་ནི་འདོད་ལྔའི་རྩ་བ་ཡིན། །མཁས་པ་དག་ནི་མི་རྟོག་པས། །འདོད་ལྔ་དག་ནི་འགག་པར་འགྱུར། །
81.223a
ལོག་རྟོག་ལས་ནི་འདོད་ཆེན་སྐྱེ། །འདོད་ཆེན་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་སྐྱེ། །ཡང་དག་དྲན་ན་ཞན་མེད་པས། །ཉོན་མོངས་ལྷག་མའང་ཟད་པར་འགྱུར།། །། བམ་པ་བཞི་པ། གང་པོ་དགེ་སློང་ཤིན་དུ་བརྟན་པས་རི་ཕུག་གི་བྲག་ངོས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡི་གེར་བྲིས་པ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་རི་ཕུག་དབེན་པར་སོང་བས་ཡུན་རིང་ཞིག་ལོན་ནས་རི་ཕུག་གི་བྲག་ངོས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡི་གེར་བྲིས་པ་མཐོང་ནས། ཁ་ཏོན་དུ་བསླབས་ཏེ་དེའི་དོན་གང་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱས་པ་དང ། རིང་པོ་མ་ལོན་པར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷ་སྔོན་ཞུགས་ལ་བཞེན་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ནས་ཕྱག་བྱས་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་གིས་གནས་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མ་མཐོང ། །ཆོས་གཞན་ཡང་མ་ཐོས་ཀྱི་བར་དུ་འདི་ལས་མི་ལྡང་ངོ་ཞེས་ཡིད་དམ་བཅས་སོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་སྒོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བརྒྱ་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་ཁ་ཏོན་དུ་ཤེས་པས་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སེམས་ཀྱིས་རྟོགས་ནས་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷའི་གནས་ནས་བབས་ཏེ། དེའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས་དེ་ལ་མདོ་སྡེ་སྒོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བརྒྱ་པ་དེ་ཡང་དག་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་མང་དུ་ཐོས་པའི་དངོས་གཞིའི་ཚིག་བཞི་དང ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚིག་བདུན་དང ། སྒོའི་ཚིག་བཅུ་བཞི་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱང་བྱིན་ནོ། །དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིས་ཐོས་ནས་ཀྱང་ཁ་ཏོན་དུ་བཏོན་ཏེ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ། བྲལ་བའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ། ཟབ་མོ་ཤིན་དུ་གྱ་ནོམ་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱང་རང་གི་ངང་གིས་སེམས
81.223b
ལ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང ། བཞུགས་པའི་གནས་དྲི་གཙང་ཁང་དང ། གདན་ཁྲི་དང ། འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་དང་བཅས་པའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་ཡང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་འདུག་པའི་སྟན་ལས་ལངས་ནས་མཐར་གྱིས་རང་གི་ཡུལ་དུ་སོང་སྟེ་ཕ་མའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས་ཕ་མ་ལ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ། བྲལ་བའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ། ཟབ་མོ་ཤིན་དུ་གྱ་ནོམ་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བཤད་ནས། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པས། གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིའི་ཕ་མ་དང ། ནང་གི་བཙུན་མོ་དང ། བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང ། འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དེ་ཐོས་ནས་ཤིན་དུ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་པས་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་བདག་ཅག་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱུང་དུ་གསོལ། གང་པོ་དེའི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྒྱལ་པོ་དང ། བཅུན་མོ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་དུས་གཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ད་མ་ཤི་རིའི་ཚོགས་ཀྱི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིས་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་བསྟན་པ་སླར་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་བདེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བཀོད་དོ། །སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་ཀྱི་བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་བསྲུང་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་ལྗོངས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ། གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ། ཡུལ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ
81.224a
ཞིང་སོང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷ་དང་དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསྔགས་པ་ཡང་བརྗོད། གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ། བྲལ་བའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ། ཟབ་མོ་ཤིན་དུ་གྱ་ནོམ་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་ཡང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཀུན་གྱིས་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། བླ་མར་བྱས་ཤིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པས་སྙན་པའི་གྲགས་པ་ཡང་ཀུན་དུ་གྲགས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རིས་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་བྱས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པ་དང ། དེའི་སློབ་མ་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་འདུས་ཏེ། སྤོས་ཀྱི་ཤིང་ཐམས་ཅད་སྤུངས་ནས་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བསྲེགས་ནས་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་བརྟེན་ཆུ་ཞེང་དུ་རྒྱང་གྲགས་གཉིས་ཡོད་པ་བརྩིགས་ཏེ། མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། བྱུག་པ་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གུས་པར་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་དང་བླ་མར་བྱས་ནས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་འཆི་ཀའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སླར་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐྱེས་ནས་དྲན་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ལོ་སུམ་བརྒྱ་ལོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་ཚེ་རབས་དྲན་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་སྒོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་ཀྱང་རང་གི་ངང་གིས་སླར་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གཟུངས་ཐོབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དབང་གིས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བསྟན་གྱི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་སྔར་བཤད་པར་གྱུར་པ་དག་ནི་མ་བསྟན་ཏོ། །གང་པོ་ངའི
81.224b
ཚེ་ད་མ་ཤི་རིའི་དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཤེས་རབ་ཟབ་ཅིང་གསལ་ལ་རྣོ་བ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལྷུན་སྟུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དྲན་པ་ཐོབ་པས་བསྟན་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་དང་དུ་ལེན་པར་བྱེད། གུས་པས་མཆོད་པ་བྱས་ནས་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་ལས་གང་གཟི་བྱིན་དང་ཡོན་ཏན་མེད་པ་དང ། དབང་པོ་རྟུལ་ཞིང་མི་གསལ་བ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་བ་དེ་དག་ནི་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པས་གསར་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ཡང་མེད། དང་དུ་ལེན་པ་ཡང་མེད་ལ། འགལ་བ་དག་བྱས་ནས་སྐྱོན་འབྱིན་ཅིང ། འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་འདི་དག་ནི་བདག་ཅག་གིས་མཁན་པོ་དང ། སློབ་དཔོན་ལས་ཀྱང་མ་ཐོས། སྔོན་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ད་མ་ཤི་རི་ལས་ཀྱང་མ་ཐོས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་པོ་དེ་དག་ལས་གང་ཤེས་རབ་ཟབ་ཅིང་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྟོན་པ་དེ་དག་ནི་ཚིག་གི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བར་དོན་ལ་རྟོན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འགལ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་བསྟན་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྲུང་བར་ཡང་བྱེད་ལ། གུས་པས་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མའི་འཁོར་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པས་བསྟན་པའི་མདོ་སྡེའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་ད་མ་ཤི་རིའི་སློབ་མ་འཁོར་རྣམས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྡེ་གཉིས་སུ་གྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། གཅིག་གི་མིང་ནི་ད་མ་ཤི་རིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །གཅིག་གི་མིང་ནི་དྲན་པ་ཐོབ་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཀྱང་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པས་བདག་ནི་ད་མ་ཤི་རི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་མ་སྨྲས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ
81.225a
དགེ་སློང་ད་མ་ཤི་རི་ནི་མང་པོ་ཀུན་གྱིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་གྱི་།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བས་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པར་གྱུར་ན། མང་པོ་ཀུན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་པ་དང ། དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པ་ནི་དེའི་ཚེ་མང་པོ་ཀུན་གྱི་ས་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་གྱི། ་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བས་སོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པས་དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པར་གྱུར་པ་དང ། དེའི་སློབ་མ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོས་ཀྱི་ཤིང་ཐམས་ཅད་སྤུངས་ནས་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བསྲེགས་སོ། །འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་འདུས་ནས་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆུ་ཞེང་དུ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཡོད་པ་བརྩིགས་ནས་སྤོས་དང ། མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས་ཤིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པ་འཆི་ཀའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་བདག་སླར་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་ཁྱིམ་བདག་གི་རིགས་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་མིང་ནི་ཡ་ཤ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ལོ་བཞི་བརྒྱ་པའི་བསྟན་པ་ལ་ལོ་བདུན་ལོན་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་གཟུངས་རྣམས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གཟུངས་ཐོབ་པའི་མཐུས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དྲན་པ་ཐོབ་པའི་དགེ་སློང་རྣམས་དང ། ད་མ་ཤི་རིའི་དགེ་སློང་རྣམས་ལས་གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལྷུན་སྟུག
81.225b
པ་དེ་དག་ནི་ཡ་ཤས་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོས་ནས་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་མང་པོ་དེ་དག་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་རྟོན་ཅིང་ཚིག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཅང་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དེ་དག་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་མདོ་སྡེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་ཞིང་ཤིན་དུ་ཟབ་པ། དོན་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་དག་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་དང་དུ་ལེན་པར་བྱེད། འགལ་བ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་ལེན་ཅིང་ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་དེ་དག་ལས་གང་དབང་པོ་རྟུལ་ཞིང་མི་གསལ་བ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལྷུན་མི་སྟུག་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་སློང་ཡ་ཤ་ལས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་མདོ་སྡེ་དོན་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་ཞིང་ཤིན་དུ་ཟབ་པ་དག་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་དང་དུ་ལེན་པར་ཡང་མི་བྱེད། འགལ་བ་བྱས་ནས་འཇིག་ཅིང་དམོད་པར་བྱེད་དེ། འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་འདི་ནི་བདག་ཅག་གིས་མཁན་པོ་དང ། སློབ་དཔོན་ལས་ཀྱང་མ་ཐོས། སྔོན་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲན་པ་ཐོབ་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཐོས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཡ་ཤ་ལས་ཆོས་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང ། སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་དང་དུ་བླངས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ད་མ་ཤི་རིའི་དགེ་སློང་རྣམས་དང ། དྲན་པ་ཐོབ་པའི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྡང་ཞིང་ཕྲག་དོག་གིས་དམད་ནས་ལྷན་ཅིག་གནས་སུ་ཡང་མི་སྟེར། ལྷན་ཅིག་ཀློག་པ་དང ། ཁ་ཏོན་འདོན་པ་དང ། ཆོས་བཤད་དུ་ཡང་མི་སྟེར་ཏེ། སྐུར་བ་བཏབ་པ་ནས་འདི་སྐད་དུ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། སྟོན་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཡ་ཤས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྤེལ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་ནས་གྲོང
81.226a
ཁྱེར་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་ཕན་པ་མང་པོ་བྱས་པས་སྲོག་ཆགས་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་ཡ་ཤས་དེ་ལྟར་ཕན་པ་མང་པོ་བྱས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པ་དང ། དགེ་སློང་ཡ་ཤའི་རྗེས་སུ་ཕྱོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་བདུན་ཁྲི་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་དགེ་སློང་ཡ་ཤའི་ཕྱིར་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བདུན་ཁྲི་བརྩིགས་ནས་སྤོས་དང ། མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་མང་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས་ཤིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་ཡ་ཤས་འཆི་ཀའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སླར་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་ཡང་རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཆེ་ལྷ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཕྱུང་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་དེང་རྒྱལ་པོའི་བུ་བཅས་པ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་མང་པོ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲགས་པས། སྒྲ་དེའི་རྗེས་སུ་མིང་ཡང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དེ་ལོ་བཅུ་བཞི་ལོན་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་དེ་ཡང་མདོ་སྡེ་དང ། བསྟན་བཅོས་མང་པོ་རྒྱ་ཆེར་ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་པ་དང ། མང་དུ་ཐོས་ཤིང་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པ་དང ། ཚིག་འབྲུ་དང ། སྤོབས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ཆོས་བསྟན་པའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་དེ་གྲོང་རྡལ་གཅིག་ཏུ། གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་ཏུ། ཡུལ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ནས་ཕན་པ་མང་པོ་བྱས་སོ། །དེའི་ཚེ་ད་མ་ཤི་རི་དང ། དྲན་པ་ཐོབ་པ་དང ། ཡ་ཤའི་དགེ
81.226b
སློང་གི་ཚོགས་རྣམས་གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་རབ་ཏུ་འདྲེན་པའི་ཐད་དུ་འོངས་ཏེ། དེའི་བསྟན་པ་དག་གཞིག་ཅིང་སྐུར་པ་གདབ་པར་བཤམས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པས་དགེ་སློང་མང་པོ་འོངས་པར་རིག་ནས་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཁྱེད་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་གིས་ནི་རྒོལ་བར་སེམས། དངོས་པོ་གང་ཞིག་ནི་འདྲི་བར་སེམས་ཤེས་པ་དང ། དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་ཅིང་མི་བདེ་བར་གྱུར་པས་ཅང་མི་ཟེར་བར་གྱུར་ཏེ། དགེ་སློང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་ལ་བགེགས་བྱ་བར་ཡང་མ་ནུས་སོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡང་རྒྱས་ཤིང་རབ་ཏུ་འཕེལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡང་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་དེ་མ་འོངས་པའི་དུས་ཐ་མ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་ཏུ་ཉེ་བའི་ཚེ་གྲོང་རྡལ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ། གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ། ཡུལ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོའི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པས་དེ་ལྟར་ཕན་པ་བྱས་ནས་དེ་གང་གི་ནུབ་མོ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེ་རོ་གན་དྷའི་བསྟན་པ་ནུབ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན
81.227a
བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་དེ་ལྟ་བུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྲུང་ཞིང་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང ། བསོད་ནམས་ཀྱང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་དེ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་ཞིང་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བཅུ་པར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཞིང་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལེགས་པའི་སྤྱན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང ། བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཤེས་རབ་ཟབ་ཅིང་གསལ་ལ་རྣོ་བ་དང་སྤོབས་པ་གཏུགས་པ་མེད་ཅིང་མྱུར་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལེགས་པའི་སྤྱན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ནས་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པ་དང ། སླར་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་འཕེལ་བའི་དཔུང་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་དེའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་སླར་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གདོན་མི་ཟ་བའི་སྤྱོད་པ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་དེའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལོ་བདུན་ཁྲིའི་བར་དུ་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར
81.227b
བསྒྲུབས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་མིང་ནི་ཤུ་ལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བའི་སྤྱོད་པ་དེས་འདི་སྐད་དུ་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་དགེ་སློང་ཤུ་ལ་འདི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་སྤྱན་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གསུམ་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟབ་མོ་ཡི། །རྣམ་དག་ངེས་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས། །བདག་ཉིད་དེ་ལ་གནས་བྱེད་ཅིང ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་གཏིང་ནི་མི་དཔོགས་ཀྱང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱིང་མི་འགྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་རབ་གནས་ནས། །རྒྱ་ཆེར་སེམས་ཅན་ཕན་ཡང་འདོགས། །གླེང་གཞི་དང་ནི་རྟོགས་པར་བརྗོད། །སངས་རྒྱས་ལམ་ཞེས་འཁོར་ལ་སྟོན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པས་ན། །འདི་ནི་ངེས་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་སྤྱོད་པ། །སེམས་ཅན་ལ་ནི་ཕན་ཡང་འདོགས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་སྲུང་བྱེད་ཅིང ། །འཁོར་ལ་བྱང་ཆུབ་འདེམས་པར་བྱེད། །སེམས་ཅན་དག་གི་ཆོས་བཞིན་དོན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐམས་ཅད་བྱེད། །འཁོར་ལ་སངས་རྒྱས་ལམ་སྟོན་པས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཉེ་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ལམ་ནི་སྲུང་བྱེད་ཅིང ། །སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེར་ཕན་འདོགས་པས། །ལྷ་དང་ཀླུ་དང་འདྲེ་སྲིན་དང ། གང་ཟག་ཆེན་པོས་བཀུར་བར
81.228a
འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་ཡི། །སྟོང་ཟབ་གྱ་ནོམ་ཆོས་ཐོས་ནས། །རྩེ་གཅིག་སེམས་ཤིང་གཉེར་བྱེད་ན། །ཤེས་རབ་དག་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་དེ། སྤྱོད་པ་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང ། །བསོད་ནམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད། ་བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད། བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་མཁས་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལས་མདོ་སྡེ་དེ་ལྟ་བུ་དག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ། སངས་རྒྱས་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པས་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་བཞི་པ་འདི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དག་ནི། །སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་རབ་དགའ་ཞིང ། འགྱོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད། །དེ་ལ་དགའ་བ་གང་ཞེ་ན། །དགའ་བས་ལུས་ཀུན་ཁྱབ་པ་ཡིན། །རྟག་ཏུ་དགའ་སེམས་འདི་ཡིས་ནི། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་སྤྱད་པར་བྱ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་བཏང་ནས། །བྱང་ཆུབ་དུ་ནི་སྔོ་བྱེད་ཅིང ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་ན། །རང་དོན་དཔག
81.228b
མེད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སློབ་པ་དག་ནི་མཐོང་གྱུར་ན། །སངས་རྒྱས་འདུ་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་དེ། །དེ་རིང་འདིར་ནི་འདི་འོངས་པས། །བདག་ལ་བྱང་ཆུབ་ལམ་ཡང་བྱིན། །བདག་ནི་འདི་ཡི་དབང་གིས་ན། །རྣམ་དག་ཞིང་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །འདི་ཡིས་བདག་ལ་སངས་རྒྱས་བསྟན། །བདག་ལ་སངས་རྒྱས་ལམ་སྟོན་བྱེད། །དེང་བདག་འདི་དང་ཕྲད་པས་ན། །རྙེད་པ་ཆེན་པོ་རབ་རྙེད་ཅེས། །དགའ་བས་ལུས་ཀུན་ཁྱབ་ནས་ནི། །དངོས་པོ་གཞན་ལ་མོས་མི་བྱེད། །དགའ་ཞིང་དྲུང་དུ་འོངས་གྱུར་ན། །རྒྱང་ནས་གསོང་པོར་སྨྲ་བར་བྱེད། །ཁྱོད་ནི་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་འདོད། །བདག་གིས་ཟད་པར་སྦྱིན་ཞེས་ཟེར། །གལ་ཏེ་དགོས་པ་མེད་ཟེར་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་དགའ་ཞིང ། །འདིས་བདག་གདུལ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། །དགོས་པ་མེད་ཅེས་ཟེར་བར་ཟད། །འཕགས་པ་འདིས་ནི་གང་མོས་པའི། །འདོད་ཉུང་ཆོག་ཤེས་ཆོས་ཀྱིས་ནི། །འདིར་འོངས་བདག་ལ་གོ་བྱས་ནས། །བྱང་ཆུབ་རྐྱེན་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད། །དེང་བདག་གང་ཟག་འདི་ཡི་རྒྱུས། །རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཐོབ། །ཁྱེད་ཀྱིས་དགོས་མེད་གང་སྨྲས་པ། །ཚིག་འདི་ལེགས་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར། །དངོས་པོ་འདི་ནི་འདོད་ཟེར་ཞིང ། །བདག་ལ་བྱིན་ཅིག་ཟེར་ན་ཡང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཅི་བདོག་པ། །ཐམས་ཅད་དགའ་བས་ཁྱེར་ཞེས་ཟེར། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་ནི། །ཕྱིས་ཀྱང་འགྱོད་པ་མེད་འགྱུར་ན། །སངས་རྒྱས་ལམ་ནི་དྲན་པར་ཕྱིར། །སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་དགའ་བ་འཐོབ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྐལ་ཡོད་པས། །ཐམས་ཅད་ཕོངས་པ་མེད་འགྱུར་ཞིང ། །མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཚིམ་བྱེད་ཞེས། །སྦྱིན་པ་གཏོང་ཚེ་སྔོ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་སྤྱོད་པའི་ཚེ། །སེམས་ཅན་བདག་གི་མིང་ཐོས་པ། །རང་གི་ངང་གིས་ཆོག་ཤེས་ཤིང ། །སེར་སྣ་ཆགས་སེམས་མེད་པར་ཤོག་།བདག་གི་ཡུལ་གྱི་སེམས་ཅན་ཀུན། །
81.229a
ལམ་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཆོག་ཤེས་ཤིང ། །འདོད་ལྔ་ཆགས་པ་ཀུན་སྤངས་ནས། །ཐམས་ཅད་རབ་འབྱུང་མོས་པར་ཤོག་།དེ་འདྲའི་སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་དང ། །སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིས། །རྟག་པར་སྦྱིན་པ་རབ་གཏོང་ཞིང ། །སེམས་ཅན་བདག་རྗེས་སློབ་པར་ཤོག་།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱིན་གཏོང་ཚེ། །བྱམས་སེམས་སེམས་ཅན་ཁྱབ་པས་ན། །འཇིག་རྟེན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ན། །དེ་འདྲའི་བདེ་བ་ཡོང་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པོ་ཞིག་།ནོར་དང་རིན་ཆེན་ཤིན་ཏུ་མང ། །བུ་ནི་གཅིག་ཅིག་ཡོད་པ་ལས། །ལོ་ནི་མང་པོར་ལམ་རིང་སོང ། །ཁྱིམ་བདག་བུ་འོངས་ཐོས་གྱུར་ནས། །དགའ་བས་ལུས་ཀུན་ཁྱབ་འགྱུར་ཞིང ། །ཡུན་རིང་ལོན་ནས་དེང་འོངས་ཤེས། །ད་གདོད་བཙས་བཞིན་རབ་ཏུ་དགའ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློང་མཐོང་ན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ། །ཁྱིམ་བདག་དེའི་དགའ་བས་ནི། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་ཐོས་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རབ་དགའ་བས། །བྱམས་སེམས་ལས་བྱུང་དགའ་བ་ཡི། །དཔེ་ཟླ་དག་ནི་ཡོང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོས་ཉེས་བྱུང་བ། །ཡན་ལག་གཏུབས་ཤེས་བསྒོ་བས་ན། །གསོད་པས་གསད་སར་ཁྲིད་ནས་ནི། །མཚོན་གྱིས་གདབ་པར་གཟས་པ་དང ། །རྒྱལ་པོས་ལོངས་སྤྱོད་ཐབས་བྱིན་ན། །མི་དེའི་རབ་ཏུ་དགའ་བས་ཀྱང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕོངས་པ་ལ། །སྦྱིན་བཏང་དགའ་བ་ཙམ་མི་ཕོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལམ་སྒོམ་ཚེ། །བསོད་ནམས་ཞིང་ནི་མི་ཚལ་གྱི། །སློང་བ་ཡོད་ན་གཏོང་བྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་དང ། །དགྲ་བཅོམ་རང་རྒྱལ་མཐོང་གྱུར་ན། །གུས་སེམས་ཕྲད་དཀའ་རིག་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་དྲུང་འགྲོ་མཆོད་པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ
81.229b
གཟི་བྱིན་ལྡན། །གསལ་རྣོ་སེམས་ནི་དུལ་བས་ན། །ཡོན་ཏན་མོས་ཤིང་ལམ་གཉེར་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་དགེ་འདུན་མཆོད་པར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང ། །དེ་ཡི་ཉན་ཐོས་མ་གཏོགས་པར། །ལྟག་པའི་བསམ་དང་གུས་སེམས་ཀྱིས། །ལྷ་ཀླུ་གཞན་ནི་མཆོད་མི་བྱེད། །གལ་ཏེ་རང་རྒྱལ་འགའ་ཞིག་གིས། །རང་བྱུང་མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་པ། །དེ་འདྲའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་མཐོང་ན། །དེ་ལ་ཡང་ནི་མཆོད་པ་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཞིང ། །དགེ་དང་མི་དགེ་རིག་པས་ན། །འཇིག་རྟེན་མཁས་པ་གང་ཡིན་པའི། །མུ་སྟེགས་སྡིག་ཅན་མཆོད་མི་བྱེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕྱོགས་ལ་རབ་གནས་ཤིང ། །བྱམས་སེམས་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །བརྩོན་འགྲུས་དག་ཀྱང་དཔེ་ཟླ་མེད། །བཟོད་ཤེས་མང་ཐོས་རྒྱ་ཡང་ཆེ། །དེ་འདྲའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པས་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་གཙོར་གྱུར་ནས། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་མངོན་བྱས་ཏེ། །བླ་མེད་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདྲ་ཡི། །ཆོས་བཞི་དག་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ན། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་སྙེད་པ། །ཐམས་ཅད་ཀུན་ནི་མངོན་དུ་འགྱུར། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གྲངས་མེད་དུ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་གང་བསྒྲུབས་པ། །དེ་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ། །འདིར་ནི་བསྡུ་བར་བྱ་བ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། །རྟག་ཏུ་བྱམས་སེམས་བསྒོམ་པར་བྱ། །རབ་བྱུང་རི་དང་ཚལ་གནས་ཤིང ། །དགོན་པའི་གནས་ལ་མོས་པ་བྱ། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ཅིང ། །ཟབ་མོ་ངེས་པའི་ཆོས་བཙལ་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་དང་ལྡན་བྱས་ནས། །དེ་ཡི་བདག་ཉིད་འཕེལ་བར་བྱ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་སྐུའི་སྤུའི་བུ་ག་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བཀྱེའོ། །གཞན་ཡང་སྤུའི་བུ་ག་རེ་རེ
81.230a
ཀུན་ནས་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་ཕུང་པོ་རི་རབ་ལྷུན་པོ་དང་མཉམ་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང་སྤུའི་བུ་ག་རེ་རེ་ཀུན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། འཁོར་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་བསྟན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་དུ་མཛད་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤུའི་བུ་ག་ནས་བྱུང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པར་འདི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་དེང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་འབའ་ཞིག་ཏུ་བཞུགས་ནས་ཆོས་འཆད་པར་མཐོང་སྟེ། ད་ནི་ཡང་དག་པར་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀུན་དུ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་ཅིང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་དུ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དེ། གང་པོ་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པའི་ཚིག་གིས་འདི་སྐད་དུ་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་དཔེ་ཟླ་མེད་པ་རྐང་གཉིས་ཀྱི་མཆོག་།བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་དཔག་པར་དཀའ་བ། སྤྱོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ། གོམ་པ་གཅིག་བོར་ན་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སེམས་གང་དང ། སྤྱོད་པ་གང་གིས་རྐང་པ་བཏེག་ཅིང་བཞག་པ་ཤེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་གཞལ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ནི་ང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། གང་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་པ་གང་དང ། བསམ་པ་གང་དང ། སྤྱོད་པ་གང་གིས་ཞབས་བཏེག་པ་དང་ཞབས་བཞག་པ་གཞལ་བར་མི་ནུས་པས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི
81.230b
ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བཅོམ་ལྡན་དགོངས་པ་གང་དག་དང ། །སྤྱོད་པ་གང་གིས་ཞབས་བཏེག་བཞག་།གཡོ་དང་མི་གཡོ་སེམས་ཅན་གྱིས། དངོས་པོ་འདི་ནི་རྟག་མི་རིག་།རྫུ་འཕྲུལ་མཐུ་ཡང་ཚད་མེད་དེ། །སྤྱོད་པ་དག་ཀྱང་ཚད་མེད་དོ། །ཡོན་ཏན་དག་ནི་ཚད་མེད་ཕྱིར། །མཆོག་ཏུ་མཐོ་ཞིང་གཙོ་བོར་གྱུར། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པས། །སུས་ཀྱང་མཐར་ཐུག་ཤེས་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཤེས་རབ་དང་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས། །ཐམས་ཅད་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ནི། །མོོད་གལ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཀྱང་ནི། །ང་ཡིས་རྐང་པ་བཏེག་བཞག་པའི། །དངོས་པོ་དག་ནི་རིག་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན། །རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་གྲུབ་གྱུར་ཀྱང ། །ང་ཡི་གོམ་གཅིག་མི་རིག་ན། །ཆོས་ཟབ་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཉི་ཟླ་ཚད་མེད་ཇི་སྙེད་པ། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་གྱུར་ཀྱང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤུ་ཁུང་གཅིག་།འདི་ཟེར་ཙམ་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་བྱེ་བ། །ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་ནི་བདུན་ཁྲི་ཡི། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་དུ་ཡང ། །ཞིང་ནི་ཚད་མེད་སྣང་བྱེད་པ། །དེ་འདྲའི་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དག་།ཕྱོགས་བཅུ་གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད། །ཐམས་ཅད་ཉི་མ་གཅིག་ཏུ་གྱུར། །འོད་ཟེར་གཅིག་ཀྱང་རི་རབ་ཙམ། །དེ་འདྲའི་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དག་།རྟག་པར་ཕྱོགས་བཅུ་གསལ་བྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་འོད་དང་བསྒྲུབ་གྱུར་ན། །སྡོང་པོ་ཚིག་བཞིན་སྣང་མི་འགྱུར། །ཉི་མ་ཆེན་པོ་དེ་ཡི་འོད། །ལྗོན་ཤིང་ལོ་མ་མི་ཐལ་ཞིང ། །རི་དང་ཀླུང་དང་བྲག་རྣམས་ལ། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཐོགས་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་ནི། །རི་རབ་དང་ནི་ལྕགས་རི་དང ། །རྡོ་རྗེ་རི་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །ཐལ་བར་འགྲོ་ཞིང་ཐོགས་པ་མེད། །འོད་ཟེར་རྫུ་འཕྲུལ་མཐུ་སྟོབས་དང ། །གཟི་བྱིན་དག་ནི་ཚད་མེད་པས། །ཡིད་ཆེས་མེད་པ་མ་གཏོགས་པར། །
81.231a
མཐོང་བ་སུ་ཞིག་སེམས་མི་སྐྱེད། །སེམས་ཅན་དེ་འདྲའི་འོད་ཟེར་དང ། །རྫུ་འཕྲུལ་མཐུ་ཆེན་མཐོང་འགྱུར་ན། །བདག་ཅག་ཀྱང་ནི་ཐོབ་འགྱུར་ཞེས། །ཕལ་ཆེར་བླ་མེད་སེམས་ཀྱང་སྐྱེད། །དེ་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འཛུམ་མཛད་ནས། །ཀུན་དགའ་བོས་ནི་འདི་སྐད་གསོལ། །གང་སླད་བཅོམ་ལྡན་འཛུམ་པ་མཐོང ། །ཐོགས་མེད་མཁྱེན་པས་བཀས་བཤད་གསོལ། །བཅོམ་ལྡན་ཀུན་དགའ་བཀའ་སྩལ་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེང་ང་ཡིས། །རྫུ་འཕྲུལ་མཐུ་བསྟན་མཐོང་བས་ན། །སེམས་བསྐྱེད་སངས་རྒྱས་གྲུབ་པར་སྨོན། །འཁོར་འདིར་སྲོག་ཆགས་སུམ་ཁྲི་ཡིས། །ཆོས་འདི་བསྲུང་བར་དམ་ཡང་བཅས། །བདག་ཅག་སངས་རྒྱས་འདས་འོག་ཏུ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་གདོན་བྱ་སེམས། །དེ་དག་ང་ནི་འདས་པའི་འོག་།མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཐོས་གྱུར་ནས། །བར་དང་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། །ཇི་སྐད་བསྟན་བཞིན་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཤིན་དུ་དཀའ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་མོས་པ་ཡང་དཀའ། །ཐ་མའི་དུས་ཚེ་མདོ་སྡེ་འདི། །འཛིན་ཅིང་འདོན་པ་དེ་བས་དཀའ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་དུ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཤིན་དུ་དཀོན། །མ་འོངས་ཐ་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། །མདོ་སྡེ་འདི་བཤད་དེ་བས་དཀོན། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ངས་མདོ་སྡེ་འདི་ཁྱོད་ལ་ཡོངས་སུ་གཏད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཇི་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་འདི་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་གནས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་འདི་ནུབ་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀུན་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནུབ་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས
81.231b
ཀྱི་བསྟན་པ་ཡང་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེང་ཁྱེད་ཀྱིས་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མཆོག་དམ་པས་ང་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མཆོག་དམ་པས་ང་ལ་མཆོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། བྱུག་སྤོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་དང ། ན་བཟའ་དང ། རོལ་མོ་སིལ་སྙན་མཆོག་དམ་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ནི་མཆོད་པ་མཆོག་དམ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ནི་མཆོད་པ་མཆོག་དམ་པ་ཞེས་མི་བྱའི། གང་གིས་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་འདི་ལྟ་བུ་ཐོས་ནས་ལེན་པ་དང ། འཛིན་པ་དང ། ཀློག་པ་དང ། ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་པ་དང ། ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མཆོག་དམ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང ། བཀུར་སྟི་བྱས་པ་དང ། བླ་མར་བྱས་པ་དང ། བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ལ་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་དང་བསྙེན་བཀུར་མཛད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་པའི་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ནི་བཙུན་པར་མི་མཛད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་དགའ་བོ་དེང་མདོ་སྡེ་འདི་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་ངས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བསླབས་པས་དེང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བསླབས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག
81.232a
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏོ། །མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བསླབས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞིང་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བསླབས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་དེང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བར་མཛེད་པ་ཡིན་བས། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུ་ཚལ་ཉན་ལ་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ངས་ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རི་དགས་རྒྱུ་བའི་ཚལ་དུ་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ངས་དེང་འོད་མའི་ཚལ་འདིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་སྡེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་འདི་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཡོངས་སུ་བཅད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ས་འཚམས་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་གསུངས་སོ། །མ་བྱོན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ས་མཚམས་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །ངས་དེང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར
81.232b
སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ས་མཚམས་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པར་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་ས་གཞི་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ས་གཞི་འདི་འབའ་ཞིག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདིར་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་འདི་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་དང་ལྡན་པས། ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་འོད་མའི་ཚལ་འདིར་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་སློང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཙུག་ལག་ཁང་གཞན་ན་ཡང་བཞུགས་པར་གྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་དག་གང་ལ་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་ཀ་ལན་ད་ཀ་དང་འོད་མའི་ཚལ་འདིར་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པ་དག་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་ནི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ལ། བྱ་མང་པོ་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་ནི་དུས་མ་ཡིན་པར་སྒྲ་མི་འབྱིན་པས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡུལ་མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་ནས་དང་པོ་རྒྱལ་སར་ཞུགས་པའི་ཚེ་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་འདིར་ཞུགས་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྩེ་བར་བྱས་པ་ལས་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་བདག་ཉིད་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྩེད་མོ་བྱ་བའི་བསམ་པ་མེད་པར་གྱུར་པར་ཚོར་བར་གྱུར་ཏོ། །བཙུན་མོའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་རྩེད་མོ་བྱ་བའི་བསམ་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཚོར་བར་གྱུར་པ་དང ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ནས་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་སངས་རྒྱས་འབྱུང་ཞིང་བདག་གི་ཡུལ་དུ་བྱུང
81.233a
བར་གྱུར་ན་བདག་གིས་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག་།མཐོང་ནས་ཀྱང་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་ཅིག་།མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་ནས་ཀྱང་མཆོད་པ་བྱེད་པར་གྱུར་ལ། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུལ་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་འདིར་བཞུགས་པར་གྱུར་ནས་བདག་གིས་ཆོས་ཐོས་པར་གྱུར་ཅིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །བསྐྱེད་མོས་ཚལ་འདི་ནི་མཆོད་གནས་སུ་གྱུར་པ་དག་གི་གནས་ཡིན་གྱི། ་འདོད་པ་ལྔ་དང་མ་བྲལ་བ་དག་གི་གནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་འདིར་ཞུགས་པ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་སེམས་སྐྱེས་པ་ཡང་འདས་པའི་དུས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་འདིར་བཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་འདིའི་ཡོན་ཏན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་དག་དང་ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་པས་ལྷ་དང ། མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གུས་པས་ཕྱག་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ་བསྐྱེད་མོས་ཚལ་འདི་ནི་སྦྲུལ་གདུག་པ་དང ། རྩངས་པ་དང ། སྦྲང་བུ་དང ། སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་གནས་པར་གྱུར་ན་ཡང་གདུག་པའི་སེམས་མེད་དོ། །འདི་ཡང་འོད་མའི་ཚལ་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ལོ་བརྒྱའི་བར་དུ་ཚལ་འདིའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ན་ཡང་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་འོད་མའི་ཚལ་གྱི་དྲི་གཙང་ཁང་འདི་ནི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དང་ལྡན་གྱི་གཞན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སྔོན་འོད་མའི་ཚལ་འདི་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན
81.233b
བར་མ་འཚལ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སྔར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་བགྱི་བར་མ་མོས་པའི་སྡིག་པ་གང་ལགས་པ་དེང་བདག་བཤགས་པར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དང་པོ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྡིག་པ་དེ་དག་བྱང་བར་གྱུར་ཏོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །། ་བམ་པོ་ལྔ་པ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་འདི་སྙམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འདི་ལྟར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལེགས་པར་སྟོན་པར་མཛད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཤིན་དུ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྒྲུབ་ཅིང་སྐྱེ་འགག་མེད་པའི་དོན་སེམས་ཅན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་སོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མཽད་གལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངའི་ཉན་ཐོས་གང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཐོས་པར་གྱུར་ན་སེམས་མྱོ་མྱོ་པོར་འགྱུར་ཞིང་མོས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །མཽད་གལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལྟ་རེ་ཤིག་ཞོག་གི་།ངས་གལ་ཏེ་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བརྗོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་མྱོ་མྱོ་པོར་འགྱུར་ཞིང་མོས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི
81.234a
བུ་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་མངའ་བ་ལས་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་བཤད་དུ་གསོལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མཽད་གལ་ཤིན་དུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང ། ཁྱོད་ལ་ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཅིག་དཔེས་བསྟན་པར་བྱའོ། །སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྤྱད་པ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་མོད་ཀྱི། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ཙམ་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་དེ་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མཽད་གལ་ང་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན། འདི་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་མྱོང་བར་འགྱུར་པ་དང ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ཐིག་ནག་དང ། བསྡུས་འཇོམས་དང ། ཡང་སོས་དང ། ངུ་འབོད་དང ། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང ། ཚ་བ་དང ། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དག་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་དག་ལ་ཡང་ངས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དག་སྡིག་པའི་ལས་མ་བྱང་བ་དེ་སྲིད་དུ་མྱོང་བར་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཅིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ངས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་དུ་བླངས་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ལས་ཐར་པར་བྱས་ནས་ང
81.234b
ཉིད་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པར་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡིག་པའི་ལས་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་དང་དུ་བླངས་ཀྱང་དེའི་ཚེ་ངའི་སེམས་ལ་འགྱོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །མཽད་གལ་ངས་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་བློ་དང་ལྡན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང ། དེའི་ཉན་ཐོས་དག་ལ་འདི་ལྟར་རིགས་པའི་ཚུལ་དྲི་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་བླངས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལས་ཐར་པར་བྱེད་པས་མཽད་གལ་མཁས་པ་དག་གིས་ཐོས་པར་གྱུར་ན་ངའི་མང་དུ་ཐོས་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་པར་བྱེད། བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ། །མཽད་གལ་ངས་དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་སོ། །ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་སོ། །མཽད་གལ་ངས་སྔོན་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་ཤེ་ན། སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ན་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་དེ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་གཟུགས་ཅན་ནམ། གཟུགས་མེད་པ་འམ། འདུ་ཤེས་ཅན་ནམ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་འམ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ཡང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་མིའི་ལུས་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་ཐམས་ཅད་བདག་གི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་ཁྱོད་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག
81.235a
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ལ། བདག་ཅག་ནི་འདོད་པ་ལྔའི་བདེ་བ་དང ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་མང་དུ་ཕངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གལ་ཏེ་བདག་ཅག་ལ་སྦྱིན་པར་མི་ནུས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་དེའི་ཚེ་ཚིག་བརླང་པོས་བརྒྱད་བཀག་གམ། མི་བདེན་པས་སྐྱོན་སྨོས་སམ། ཡིད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རལ་གྲི་དང ། དབྱུག་པ་དང ། གྱོ་མོ་དག་གིས་བདག་གི་ལུས་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བདག་དེའི་ཚེ་ཞེ་སྡང་དང་འགྱོད་པ་མི་བསྐྱེད་པར་བདག་གིས་འདི་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་གདུལ་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་གླེན་ཞིང་གཏི་མུག་པ་དང ། ཤེས་པ་མེད་པས་གཏི་མུག་གི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གླེན་ཞིང་གཏི་མུག་པ་འདི་དག་ལ་ཞེ་སྡང་དང ། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ན། འོ་ན་ནི་བདག་འདི་དག་དང་ཐ་དད་པ་ཡང་ཅི་ཡོད། འདི་དག་ནི་ལམ་དུ་མ་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། བདག་ནི་དགེ་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་དེང་བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ལས་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་བླངས་ཏེ་ཞེ་སྡང་གི་བསམ་པ་མི་བསྐྱེད་པར་ས་ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་བཟང་པོ་དང་ངན་པ་ཤོར་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས། མཽད་གལ་ངས་སྔོན་བཟོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་སོ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་ངས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་བལྟས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་ཤིན་དུ་ཕྱུག་ཅིང་ནོར་མང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་མང་བ། བྲན་ཕོ་དང ། བྲན་མོ་དང ། ལས་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེ་བརྟུལ་ཞུགས་རྣམ་པ་བརྒྱ་སྤྱད་དེ་བུ་ཞིག་རྙེད་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ལ་སྡུག་ཅིང་བལྟ་བས་མི་ངོམས་པར་གྱུར་ན། མཽད་གལ་ཁྱིམ་བདག་དེ་ནི་རྟག་པར་བུ་དེའི
81.235b
ལེགས་པའི་དངོས་པོ་ཚོལ་བར་བྱེད། རྟག་པར་ལེགས་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པར་བྱེད། རྟག་པར་ཕན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱི། གནོད་པ་དང་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་མཽད་གལ་ང་ཡང་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྟག་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་ལྟ་བར་བྱེད་པས་ངས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྟག་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལེགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཙལ་ནས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་ཀྱི། གནོད་པ་དང་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །མཽད་གལ་ངས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ལམ་ནོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང ། ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་ལམ་བསྟན་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བཀོད་དོ། །མཽད་གལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཤིན་དུ་དང་བའི་བསམ་པས་བུ་གཅིག་པ་བརྩེ་ཞིང་ཕངས་པ་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཽད་གལ་སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན་ཚོང་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་ཞིག་མཚན་མོ་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་དོང་བ་ལས་ལམ་སྟོར་ནས་ལམ་གོལ་བར་ཞུགས་པ་དང ། མཚན་མོ་མུན་ནག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གར་འགྲོ་བ་མི་ཤེས་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་བདག་ཅག་ནི་ལམ་སྟོར་ཏེ། མགོན་བྱེད་པ་ཡང་མེད། སྐྱབས་བྱེད་པ་ཡང་མེད། གནས་བྱེད་པ་ཡང་མེད་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་སུ་ཞིག་ལྷ་འམ། ཀླུ་འམ། གནོད་སྦྱིན་ནམ། མི་འམ། མི་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་གིས་བདག་ཅག་ལ་ལམ་བསྟན་ནས་ལམ་མ་ནོར་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། སུ་ཞིག་བདག་ཅག་ལ་སྙིང་བརྩེ་བས་ཕན་འདོགས་ཤིང་མཚན་མོ་མུན་ནག་ལམ་གལ་ཞིང་ཉམ་ང་བར་ཞུགས་པ་འདིར་སྣང་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་དགོན་པའི་གནས་ནགས
81.236a
ཚལ་ཞིག་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་དྲང་སྲོང་ཞིག་རྩཝའི་སྤྱིལ་བུའི་ནང་ན་འདུག་པ་ལས། མཚན་མོ་མུན་པའི་ནང་ན་ཚོང་པ་མང་པོ་རྣམས་སྙིང་རྗེ་རྗེ་སྐད་དུ་ངུ་འབོད་པའི་སྒྲ་ཐོས་ནས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་དེང་ཚོང་པ་མང་པོ་རྣམས་མཚན་མོ་མུན་ནག་ཏུ་གྱུར་པས་དགོན་པའི་གནས་ནགས་ཚལ་འདིར་ལམ་སྟོར་བར་གྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་སྐྱབས་མ་བྱས་ན་ཚུལ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཚོང་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྟག་གམ། སེང་གེ་འམ། སྤྱང་ཀི་འམ། གླང་པོ་ཆེ་འམ། ཝ་འམ། གཅན་ཟན་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཙེས་ཤིང་སྲོག་འཕྲོག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་དེས་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཕྱུང་སྟེ་ཚོང་པ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཚོང་པ་རྣམས་ཁྱེད་མ་འཇིགས་ཤིང ། དེང་བདག་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་སྐྱབས་བྱ་ཞིང་སྣང་བས་ཁྱེར་ལ་ལམ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་དེས་ཚོང་པ་རྣམས་ཚིག་གིས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་དེ། རས་ཀྱིས་ལག་པ་གཉིས་དཀྲིས་ནས་འབྲུ་མར་གྱིས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་བླུགས་ཏེ་མེ་སྤར་ནས་སྒྲོན་མ་བྱས་ཏེ་ཚོང་པ་རྣམས་ལ་ལམ་བསྟན་ཏོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་ཚོང་པ་རྣམས་སོ་སོ་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དྲང་སྲོང་འདི་ནི་ཤིན་དུ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཅག་གི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཡང་ཕངས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་མོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་དེས་ལག་པ་བསྲེགས་པའི་སྣང་བས་ཚོང་པ་རྣམས་ལ་ལམ་བསྟན་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ནས་འདི་སྙམ་དུ་ནམ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་བྱས་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་མོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་དིའི་དུས་ན་ལག་པ་གཉིས་བསྲེགས་པར་གྱུར
81.236b
ཀྱང་ལུས་དང་སེམས་ལ་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་གཉེར་བ་ན་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་སོ། །བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་དེའི་ལག་པ་ཡང་སྔ་མཁོ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིང་རྨ་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཚོང་རྣམས་ཀྱང་ལམ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏེ་ནམ་ནངས་ནས་དྲང་སྲོང་གི་ལག་པ་གཉིས་ལ་རྨ་ཡང་མེད་པར་མཐོང་བ་དང ། ངོ་མཚར་གྱི་བསམ་པ་བསྐྱེད་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དྲང་སྲོང་འདི་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་མཚན་ཐོག་ཐག་ལག་པ་གཉིས་སྤར་ནས་བདག་ཅག་གི་སྣང་བ་བྱས་ཏེ་ལམ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཀྱང་འདིའི་ལག་པ་ལ་ཚིག་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་ནི་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་གྲུབ་ཅིང་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲང་སྲོང་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དྲང་སྲོང་ཁྱོད་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་དཀའ་བའི་དཀའ་བ་སྤྱད་པར་གྱུར་བ་ནི་ཤིན་དུ་ལེགས་སོ། །དེང་སྤྱོད་པ་འདིས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཐོབ་པར་སྨོན་ལགས། །དྲང་སྲོང་གིས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ཚོང་པ་རྣམས་བདག་ནི་དངོས་པོ་འདིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནས་ཁྱེད་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བཟླས་ཏེ། ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་ལམ་བསྟན་པར་སྨོན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ཚོང་པ་རྣམས་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་བདག་ཅག་གིས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་དྲང་སྲོང་འདི་ལ་ལན་གླན་པར་བྱ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང ། དྲང་སྲོང་གིས་སྨྲས་པ། ཁྱེད་རྣམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་ལ་བག་མེད་པར་མ་བྱེད་ཅིག་།ཚོང་པ
81.237a
རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་ཚོང་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་གུས་པས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་དེ་ནས་གྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་དྲང་སྲོང་ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལག་པ་སྤར་ནས་ལམ་སྣང་བར་བྱས་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ཀྱི་ཚོང་པ་རྣམས་ནི་ད་ལྟ་གྱི་དགེ་སློང་སྟོང་ཉིད་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་དེ་བཞི་གཤེགས་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པ་བྱིན་པ་དང ། ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་ལམ་བསྟན་པ་དང ། མིག་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མིག་ཐོབ་པར་བྱས་པ་དང་ནད་ཚབས་ཆེ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གསོས་ནས་སོས་པར་བྱས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་ནད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རྒྱལ་པོ་དབང་ཕྱུག་གི་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལ་དབང་བྱེད་ཅིང་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་དེའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་སེམས་ཅན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་གམ། ལག་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ནད་ཐམས་ཅད་སོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཟླ་བ་ཚང་ནས་བུ་ཁྱེའུ་ཞིག་བཙས་པ་དང ། བཙས་མ་ཐག་ཏུ་འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་ནད་པ་རྣམས
81.237b
གསོ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གཞན་ཡང་བཙས་པའི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྷ་ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་འཐུན་པར་འདི་སྐད་དུ་དེང་རྒྱལ་པོའི་བུ་བཙས་པ་འདི་ནི་མིའི་སྨན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པས། དེ་སྐད་སྨྲས་པའི་སྒྲ་དེ་ཀུན་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་མིང་ཡང་མིའི་སྨན་ཞེས་བཏགས་སོ། །དེའི་ཚེ་མི་རྣམས་ཀྱང་གང་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་རྣམས་ཁྲིད་ནས་རྒྱལ་བུ་དེ་ལ་བསྟན་པ་དང ། ནད་པ་གང་རྒྱལ་བུའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་རྒྱལ་བུའི་ལག་པས་རེག་པར་གྱུར་ཏམ། ལུས་ཀྱིས་རེག་པར་གྱུར་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་ནད་སོས་ནས་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་པ་ཀུན་གྱིས་ནད་པ་ཁྲིད་ནས་རྒྱལ་བུ་དེ་ལ་བསྟན་པ་དང ། རྒྱལ་བུའི་ལག་པས་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ནད་ཐམས་ཅད་སོས་ནས་མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་རྒྱལ་བུ་མིའི་སྨན་གྱིས་ལོ་སྟོང་གི་བར་དུ་དེ་ལྟར་ནད་གསོས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་སོ། །འཆི་བའི་དུས་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་ནད་པ་རྣམས་དེར་འོངས་ནས་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པ་ཐོས་པ་དང ། མྱ་ངན་དང ། སྨྲེ་སྔགས་བཏོན་ཏེ་ངུས་ནས་སུ་ཞིག་བདག་ཅག་ན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པར་བྱེད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་རྣམས་རྒྱལ་བུ་མིའི་སྨན་གང་དུ་བསྲེགས་པ་སྨྲས་ནས་གང་དུ་བསྲེགས་པ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དང ། བསྲེགས་པའི་གནས་དེར་རུས་པ་བླངས་ཏེ། ཕྱེ་མར་བཏགས་ནས་ལུས་ལ་བསྐུས་པ་དང ། ཐམས་ཅད་ནད་སོས་པར་གྱུར་ནས་འདི་སྐད་དུ་རྒྱལ་བུ་མིའི་སྨན་ད་དུང་ཡང་ན་པ་རྣམས་གསོ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །མཽད་གལ་ཏེ་ལྟར་ནད་པ་རྣམས་གསོས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རུས་པ་རྣམས་ཀྱང་མཐར་གྱིས་ཟད་པར་གྱུར་ཏོ། །རུས་པ་རྣམས་ཟད་པའི་འོག་ཏུ་བསྲེགས་པའི་གནས་དེར་སོང་ནས་ས་དང ། ཐལ་བ་དང ། སོལ་བ་རྣམས་བླངས་ཏེ་སོ་སོ་ནས་ལུས་ལ་བསྐུས་པ་དང ། ནད་ཐམས་ཅད་སོས་པར་གྱུར་ཏེ། མཽད་གལ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་བུ་མིའི་སྨན་གྱིས་ནད་ཀྱི་བསྐལ་པ
81.238a
ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ན་ཐབས་མཁས་པས་ནད་ཀྱི་བཏབ་པ་རྣམས་གསོས་པ་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དིའི་དུས་ན་རྒྱལ་བུ་མིའི་སྨན་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་བསྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་ང་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ངས་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མང་བའི་སེམས་ཅན་མགོན་མེད་པ། སྐྱབས་མེད་པ་དག་གི་ནད་གསོས་སོ། །ངས་དེང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་སྨན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་གསོས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཟད་པ་བྱས་སོ། །མཽད་གལ་ང་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆེད་དུ་ལུས་གང་བླངས་པས་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལེན་ཅིང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པས་མཽད་གལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་ཆེད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ལུས་བླངས་ནས་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ང་གཅིག་པུ་གྲོགས་མེད་པར་སོང་བ་ལས་གཅན་ཟན་མ་རུངས་པ་ཞིག་འོངས་ཏེ་ངའི་སྲོག་བཅད་ནས་ངའི་ཤ་བཟའ་བར་འདོད་པ་ལས་ང་འཆི་ཀའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འདི་སྐད་དུ་བདག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་དགོན་པའི་ནགས་ཚལ་འདིར་དུད་འགྲོ་ལུས་པོ་ཆེ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་གཅན་གཟན་མ་རུངས་པ་གང་གིས་བདག་གི་སྲོག་བཅད་པ་དེ་དག་འདྲངས་ཤིང་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཅན་ཟན་མ་རུངས་པ་དེ་དག་ནི་རྟག་པར་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་གསོད་ཅིང་ཤ་ཟ་བར་བྱས་པས་སྲོག་བཅད་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མང་དུ་བསྐྱེད་ཀྱང་འདྲངས་ཤིང་ཚིམ་པར་མི་འགྱུར་བས་ངས་འདི་སྐད་དུ་བདག་འདིར་དུད་འགྲོ་ལུས་པོ་ཆེར་སྐྱེས་ནས་ཤ་ཟ་ཞིང་ཁྲག་འཐུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདྲངས་ཤིང་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལབ་བཏབ་པས་ན
81.238b
འཆི་བའི་དུས་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་དེར་དུད་འགྲོ་ལུས་པོ་ཆེར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་གཅན་ཟན་མ་རུངས་པ་ཤ་ཟ་ཞིང་ཁྲག་འཐུང་བ་རྣམས་འདྲངས་ཤིང་ཚིམ་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་རབས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་སྙེད་དུ་ཆེད་དུ་ལུས་བླངས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་བྱས་ཏེ། མཽད་གལ་ངས་གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གཅིག་གམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་ཤ་དང་ཁྲག་གིས་ཚིམ་པར་བྱས་པ་དག་བརྗོད་ན་ཡང་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཽད་གལ་དེ་ལྟར་ན་ངས་སྔོན་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ངས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མཐོང་བ་དང ། འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སྤངས་ཏེ་ཡོངས་སུ་མི་བསྐྱབ་པའི་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་ཁྱེད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད། ཅི་ཞིག་འདོད་ཅེས་དྲིས་པ་དང ། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། དེང་བདག་ཅག་ནི་ཤིན་དུ་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་མོ། །ངས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱེད་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འདོད། དེ་དག་གིས་ང་ལ་བདག་ཅག་ནི་ཁྲག་འཐུང་ཞིང་ཤ་ཟ་བ་ཡིན་པས་གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ཤ་དང་ཁྲག་བདག་ཅག་ལ་བྱིན་ན་ནི་བདག་ཅག་གདོད་བདེ་ཞིང་ནད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང ། ངས་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གནང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤ་བཅད་ཁྲག་ཕྱུང་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བྱིན་ཡང ། མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་ངའི་སེམས་ལ་འགྱོད་ཅིང་ཕངས་པ་ཡང་མེད། མྱ་ངན་ཡང་མེད། བྱེད་པ་ཡང་མེད་ཀྱི། འདི་སྙམ་དུ་དེང་བདག་གིས་ལུས་ཀྱི་ཤ་ཇི་ཙམ་བཅད་པ་དེ་ཙམ་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྱོགས
81.239a
ཀྱང་དེ་ཙམ་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ངས་ཡུན་རིང་པོར་རྟག་པར་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་མོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བཏང་ཡང་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོན་ཏན་གྱི་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རབ་ཏུ་བསགས་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེ་འདི་སྙམ་དུ་དེང་བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཤམས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིམ་པར་མི་བྱེད་སྙམ་མོ། །དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཤམས་ནས་བཟའ་བའི་འདོད་པ་ལ་བཟའ་བ། བཏུང་བ་འདོད་པ་ལ་བཏུང་བ། གོས་དང ། མལ་ཆ་དང ། གསེར་དང ། དངུལ་དང ། རིན་པ་ཆེའི་དངོས་པོ་དང ། ཤིང་རྟ་དང ། བཞོན་པ་དང ། ནོར་དང ། སྤུག་དང ། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང ། ཤེལ་དང ། བཻ་དཱུརྱ་དང ། བྱི་རུ་དང ། མན་ཤེལ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་དང ། མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བུ་དང ། བུ་མོ་དང ། བྲན་ཕོ་དང ། བྲན་མོ་དང ། ལས་བྱེད་པ་དང ། རྟ་དང ། གླང་པོ་ཆེ་དང ། བ་ལང་དང ། ལུག་དང ། ཞིང་གི་དངོས་པོ་འདོད་པ་དག་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དགའ་མགུར་སྦྱར་ནས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་ངོ ། །མཽད་གལ་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེར་བཏང་བ་དང ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་འདི་ལ་བར་ཆད་བྱས་ཏེ་འབྲས་བུ་མི་ཐོབ་པར་བྱ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། རྒྱལ
81.239b
པོ་དེ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་དྲིས་སོ། །ཀྱེ་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོའི་འདུས་པ་འདིར་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཏོང ། རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་བདག་ལ་ནོར་ཅི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ཕངས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡི་དམ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་དེང་བདག་གིས་སློང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྦྱིན་པར་ནུས་སམ། རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ཅི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་གཏང་ངོ་ཞེས་མ་སྨྲས་སམ། བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེང་བདག་ནི་རྒྱལ་པོའི་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་འདོད་དོ། །རྒྱལ་པོས་བསམས་པ། བྲམ་ཟེ་འདི་ནི་ནོར་ཟས་འདོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེང་འདིར་འོངས་ནས་བདག་གི་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་གཞིག་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་མ་བྱིན་ན་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཤིག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་བྲམ་ཟེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱོད་ལ་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྦྱིན་གྱིས་ཆོད་ལ་ཁྱེར་ཅིག་།བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེང་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་འདི་ལ་འགྱོད་པར་གྱུར་པ་ལྟ་མང་ངམ། རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེས་སྨྲས་པ། བདག་གི་སེམས་ལ་འགྱོད་པ་མེད་དེ། དེང་སློང་བ་མང་པོ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་འདུས་ཏེ་འོངས་ན་ཡང་བདག་གིས་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། དེང་བདག་གཅིག་པུ་ཚིམ་པར་བྱ་བ་ཡང་དཀའ་ན་གཞན་མང་པོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེས་མཚོན་རྣོན་པོས་རང་གི་ལག་པ་བཅད་ནས་བྲམ་ཟེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལག་པ་འདི་གཅིག་ཁྱེར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མཽད་གལ་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེས་རང་གི་ལག་པ་བཅད་པའི་ཚེ་སེམས་ལ་གྱུར་ཞིང་འགྱོད་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་ཕྱིར་དང ། ཐམས
81.240a
ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་ཕྱིར་ལག་པ་ཡང་སྔ་མཁོ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེས་མཚོན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་བཅད་ནས་བྲམ་ཟེ་ལ་སྦྱིན་ཡང་སླར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་ལྷའི་བསོད་ནམས་ཟད་ནས་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བས་འོ་དོད་ཆེན་པོ་བོས་ཏེ་ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པར་ལྷུང་བར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་པོ་ཆེས་ལུས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་བསྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་ང་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོའི་བར་ཆད་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་གཞན་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་ལྷས་བྱིན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་ཡང་ལྷས་བྱིན་བླུན་པོས་ཕྲག་དོག་དང་ཞེ་སྡང་གི་བསམ་པས་ངའི་སྦྱིན་པའི་བར་ཆད་བྱ་བར་འདོད་པ་ལས་གཞིག་པར་མ་ནུས་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་ལྟུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ངས་དེང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཆོད་སྦྱིན་བཤམས་པ་ན་ཡང་ལྷས་བྱིན་བླུན་པོ་ད་དུང་ཞེ་སྡང་དང་ཕྲག་དོག་གི་བསམ་པས་རྙེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་མང་པོ་ཁ་བསྡུས་ནས་ངལ་གསོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ང་སྔོན་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རིའི་ཤོང་དུ་འཆག་པ་ལས་ལྷས་བྱིན་བདག་ཉིད་རིའི་སྟེང་དུ་འཛེགས་ནས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས་རྡོ་འཕངས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཤིག་ནས་ང་ལ་ངན་སེམས་བསྐྱེད་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྙེད་པ་དང་འབྱོར་བའི་མཐུ་ཉམས་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པར་ལྷུང་བ་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་ངས་ནི་ལྷས་བྱིན་བླུན་པོ་ལ་ལུས་དང ། ངག་དང །
81.240b
ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པ་བྱས་པ་མེད་ཀྱང་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ང་ལ་དགྲར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ངས་དགེ་བའི་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་བར་ཆད་བྱ་བར་བརྩམས་ཀྱང་ངའི་དགེ་བ་སྤྱོད་པའི་བར་ཆད་བྱ་བར་མ་ནུས་སོ། །ངས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྟག་པར་བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེས་ཕན་བཏགས་ཀྱིས་ང་ལ་ཉེས་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པ་མེད་དོ། །མཽད་གལ་ལྷས་བྱིན་ནི་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ངས་བྱས་པའི་དྲིན་མི་གཟོ་བས་ངས་དེང་ལྷས་བྱིན་དང་འདྲ་བ་དག་ཀྱང་ལྷ་དང་མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་དྲིན་མི་ཤེས་པར་བསྟེན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་གནས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་ལྷས་བྱིན་ཕྱིས་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་མནར་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཚེ་གདོད་ང་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །ལྷས་བྱིན་བྱས་པའི་དྲིན་མི་ཤེས་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཚེ་སྒྲ་ཆེན་པོ་འདི་སྐད་དུ་ལྷས་བྱིན་བླུན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང ། གསད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནན་གྱིས་གསོད་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་དེང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པར་ལྷུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒོ་བ་ཐོབ་པས་ཤིན་དུ་སྐྲག་ནས་གདོད་དུལ་བར་གྱུར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་དེང་བདག་ཤ་དང་རུས་པས་གཏུགས་ཏེ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་སྨྲས་པས་སེམས་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་ནས་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཕྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པར་ཞུགས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་ཕྱིས་སེམས་ཅན
81.241a
དམྱལ་བ་ལས་ཐར་ནས་མིར་སྐྱེས་ཏེ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལམ་ཡང་དག་པར་བསྒོམས་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་མིང་ཡང་རུས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །མཽད་གལ་ངས་དེང་ལྷས་བྱིན་ལ་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བཟླས་པ་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་ངས་ལྷས་བྱིན་ཡོངས་སུ་བཟླས་པ་ནི་ངའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངས་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་ལྷས་བྱིན་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་དམ་བཅས་པས་ངས་ཁྱོད་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་བྱའི་གཞན་གྱིས་བཟླ་བར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པས་སོ། །མཽད་གལ་ལྷས་བྱིན་ནི་ང་འབའ་ཤིག་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ལས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་ལྷས་བྱིན་ནི་དེང་ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་གཞན་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། ང་འབའ་ཤིག་ལ་ཡོངས་སུ་དང་བའི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ན་ཕྱིས་ཀྱང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མཽད་གལ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྟག་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕ་མ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་གང་མགོན་མེད་ཅིང་སྐྱབས་མེད་པ། རྒུད་ཅིང་ནོར་དང་མི་ལྡན་ལ། འཁོར་བར་ཡང་དང་ཡང་ཁ་བརྒྱུད་ཅིང་ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ། གླེན་ཞིང་གཏི་མུག་པས་ཤེས་པ་མེད་པ། རྟག་པར་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་ཅིང་མིག་དང་མི་ལྡན་པ་དག་སུ་ཞིག་བདག་ཅག་གི་འདྲེན་པར་འགྱུར། སུ་ཞིག་མགོན་དང་སྐྱབས་བྱེད་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དག་ལ་ང་གཅིག་པུས་སྙིང་བརྩེ་བས་མགོན་དང་སྐྱབས་བྱ་བར་དམ་བཅས་པས་ན། མཽད་གལ་ངས་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གང་ལ
81.241b
ལ་ཞིག་ངག་རྩུབ་པོས་ང་ལ་མི་སྙན་པ་རྗོད་ཀྱང་ངས་སླར་ལན་མི་བྱེད་དོ། །ཚིག་ན་པས་ང་ལ་སྤྱོས་ཀྱང་ངས་སླར་ལན་མི་བྱེད་དོ། །ཁྲོས་སམ་བརྡེགས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ནམ་ཡང་ངས་ལན་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ནི་རྟག་པར་སེམས་ཅན། ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པའི་བདེ་བ་སྦྱིན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསལ་པར་བྱ་བའི་རིགས་ཀྱི། ངས་འདི་དག་ལ་གནོད་པ་རྣམས་སྦྱིན་པ་མི་རིགས་པས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་སུ་ཞིག་བཟོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་ང་གཅིག་པུ་ཁོ་ནས་བཟོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་པས་ངས་དེང་སེམས་ཅན་བཟོད་པའི་ཆོས་དང ། ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཆོས་དང ། རབ་ཏུ་དུལ་བའི་ཆོས་བསླབས་ནས་གླང་པོ་ཆེ་ཅང་ཤེས་ལྟ་བུར་དུལ་བར་བྱའི། གླང་པོ་ཆེ་མ་དུལ་བ་ལྟ་བུར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མཽད་གལ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་ཤིན་དུ་དུལ་བ་ནི་གཡུལ་ངོར་འཇུག་པའི་ཚེ་སེམས་ལ་ནུར་བ་མེད་ཅིང་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་དང ། དུང་གི་སྒྲ་དང ། རབ་ཏུ་འབོད་པའི་སྒྲ་དག་བཟོད་པས་འདི་ལྟ་བུའི་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་སྒྲ་དག་ཐོས་པར་གྱུར་ན་ཡང་སྐྲག་ཅིང་འཇིགས་པ་མེད་ལ། གྲང་བ་དང ། ཚ་བ་དང ། སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང ། ཤ་སྦྲང་གདུག་པ་ཟ་བ་དང ། རླུང་དང་ཆར་པ་དང ། བསྐྲེས་པ་དང ། སྐོམ་པ་དག་ཀྱང་བཟོད་པར་ནུས། རལ་གྲི་ཤིན་དུ་རྣོན་པོ་སྣ་ཚོགས་བཏབ་པ་དང ། མདའ་དང ། མདུང་དང ། མདུང་ཐུང་དང ། ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འཕངས་པ་དང ། ལྕག་གིས་གཞུས་པ་དག་ཀྱང་བཟོད་ཅིང་སྐྲག་པ་དང་འཇིགས་པ་མེད་པར་ཐད་ཀར་གཡུལ་ངོར་མཆོང་ཞིང་ནུར་བ་དང ། འགོང་པ་མེད་པས། མཽད་གལ་གླང་པོ་ཆེ་ཤིན་དུ་དུལ་བ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་དགྲའི་གཡུལ་དུ་འཇུག་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཀྱི། བདག་དགྲའི་གཡུལ་འདི་ལས་རྒྱལ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །མཽད་གལ་དེ་བཞིན་དུ་ང་ཡང
81.242a
སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཏབ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་དུལ་བར་བྱེད་པས། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ངག་རྩུབ་པོས་ང་ལ་མི་སྙན་པ་བརྗོད་ན་ཡང་ངས་ལན་དུ་གནོད་པ་མི་བྱེད་དོ། །ང་དང་རྩོད་པར་བྱེད་ན་ཡང་ངས་ལན་མི་བྱེ་དོ། །གལ་ཏེ་མཚོན་ཆ་དང ། དབྱུག་པ་དང ། གྱོ་མོ་དང ། རྡོ་དག་གིས་ང་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས་ངའི་སྲོག་འཕྲོག་པར་བྱེད་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ནུར་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་ལ། འདི་ནི་དང་དུ་བླང་བའི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་དང་དུ་བླང་བའི་མི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བའི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་པས་དངོས་པོ་དེ་ལ་མྱ་ངན་དང ། འགྱོད་པ་ཡང་མེད། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་ཡང་མེད་པས་འདི་སྙམ་དུ་དེང་བདག་དགྲའི་གཡུལ་འདིར་འཇུག་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཀྱི། བདག་གིས་སྡིག་པའི་དགྲའི་གཡུལ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་སྟེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་བྱས་ནས་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །མཽད་གལ་ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་བཟོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་སྤྱད་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཇི་སྙེད་བསྐྱེད་པ་གལ་ཏེ་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་གྱུར་ན་ནམས་ཀྱང་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་གྱི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། དེས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ལ་ཞེ་སྡང་མི་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་སོ། །
81.242b
དེའི་ཚེ་སྡིག་པའི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་བདུད་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་དེང་ཅིའི་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་བཟོད་པའི་ཆོས་བཤིག་སྟེ། ཁོང་ཁྲོ་བ་བསྐྱེད་ནས་བཟོད་པ་དང་དུ་ལེན་པའི་བསམ་པ་ལས་ལྡོག་པར་བྱ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ནས་སྤྱོ་བ་ལ་མཁས་པའི་མི་སྟོང་བཀྱེ་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ་ངག་རྩུབ་པོས་སྤྱོས་ནས་མི་བདེན་པར་སྐྱོན་ནས་སྨོས། དབྱུང་བར་མི་འོས་པའི་ཚིག་ངན་པ་ན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྱོས་ཏེ། འགྲོ་བའི་ཚེ་ཡང་ཚིག་གིས་སྤྱོས། གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕྱིན་པའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། ཟན་ཟ་བའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། ཟན་ཟོས་ཟིན་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་སྤྱོས། སྟན་ལས་ལངས་པའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། གྲོང་ཁྱེར་ནས་འབྱུང་བའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། རང་གི་གནས་ནག་ཚལ་དག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། འགྲེང་པའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། འདུག་པའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། ཉལ་བའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། འཆག་པའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས། ཐ་ན་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་དབུགས་འབྱུང་བའི་ཚེ་ཡང་སྤྱོས་ཏེ། རྟག་པར་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཚིག་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པར་སྤྱོས་སོ། །དེའི་ཚེ་མི་སྟོང་པོ་དེ་དག་བདུད་ཀྱིས་མངགས་པས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་ངག་རྩུབ་པོས་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ལ་སྤྱོས་སོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཅིན་གྱིས་དེའི་མགོའི་སྟེང་དུ་བླུགས། ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ནང་དུ་བླུགས། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ལ་ཡང་བསྐུས། ལུས་ལ་ཡང་བསྐུས། ཕྱག་དར་གྱིས་མགོ་ལ་ཡང་གཏོར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་དཔའ་བའི་མི་སྟོང་གིས་ངག་རྩུབ་པོས་སྤྱོས་ཤིང་སྨད་པར་གྱུར་ཀྱང་དེའི་སེམས་ལ་ཞེ་སྡང་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད
81.243a
ལ་ཐ་ན་སེམས་ལ་ནུར་ཞིང་ཞུམ་པར་གྱུར་བ་ཡང་མེད་དོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཉེས་པ་ཅི་བྱས་ཞེས་ཀྱང་མི་ཟེར་ལ་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ། །ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་སྡང་མིག་གིས་བདུད་སྡིག་པའི་ཡིད་ལ་བལྟས་པ་ཡང་མེད་ལ་བདག་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཡང་མེད་དོ། །མཽད་གལ་སྤྱོ་བ་ལ་དཔའ་བའི་མི་སྟོང་པོ་དེ་དག་གིས་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ལ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་སྤྱོས་ཀྱང་གཞིག་མི་ནུས་པར་རིག་ནས་ཤིན་དུ་དང་བའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྣམས་ཀྱང་བཤགས་ནས། འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་འདིས་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཚོལ། བདག་ཅག་ཀྱང་ཆོས་དེ་ཐོབ་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །མཽད་གལ་སྤྱོ་བ་ལ་དཔའ་བའི་མི་སྟོང་པོ་དེ་དག་དྲང་སྲོང་ལ་ཤིན་དུ་དང་བ་ཐོབ་པས་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་བྱས། བླ་མར་བྱས་ཤིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དྲང་སྲོང་ཡང་དེ་དག་གིས་རིམ་གྲོ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཉམས་སུ་བླངས་ཀྱང་སེམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་བསྙམ་དུ་སེམས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་ང་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ངས་དེའི་ཚེ་བཟོད་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་བདུད་སྡིག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་མི་སྟོང་བཀྱེ་སྟེ་རྒྱུན་འཆད་པ་མེད་པར་ངག་རྩུབ་པོས་སྤྱོས་ཤིང་ག་པར་ང་ལ་སྔགས་སྨད་པར་གྱུར་ཀྱང་ངའི་སེམས་ལ་གཡོ་ཞིང་གྱུར་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །མཽད་གལ་སྤྱོ་བ་ལ་དཔའ་བའི་སྐྱེས་བུ་སྟོང་དེ་དག་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ལ་ཤིན་དུ་དང་བ་སྐྱེས་ཏེ་སྡིག་པ་བཤགས་ནས་དྲང་སྲོང་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་དེའི
81.243b
ཚེ་ངས་ཡོངས་སུ་བཏུལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བཀོད་དེ། སྐྱེས་བུ་སྟོང་པོ་དེ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྤྱད་པས་མཐར་གྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཐམས་ཅད་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བདུད་སྡིག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་སྟོང་བཀྱེ་ནས་ང་ལ་སྤྱོར་བཅུག་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་བསྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟ་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་ལྷས་བྱིན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ།། །། ་བམ་པོ་དྲུག་པ་སྟེ་ཐ་མ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་ངས་རང་གི་ལུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་བྲན་དང་གཡོག་བྱས་པས་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དེ་དག་གིས་ང་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ང་བཤང་གཅི་འདོར་དུ་བཅུག་གོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ང་ལུད་འདོར་དུ་བཅུག་གོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ང་ས་འདོར་དུ་བཅུག་གོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ང་རྩཝ་ལེན་དུ་བཏང་ངོ ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ང་འབྲུ་དང ། འོ་མ་དང ། ཞོ་དང ། མར་དང ། འབྲུ་མར་དང ། སྦྲང་རྩི་ལེན་ཏུ་བཏང་ངོ ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ང་ཤིང་དང ། སོལ་བ་དང ། མེ་དང ། ཆུ་ལེན་དུ་བཅུག་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དུ་བཅུག་ཀྱང ། མཽད་གལ་ངས་དེའི་ཚེ་གང་གིས་ང་བཤང་གཅི་འདོར་དུ་བཅུག་པ་དེའི་རྗེས་སུ་མི་བྱའོ་སྙམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་མི་དྲན་ནོ། །གང་གིས་ང་མེ་ཏོག་དང ། སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་སྤོས་དང ། སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང ། བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་དང ། འབྲས་བུ་ལེན་དུ་བཏང་བ་ལས་དེའི་རྗེས་སུ་མ་སོང་བ་མི་དྲན་ནོ། །མཽད་གལ་གང་གིས་ལེགས་པར་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་རྗེས་སུ་ནི་འགྲོ་བར་བྱ། ལེགས་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་དུ་བཅུག
81.244a
པའི་རྗེས་སུ་ནི་འགྲོ་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་དྲན་ནོ། །མཽད་གལ་ངས་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་བྱ། བྲམ་ཟེའི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་མི་བྱ། བྲམ་ཟེའི་རྗེས་སུ་ནི་འགྲོ་བར་བྱ། རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་མི་བྱ། དམངས་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་བྱ། གདོལ་བའི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་མི་བྱ། གདོལ་བའི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་བྱ། དམངས་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་མི་བྱ། རྒྱལ་རིགས་དང ། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་བྱ། དམངས་རིགས་དང ། གདོལ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མི་དྲན་ལ། གང་ཟག་འདི་ནི་ཆེའོ། །གང་ཟག་འདི་ནི་ཆུང་ངོ་ཞེས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་དང ། གང་ཟག་འདིའི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་བྱ། གང་ཟག་འདིའི་རྗེས་སུ་ནི་འབྲང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཡང་མེད་ཀྱི། མཽད་གལ་གང་གིས་ང་སྔར་བོས་པའི་རྗེས་སུ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་གང་གིས་ཆོས་བཞིན་གྱི་བྱ་བ་དག་ང་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ལས་ནུས་བཞིན་དུ་མ་བྱས་པ་ཡོད་པར་ནམ་ཡང་མི་དྲན་ནོ། །མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དག་ངེས་པར་མཐར་མ་ཕྱིན་པ་འམ། དགེ་བའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་གང་ཡང་མཐར་མ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་མི་དྲན་ནོ། །མདོར་ན་ངས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ནམ་ཡང་ལུས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་ཡང་མེད་ན་ནོར་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་དག་ལ་འདི་ནི
81.244b
བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་ནོ་སྙམ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་མེད་ཀྱང་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་གིས་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པར་ཟད་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་དག་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་དངོས་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་འདི་ལ་བདག་གི་སྐལ་བ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སྐལ་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །མཽད་གལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཀྱང ། བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བདག་ཀྱང་སྐལ་བ་ཡོད། སེམས་ཅན་ཡང་བསྐལ་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཀྱི། ལོངས་སྤྱོད་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པས་བདག་ལ་བསྐལ་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །མཽད་གལ་ངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་མེད། ཡོངས་སུ་སྡུད་ཅིང་ལེན་པར་ཡང་མི་བྱས་པས་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ལ་མོས་པར་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་དང་དུ་ལེན་པ་ལ་མོས་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པར་བྱེད་ཀྱི། ཡོད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པར་བྱེད་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་མོས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གཟོད་མ་ནས་མེད་པ་ཉིད་ལ་མོས་པར་བྱེད་ཀྱི། བཟོད་མ་ནས་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་མོས་པར་མི་བྱེད་དོ། །མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། ངས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཚེ་རབས་བརྒྱ་སྟོང་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དུ་མཚན་མོ་མུན་པའི་ནང་ན་རང་གི་ལུས་ལ་མེས་སྤར་ནས་ལམ་སྟོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྣང་བར་བྱས་ཏེ་ལམ་བསྟན་ཏོ། །མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། ངས
81.245a
སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཚེ་རབས་བརྒྱ་སྟོང་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དུ་ཤ་ཟ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རང་གི་ཤ་བཅད་ནས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་ངོ ། །མཽད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། ངས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཚེ་རབས་བརྒྱ་སྟོང་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དུ་ཁྲག་འཐུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལུས་ལས་ཁྲག་ཕྱུང་སྟེ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་རབ་ཏུ་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །མཽད་གལ་མདོར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ནོར་རྫས་སམ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཅིང་ཡང་རུང་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནམ་ཡང་ཕངས་ཤིང་སེར་སྣ་བྱས་མ་མྱོང་སྟེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བ་མེད་པ། གནོད་པ་མེད་པ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནང་བ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་ངས་ཡུན་རིང་པོར་བརྟགས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བའི་བསམ་པར་རབ་ཏུ་སྐྱེད་ནས་བཏང་ངོ ། །གཞན་ཡང་མོད་གལ་ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། །འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཚོང་དཔོན་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཞུགས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ལེན་དུ་སོང་བ་ལས་བདེ་བར་སླར་ལོག་སྟེ་རང་གི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་ཏེ་ཁྱིམ་གྱི་སྒོར་ཕྱིན་པ་དང ། དེའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་ན་གནས་པའི་སློངས་མོ་བ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་དེའི་མདུན་དུ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལེགས་པར་རྙེད་པ་བདེ་བར་བྱོན་ཏམ། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་བདག་ཅག་སློང་བ་མཆིས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནང་བར་གྱུར་ན་བདག་ཅག་བསླང་བར་འཚལ་ལོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་ལེགས་པར་རྙེད་པས་སློངས་མོ་པ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཁྱེད་སླངས་ཤིག་དང ། བདག་ལ་ཅི་བདོག་པ་ཕངས་པ
81.245b
མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་སློངས་མོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནས་རྙེད་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་བདག་ཅག་ལ་བྱིན་ཅིག་དང ། དེས་ན་བདག་ཅག་རབ་ཏུ་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་ལེགས་པར་རྙེད་པས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གཅིག་ཅིག་ཀྱང་གསེར་སྲང་བརྒྱད་སྟོང་དུ་མ་རི་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་སྙེད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སློངས་མོ་པ་རྣམས་ལ་བྱིན་ཏེ། མཽད་གལ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་དེས་དེ་ལྟར་ནོར་མང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ལ་གྱུར་བའམ། འགྱོད་པར་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ལེགས་པར་རྙེད་པས་རིན་པོ་ཆེ་མང་པོ་སློངས་མོ་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་ཁྱིམ་དུ་ཡང་མ་ཞུགས་པར་སླར་ལོགས་སྟེ་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ལེན་དུ་སོང་བ་ལ་སྔ་མ་པས་ཕྱེད་འགྱུར་ཀྱིས་བཟང་བའི་རིན་པོ་ཆེ་མང་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། ལོ་བརྒྱད་བཅུ་འདས་ནས་སླར་རང་གི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་ལས་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་བྱས་པའི་མི་དག་ཅིག་གཤེད་མ་པས་གཟུང་སྟེ་བཅིངས་ནས་མི་སྙན་པའི་སྒྲ་བསྒྲགས་པའི་རྔ་ཡང་བརྡུངས། ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་རྣམས་སུ་བསྒྲགས་པ་ཡང་བྱས་ནས་གསད་པའི་གནས་སུ་ཁྲིད་ནས་གསད་པར་བྱས་པ་ལས། དེའི་ཚེ་གསད་པ་ལ་ཐུག་པ་དེ་དག་གིས་རྒྱང་ནས་ལེགས་པར་རྙེད་པ་མཐོང་བ་དང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚོང་དཔོན་བདག་ཅག་ལ་མི་འཇིགས་པ་བྱིན་ཅིག་།བདག་ཅག་གསད་པའི་ཉེས་པ་ལས་སྐྱོབས་ལ་བདག་ཅག་ལ་སྲོག་བྱིན་ཅིག་།ཁྱོད་ནི་སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལགས་སོ། །ལེགས་པར་རྙེད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཐོས་པ་དང་གསད་པ་ལ་ཐུག་པ་དེ་དག་ལ་ཀྱཻ་ཁྱེད་ལ་འཇིགས་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཁྱེད་གསད་པའི་ཉེས་པ་ལས་བསྐྱབ
81.246a
བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་གཤེད་མ་པ་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་རེ་རེ་ལ་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གསེར་སྲང་བྱེ་བ་རི་བ་རེ་རེ་བྱིན་ནས་ཁྱེད་ཅག་དེང་བདག་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་དུ་སླར་མ་འོངས་ཀྱི་བར་དུ་སྐད་ཅིག་སྡོད་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ལེགས་པར་རྙེད་པ་མྱུར་ཞིང་རིངས་པར་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བདག་ནི་རིན་པོ་ཆེ་བཟང་པོ་དག་གིས་མི་འདི་དག་གི་སྲོག་མཇལ་བར་འཚལ་ལོ། །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་རྙེད་པ་མི་འདི་དག་གི་ཉེས་པ་ནི་གཏང་དུ་མི་རུང་བས་བཙོན་དུ་མི་རུང་ངོ ། །གལ་ཏེ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཉོ་བར་འདོད་ན་ཁྱོད་ལ་ནོར་ཅི་བདོག་པ་ཟད་པར་ང་ལ་བྱིན་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཤི་བར་ཁས་ལེན་ན་གདོད་གཏང་ངོ ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་ལེགས་པར་རྙེད་པས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་པ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ནས་བདག་ནི་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས་སྨོན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏེ་མི་འདི་དག་གི་སྐྱབས་བྱས་པར་གྱུར་པ་ནི་བདག་གི་ཡིད་ཚིམ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དེ་ནས་ལེགས་པར་རྙེད་པས་མི་དེ་དག་བསྐྱབས་ཏེ་གསད་པའི་ཉེས་པ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་ན་ནོར་ཅིག་བདོག་པ་དང ། རྒྱལ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནས་ཐོབ་པའི་ནོར་བུ་རིན་པ་ཆེ་གསེར་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ཆད་མེད་པ་རྣམས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕུལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མི་དེ་དག་གཏང་དུ་གསོལ། བདག་ལ་ནོར་ཅི་མཆིས་པ་ནི་བས་པར་འདིར་མཆིས་ལགས་སོ། །རྒྱལ་པོས་ནོར་རྣམས་བླངས་ནས་གཤེད་མ་པ་དག་ལ་བསྒོ་བ། ལེགས་པར་རྙེད་པ་འདི་ཁྲིད་ལ་སོང་ཅིག་།ལྷ་དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་མཉན་ནས་ལེགས་པར་རྙེད་པ་བཅིངས་ཏེ་གསད་པའི་གནས་སུ་ཁྲིད་ནས་ལག་པ་གཡས་པ་བཏེག་སྟེ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ལ་མཚོན
81.246b
གདབ་པར་གཟས་པ་ལས་ལག་པ་རེངས་ནས་གདབ་ཏུ་མ་བཏུབ་པ་དང ། སྐྲག་ཅིང་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ནས་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཁྲིད་དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་དངོས་པོ་འདི་ཞིབ་ཏུ་གསོལ་ཏོ། །མཽད་གལ་རྒྱལ་པོས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་བདག་ཉིད་མཚོན་ཐོགས་ཏེ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་གསད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་མཚོན་བཏེག་སྟེ་གདབ་པར་གཟས་པ་ལས། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་དེའི་ལག་པ་གཉིས་ལ་ལྷུང་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་སྐད་ངན་ཕྱུང་སྟེ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་སོ། མཽད་གལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཚོང་དཔོན་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་ང་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ལྷས་བྱིན་བླུན་པོ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཡང་ལྷས་བྱིན་གྱིས་ངའི་སྲོག་འཕྲོག་པར་བྱས་པ་ལས་དབྲོག་པར་མ་ནུས་སོ། །དེང་ང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་ཡང་ངའི་སྲོག་འཕྲོག་པར་བྱས་པ་ལས་དབྲོག་པར་མ་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནོད་པ་བྱ་བར་མི་ནུས་ན་ལྷས་བྱིན་བླུན་པོས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པས་སོ། །ལྷས་བྱིན་ནི་ད་ལྟར་ཡང་གྲོགས་པོ་མ་རུངས་པ་བསྡུས་ནས་ང་ལ་གསོད་པར་ཡང་འདོད་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཐབས་ཀྱིས་ང་གསོད་པར་འདོད་པས་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་དང་མཐུ་སྟོབས་ཉམས་ནས་གསོན་པོར་ལུས་འདི་དང་བཅས་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མནར་མེད་པར་ལྷུང་བར་གྱུར་ཏོ། །མཽད་གལ་ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་ལྷས་བྱིན་ལྟ་བུར
81.247a
ཕན་བཏགས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན་ལྷས་བྱིན་ནི་བྱས་པ་དྲིན་དུ་མི་གཟོའོ། །ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕ་མ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མཽད་གལ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་གངས་རིའི་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་ན་གླང་པོ་ཆེ་ལྔ་བརྒྱ་ཞིག་གནས་ཏེ། དེའི་ནང་ན་གླང་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་བདག་པོར་གྱུར་པ། བྱད་བཞིན་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ། སྟོབས་པོ་ཆེ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེའི་ཚེ་གླང་པོ་ཆེ་མང་པོ་རྣམས་རི་སྲང་ཉམ་ང་ཞིང་དོག་པ་ལམ་གཅིག་ལས་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་མཚན་མོ་གནས་པར་གྱུར་པ་རྔོན་པས་མཐོང་ནས་མཚན་ཐོག་ཐག་ལ་མཉམ་ང་བ་དེར་རླུབས་ཆེན་པོ་བརྐོས་ནས། འདི་སྙམ་དུ་གླང་པོ་ཆེ་མང་པོ་འདི་དག་ནི་འདིར་ལྟུང་བར་འགྱུར་བས་ཐམས་ཅད་བདག་དབང་སྟེ་བདག་གིས་དགའ་མགུར་བླང་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །མཚན་ཐོག་རླུབས་བརྐོས་ཟིན་ནས་གླང་པོ་ཆེ་མང་པོ་རྣམས་བསླན་ཏེ། ལམ་ཉམ་ང་ཞིང་རླུབས་ཡོད་པའི་སྟེང་དུ་བཏང་ངོ ། གླང་པོ་ཆེ་མང་པོ་རྣམས་འབྱུང་བར་བྱས་པ་ལས་རླུབས་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་མཐོང་ནས་རྒལ་བར་མ་ནུས་སོ། །མཽད་གལ་དེའི་ཚེ་གླང་པོ་ཆེའི་བདག་པོ་དེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་རླུབས་ཀྱི་སྟེང་དུ་འཕྲེད་དུ་ཉལ་ཏེ་ཟམ་པ་བྱས་ནས་གླང་པོ་ཆེ་ལྔ་བརྒྱ་རྒྱབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་བརྫིས་ནས་དེ་ལས་རྒལ་ཏེ་དོང་ངོ ། །གླང་པོ་ཆེ་མང་པོ་བཟླས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་མཆོངས་པ་བྱས་ཏེ་སོང་བ་དང ། དེའི་ཚེ་རིའི་ལྷ་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། །སྡིག་ཅན་རླུབས་ཟབ་བརྐོས་གྱུར་ཀྱང ། །དེ་ན་གླང་བདག་བློ་ལྡན་གྱིས། །
81.247b
བདག་དང་གཞན་གཉིས་བཟླས་པ་ན། །དོན་མེད་རླུབས་ཟབ་བརྐོས་པར་གྱུར། མཽད་གལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་གླང་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་བ་བྱུང་བ་དེ་གཞན་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། དེ་ནི་ང་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་གླང་པོ་ཆེ་ལྔ་བརྒྱ་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་ལྷས་བྱིན་གྱིས་གཞིག་པར་བྱས་པར་བརྩམས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྔོན་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ལྷས་བྱིན་ལ་སྩོགས་པ་དགེ་སློང་ལྔ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་ཎ་ཌ་དྲ་བ་བྱ་དང ། ཀ་ཏ་མོར་ཀ་ཏི་ཤ་དང ། རྒྱ་མཚོས་བྱིན་དང ། ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། མཽད་གལ་ངས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྟགས་པར་སེམས་ཅན་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་རྣམས་མཐོང་བར་གྱུར་ན་དེ་དག་ལ་མི་འཇིགས་པ་བྱིན་ནོ། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་དག་མཐོང་ན་བདེ་བ་བྱིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དབུལ་ཕོངས་པ་དག་ལ་ནི་ཟང་ཟིང་ཡོངས་སུ་བཏང་ངོ ། །སེམས་ཅན་གང་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དག་ལ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་ནད་ཀྱིས་གཟིར་བ་དག་ལ་ནི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་བསལ་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་ངོ ། །སེམས་ཅན་གང་ཤ་ཟ་ཞིང་ཁྲག་འཐུང་བ་དག་ལ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཤ་དང་ཁྲག་གིས་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །མཽད་གལ་ངས་ནི་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བྱས་པས་ངས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལེ་ལོ་དང་སྙོམ་ལས་མེད་པར་བྱས་ཏེ། མཽད་གལ་ངས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་བར་གྱི་བདེན་ཚིག་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལེ་ལོ་དང་སྙོམ་ལས་ཀྱི་བར་ཆད་བྱས་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར
81.248a
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མཽད་གལ་ང་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ལ། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། །། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་འཁོར་འདུས་པ་དེ་ཉིད་དུ་དགེ་སློང་གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་འདུས་ཏེ་འདུག་པར་གྱུར་དེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་དཀའ་བ་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཐོས་པས་ལུས་ཀྱི་སྤུ་ཡང་ལྡང་ཞིང་མཆི་མ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེང་བདག་གིས་དངོས་པོ་ཞིག་ཞུ་བར་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ངས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཛད་པའི་ཚེ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ལ། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་གསུངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དང་པོ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་ཐུགས་དམ་བཞེས་པ་ལགས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་དམ་པ་ཞེས་པ་ལགས་པར་གྱུར་ན་ད་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་མཛད་པའི་སེམས་ཅན་ད་དུང་མ་པས་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་མཆིས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཁྱེད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་སྔོན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་ཐུགས་དམ་པ་ཞེས་སོ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ད་དུང་མ་ཟད་པར་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒོལ་བ་ཞིག་མཆིས་པར་གྱུར་ན། དེ་ལ་ཇི་སྐད་དུ་ལན་གདབ་པར
81.248b
བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་དེ་སྐད་དུ་རྒོལ་བར་གྱུར་ན་དེ་ཉིད་ལ་འདི་སྐད་དུ་དྲིས་ཤིག་།ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་སེམས་ཅན་ཡིན་པར་འདོད། དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ཉིད་ལ་སླར་འདི་སྐད་དྲིས་ཤིག་།ཅི་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་འདུས་ཤིང་ཚོགས་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་དམ། འོན་ཏེ་བྲལ་ཞིང་གྱེས་པར་གྱུར་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཡིན་པར་འདོད། དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་འདུས་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག་།ཁྱོད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདུས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡིན་ལ་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གསུངས་པ་ཡང་བྲལ་ཞིང་གྱེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ཤིང་འདུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བྲལ་ཞིང་གྱིས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་དགྱེས་པ་ཡིན་གྱི་འདུས་ཤིང་ཚོགས་པ་ལ་དགྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་ཤིང་འདུས་པ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འདོད་པས་སོ། །དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་ཉིད་སེམས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་སླར་འདི་སྐད་སྨྲོས་ཤིག་།གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་རྩཝ་དང ། ཤིང་དང ། གྱོ་མོ་དང ། རྡོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་ཉིད་སེམས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་དག་ལ་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་ཡོད་པས་སོ། །དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་དེ་དག་ལ
81.249a
སེམས་ཀྱང་མེད། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག་།གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཕུང་པོ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། ཁམས་དག་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པར་མ་གསུངས་པས་སོ། །དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལས་སེམས་ཅན་ཡོད་པར་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲོས་ཤིག་།ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་དབེན་པ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་གང་ཞིག་ལ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད་ཅེས་དྲིས་ཤིག་།དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་དོན་དམ་པ་ལ་ནི་སྒྲ་དང་ཚིག་མེད་པ། སྒྲ་དང་ཚིག་མེད་པ་ལ་ནི་ངེས་པར་ཡོད་ཅེ་འམ། མེད་ཅེས་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ཁྱེད་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པའི་དོན་དམ་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། རྣམ་པར་ངེས་པའི་དོན་དམ་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡང་མེད། སེམས་ཅན་གྱི་མིང་ཡང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་ཚིག་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཤིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲོས་ཤིག་།གཞན་ཡང་གླང་པོ་ཆེའི་ལག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལས་ཆོས་རྣམས་འགག་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། ངས་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད
81.249b
རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཇི་ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང ། རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་གང་གིས་དེ་ལྟར་ངས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ་དེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཆེད་དུ་ལས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སློང་བར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གིས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་ཆེད་དུ་ལས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མི་སློང་བ་དེས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡོད་པ་དང་སེམས་ཅན་མེད་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གླང་པོ་ཆེའི་ལག་འདི་ནི་རྟག་པར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད། དྲི་མ་ཡང་མེད། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་མེད། འོང་བ་ཡང་མེད། འགྲོ་བ་ཡང་མེད། ལམ་ཡང་མེད། ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མེད། རིང་པོ་ཡང་མེད། ཐུང་ངུ་ཡང་མེད། གྲུ་བཞི་ཡང་མེད། ཟླུམ་པོ་ཡང་མེད། དབྱིབས་ཀྱང་མེད། ཁ་དོག་ཀྱང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ནི་སྒོ་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་གིས་ཆོས་མཐོང་བའི་སྒོར་ཞུགས་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་ཅི་འགགས་པ་དང ། འགག་པ་དང ། འགག་པར་འགྱུར་བའི་འགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅིག་ཡིན་སྙམ་འམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་གང་གིས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་གྱུར་བའི་ཆོས་དེའི་སྐྱེས་པ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅིག་ཡིན་སྙམ་འམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །གླང་པོ་ཆེའི
81.250a
ལག་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འགག་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟར་ལགས་སོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་སྐུའི་མཚན་དང་ལྡན་པས་བདག་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་ནས་སླར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡང་སྐུ་འི་མཚན་ཉིད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་དྲིས་ཤིག་།ཅི་ཁྱོད་སྐུའི་མཚན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དམ། དེས་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་སྐུའི་མཚན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲོས་ཤིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་གསུང་རབ་ལས་ནི་སྐུའི་མཚན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་མ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐུའི་མཚན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་གྱོ་མོ་དང ། རྡོ་དང ། རི་དང ། ཀླུང་དང ། རྩཝ་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་གྱོ་མོ་དང ། རྡོ་དང ། རི་དང ། ཀླུང་དང ། རྩཝ་ཤིང་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་མྱི་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨོས་ཤིག་།ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་ན་ནི་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པའི་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པས་སོ། །དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་མཚན་ནི་མཚན་གྱི་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་མཚན་ཤེས་པའི
81.250b
བྲམ་ཟེས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་དེ་བདེན་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲོས་ཤིག་།གལ་ཏེ་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཁྱོད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མཁན་གྱིས་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཤོད་ཅིག་།དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང ། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་བཅཝ་བརྒྱད་དང ། ཟག་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། ལམ་དང ། བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག་།ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པས་དེང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཤོག་ཅིག་།དེ་གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་ཅི་སངས་རྒྱས་དང་མཚན་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཉིད་མཚན་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བར་ཟད་ཀྱི། །མཚན་ནི་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་ཤིག་།དེ་གལ་ཏེ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་དབྱིབས་མེད་ཅིང་ཁ་དོག་མེད་པའི་ཆོས་གཞན་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨོས་ཤིག་།དབྱིབས་མེད་ཅིང་ཁ་དོག་མེད་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་དབྱིབས་དང་བཅས་ཤིང་ཁ་དོག་དང་བཅས་པའི
81.251a
མཚན་ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་གལ་ཏེ་དབྱིབས་མེད་ཅིང་ཁ་དོག་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སངས་རྒྱས་ཤེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན། འོ་ན་ནི་གཞན་དབྱིབས་མེད་ཅིང་ཁ་དོག་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང ། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་བཅཝ་བརྒྱད་དང ། དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། ལམ་དང ། བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པར་གྱུར་པའི་རིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་རྣམས་རབ་ཏུ་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ངས་སྔོན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་མོད་ཀྱི། ང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་སེམས་ཅན་ཡང་མ་དམིགས། སེམས་ཅན་གྱི་མིང་ཡང་མ་དམིགས་པས་ང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པའི་ཚེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པའི་ཆོས་དངོས་པོ་འདི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་ཡོད། དངོས་པོ་འདི་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །དངོས་པོ་གང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གང་ཡོད། དངོས་པོ་གང་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གང་མེད་པར་གྱུར་ཅེ་ན
81.251b
འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཀྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་།སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་།རྒ་ཤིའི་རྐྱེན་གྱིས་མྱ་ངན་དང ། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང ། འཁྲུག་པ་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཤིག་པོ་འདི་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པའི་འགག་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགག་།འདུ་བྱེད་རྣམས་འགགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་།རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་འགག་།མིང་དང་གཟུགས་འགགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགག་།སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགགས་པའི་ཕྱིར་རེག་པ་འགག་།རེག་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་འགག་།ཚོར་བ་འགགས་པའི་ཕྱིར་སྲེད་པ་འགག་།སྲེད་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར་ལེན་པ་འགག་།ལེན་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་འགག་།སྲིད་པ་འགགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་འགག་།སྐྱེ་བ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རྒ་ཤི་འགག་།རྒ་ཤི་འགགས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་དང ། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང །
81.252a
ཡིད་མི་བདེ་བ་དང ། འཁྲུག་པ་རྣམས་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཤིག་པོ་འདི་དག་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ང་དེ་ལས་མིག་དང ། ཡེ་ཤེས་དང ། རིག་པ་དང ། བློ་སྐྱེས་པས་འདི་ལྟར་དབུས་དང་མཐའ་མེད་པ་དང ། འཇིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་གཞན་གང་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་བ་མེད་ཀྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པར་རྟག་ཏུ་གནས་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་གཟུགས་ཀྱང་སྟོར་བར་མི་འགྱུར་ལ། ཕ་ཚུན་འགལ་བ་ཡང་མེད། སྐྱེས་པ་ཡང་མེད། འབྱུང་བ་ཡང་མེད་དོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ང་ནི་རྟག་པར་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་པས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་ངའི་དགོངས་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ངས་ཁྱེད་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་བསྟན་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་སྟོན་པ་ཆེན་པོས་སློབ་པ་རྣམས་ལ་གང་བྱ་བའི་རིགས་པ་དེ་དག་ངས་མ་ལུས་པར་བྱས་ཟིན་པས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ནས་ཆོས
81.252b
རྣམས་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གླང་པོ་ཆེའི་ལག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་སུ་ཞིག་ལམ་སྟོན་པར་འགྱུར། ལམ་སྟོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་བཟླས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་མཆི་ན་དེ་ལ་ཇི་སྐད་དུ་ལན་གདབ་པར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གླང་པོ་ཆེའི་ལག་གལ་ཏེ་དེ་སྐད་དུ་འདྲི་བ་ཡོད་ན་དེ་འདི་སྐད་དུ་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པར་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཀུན་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་ཤིང་མཐོང་ལ། རྟགས་པར་སེམས་ཅན་བཟླ་བའི་དུས་ལས་གཞེས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཀྱང་ད་དུང་ཕན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བར་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་པས་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་བསབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ནི་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་ཆོས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཤེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ
81.253a
དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ཅིང་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་གསུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གླང་པོ་ཆེའི་ལག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལགས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་སླད་དུ་སྐུ་དང ། གསུང་དང ། ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་མཁྱེན་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་ཞིང་མཁྱེན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་མཛད་ཅིང་ཇི་ལྟར་མཛད་པ་བཞིན་དུ་གསུང་བར་གྱུར་བ་ནི་ཤིན་དུ་ངོ་མཚར་ཆེ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གླང་པོ་ཆེའི་ལག་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་ང་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ཅིང་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པར་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་སུ་ཞིག་ནོར་བ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ནས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་ལ་འགོད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་ཀུན་གྱི་སྟོན་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་སྟོན་པ་དང ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་སྤྲོས་པ་མི་མངའ་བར་ཕ་རོལ་ཏུ
81.253b
བྱོན་ནས་ད་དུང་མ་རྒལ་བ་དག་ཡོངས་སུ་ཟློས་ཤེས་ཟེར་བ་ལ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་སུ་ཞིག་སླུ་བ་མེད་ཅིང་བྱས་པའི་དྲིན་གཟོ་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་དེ་ནི་ང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གང་ལ་ལ་ཞིག་ང་ལ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ང་ནི་དང་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཚུན་ཆད་པར་ནམ་ཡང་སེམས་ལ་ལྡོག་ཅིང་གྱུར་བ་ཡང་མེད་ལ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་མོས་པར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་དྲན་ཡང་ངས་ཆོས་དེ་བསྟན་པས་ངའི་འཁོར་རྣམས་ལས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བ་དག་གཟུང་བའི་ཕྱིར་འདུན་པར་གྱུར་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་ང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་དྲང་སྲོང་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་ཤེས་རབ་གསལ་ཞིང་རྣོ་ལ་མང་དུ་ཐོས་ཤིང་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་ཆོས་ཟབ་མོའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་གཞོན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་ཞིག་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་དང་འདོད་པ་ལྔའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ལམ་བསྒོམས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ངའི་ཐད
81.254a
དུ་འོངས་པ་དང་ངས་ཆོས་བསྟན་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་རྟག་པར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་མངོན་པར་འཕགས་ནས་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དག་ཏུ་ཞུགས་ཏེ་བསོད་སྙོམས་བསླངས་ནས་ང་ལ་རིམ་གྲོ་བྱས་སོ། །ང་དེའི་ཚེ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་བདག་གིས་འདི་དག་གི་མཆོད་པ་བླང་བའི་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དྲང་སྲོང་དེ་དག་ངས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཀྱང་ངས་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་བས་ཆོས་དེ་ཐོབ་པར་བྱས་ཤིང་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ངས་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་ནས་ཆོས་དེ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་ཚེ་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་ཞིག་འོངས་ཏེ་མངོན་དུ་ལུས་བསྟན་ནས་ང་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མ་བྱེད་ཅིག་།ཁྱོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟློ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒོའོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་ངས་དེའི་ཚེ་དེ་སྐད་བསྒོ་བ་ཐོས་ལམ་བསྒོམ་པ་བཏང་བས་སེམས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་དབེན་པར་འདུག་པའི་ཚེ་དགའ་བས་ལུས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་ཅིང་རབ་ཏུ
81.254b
དགའ་བའི་སེམས་ཀྱང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་ཉིད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་ནས་གཞན་དག་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་པར་སྐུལ་བ་ཡིན། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དག་མཐོང་ནས་ཕྲག་དོག་ཀྱང་མི་བྱེད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བདག་གཅིག་པུས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ་གཞན་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དག་ལ་དུས་དུས་སུ་རྗེས་སུ་འདོམས་ཤིང་སེམས་བཟང་པོས་གཏམ་དག་སྨྲས་ནས་དེ་དག་གི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན། བདག་ཉིད་རྟག་པར་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་གཉེར་ཞིང་གཞན་དག་ལ་བསྟན་ནས་སེར་སྣ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གླང་པོ་ཆེའི་ལག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གོ་བར་བྱེད་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྟན་སེམས་ཀྱིས། །བླ་མེད་ཐེག་ལ་རབ་གནས་ཤིང ། །སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་བསྐུལ་བྱས་ནས། །ཐེག་པ་དེ་ལ་འགོད་པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱད་སྤྱོད་ཚེ། །རྟག་པར་ཕྲག་དོག་ཁོང་ཁྲོ་མེད། །ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་བྱེད་པས། །དགའ་བའི་སེམས་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་སྡིག་སྤྱོད་མཐོང་གྱུར་ན། །དུས་སུ་རྗེས་སུ་འདོམས་པར་བྱེད། །རྟག་པར་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེར་ལྡན། །ཁོང་ཁྲོ་དག་ནི
81.255a
མེད་པ་ཡིན། །རྟག་པར་ནན་ཏན་ཆོས་གཉེར་ནས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྤེལ་བར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཆར་ནི་རླན་བྱེད་ལྟར། ཆོས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད། །ཆོས་བཞི་འདི་དག་གང་སྤྱོད་པ། །ཁྱོད་ནི་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་འགྱུར་བས། །ཐེ་ཚོམ་སེམས་ནི་མ་སྐྱེད་ཅེས། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གོ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ཐོས་ནས། །ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་སྐྱེད་པར་བྱེད། །དངོས་པོ་འདི་ནི་ངེས་བདེན་པས། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ངེས་འགྲུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི། །བརྩོན་འགྲུས་དང་ནི་སྨོན་ལམ་དང ། །དྲན་པ་དང་ནི་ཤེས་རབ་དག་།བདག་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་བྱུང་གྱུར་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི། །འདི་འདྲའི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པར་འགྱུར། །གང་ཟག་ཆེན་པོས་བཀུར་འགྱུར་ཞིང ། །རྒྱལ་པོ་བློན་པོ་དམངས་རྣམས་ཀྱང ། །ཐམས་ཅད་སེམས་ནི་རབ་དགའ་ཞིང ། །ལམ་ལྡན་ཡིན་པར་རིག་པར་འགྱུར། །བསྟན་བཅོས་གཙུག་ལག་ཚིག་དང་དོན། །ཚིག་འབྲུ་ཚིགས་བཅད་རྩིས་དང་གྲངས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལེགས་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་ཤེས་རབ་ལྡན། །བྱ་བ་སྟོབས་ལ་མི་ལྟོས་པར། །ཐབས་དང་ལྡན་པ་འབའ་ཤིག་གིས། །ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ནུས། །དགྲ་རྣམས་རབ་ཏུ་གདུལ་བ་ཡང ། །ལུས་ཀྱི་ཞོ་ཤ་མི་ལྟོས་པར། །ཤེས་རབ་སྟོབས་ནི་འབའ་ཤིག་གིས། །རང་གི་སེམས་ནི་འདུལ་བར་བྱེད། །སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་སྐྱེས་པས་ན། །རྒྱལ་པོ་བློན་པོ་དམངས་རྣམས་ཀྱང ། །ངོ་མཚར་ཆེ་ཞེས་བསྔགས་པར་འགྱུར། །ལྷ་རྣམས་ཀུན་ཀྱང་སྨྲ་བས་ན། །དེ་ཡི་ཡ་མཚན་ཀུན་གྱིས་རིག་།ཅི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་ཅེ་ན། །བདག་སེམས་ཤེས་ཞེས་སེམས་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ
81.255b
དེ་རྟག་ཏུ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་ན། །དེར་སོང་ཆོས་ནི་རབ་ཞུས་ནས། །སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེར་ཕན་ཡང་འདོགས། །སངས་རྒྱས་ཞུས་ལན་གསུངས་པས་ན། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་ཆད་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཕན་འདོགས་པས། །ཐམས་ཅད་དགའ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་རྫུ་འཕྲུལ་མཐུ་བསྟན་ནས། །སངས་རྒྱས་འགྱུར་བར་ལུང་སྟོན་པས། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ། །སེམས་ནི་དགའ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཤིན་དུ་འཕངས་པའི་ནོར་རྣམས་དང ། །ཕྱི་ནང་ཀུན་ལ་ཆགས་མེད་པས། །དེ་ཕྱིར་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ཡིས། །བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པར་ཤེས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡི། །བཟོད་པ་གྱ་ནོམ་ཐོབ་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ཡིས། །བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པར་ཤེས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་གནས་ཤིང ། །ཆོས་བརྟན་མི་རུང་རིག་པས་ན། །དེ་འདྲའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །ལུས་ནི་མཁའ་ལ་འཕགས་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ནང་མི་གནས། །ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་འདས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་བཟོད་པ་བླ་མེད་ཐོབ། །ཡུན་རིངས་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེས་ཡིས། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སེམས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་བསོད་ནམས་དེ་ཡི་དབང ། །སངས་རྒྱས་ཚད་མེད་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ལུས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀུན། །སངས་རྒྱས་སྐུ་དང་ཁྱད་པར་མེད། །དེ་འདྲའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ནི། །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འཕེལ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ལ། །སུ་ཞིག་རྗེས་སུ་སློབ་མི་བྱེད། །རབ་བརྟན་དམ་ཆོས་གང་གནས་པ། །འདི་འདྲའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་ལམ་ནི་གཉེར་བ་དག་།རྟག་པར་ནན་ཏན་ཆོས་གཉེར་བྱ། །ཆོས་ཀྱིས་བདག་གི་ཁེ་བཙལ་ནས། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ཕན་གདགས་བྱ། །བརྒལ་བའི་ལན་གདབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའོ།། །།
81.256a
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདས་པའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཤིན་དུ་བརྟན་པར་གནས་པར་གྱུར་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་གཉེར་ཆོས་ནི་གང་ཐོབ་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལམ་གཞི་ཡིན། །རྟག་ཏུ་ཆོས་ལ་གང་བརྩོན་པ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤོང་བར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་ཡང་དག་ལམ་སྤྱོད་པ། །ལོག་པའི་ལམ་ནི་སྤོང་བར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་རྟག་བསྟེན་པ། །དེ་ནི་ལམ་ལ་བསྟན་པར་འགྱུར། །དེས་ན་མི་ཁོམ་རྣམས་སྤངས་ནས། །ཁོམ་ལྡན་དག་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཁོམ་ལྡན་གནས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཆུད་མི་ཟ། །གནས་གཉིས་སུ་ནི་མཆོག་ཏུ་བཅུན། །ཁ་དོག་གཟུགས་ནི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །གཡོག་འཁོར་དག་ནི་ཕུན་ཚོགས་ཤིང ། །ཐམས་ཅད་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །བརྟེན་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ནི། །ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནས། །བརྩོན་འགྲུས་ཕྱོགས་ལ་རབ་གནས་ཤིང ། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་འཕེལ་བར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །གཙོ་མཆོག་དག་ནི་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱིས་མཆོག་གྱུར་པས། །དོན་རིག་འཇིགས་པ་ཅི་ཡང་མེད། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་གྱ་ནོམ་པ་དག་ལ་སུ་ཞིག་སློབ་པར་བགྱིད་དེ། བདག་ཅག་ནི་སྔོན་དང་པོ
81.256b
ནས་ལེ་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ལ་རེ་བ་མ་མཆིས་ཤིང་བདག་ཅག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་མ་མཆིས་པ་ན། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་བདག་ཉིད་ངེས་པར་བྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ་སྙམ་སེམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་དེང་སླན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གཟེང་སྟོད་ཅིང་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དགོད་པར་བགྱིད་ལགས་སོ། །དེའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་མཛད་པ་ལགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཆེད་དུ་རྟག་པར་དེ་ལྟ་བུའི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་དངོས་པོ་ཤ་སྟག་མཛད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མ་མཆིས་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་བས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བུའི་ཤིན་དུ་དཀའ་བའི་དངོས་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་གྱུར་བ་འབའ་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཤིན་དུ་དཀའ་བའི་དངོས་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཚད་མ་མཆིས། དཔག་ཏུ་མ་མཆིས། གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་སྤྱད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུའི་ཤིན་དུ་དཀའ་བའི་དངོས་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱད་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཟིར་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟླ་བར་བགྱིད་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་བླ་ན་མེད་པ
81.257a
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང ། དཀའ་བའི་དངོས་པོ་ཆེན་པོ་ཤིན་དུ་ཟབ་པ། ཤིན་དུ་དཀའ་བ། ཚད་མེད། དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དང ། འཁོར་བཞི་པོ་རྣམས་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། གླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་ཡིད་ཆེས་པས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོའི་ལེའུ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། །།འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལེའུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལས་གང་པོས་ཞུས་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བདུན་པ་རྫོགས་སོ།། ! ། །།