rKTs


J314

(e-text produced by ADARSHA)

see text in transliteration
80.302a
།།འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལེའུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལས་ལེའུ་བཅཝ་ལྔ་པ་སྟེ། འཇམ་དཔའ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྟན་པ། བམ་པོ་དང་པོ། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་མཉྫྱུ་ཤྲཱི་བུད་དྷ་ཀྵེ་ཏྲ་གུ་ཎ་བྱུ་ཧ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས
80.302b
གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། བྱམས་པ་དང ། འཇམ་དཔལ་དང ། ངན་སོང་སེལ་དང ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང ། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤ་སྟག་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང ། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཚངས་པ་བཞི་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཐག་ཟངས་རིས་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྟོབས་ཅན་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ཕྲག་རྩུབ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་རབ་དགའ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་བཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཡོག་ལྷ་མ་ཡིན་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པ་དང་ཐབས་གཅིག་གོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང ། ཉེ་དགའ་བོ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆུ་ལྷ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཟི་ཅན་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ས་འཛིན་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རི་བོ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཟླ་བའི་བླ་མ་ལ་སོགས་པ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང །
80.303a
རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་དང ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་དང ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཡོག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་དང་བཅས་པ་དག་དང ། གནོད་སྦྱིན་ཀུམ་བྷི་ར་དང ། འབྲོག་གནས་དང ། ཁབ་སྤུ་དང ། ཡིད་བཟངས་དང ། བློ་གྲོས་བཟང་པོ་དང ། དབྱིབས་བཟངས་དང ། ཀུན་ནས་ཁ་དང ། གནོད་སྦྱིན་མི་འཁྲུགས་པ་དང ། དེ་དག་དང་གནོད་སྦྱིན་གཞན་བརྒྱ་སྟོང་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་གོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་བཞུགས་ཏེ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་དག་དང ། འཁོར་བཞི་རྣམས་ཀྱིས་སྟི་སྟང་དུ་བྱས། བླ་མར་བྱས། རིམ་གྲོར་བྱས་ནས་མཆོད་ཅིང་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཟའ་བ་དང ། བཅའ་བ་དང ། མྱང་བ་དང ། ན་བཟའ་དང ། ཞལ་ཟས་དང ། གཟིམས་ཆ་དང ། སྙུན་གྱི་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་བཟང་པོ་མང་པོ་བརྙེས་སོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་གསོལ། ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་མེ་ཏོག་ཨུད་པ་ལ་དང ། ཀུ་མུ་ད་དང ། པད་མ་དཀར་པོའྀ་ཆར་ཆེན་པོ་ནི་མངོན་པར་འབེབས། སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་ནི་དཀྲོལ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་ཁྱིམ་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གཤེགས་ཏེ། འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཡང་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ
80.303b
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པས་ཞབས་གང་དང་གང་དུ་བཞག་པའི་ཞབས་བཞག་པ་དེ་དང་དེར་པད་མ་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་ཙམ་འདབ་མ་ནི་གསེར། ཆུ་བ་ནི་དངུལ། ཟེ་བ་ནི་བཻ་དཱུརྱ། ་སྙིང་པོ་ནི་ནོར་བུ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་བྱུང་སྟེ། པད་མ་དེ་དག་གི་དབུས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་པ་དག་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་དེ་དག་པད་མ་དེ་དག་དང་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ལ་ལན་བདུན་སྐོར་བ་བྱེད་ཅིང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཕན་མཛད་དེད་དཔོན་གང ། །ཡོན་གྱི་གནས་གང་དགེ་བ་རྣམས་མཛད་པ། །ཤཱཀྱ་ཁྱུ་མཆོག་བློ་ཞི་བདག་ཉིད་ཆེ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་དེ་ནི་གྲོང་དུ་གཤེགས། །ལྷ་ཡི་གནས་སུ་གང་རྣམས་རྩེན་པ་དང ། དེ་བཞིན་དགའ་དང་འཆི་ལས་ཐར་འདོད་དང ། བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་ཕམ་པར་གང་འདོད་པ། །དེས་ནི་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་མཆོད་པར་གྱིས། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་ཞིང་ཐུགས་བརྩེའི་ཕྱིར། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྤྱད་པ་རྣམ་སྤྱོད་པ། །ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ། །ཐུབ་པ་དེ་དེང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་གཤེགས་བཞེད། །ཟས་སྐོམ་དེ་བཞིན་གོས་དང་བཞོན་པ་དང ། །བུ་དང་བུ་མོ་ཆུང་མ་རྣམས་དང་ནི། །སྦྱིན་པ་དཔག་མེད་བསམ་ཡས་གང་བཏང་བ། །ཀུན་མཁྱེན་དེ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་གཤེགས། །ལག་པ་རྐང་པ་མིག་དང་རྣ་བ་དང ། །སྣ་དང་ཡན་ལག་དམ་པ་མགོ་བཏང་སྟེ། ཀུན་བཏང་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་གཏོང་ཕོད་པ། །དེས་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཆོག་བརྙེས་སོ། །སྦྱིན་དང་དུལ་དང་སྡོམ་ལ་གང་བསླབས་ཤིང ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་པ། །བཟོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྡན་པ། །
80.304a
ཞི་བའི་ཐུགས་དེ་གྲོང་དུ་དེང་གཤེགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་བྱིང་བའི་འཇིག་རྟེན་རབ་གཟིགས་ནས། །བརྩོན་མཆོག་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་གང་སྤྱོད་ཅིང ། །བསམ་གཏན་མཐའ་ཡས་མཉམ་པ་མེད་དང་ལྡན། །ཚངས་དབྱངས་དེ་ནི་དེ་རིང་གྲོང་ཁྱེར་གཤེགས། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དེ་ཡི་ཤེས་རབ་ནི། །མཚུངས་མེད་ནམ་མཁའི་མཐའ་ལྟར་དཔག་ཏུ་མེད། །བདེ་གཤེགས་དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་གཞན་དག་ཀྱང ། །སྤྱོད་པ་དང་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སྦྱངས། །བློ་ལྡན་གང་གིས་བདུད་ཀྱི་སྡེ་བཅོམ་ཞིང ། །མི་གཡོ་གོ་འཕང་མྱ་ངན་མེད་པ་བརྙེས། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཚུལ་བཞིན་རབ་བསྐོར་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དེ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གཤེགས། །མཚན་རབ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་བརྒྱན་པའི་སྐུ། །བདེ་གཤེགས་འགྱུར་བར་སུ་དག་འདོད་པ་ནི། །སྙིང་ལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞོག་སྟེ། །མཆོད་པའི་ཕྱིར་ནི་དེ་ཡི་ཐད་དུ་སོང ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་སྤང་བ་དང ། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་གཞན་ལས་རྒྱལ་འདོད་པ། །དེ་ནི་སྟོན་པའི་ཐད་དུ་ཉེར་སོང་ལ། །མཆོད་པ་རྣམས་མང་མཐའ་ཡས་མྱུར་དུ་གྱིས། །ཚངས་པ་དང་ནི་ལྷ་ཡི་དབང་ཕྱུག་དང ། །བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་སུ་འདོད་ཅིང ། །ལྷ་ཡི་བདེ་བས་རྟག་ཏུ་རྩེན་དགའ་བ། །དེ་ནི་ཐུབ་པ་མཆོད་ཕྱིར་ཉེ་བར་སོང ། །གླིང་བཞིའི་བདག་པོ་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བྱ་ཞིང ། །རིན་ཆེན་མཆོག་བདུན་རང་གིས་འཐོབ་པ་དང ། །བུ་མཆོག་སྟོང་རྣམས་ཀྱང་ནི་གང་འདོད་པ། །སེམས་ཅན་མཆོག་ལ་དེས་མྱུར་མཆོད་པ་གྱིས། ཁྱིམ་བདག་ཚོང་དཔོན་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང ། །མཛེས་པའི་གཟུགས་དང་གཡོག་འཁོར་དམ་པ་དང ། །ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བའི་མཆོག་རྣམས་གང་འདོད་པ། །དེ་ནི་དེང་སོང་ཐུབ་ལ་མཆོད་པ་གྱིས། །གང་སུ་རྣམ་པར་གྲོལ་དང་གྲོལ་བ་ཀུན། །
80.304b
ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མཆོག་ཐོས་ནས་ཏེ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་འདིར་དཀོན་གྱིས། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་དུ་ནི་དེར་མྱུར་དེང ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དག་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་གིས་བསྐུལ་ནས་སྐྱེས་པ་དང ། བུད་མེད་དང ། ཁྱེའུ་དང ། བུ་མོ་རྣམས་མེ་ཏོག་དང ། བདུག་སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྱེ་མའི་ཕུར་མ་ཐོགས། གསེར་དང ། དངུལ་གྱི་མེ་ཏོག་གི་ཕུར་མ་ཐོགས། །གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་ཐོགས། རྔ་བོ་ཆེ་དང ། དུང་དང ། རྫ་རྔ་དང ། ཁར་རྔ་དང ། པི་བང་རྒྱུད་གཅིག་པ་དང ། སྒྲ་སྙན་པ་དང ། གླིང་བུ་དང ། འཁར་དཀྲོལ་དང ། ཀིམ་པ་ལ་དང ། ན་གུ་ལ་དང ། པི་བང་ཐོགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་ཅིང་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་གཤེགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཡས་པ་སྒོའི་ཐེམ་པ་ལ་བཞག་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས། ལྷ་དང་མིའི་སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་ཡང་མ་དཀྲོལ་བར་སྒྲ་འབྱུང ། ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཡང་རབ་ཏུ་བབ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལོང་བ་རྣམས་ནི་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང ། སེམས་ཅན་འོན་པ་རྣམས་ནི་རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས། སེམས་ཅན་སྨྱོན་པ་རྣམས་ནི་དྲན་པ་ཐོབ། སེམས་ཅན་ཡིད་བྲེལ་བ་རྣམས་ནི་རྩེ་གཅིག་པ་ཐོབ། སེམས་ཅན་གཅེར་བུ་རྣམས་ནི་གོས་རྙེད། སེམས་ཅན་བཀྲེས་པ་རྣམས་ནི་ཟས་རྙེད། སེམས་ཅན་དབུལ་པོ་རྣམས་ནི་ནོར་རྙེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ན་སེམས་ཅན་གང་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གཟིར་བ་མེད་དེ། ཞེ་སྡང་གིས་མ
80.305a
ཡིན། གཏི་མུག་གིས་མ་ཡིན། ཕྲག་དོག་གིས་མ་ཡིན་སེར་སྣས་མ་ཡིན། ཁྲོ་བས་མ་ཡིན། ང་རྒྱལ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱམས་པའི་སེམས་དང ། ཕན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་ཕན་ཚུན་དུ་ཕ་མར་འདུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྐྱེས་བུའི་སེང་གེ་ཆེ། །སྟོབས་བཅུ་གྲོང་ཁྱེར་ནམ་གཤེགས་ཚེ། །དེ་ཡི་མོད་ལ་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །བདེ་བ་རྒྱ་ཆེན་དྲི་མེད་ཐོབ། །ལོང་བའི་མིག་རྣམས་མཐོང་བར་གྱུར། །འོན་པ་ཐོས་པའི་མཐུ་ཡང་སྐྱེས། །སྨྱོས་པ་དག་ནི་དྲན་པ་རྙེད། །ཡིད་བྲེལ་རྩེ་གཅིག་དེ་བཞིན་ནོ། །གཅེར་བུ་དག་ནི་གོས་རྙེད་དེ། །བཀྲེས་པ་བདག་གིས་ཟས་ཐོབ་བོ། །སྐྱེས་བུ་གང་སུ་དབུལ་པོ་ཡང ། །དགའ་བར་ནོར་རྣམས་རྙེད་པར་གྱུར། །ལྷ་རྣམས་བྱེ་བ་མང་པོ་ཡང ། །མཁའ་ལ་གནས་ཤིང་སྟོབས་རབ་མཆོད། །སྨྲ་བའི་སེང་གེ་མཆོད་པའི་ཕྱིར། །མེ་ཏོག་ཆར་ཡང་རབ་ཏུ་འབེབས། །རྔ་དང་རྫ་རྔ་སིལ་སྙན་དུང ། །ཉམས་དགའ་འབྱེད་པ་དཔག་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །གྲོང་ཁྱེར་འཇུག་ཚེ་སྒྲ་ཡང་འབྱུང ། །གྲོང་ཁྱེར་ཀུན་དུ་རབ་གཡོས་ཏེ། །དེ་ཚེ་ཉམས་དགའ་མཉམ་པར་གནས། །སྐྱེ་བོས་ངོ་མཚར་འདི་མཐོང་ནས། །དགའ་བ་ཤིན་དུ་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་ནི་མིག་ཟེར་ཞིང ། །དེ་ཚེ་ཁྲོ་བླུན་སེར་སྣ་མེད། །ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་ཉེས་པས་ཀྱང ། གཟིར་བ་དེ་ཚེ་མ་ལུས་མེད། །དགའ་བས་ཁྱབ་ཅིང་དང་བ་སྟེ། །མི་རྣམས་ཕ་མར་འདུ་ཤེས་གྱུར། །གང་ཚེ་སངས་རྒྱས་སྟོབས་བཅུ་པོ། །སྐྱེ་བོ་བདེ་ཕྱིར་གྲོང་གཤེགས་ཚེ། །མི་ཡི་མ་ཡིན་སིལ་སྙན་རྣམས། །མ་དཀྲོལ་བར་ནི་སྒྲ་ཡང་འབྱུང ། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་མིན་ལྷ་མིར་བཅས། །བདེ་གཤེགས་འོད་ཀྱིས་རྒྱས་པར་གང ། །དེ་ལྟར་གང་ཚེ་སངས་རྒྱས་ནི། །འགྲོ་ལ་ཕན་ཕྱིར་གྲོང་གཤེགས་པ། །དེ་ཚེ་ངོ་མཚར
80.305b
རྨད་འབྱུང་བ། །རྣམ་པ་མང་པོ་རབ་ཏུ་གདའ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་གཤེགས་པ་དང ། ཚོང་དཔོན་ཤིང་ས་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་སྡིག་བཅོམ་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པར་གྱུར་པ་གྲོང་བར་ཞིག་ན་འདུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡིག་བཅོམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཛེས་པ། དགའ་བར་འགྱུར་བ། དབང་པོ་ཞི་བ། ཐུགས་ཞི་བ། དུལ་བ་དང་ཞི་གནས་མཆོག་གི་ཕ་རོལ་དུ་བྱོན་པ། བསྡམས་པ། གླང་པོ་ལྟར་དབང་པོ་ཐུལ་བ། མཚོ་ལྟར་དང་སྟེ་རྙོག་པ་མེད་ཅིག་གསལ་པ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་བཅུས་སྐུ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། ཁ་དོག་བཟང་པོ་རྒྱས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་བརྒྱད་རིང་པོ་ནས་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེམས་ཤིན་དུ་དད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་སེམས་ཤིན་དུ་དད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཕྱིན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡིག་བཅོམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་དུ་དང་ལྡན་ན་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་འཚལ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡིག་བཅོམ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང ། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་འདུལ་བའི་དབང
80.306a
གི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དག་ཀྱང་ལྷགས་པར་གྱུར་ཏོ། །བར་སྣང་ལས་ཀྱང་ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་དག་གུས་པ་དང་བཅས། ཞེ་ས་དང་བཅས་པར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས། དཔའ་ཆེན་པོ་སྡིག་བཅོམ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་གཅིག་དང་ལྡན་ན་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཞིང་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་མི་དགེ་བའི་ལས་གང་ཡང་མི་སྤྱོད་པའོ། །ཅི་མི་སྤྱོད་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་མི་སྤྱོད། ཞེ་སྡང་མི་སྤྱོད། གཏི་མུག་མི་སྤྱོད། ཁྱིམ་པའི་རྟགས་ལ་སྲེད་པ་མི་སྤྱོད་དེ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་རྙེད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མི་འདོད་ཅིང་གང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བསྒྲུབ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང །
80.306b
སྐྱེ་མཆེད་དང ། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤེ་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང ། དབེན་པ་དང ། སྟོང་པ་དང ། དམིགས་པ་མེད་པ་དང ། མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་འགགས་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་མི་ཤེས་བློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་མི་རྟོག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་ཇི་ལྟར་བདག་གིས་ཆོས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་དང ། ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་གཅིག་པོ་འདི་དང་ལྡན་ན་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡིག་བཅོམ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ་དེ་དགའ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དེས་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་དུ་བར་སྣང་ལ་མངོན་པར་འཕགས་སོ། །འཁོར་དེའི་ནང་ན་སྲོག་ཆགས་ཉིས་སྟོང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུའི་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་བཞི་སྟོང
80.307a
ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གང་གི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཁ་དོག་དུ་མ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འོད་འཕྲོ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང ། སེར་པོ་དང ། དམར་པོ་དང ། དཀར་པོ་དང ། ལེབ་རྒན་དང ། ཤེལ་དང ། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་རྣམས་བྱུང་སྟེ། དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་སླར་ལོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་བོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་བླ་གྲོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ཏེ། བུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མངའ་དབང་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །འདྲེན་པ་ཁྱོད་ནི་རྒྱལ་པོའི་སྟོབས་ལ་མངའ། །ཁྱོད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འཇིག་རྟེན་གྲགས། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་འདི་བསྟན་གསུངས། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་འདས་པ་མ་ལུས་མཁྱེན། །དེ་བཞིན་མ་འོངས་མ་ལུས་རྣམས་ཀྱང་མཁྱེན། །ད་ལྟར་དག་ཀྱང་མཁྱེན་པ་མ་སྨད་པ། །ཅི་སླད་ཁྱོད་ཀྱིས་འཛུམ་པ་འདི་མཛད་གསུངས། །རབ་འབྲིང་ཐ་མའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན། །ཆགས་གྲོལ་སྲིད་པའི་འདུ་ཤེས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །མི་འདུལ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལུང་བསྟན་གསོལ། །ལྷ་རྣམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཀུན་ལྷགས་ཏེ། །སྐྱོན་མ་མཆིས་ལ་ཐལ་སྦྱར་ཕྱག་འཚལ་ཞིང ། །སྐྱེ་བོ་ཆོས་སྤྱོད་འདི་དག་ཀུན་སྡོད་ཀྱིས། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་མཚུངས་མེད་གསུང་དབྱུང་གསོལ། །
80.307b
ཁྱོད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཁྱོད་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡོང་མི་མངའ། །སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་ཀུན་མཁྱེན་པ། །ཅི་ཞིག་སླད་དུ་འཛུམ་པ་བསྟན། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་སྟོང་ལྷ་འདི་དག་།ཆོས་རྣམས་འཚལ་བའི་སླད་དུ་འདིར་ལྷགས་ཏེ། །དེ་བཞིན་དགེ་སློང་ཚོགས་ཀྱང་མང་པོ་དག་།དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉན་པར་འཚལ་བ་མཆིས། །ཁྱོད་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་ནི་སིལ་སྙན་རྣམས། །རབ་ཏུ་བཟང་ཞིང་མང་བ་བརྡུང་བར་བགྱིད། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཐེ་ཙོམ་འཚལ་བ་ཀུན། །ཐུབ་པ་དེང་འདིར་ཐེ་ཚོམ་མྱུར་བཅད་གསོལ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྡིག་བཅོམ་འདི་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་དུ་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འདུག་པ་མཐོང་ངམ། །ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྡིག་བཅོམ་འདི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་གཉིས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་རིམས་ནད་མེད་པ་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་དུལ་བའི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བར་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་དཔེར་ན་ད་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མངོན་པར་དགའ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་འདྲ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ
80.308a
དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་དུལ་བའི་དབང་ཕྱུག་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་ཡང་དེ་ལས་མི་ལྷག་མི་ཐུབ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱོགས་དེ་ནས་གཤེགས་ཏེ། མཐར་གྱིས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་ཁྱིམ་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་ནས་བྱོན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱང་སྟན་ཅི་འོས་པ་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་བཞུགས་པར་རིག་ནས་བདག་ཉིད་ལག་བདར་ཏེ། བཟའ་བ་དང ། བཅའ་བ་དང ། མྱང་བ་བཟང་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་བསྟབས་ཏེ་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །བསྟབས་ཏེ་ཚིམ་པར་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཤོས་གསོལ་བ་དང ། ལྷུང་བཟེད་བཞག་ཅིང་ཕྱག་བཅབས་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རས་བཅོས་བུའི་ཟུང་རིན་ཐང་མེད་པ་སྐུ་ལ་གསོལ་ཏོ། །སྐུ་ལ་གསོལ་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། སྟན་རན་པ་ཞིག་བླངས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ་།ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གནོད་སེམས་དང ། ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། འཆབ་པ་གང་ནས་འབྱུང་བ་ལགས། །མི་ཤེས་པ་ཅི་ལས་སྐྱེ་བ་ལགས། མི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འགག་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ངར་འཛིན་པ་དང ། །ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་ལས་གནོད་སེམས་དང ། ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། འཆབ་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་གནས་པས་ཡོན་ཏན་དང ། ཉེས་པ
80.308b
མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་ཤེས་པ་འམ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་གནས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་གར་ཡང་འགྲོ་བ་དང ། གང་ནས་འོང་བར་མི་གདགས་པ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གང་གར་ཡང་མི་འགྲོ། གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་བ་དེ་ལ་ཆོས་གང་ཡང་འགྲོ་བ་འམ་འོང་བ་མེད་དོ། །གང་ལ་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད། འགག་པ་མེད་དོ། །གང་མི་སྐྱེ་མི་འགགས་པ་དེ་ཤེས་པ་མེད་དོ། །ཤེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བར་མི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངེས་པར་འབྱུང་བ་འམ། ངེས་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་འམ། ངེས་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བར་སྐབས་འདི་ཁོ་ནར་འགུམ་པའི་དུས་བགྱིས་པར་གྱུར་ན་ནི་བདག་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ཡང་དག་པར་བསྟན། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་།ཡང་དག་པར་གཟེང་སྟོད། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་མཛད་ནས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་ནས་ཕྱི་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་འདུ་བར་འགྱུར་བ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟས་ཕྱིས་ལེན་པ་སྤངས་ཏེ། ལྷུང་བཟེད་དང ། ཆོས་གོས་བཞག་ནས་ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པའི་ཕྱིར་གནས་ཁང
80.309a
དུ་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་བཞེངས་ནས་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་ཏེ་བྱོན་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་གཞན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ནས་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ག་ལ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཡང་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་ལངས་ཏེ། ལྷའི་བུ་བཞི་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ཡང་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར
80.309b
ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ག་ལ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ། ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ནས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་རིའི་རྒྱལ་པོ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ག་ལ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་གྲོང་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྡིག་བཅོམ་གྱིས་གང་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ལ་བརྩམས་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཞུས་པ་དེའི་ལན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་ཙམ་ཞིག་བཀའ་སྩལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང ། བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་ཕམ་པར་བགྱིད་པ་དང ། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཚར་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང ། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས
80.310a
པར་འགྱུར་བ་དང ། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་སྐོར་བར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས། གྲངས་མ་མཆིས་པའི་དོན་བགྱིད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཆོས་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་འདི་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འདུས་ཤིང་མཆིས་པ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་ནས་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་གྱིས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དག་མཆིས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་ན་འཁོར་འདི་ལྟ་བུ་ནི་མི་མཛེས་ཀྱིས་ངས་ཇི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་དུ་ཕྱོགས་རེ་རེར་ཡང་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་བཀྱེ་ལ། འོད་ཟེར་རེ་རེས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ཏུ་ཉི་མ་དང ། ཟླ་བའི་འོད་ཀྱང་མི་སྣང་ཞིང་དེ་དག་འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཕྱིར་མིག་གིས་དབང་པོ་ལ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཀྱང་མི་མངོན། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། ནོར་བུ་དང ། གློག་དང ། མེ་དང ། སྐར་མའི་གཟུགས་དང ། སེམས་ཅན་གཞན་གང་གི་འོད་ཀྱང་མི་མངོན་པར་འགྱུར་བ་དང ། གང་ཕྱོགས་བཅུའི
80.310b
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་ཁོར་ཡུག་དང ། ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་དང ། བཏང་ཟུང་དང ། བཏང་ཟུང་ཆེན་པོ་དང ། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང ། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་རིའི་རྒྱལ་པོ་ནག་པོ་དག་དང ། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་རི་ནག་པོ་དག་དང ། རྩིག་པ་དང ། ཤིང་དང ། ནགས་ཚལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་ཐལ་བྱུང་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་ཟེར་བཀྱེ་ནས་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་མཛད་པ་དང ། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེས་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་སྒྲས་གོ་བར་གྱུར་ཏོ།། ཡང་དེའི་ཚེ་ན་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞིའི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ནས་འོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔལ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟ་ཡང་བཞུགས་ཏེ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཡང་མི་གྲག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འབའ་ཤིག་གིས་ཡོངས་སུ་གང་ངོ ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་རེ་རེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བརྒྱ་ཡོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཤེས་བྱ་བ་ཞིག་གནས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ
80.311a
དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་གྱིས་བསྐོར་ཅིང་ཆོས་སྟོན་པའི་སྤྱན་སྔ་ན་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་དུ་བར་སྣང་ལ་འཕགས་ཏེ། ལུས་མི་སྣང་བར་གང་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་གཟུངས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲ་ཙམ་མོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རིགས་ཀྱི་བུ་འདིའི་ལུས་མི་སྣང་མོད་ཀྱི། བཤད་པ་ཡང་གྲག་ལ་སྒྲ་ཡང་འབྱིན་ཏེ། གཟུགས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་མི་སྣང་ངོ ། །སྒྲ་ཇི་ལྟ་བར་གཟུགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་བཟོད་པ་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཆོས་འཕགས་ཤེས་བྱའོ།། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འཕགས་དེས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་མཐོང ། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་ཏེ། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་འདི་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཞིང་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཡང་གདའ་བ་འདིའི་རྒྱུ་གང་ལགས་རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྣང་བ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་ཆད་མ་མཐོང་ངོ ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དཔལ
80.311b
བརྩེགས་རྒྱལ་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞིའི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་བཞུགས་ཏེ་འཚོའོ་གཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་གང་འདི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཚད་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་དག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྡུ་བ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་བསྒྲག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་ཟེར་འདི་དག་བཏང་སྟེ་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ལ་བལྟ་བ་དང ། ཕྱག་བགྱི་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དེ་དག་ལ་ཡང་བལྟ་བ་དང ། ཆོས་དེ་ཡང་ཉན་དུ་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེའི་དུས་ལ་དབབ་པར་ཤེས་ན་སོང་ཤིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཁྲི་སུམ་སྟོང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་པོ་ཆེས་ལག་པ་བསྐུམ་པ་ལས་བརྐྱང་བ་དང ། བརྐྱང་བ་ལས་བསྐུམ
80.312a
པ་ཙམ་གྱིས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་གནས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འཕགས་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་མེ་ཏོག་གི་ཚོགས་ཆེན་པོ་པུས་ནུབ་ཙམ་དུ་གང་བར་གྱུར་རོ། སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་གི་སྒྲ་ཡང་བྱུང་ངོ ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་བསྒྲེང་བས་ཀྱང་ལེགས་པར་བརྒྱན་ཏོ། །སྤོས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་བདུགས་ཏེ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱུང་བའི་པད་མ་དག་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ་ཡང་དེའི་ཚེ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གང་གཱའི་ཀླུང་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྡུལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟ་ཡང
80.312b
བཞུགས་ཏེ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་མེད་དོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ལག་པ་གཡས་པ་བརྐྱང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཇི་སྙེད་ཏུ་འདོད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་སྙེད་ལག་གིས་བྱུགས་ནས་ལག་པ་དེ་ལས་སངས་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ ། །ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲ་དང ། དགེ་འདུན་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ ། སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང ། དགའ་བ་དང ། བཏང་སྙོམས་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ ། །དེ་དག་དང་གཞན་ཡང་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་མཐོང ། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེ་ཡང་ཐོས་ཏེ། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ་།ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་བཅོམ་ལྡན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེ་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་འདི་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཞིང་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཡང
80.313a
གདའ་བ་འདིའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གང་གཱའི་ཀླུང་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞིས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་གང་འདི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་དག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྡུ་བ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་བསྒྲགས་པའི་ཕྱིར་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་འདི་དག་རབ་ཏུ་བཀྱེ་ཞིང་གསུང་གསལ་བའི་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པར་བཞེད་དེ། དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ལ་བལྟ་བ་དང ། ཕྱག་བགྱི་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དེ་ལ་ཡང་བལྟ་བ་དང ། ཆོས་སྟན་པ་དེ་ཡང་ཉན་དུ་མཆི་འོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེར་སོང་སྟེ་ཅི་རུང ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གིས་ཁེབས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཕྲད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེ་སྐད་ཅེས
80.313b
བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེས་དོན་གྱི་དབང་ཅི་ཞིག་གཟིགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་གཞན་དག་ཀྱང་མཆིས་བཞིན་དུ་དེ་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ངན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེས་ང་ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ངན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པར་གྱུར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ལ་ལྟ་བ་དང ། ཕྱག་བགྱི་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་མཆིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ་དེ་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ངན་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་དཀའ་བ་མཛད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འདི་ལྟ་བུ་ནི་འབྱུང་བར་དཀའོ། །དེ་མཐོང་བ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའོ། །
80.314a
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ན་སོང་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་རབ་ཏུ་བསྒྲིམ་པར་གྱིས་ཤིག་།སྨྲས་པར་གྱུར་ཏ་རེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་བསྙེན་པར་དཀའོ། །དེ་ན་སེམས་ཅན་གཞན་དེ་དག་ཀྱང་གཏུམ་ཞིང་ཁྲོ་བ་དག་གོ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྨྲས་པར་འགྱུར་གྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡང་མ་མཆིས། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་མ་མཆིས་ན་བདག་ཅིའི་སླད་དུ་སྨྲས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་བར་གཤེ་ཞིང་སྤྱོས་ཏེ། བསྡིགས་ཤིང་བཙོགས་ནས་བོང་བ་དང ། མཚོན་གྱིས་བཏབ་ཀྱང་བཟོད་པར་སྤྲོ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་གནོད་པར་བགྱི་བའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྱིངས་པ་དེས་རང་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཁྱེད་ལས་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་བཟོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་སྤྲོ་བ་དེ་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་དེང་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་ཚིག་དེ་སྐད་གསུངས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགུ་ཁྲི་ཉི་སྟོང་གིས་དབྱངས་གཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག
80.314b
ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་བལྟར་བཟོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་སྤྲོ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་མཆིའོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགུ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདིར་གནས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟ་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེའི་ཐད་དུ་འགྲོ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བདེ་བར་བྱ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ལག་པ་གཡས་པས་བཀབ་ནས་ལག་པ་དེ་ལས་བཟའ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བཟའ་བ་བྱུང་བ་དང ། བཏུང་བ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བཏུང་བ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་བཞོན་པ་དང ། གོས་དང ། གསེར་དང ། དངུལ་དང ། བཻ་དཱུརྱ་དང ། མུ་ཏིག་དང ། དུང་དང ། མན་ཤེལ་དང ། བྱི་རུ་དང ། སུ་དག་ཅི་འདོད་པར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ཆོས་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལགས་པ་དེ་ལས་ཆོས་ཐོས་པར་གྱུར་པ་དང ། དེ་ནས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ནད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཏབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ
80.315a
ཆེན་པོ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་བསྟན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱུང་བའི་པད་མ་དེ་དག་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གང་གཱའི་ཀླུང་དགུ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནོར་བུའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོར་བུ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནི་བཻ་དཱུརྱ་བཟང་པོ་འབའ་ཤིག་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཤིག་གིས་ཡོངས་སུ་གང་ངོ ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་རྣམས་འགྲོ་ཡང་རུང ། འོང་ཡང་རུང ། འགྲེང་ཡང་རུང ། འདུག་ཀྱང་རུང ། ལྡང་ཡང་རུང ། འཆག་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་དག་གིས་བཻདཱུརྱའི་ས་ཆེན་པོ་དེ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོར་བུ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་དེ་མཐོང་ངོ ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤིན་ཏུ་ཕྱིས་པའི་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བཞིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བཻདཱུརྱའི་ས་ཆེན་པོ་དེ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་མཐོང་ངོ ། །མཐོང་ནས་ཆོས་ཀུན་འདྲི་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་ལུང་སྟོན་ཏོ། །
80.315b
དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཐོས་ནས་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་སྤུའི་དབུས་སུ་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་གྲུབ་སྟེ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེའི་འོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་མེ་ཏོག་ཁ་ཟུམ་པ་དང ། མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་བ་ལས་ཉིན་མཚན་བགྲང་བ་མ་གཏོགས་པར་ཉི་མ་དང་ཟླ་བར་མངོན་པ་ཡང་མེད། ཉིན་མཚན་དུ་མངོན་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོར་བུ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་ཀྱིས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་མཐོང ། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེ་ཡང་ཐོས་ཏེ། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོར་བུ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་དེ་ག་བ་ལ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོར་བུ་བརྩེགས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་འདི་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཞིང་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཡང་གདའ་བ་འདིའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གང་གཱའི་ཀླུང་དགུ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང
80.316a
དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་གང་འདི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྡུ་བ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་བསྒྲག་པའི་ཕྱིར་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་འདི་དག་རབ་ཏུ་བཀྱེ་ཞིང་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ལ་བལྟ་བ་དང ། ཕྱག་བགྱི་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དེ་ཡང་བལྟ་བ་དང ། ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་ཉན་དུ་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ན་སོང་ཤིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་གནས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟ་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེའི་ཐད་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས
80.316b
དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་གང་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དང ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མེ་ཡང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་པ་དང ། སེམས་ཅན་གང་དག་བཀྲེས་པ་དང ། སྐོམ་པས་ཉེན་པ་ཡི་དགས་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་དང ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཀྲེས་པ་དང ། སྐོམ་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བ་མཆོག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་བདེ་བ་བཞིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་བདེ་བ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ནས་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་གང་ཡང་འདོད་ཆགས་སམ། ཞེ་སྡང་ངམ། གཏི་མུག་གམ། ཁྲོ་བ་འམ། ང་རྒྱལ་ལམ། འཆབ་པ་འམ། འཚིག་པ་འམ། ཕྲག་དོག་གམ། །སེར་སྣ་འམ། གཡོ་བ་འམ། ཐ་བ་འམ། གནོད་སེམས་ཀྱིས་གཟེར་བ་མེད་པ་དང ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་དང ། ཕན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་ཕན་ཚུན་ཕ་མར་འདུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི། རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ།
80.317a
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱུང་བའི་པད་མ་དེ་དག་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། ཡང་དེའི་ཚེ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་དྲུག་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྟག་ཏུ་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སཱ་ལའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཁྱིམ་པ་གོས་དཀར་པོ་གྱོན་པ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོས་ངུར་སྨིག་འཆང་བ་ཤ་སྟག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བུད་མེད་ཀྱི་མིང་ཡང་མེད་ཅིང་མངལ་གྱི་གནས་ཀྱང་མི་ཤེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོས་ངུར་སྨིག་གྱོན་ཅིང་སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་པར་རྫུས་ཏེ་འབྱུང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་དེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། བྱང་ཆུབ
80.317b
སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལ་འཇུག་པ། གཟུངས་ཀྱི་རྩ་བའི་གནས། སེམས་མི་གཡེང་བ། གཏོང་བ། རྗེས་སུ་གཏོང་བ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ། སྨོན་པ་མེད་པ་ཚོལ་པ། རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ། འདུན་པའི་བྱ་བ་རྒྱུན་ཆགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ། དེ་ལ་མངོན་པར་དད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ། དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་མེད་པ། རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་དེ་ཡང་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་གནས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་མཐོང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པར་འགྱུར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་མཐོང ། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེ་ཡང་ཐོས་ཏེ། མཐོང་ཞིང་ཐོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སཱ་ལའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོས
80.318a
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སཱ་ལའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་འདི་དང ། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་འདི་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སཱ་ལའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བ་དེས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་དྲུག་ཁྲི་སུམ་སྟོང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེས་གང་འདི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྡུ་བ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་བསྒྲག་པའི་ཕྱིར་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་ཟེར་འདི་དག་རབ་ཏུ་བཀྱེ་ཞིང་གསུང་གསལ་བའི་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་མི་མཇེད་ཅེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་ལ་མི་མཇེད། ཞེ་སྡང་ལ་མི་མཇེད། གཏི་མུག་ལ་མི་མཇེད། སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་མཇེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་མི་མཇེད་ཅེས་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལས་ལ་ལ་སྤྱོས་པ་དང ། མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་དང ། བསྡིགས་པ་དང ། བརྡེགས
80.318b
པ་བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པར་བགྱིད་པ་མཆིས་སམ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་པ་སེལ་ཏམ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་དང ། གཏི་མུག་གི་སེམས་སེལ་པ་མཆིས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལས་གང་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉུང་ངོ ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལས་ཕལ་ཆེར་ནི་གནོད་སེམས་དང ། ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་མང་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གིས་ཀུན་དུ་དཀྲིས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་མཇེད་ཅེས་བགྱི་བའི་མི་འདི་ཐོག་དུ་མ་བབ་བོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་བཟོད་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ཡང་རུང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་མི་བཟོད་པས་ན་དེའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་མཇེད་བགྱི་བའི་མི་འདི་ཐོག་ཏུ་མ་བབ་པོ། །བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ། སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པ། སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། བཟོད་པ་དང ། དུལ་བ་དང ། དེས་པ་དང ། ལྡན་པ་དག་ཡོད་དེ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱོས། བསྡིགས། མཚོན་གྱིས་བཏབ་ཀྱང་ཇི་སྙམ་མི་མཇེད་དེ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་མིང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ཡང་དེ་ན་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་སྡིག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ
80.319a
མུ་ཅོར་སྨྲ་བ། ཁྲོ་བ། གཏུམ་པ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཞོལ་བ། ངན་འགྲོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་ལ་མི་གུས་པ། ཕྲག་དོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་ངན་པ་དེ་དག་གིས་དེ་ཙམ་དུ་སྤྱོས་ཤིང་སྨད་དེ། གནོད་པར་བྱས་ཤིང་སྐུར་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྙིང་རྗེ་བས་བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་ཏེ། ས་དང་མཉམ་བའི་སེམས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་དེ་སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཀྱང་ཁེངས་པར་མི་བྱེད། སྟེ་སྟང་དུ་མ་བྱས་ཀྱང་འདུད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་སྤྱོས་ཤིང་བརྒྱད་ཀྱང་མི་རྟོག་།རྣམ་པར་མི་རྟོག་།གནོད་པར་མི་འགྱུར། མི་འཕྲོགས། མི་ཆགས། མི་སྐྱོ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་མི་མཇེད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སཱ་ལའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བ་དེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བདག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་དེ་ཙམ་དུ་དམད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་བདག་གིས་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་དང་ཤར་གྱི་མཚམས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་གིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ
80.319b
བ་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་ཏེ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་དགེ་སློང་གི་བདེ་བ་བཞིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ནོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་གིས་བརྒྱན་པ་དེར་ལོ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་བས་ནི་གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དུ་ཐ་ན་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་སྲིད་ཙམ་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ན་དེ་བས་འདི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་ན། གང་ཉིན་མཚན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་གནས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སཱ་ལའི་དབང་པོའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ལ་བལྟ་བ་དང ། ཕྱག་བགྱི་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དེ་ཡང་བལྟ་བ་དང་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་ཉན་དུ་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེའི་དུས་ལ་དབབ་པར་ཤེས་ན་སོང་ཤིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་བ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས
80.320a
མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་གནས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟ་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེའི་ཐད་དུ་འགྲོ་སྙམ་ནས། དེ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་བྱས་པས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་གཅིག་གིས་ཁེབས་པར་གྱུར་བ་དང ། རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་ལས་ཀྱང་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་འབབ་སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་ཡང་འཁྲོལ། །མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ཕྲེང་བརྒྱ་སྟོང་ཡང་མངོན་པར་འཕྱང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་བརྒྱ་སྟོང་ཡང་མངོན་པར་འཕྱང་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འདུས་པ་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་རང་གི་ལུས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྐར་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱལ་པོས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་བསྟན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱུང་བའི་པད་མ་དག་ལ་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་གྱི་བར་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང
80.320b
མཐོང ། །གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེ་ཡང་ཐོས་ནས་རང་རང་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ལྷགས་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །གང་དག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང ། དེ་མ་ཡིན་པའི་ལྷའི་བུ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་མཐོང་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེ་ཡང་ཐོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་མཛད་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་འདུས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདི་རང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དེ་དང་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་ལྷག་ཆད་མེད་ཅིང་ཁྱད་མ་ཞུགས་པར་མཐོང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུའི་ཁ་དོག་དང ། ཆུ་ཞེང་ཅི་འདྲ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྐུའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་སོ་སོ་ནས་མཐོང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཅི་འདྲ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཅི་འདྲ་བ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཀུན་སྤྱོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་འདིར་ཡང་བྱང
80.321a
ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་སོ་སོ་ནས་ཤེས་པ་དང ། བདག་ཉིད་ཀྱང་རང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་འདུག་པ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མངོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་མཐོང་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་གྲགས་པ་མཐའ་ཡས་བློ། །འཇིག་རྟེན་ལྷར་བཅས་འདིར་ནི་ལམ་མེ་སྟེ། །ཐུབ་པའི་ཐུགས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཚད་གཟུང་མི་ནུས་དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་བསམ་ཡས། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནས་རྒྱལ་སྲས་དཔག་མེད་པ། ཆོས་ཚོལ་སླད་དུ་དེ་རིང་འདིར་ལྷགས་ནས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀུན་ཀྱང་གུས་བཅས་གནས། །སྨྲ་བའི་མཆོག་གིས་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཕྱོགས་རྣམས་མ་ལུས་པར་ནི་བརྗོད་གྲགས་པ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བརྩོན་འགྲུས་ཏིང་འཛིན་བློ་རྣམས་ཀྱིས། །སེང་གེ་ལྟར་ནི་འཇིགས་མེད་ཁྱོད་མཛེས་པ། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་ཉི་མ་བཞིན་དུ་གསལ། ལྷ་དང་ཀླུ་དང་ལྷ་མིན་གསང་བ་པ། །དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་དགེ་སློང་དགེ་སློང་མ། །ཐམས་ཅད་གུས་བཅས་ཐལ་མོ་སྦྱར་གནས་ཀྱིས། །བཅོམ་ལྡན་ཕན་བཞེད་ཆོས་ནི་བཤད་དུ་གསོལ། ཁྱོད་ནི་འདས་མཁྱེན་དེ་བཞིན་མ་འོངས་དང ། ད་ལྟར་ཡང་ནི་ཤིན་དུ་ངེས་པར་མཁྱེན། །ལུས་ཅན་མོས་པ་ཇི་བཞིན་ཁྱོད་གཟིགས་ལ། །ཐེ་ཚོམ་ཆེན་པོ་སེལ་བའི་ཆོས་བཤད་གསོལ། །ཐུབ་པ་རྒྱལ་སྲས་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པས་ན། །ཞིང་རྣམས་དག་པ་རྡུལ་མེད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པ་འཐོབ་འགྱུར་པ། །དེ་ནི་འདྲེན་པས་བདག་ལ་མྱུར་བཤད་གསོལ། །ཇི་ལྟར་སེར་སྣའི་དྲི་མས་མི་གོས་ཤིང ། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་འགྱུར་བ་དང ། །བསྡིགས་པ་དང་ནི་དེ་བཞིན་སྐུར་པ་དང ། །བརྙས
80.321b
པ་དག་ཀྱང་ཐུབ་པ་ཇི་ལྟར་བཟོད། །སྡུག་བསྔལ་དུ་མས་རབ་ཏུ་གཟིར་བ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་བཟློག་སླད་དུ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མང་པོར་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །ཇི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་སེམས་ནི་རྩེ་གཅིག་མཉམ་བཞག་ཅིང ། །བསམ་གཏན་གནས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་དག་སྟེ། །པད་མ་ཆུ་ཡི་དྲི་མས་མི་གོས་ལྟར། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དག་གིས་གོས་མི་འགྱུར། །ཐུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཟབ་མོའི་ཆོས་སྨྲ་ཞིང ། །མཁས་པ་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་བློ་ལྡན་འགྱུར། །བརྟན་པ་ཇི་ལྟར་བདུད་སྡེ་བཅས་བཅོམ་ནས། །བྱང་ཆུབ་རྡུལ་བྲལ་བླ་མེད་རེག་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱམས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདན་ཤོམས་ཤིག་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གདན་དེ་ལ་བཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འཇུག་པའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་བསྒྲུབ་པ་དང་པོར་བསམ་ཞིང་ནན་ཏན་བྱ་བ་ཞེས་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དོན་གྱི་དབང་ཅི་ཞིག་གཟིགས་ན་བདག་གདན་འདིང་དུ་བཅུག་སྟེ། གནས་བརྟན་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་མ་སྩལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གདན་འདིང་དུ་བཅུག་པ་ལས་ན་གཏམ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཤིག་གི་ཕྱིར་བརྩམས་ནས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་གྱི་ཐེག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་གཏམ་ཞིག་འབྱུང་བ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་འདིའི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལྟ་ཞིག་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་དེའི་ཚེ་འདི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་བྱས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེང་གེའི་ཁྲི་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བཞི་འབུམ་པ་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མས་སྤྲས་པ། །ལྷའི་རས་བཅོས་བུ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བཏིང་བ། ཤིང་བལ་ལྟར་འཇམ
80.322a
ཞིང་རེག་ན་བདེ་བ་བཤམས་ནས་ཁྲི་དེའི་འོད་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་སྣང་བར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྲི་སྔ་མ་ལས་བཞེངས་ཏེ་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་བཞུགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་བཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བསམ་པས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་གཅིག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་ཅིང་འདོད་པ་དང་འདུན་པ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པ་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་བ་ན་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས། གལ་ཏེ་བདག་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཏུ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསླུས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་སློབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཏུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང ། མ་བྱུང་ཡང་རུང ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནས
80.322b
འབྱུང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནས་མངོན་པར་འབྱུང་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྙེད་པའི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། དགོན་པའི་གནས་ལ་དགའ་བ་རྙེད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་འཐོབ་པ་དང ། དེ་ཆུང་མ་དང ། བུ་ཕོ་དང ། བུ་མོ་ལ་སྲེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང ། བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཆོས་ལ་སྟེན་པ་དང ། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པ་དང ། དེ་ལ་ལྷ་རྣམས་དགའ་བ་དང ། དེ་ལ་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགྲོལ་བར་འདོད་པས་རྒྱུན་དུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང ། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཤིན་དུ་དགའ་བར་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་གཅིག་པོ་དེ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མི་འདོད། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གཏམ་ལ་མི་དགའ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དང་མི་སྟེན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་མི་སློབ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་མི་སྟོན། །གཞན་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་མི་འཇུག་ཅིང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་པ་དང ། གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར
80.323a
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལ་གཞན་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གནས་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཤིག་གི་དགེ་འདུན་རབ་ཏུ་རྙེད་པ་དང ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དགོངས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དེའི་ཚུལ་ཡོངས་སུ་སྒྲོགས་ཤིང་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དམ། ཚངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ་དང ། མིར་གྱུར་ན་ཡང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང ། གཡོག་འཁོར་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང ། གསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་བཀོད་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་བཀོད་པ་བས་གང་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཅིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བཞག་ན་དེ་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་སྐྱེས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་མི་འཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མེད་ན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་གྱི། ཤཱ་རིའི་བུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་མི་འཆད་ཅིང་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་སུ་གདགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གནས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་གཉིས་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས
80.323b
དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགོན་པ་ལ་གནས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་དང ། ཟང་ཟིན་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་འཇིགས་པ་བཅུ་འཐོབ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་མི་འཇིགས་པར་གྲོང་དུ་འཇུག་པ་དང ། མི་འཇིགས་པར་འཁོར་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། མི་འཇིགས་པར་ཁ་ཟས་ཟ་བ་དང ། མི་འཇིགས་པར་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འཇུག་པ་དང ། མི་འཇིགས་པར་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་འཇུག་པ་དང ། མི་འཇིགས་པར་ལུང་འབོག་པ་དང ། མི་འཇིགས་པར་སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་དང ། མི་འཇིགས་པར་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པས་འཁོར་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང ། མི་འཇིགས་པར་གོས་དང ། ཟས་དང ། མལ་ཆ་དང ། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་ལ་སྤྱོད་པ་དང ། དེས་སྨྲས་པ་གཟུང་བར་འགྱུར་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་འཇིགས་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་འཐོབ་བོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་དེ་སྡིག་པ་མི་འདོད་པ་ཡིན། དེ་ཤེས་ཀྱི་ཁེ་མི་འདོད་པ་ཡིན་དེ་གྲགས་པ་མི་འདོད་པ་ཡིན། དེ་ཁྱིམ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ཡིན། །དེ་ཁྱིམ་ལ་སེར་སྣ་མེད་པ་ཡིན། དེ་གོས་དང ། ཟས་དང ། མལ་ཆ་དང ། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་ཡིན། དེས་སྨྲས་པ་གཟུང་བར་འོས་པ་ཡིན། ལྷ་དག་ཀྱང་དེའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྐྱེད་པ་ཡིན།
80.324a
དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དགོན་པ་ལ་གནས་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་འདུ་འཛི་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང ། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་སྟེན་པ་དང ། དེ་བསམ་གཏན་ལ་སེམས་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། བྱ་བ་མང་པོར་མི་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་རྣམས་འདོད་པ་དང ། དེའི་ལུས་བདེ་བ་དང ། མི་འབྲལ་བ་དང ། དེའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བར་ཆད་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང ། ཚེགས་ཆུང་ངུས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་དང ། དེས་ཚིག་དང་ཡི་གེར་བསྟན་པ་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བ་དང ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་དགོན་པ་ལ་གནས་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་ཅིང་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་ཡིན། ང་རྒྱལ་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་ཤིང་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན། ཕ་རོལ་འབྱོར་བ་ལ་ཡང་ཡིད་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བདེན་པར་སྨྲ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེའི་ཁ་ནས་ཨུད་པ་ལའི་དྲིའི་ངད་འབྱུང་བ་དང ། ལུས་དང ། ངག་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཡོངས
80.324b
སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། ལྷར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚད་མར་གྱུར་ཅིང ། ཚིག་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྔ་མོ་དང ། བ་ལང་དང ། བོང་བུ་དང ། རྟའི་སྐྱེ་གནས་དང ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སྨད་པར་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང ། མི་སྨད་པར་འགྱུར་བ་དང ། གཞན་གྱི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང ། མི་འཛའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཕྱག་བྱ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཕྲག་དོག་དང ། སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་གཏོང་བའི་སེམས་ལ་མི་རྨོངས་པ་དང ། མུ་གེ་བྱུང་བའི་དུས་ན་སྦྱིན་བདག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང ། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་འོངས་ན་ཁྱིམ་གྱི་སྒོ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། དེའི་གཏོང་བ་དང ། ལེན་པ་ལ་སུ་ཡང་ཕྲག་དོག་མི་བྱེད་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་འབྱོར་པ་ལ་དགའ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་བཟུང་སྟེ། བདག་འདི་དག་གི་ཆེད་དུ་གོ་ཆ་བགོས་ནས་འདི་དག་ལ་བདེ་བ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་འདི་དག་རང་གི་མཐུས་བསྒྲུབས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་བདེ་བར
80.325a
འཚོ་འོ་ཞེས་དགའ་བ་རྙེད་པ་དང ། དེའི་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱལ་པོ་དང ། རྐུན་པོ་དང ། མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དང ། བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་མི་འཛའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཕྲོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། གང་གི་ཚེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། གཡོག་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་ཡང་དགའ་བར་འགྱུར་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་འཇུག་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་ཕ་རོལ་འབྱོར་པ་ལ་དགའ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་རྣམས་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚོལ་ཀུན་དུ་འཚོལ་ཞིང་དེ་གང་ལ་ཆོས་ཉན་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབས་པ་དེ་ཀུན་འདྲི་ཞིང་དེས་ཆོས་དེ་ཐོས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ཅིང་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་གང་དང་གང་དུ་སྨོན་པ་དེ་དང་དེར་སྐྱེས་སྟེ། དེ་དེར་སྐྱེས་ནས་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་སེམས་ཤིང་རྟོག་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འམ། ལོངས་སྤྱོད་དང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཕུན་སུམ
80.325b
ཚོགས་པ་མཚན་མར་འཛིན་ཏེ། དེས་དེ་དག་མཚན་མར་བཟུང་ནས་གུས་པ་དང་བཅས། རྗེ་ས་དང་བཅས་ཤིང་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐད་དུ་སོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་སྤྱད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅེས་ཀུན་དུ་ཞུས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་དེའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཁྱེན་ཏེ། གང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན། བཀོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་གནས་དེ་དག་སྟོན་ཅིང ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཆད་དེ། དེས་དེ་ཐོས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་ཞིང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ནི་གང ། བྱ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱང་བ་ནི་གང་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་བྲལ་བའོ། །བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་དང་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་གང ། འབྱུང་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང ། འདི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། གང་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་གནས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས། ཞིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང ། ཞིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །ཞིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མིང་ཙམ་མོ། །གང་མིང་ཙམ་དེ་དབེན་པར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་པ
80.326a
དེ་ལྟར་ཤེས་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་གཡོ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ་དྲུག་གང་ཞེ་ན་ཤཱ་རྀའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྦྱིན་པ་པོ་སྦྱིན་བདག་ཏུ་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་དངོས་པོ་གང་ཕངས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ། མངོན་པར་འདོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཡང་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཡིད་དགའ་བ་དང ། མགུ་བ་དང ། རངས་པ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་འདི་ལྟར་གང་འདི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་སྨོན་པས་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང ། བྱ་བ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཀུན་དུ་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོག་གོ། །དེས་དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་འགྱུར་ཏེ། དེས་རང་གི་ལུས་དང་སྲོག་ཡོངས་སུ་བཏང་ཡང་ཡིད་མི་བདེ་བར་མི་འགྱུར་ན་གཞན་ནོར་གྱི་རྣམ་པ་དང ། ཆུང་མ་དང ། བུ་ཕོ་དང ། བུ་མོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཤཱ་རྀའི་བུ་འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདྀའི་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཤཱ་རྀའི་བུ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པར་གྱུར་བ་ཡང་རུང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡང་རུང་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྲོག
80.326b
གི་ཕྱིར་ཡང་བསླབ་པ་ལས་མི་འདའོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བཟུང་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་སྟེ། བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེས་དགའ་བ་རྙེད་ཅིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ། མངོན་པར་དགའ་བས་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དེ་དེ་ཚངས་པར་སྤྱོད་ཅིང་བདེ་བར་ཉིན་མཚན་འདའ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བདེ་བར་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་དང་ལྡན་པར་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེའོ། །ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ལྟ་བ་དྲང་པོར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་དྲང་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་ལ་གནས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁམས་གསུམ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བས་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྲག་པས་འབྱུང་བ་ཆོལ་ལོ། །འབྱུང་བ་མཐོང་ནས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་སྡུག་བསྔལ་བ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁུར་ཁྱེར་ལ་ཉེ་བར་ཞི་བ་མ་གཏོགས་པར་འདི་དག་གི་བདེ་བའི་རྒྱུ་གཞན་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པོ། །དེ་ཆེར་སྙིང་རྗེ་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་མགོ་དང་གོས་ལ་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་མི་འདོར་རོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཟོད་པའི་གོ་ཆ་གྱོན་ཅིང་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། ང་རྒྱལ་གྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྤྱོས་བརྒྱད་བརྡེགས་བསྡིགས་ཀྱང་བཟོད་པ་སྒྲུབ་སྟེ། ཕ་རོལ་ལ་མི་འཁྲུག་གནོད་པར་མི་སེམས་སོ། །དེ་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་དེ། གལ་ཏེ་བདག་ལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་རི་རབ་ཙམ་གྱི་ཐོ་བས་བརྡེགས་ཤིང་བསྐལ་པ་བྱེ་བའི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གཤེ་ཡང་བདག་གིས་གནོད་སེམས་དང་ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་གི
80.327a
སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅད་དེ་དག་ནི་མ་བསླབས་པ་བདག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་སློབ་པར་འདོད་པའོ་སྙམ་ནས་དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱོས་པ་དང ། བརྒྱད་པ་དང ། བརྡེགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྙེད་དེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་བསྐྱབ་པར་བྱའོ། །བདག་སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་དོན་དུ་གོ་ཆ་བགོས་ནས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་འདི་དག་གཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་འདི་དག་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་པར་བྱའོ། །བདག་གིས་འདི་དག་ལ་གནོད་སེམས་དང་ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་གི་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །དེ་དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅུ་འཐོབ་སྟེ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། གཡོག་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། གཏོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ཆོས་ཉན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་པ་དང ། མཐོང་ནས་ཀྱང་དད་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་བཟོད་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་འཐོབ་བོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་ཡིད་དམ་ལ་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཡང་ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཡང་འཁོར་བར་བྱའོ་ཞེས་ཚུལ་འདི་དང ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་འདི་དང ། སྤྱོད་པ་འདི་དང ། སེམས་ཞི་བ་དང ། ཡིད་དམ་འདི་དང ། དགེ་བའི་བསམ་པ་འདི་དང ། སྙིང་རྗེའི་སེམས་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་འཁོར་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདག་གིས་སེམས
80.327b
ཅན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མི་གཏང་ངོ་སྙམ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །ཡང་ཤཱ་རྀའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་བྱས་ཏེ། སེམས་བསྐྱེད་པ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཏེ། ཚུལ་འདི་དང ། སྟོབས་བསྐྱེད་པ་འདིས་ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པས་འདི་ལྟ་བུའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆའི་སེམས་བསྐྱེད་ན་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཅུ་འཐོབ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེས་བྱིས་པའི་སྤྱོད་པ་སྤངས་པ་ཡིན། དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན། དེས་འཁོར་བ་ལ་ཉེས་པར་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ཡིན། དེས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན། སྔོན་དམ་བཅས་པ་ལས་མི་འགྱུར་བ་ཡིན། ནད་ཉུང་བ་ཡིན། འདས་པ་དང ། མ་བྱོན་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་བཞིན་བྱས་པ་ཡིན། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ཆུང་བ་ཡིན། ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ཚིག་དང ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན། ནན་ཏན་གྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རྀའི་བུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་འཐོབ་བོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ནི་ཐུགས་རྩེ་གཅིག་པ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་དང་ལྡན་བའོ། སྙམ་ནས་དེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་ན་སེམས་གཡེངས་པ་དང ། བརྗེད་ངས་པས་ནི་གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་ཏེ། གནས་འདི་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་ནས་དེ་ཆགས་པ
80.328a
ཐམས་ཅད་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང ། འཐོབ་པ་དང ། བཀུར་སྟི་ཐམས་ཅད་དང ། གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་ལ་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་དང ། གྲོགས་པོ་དང ། གླ་མི་དང ། ཁྱིམ་ལ་སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་མི་བཏང་ངོ ། །སྙམ་ནས་དགོན་པ་རབ་ཏུ་དགོན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། བསེ་རུ་ལྟར་གཅིག་པུ་སྤྱོད་ཅིང་དེ་དགོན་པ་རབ་ཏུ་དགོན་པ་དག་ཏུ་གནས་ནས་ཕྱོག་གཅིག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་གྱི་བར་དུ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད་དོ། །བྱམས་པ་ལ་གནས་ནས་བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཤཱ་རྀའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་གང་གིས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟི་སྟང་དུ་བྱས་པ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ན་རབ་ཏུ་དབེན་པར་འདོད་ཅིང་དགོན་པ་ལོགས་སུ་ཕྱོགས་ཏེ། གོམ་པ་བདུན་བོར་ན་འདི་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ། །ཆེས་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་དབེན་པ་ན་གནས་ཤིང་བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། མོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། མྱུར་དུ་སྤོབས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡིན། གཟུངས་སྒྲུབ་པ་ཡིན། སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པ་ལ་མཁས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་མི་ཉམས་པ་ཡིན། ལྷ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་རིམ་གྲོར་བྱེད་པ་ཡིན། གཞན་གྱི་འབྱོར་པ་ལ་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དབེན་པ་ལ་གནས་ཤིང་བསམ་གཏན་ལ
80.328b
བསམ་གཏན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་གང་ནས་བྱུང་སྙམ་དུ་ཉེ་བར་རྟོག་ཅིང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པའི་གནས་ལས་བྱུང་སྟེ། ཤེས་རབ་བྱུང་བ་ལས་ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ་སྙམ་ནས་དེ་ཤེས་རབ་ལ་སློབ་སྟེ། གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཟོའི་གནས་དང ། ལས་ཀྱི་གནས་དང ། སྔགས་ཀྱི་གནས་དང ། སྨན་གྱི་གནས་དང ། གང་བྱ་དཀའ་བ་དང ། བསྒྲུབ་པ་དཀའ་བའི་ལས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་བོ། །བསླབས་ནས་ཀྱང་དེ་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་དེ། གང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་འདི་ནི་ཡིད་འབྱུང་བར་མ་ཡིན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མ་ཡིན། །འགོག་པར་མ་ཡིན། ཞི་བར་མ་ཡིན། མངོན་པར་ཤེས་པར་མ་ཡིན། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མ་ཡིན། དགེ་སྦྱོང་དུ་མ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱིས། འདི་ལྟར་བདག་གིས་ཤེས་རབ་གང་གིས་ཤིན་དུ་ཞི་བར་འགྱུར་བའི་བཟོ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང ། སྔགས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང ། སྨན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང ། ཤེས་རབ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་བཙལ་ལོ་སྙམ་ནས་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་ཆོས་གང་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཉེ་བར་འཇོག་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་ནས་ཡོངས་སུ་ཡི་མི་འཆད་དོ། །ཡོངས་སུ་ཡི་མི་འཆད་པས་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་འཛིན་ཏེ། ཤཱ་རྀའི་བུ་ཆོས་དྲུག་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ལ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི
80.329a
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་སྐྱོན་མེད་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་དང ། བཟོད་ཅིང་དེས་ལ། སེམས་ཅན་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་རྩོམ་ལ། ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པ་དང ། བསམ་གཏན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་ལ། དེ་ཡང་མི་གནས་པའི་བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ལ། དེ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་ལ་དེ་མཚན་མ་ཡང་སེལ་བ་སྟེ། ཤཱ་རྀའི་བུ་ཆོས་བདུན་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང ། རྒྱན་སྦྱིན་པ་དང ། སེམས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སྟི་སྟང་བྱེད་པ་དང་གུས་པ་དང་བཅས་པ་དང ། འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཀུན་བགེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང ། བདག་ལ་མི་སྟོད་ཅིང་གཞན་ལ་མི་སྨོད་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ།། །། བམ་པོ་གསུམ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་དགུ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་སྡོམ་པ་དང ། ངག་སྡོམ་པ་དང ། ཡིད་སྡོམ་པ་དང ། འདོད་ཆགས་བསལ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་བསལ་བ་དང ། གཏི་མུག་བསལ་བ་དང ། སླུ་བ་མེད་པ་དང ། མཛའ་བ་བརྟན་པ
80.329b
དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྙས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་དགུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ།། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོས་ན་མི་འཇིགས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐོས་ན་མི་འཇིགས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་བ་དང ། གཤེན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐོས་ན་མི་འཇིགས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་བ་དང ། ལྷ་རྒུད་པ་ཐོས་ན་མི་འཇིགས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་བ་དང ། མི་རྒུད་པ་ཐོས་ན་མི་འཇིགས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་བ་དང ། དབུལ་བ་དང ། མུ་གེ་དང ། རྐུན་པོ་དང་རང་རྟ་དང་དམག་གིས་གནོད་པ་ཐོས་ན་མི་འཇིགས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་བ་སྟེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། ཡི་དགས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་ཅིང་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་དང ། བགོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ངའི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་མ་བྱས་ཀྱི་བར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་མི་བཏང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་སྐྱེད་པ་སྟེ། ཤཱ་རྀའི་བུ་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལས་ཀྱང་མི་ཉམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་ཁྱེར་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སྐྱེད་དེ། མེ་ཏོག་འདི་ལྟར་དྲི་ཞིམ་ལ་ཁ་དོག་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང ། མཛེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཡང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བ་དང ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཤིང་ལྗོན་པས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཕྱེ་མ་དང །
80.330a
བདུག་སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། བཞོན་པ་དང ། གོས་དང ། བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་དང ། གསེར་དང ། དངུལ་དང ། བཻ་དཱུརྱ་དང ། མུ་ཏིག་དང ། དུང་དང ། མན་ཤེལ་དང ། བྱི་རུའི་བར་དུ་གང་ཅི་འབུལ་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་དེའི་སེམས་ཀྱི་སྨོན་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སུ་ལ་ཡང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཚིག་མི་བརྗོད་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཚིག་ཤ་སྟག་བརྗོད་དེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སེམས་ཅན་གང་གིས་ཀྱང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྒྲ་མི་ཐོས་ཏེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་ཤ་སྟག་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་ཞིང་གཞན་བདེ་བས་དགའ་བར་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་བདེ་བའི་དམ་པས་ཚིམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡང་དག་པར་བླངས་ཤིང་སྒྲུབ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྔོ་སྟེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་ཞིང་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུལ་གང་ན་འདུག་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཡུལ་དེར་སྐྱེས་པ་འམ། བུད་མེད་དམ། །ཁྱེའུ་འམ། བུ་མོ་འམ། སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་དེས་མཐོང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་ཅིང་སུ་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གཏམ་མི་རྗོད་ཅིང ། གཞན་དུ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གཏམ་ཤ་སྟག་བརྗོད་དེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ
80.330b
པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་མེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རྀའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་རྙེད་པ་མི་འཕྲོག་ཅིང་གཞན་གྱིས་ཐོབ་ན་དགའ་བར་འཛིན་ཏེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་འཐོབ་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། ཉེས་པ་བྱུང་བས་མྀ་རྒོལ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་ཏེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉེས་པའི་མིང་ཡང་ཡེ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདོད་ཅིང་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་ལ་ཡོངས་སུ་ཡི་འཆད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོས་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སེམས་ཅན་གང་དག་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་འདོད་ཅིང་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང ། ཡོངས་སུ་ཡི་འཆད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྔ་བོ་ཆེ་དང ། དུང་དང ། རྫ་རྔ་དང ། ཁར་རྔ་དང ། པི་བང་རྒྱུད་གཅིག་པ་དང ། སྒྲ་སྙན་དང ། འཁར་དཀྲོལ་དང ། གླིང་བུ་དང ། པི་བང་དང ། བ་ལ་ལ་ཀི་དང ། ཀིམ་པ་ལ་ལ་སོགས་པ་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་གྱི་ཡོ་བྱད་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་ཅིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྒྲུབ་པའི་དོན
80.331a
དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་སྟེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་མ་དཀྲོལ་མ་བརྡུངས་པར་སྒྲ་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྗེད་ངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དྲན་པར་འགྱུར་བའི་གདམས་ངག་གིས་འདེམས་ཏེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསམ་གཏན་གྱི་ཟས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤོབས་པ་ལ་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་མོད་ཀྱི། མོས་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་གིས་གང་ཐོས་ན་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་མདོར་བསྟན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བག་ཡོད་པར་གནས་པ་དང ། ཇི་སྐད་དུ་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང ། སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བག་མཆིས་པ་ལ་གནས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ནན་ཏན་ལ་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ
80.331b
ཚོགས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་འགྲུབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ནན་ཏན་ལ་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་འགྲུབ་བོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ངས་སྔོན་ཇི་ལྟར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ང་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པས་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ངས་ནན་ཏན་བྱས་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བག་མེད་པར་གནས་ཤིང་ཚིག་གི་ལས་ལྷུར་ལེན་པའི་ན་ནན་ཏན་མེད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པའི་མིང་དུ་གདགས་པར་དམ་བཅའ་བར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སོ་སོའི་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་འདི་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ། །ནན་ཏན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བགྱིའོ། །བག་མཆིས་པར་གནས་པར་བགྱིའོ། །སྨོན་ལམ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིའོ། །ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི
80.332a
བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་འདས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་དཔེར་ན་སེང་གེ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤ་སྟག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དང་གཞན་དུ་འབྱུང་བ་ངས་གཟིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མིང་སྨོན་ལམ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤ་སྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དང་གཞན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཅི་འདྲ་བར་ལྷག་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེའི་ཚད་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་དག་གི་ཚེའི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་རེ་རེ་ཞིང་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་བཅུ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ། འདུག་པ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ། དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས
80.332b
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་ཉིད་ལ་དྲིས་ཤིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔའ་ཁྱོད་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ལ་ཅི་ཁྱོད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་སམ། །འོན་ཏེ་མ་ཞུགས་ཞེས་ཇེ་དྲིས་ཤིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་ཡང་རྒྱ་ན། ཁོ་བོ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་མེད་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་མ་ཞུགས་སམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ཁོ་བོས་སེམས་ཅན་ཞིག་དམིགས་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཡང་དེ་དག་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡང་མེད། སྲོག་ཀྱང་མེད། གང་ཟག་ཀྱང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །ལྡོག་པ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མ་ཞུགས་སམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། ཆོས་གང་ཟག་པ་མེད་ཅིང་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མེད་ལ་མཚན་མ་མེད་ཅིང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་དང་འདྲ་བས་སངས་རྒྱས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་དང་མི་འདྲ་
80.333a
བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དུ་མ་ཞུགས་སམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲིས། ཁྱོད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་བཞིན་དུ་ལུང་སྟོན་ཅིག་།རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ཏམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་དབེན་པ་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་དབེན་པ་ཉིད་དམ། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང ། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཀྱི་དབེན་པ་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་ནི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། །ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ཏམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ཏམ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། སྨྲས་པ་འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་མེད
80.333b
དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་བདག་གམ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བར་གདགས་པར་ནུས་སམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཞིག་ཡོད། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡོད། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ལྟ་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་གི་དཔང་དུ་གྱུར་པ། ཚད་མར་གྱུར་པས་ཁོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །ཁོ་བོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ་ཞེས་བཤད་ན། བསྟན་པ་དེ་ཐོས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྲག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་སྐྲག་པ་མེད་པའོ། །སྐྲག་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཆོས་སྟོན་ཏེ། གང་སྐྲག་པ་དེ་ནི་སྐྱོ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་སྐྱོ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །གང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ནི་བཅིངས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་བཅིངས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །གང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་འོང་བ་མེད་དོ། །གང་འོང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་དོ། །གང་སྨོན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་མེད་དོ། །གང་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །གང་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་སྟེ། ཅི་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་ཅེ་ན། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་གོ། །སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང ། སྲོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། ཆད་པར་འཛིན་པ་དང ། རྟག་པར་འཛིན་པ་དང ། མཚན་མར་འཛིན་པ་ལས
80.334a
ཕྱིར་ལྡོག་གོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་གོ་།ནམ་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དེའི་ཚེ་འགྱུར་བ་མེད་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་སྟེ། གང་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ། །མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ། །དེ་ལ་གང་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། བྲལ་བ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལེན་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དོར་བ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་བ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་དང ། མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དང ། སྟོང་པ་དང ། མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་འགགས་པ་དང ། འོང་བ་མེད་པ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། རྡུལ་མེད་པ་དང ། རྡུལ་དང་བྲལ་བ་དང ། བདག་གི་བ་མེད་པ་དང ། ཡིད་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང ། མི་ལྡན་པ་མེད་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པ་དང ། བླངས་པ་མེད་པ་དང ། མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་གང་ལས་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པའི་གནས་མི་དམིགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་གང་གིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་འཇིགས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གང་འཇིགས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཅི་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཅི་ལས་བསམས་ཤིང་དེ་སྐད་དུ་སྟོན། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་འཇིགས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི
80.334b
འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་གིས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས་དེ་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཇི་སྙེད་དུ་བསྐྱེད་པར་གྱུར་བ་དེ་སྙེད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གང་དག་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དམིགས་པ་མེད་ཅིང་སེམས་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་དམིགས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ། ཅི་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མེད་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་དེ་མི་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ནམ་མཁའི་ཁམས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་འམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་བསྟན་མོད། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེ་བཞིན། བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་ནམ་མཁའ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་དང་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དོ། །གང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཤེས་པ་མེད་ལ་དེས་མ་ཤེས་པ་ཡང་གང་ཡང་མེད་དོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ལྷ་དང་མི་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་དང་བྲལ་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པར་རྣམ་པར་དག་གོ། །སྲོག་ཆགས་དགུ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་གིས་སྔོན་མ་བསྐྱེད་པ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེང་གེའི་རྩལ
80.335a
གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁ་རོག་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་བདག་རྣམ་པར་རྟོག་ཏུ་མ་གཞུག ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ཉིད་དེའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཆེན་པོ་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་གིས་ནི་སེམས་གང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་བདག་གིས་སེམས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་སེམས་མ་བསྐྱེད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེའི་དོན་གང་ཡིན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཅིའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། དབེན་པའི་ཚུལ་དུ་ཚུལ་གཅིག་དུ་བསྟན་པས་རོ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་ཅིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང ། ཆད་པ་མེད་པ་དང ། རྟག་པ་མེད་པ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་དང ། མི་འགག་པ་དང ། ངའི་བ་མེད་པ་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཅིང་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་ཁམས་ལས་ཐ་དད་པར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང ། གཅིག་ཏུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་མཉམ་པ་མེད་པའོ། །མི་མཉམ་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟོད་མ་ནས་དག་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ
80.335b
ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་ནི་འདི་སྲིད་ཅིག་ནས་ངས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བགྱི་བར་མི་སྟོན་ཏེ། འཁོར་འདི་དག་ནི་ཉན་པར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཟབ་མོའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་སྟེ། དེ་ཡང་ཇི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མི་དམིགས། སེམས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེ་རྩམ་དུ་ཟབ་མོའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་ཏེ། དེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་དམིགས་པས་ངས་འདི་སྲིད་ཅིག་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྟོན་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཕྲག་བདུན་འདས་པ་དེ་ཕ་རོལ་གྱི་ཡང་ཆེས་ཕ་རོལ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འབྲུག་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབྱུང་བ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྲུག་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཉན་ཐོས་འདུས་པ་ནི་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ
80.336a
རྩ་བཞིར་གྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདུས་པ་ནི་དེའི་ཉིས་འགྱུར་དུ་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིན་པོ་ཆེ་བདུན་དང་ལྡན་པ་བྱུང་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བུ་དང་ཆུང་མ་དང ། གཉེན་མང་བ་དང ། འཁོར་དུ་བཅས་པས་ལས་གཞན་མེད་ཅིང་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྲུག་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དུ་བཅས་པ་དེ་ལ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུ་ཞལ་ཟས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་དང ། ན་བཟའ་སར་པ་སར་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་དང ། ཕོ་བྲང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་སར་པ་སར་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་དང ། རིམ་གྲོ་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་དང ། བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིམ་གྲོར་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་འདས་པའི་འོག་ཏུ་དེ་གཅིག་པུ་དབེན་པ་ན་གཉིས་སུ་མེད་པར་འདུག་འདུག་པའི་ཡིད་ལ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུའི་སེམས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ཀྱང་དེ་དག་ངེས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ན་ད་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །སྙམ་ནས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་བརྒྱ་བྱིན་དུ་བསྔོ་འམ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་བསྔོ་འམ། ཉན་ཐོས་སུ་བསྔོ་འམ། རང་སངས་རྒྱས་སུ་བསྔོ་འམ། གང་དུ་བསྔོ་སྙམ་པ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོ་དེའི་སེམས་དེ་ལྟར་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་ལྷ་མང་པོས་སྒྲ་བསྒྲགས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་དམའ་བའི་སེམས་མ་སྐྱེད་ཅིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡངས་པ་བྱས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱས་པ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་དེ་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པར
80.336b
གྱུར་ཏེ། དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ་སྒྲ་བསྒྲགས་སོ་སྙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་དེ་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྲུག་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྲུག་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དམ་ཆོས་ཞུ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཆོག་སྐྱེ་བར། རྣམ་པ་གང་གིས་འགྱུར་བ་དེ། རྣམ་པར་འདྲེན་པས་བདག་ལ་གསུངས། རྣམ་འདྲེན་ཁྱོད་ལ་མངོན་སུམ་དུ། མཆོད་པ་ཡངས་པ་བགྱིད་བགྱིད་ཀྱང ། མ་ངེས་སེམས་ཀྱིས་བགྱིས་གྱུར་གྱིས། །གར་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་མ་བགྱིས། བདག་ནི་གཅིག་པུ་དབེན་གནས་ཚེ། འདི་འདྲའི་སེམས་ཤིག་སྐྱེས་པར་གྱུར། བདག་གིས་བསོད་ནམས་ཆེ་བས་གསན། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་དེ་བསྔོ་སྙམ། ཚངས་པར་བསྔོ་འམ་བརྒྱ་བྱིན་ནམ། །གླིང་གཞིའི་དབང་ཕྱུག་ཐོབ་པར་རམ། འོན་ཏེ་ཉན་ཐོས་དངོས་པོར་རམ། །རང་རྒྱལ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་བསྔོ་སྙམ། དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་དེ་མ་ཐག ། ལྷ་རྣམས་སྒྲ་འབྱིན་བརྗོད་པ་ནི། དམན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་འདི། རྣམ་པར་ཆུད་གཟོན་མ་བྱེད་ཅིག་།སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་རླབས་ཆེན་གདབ་པར་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་རབ་བསྐྱེད་བྱས་ཤིང ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་གྱིས། །དེ་བས་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གཙོ། རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཞུ་སྟེ། ཐུབ་པ་ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་ན། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་གང་གིས་འཐོབ། དེ་དོན་བདག་ལ་བསྟན་དུ་གསོལ། །བྱང་ཆུབ
80.337a
སེམས་ནི་བསྐྱེད་བགྱིས་ཤིང ། །ཐུབ་པ་ཁྱོད་འདྲར་བདག་ཀྱང་སྨོན། །དེ་ཡི་ཚིག་དེ་གསན་གྱུར་ནས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་པ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཤེས་པར་གྱིས། །རིམ་གྱིས་ཁྱོད་ལ་བསྟན་པར་བྱ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་བཞིན་ཏེ། །འདུན་པའི་རྩ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །གང་གིས་སྨོན་ལམ་ཅི་བཏབ་པ། །དེ་འདྲའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་ངས་ཀྱང་སྔོན་ཆད་ནི། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་གྱུར། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་དོན་དུ། །ངས་ནི་སྨོན་ལམ་དམ་པ་བཏབ། །སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟར་བཏབ་ཚུལ་དུ། །ངས་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ངས་ཐོབ་པས། །ང་ཡི་བསམ་པ་རྫོགས་པར་གྱུར། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བརྟན་གྱིས་ལ། མི་འགྱུར་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་གྱིས། །གལ་ཏེ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་བྱས་ནས། །ཁྱོད་ཀྱང་ཡང་དག་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །ཐུབ་པའི་གསུང་དེ་ཐོས་གྱུར་ནས། །རྒྱལ་པོ་དེ་ནི་དགའ་བར་གྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ། །སེང་གེའི་ང་རོར་ཚིག་འདི་བརྗོད། །འཁོར་བའི་ཐ་མ་མེད་པ་ཡི། །སྔོན་གྱི་ཐ་མ་ཇི་སྲིད་པ། །དེ་སྲིད་སེམས་ཅན་ཕན་དོན་དུ། །སྤྱོད་པ་དཔག་ཡས་སྤྱད་པར་བྱ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔ་འདིར། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འགྲོན་གཉེར་ཏེ། །དབུལ་ཞིང་ཕོངས་ལས་དགྲོལ་བར་བྱ། །
80.337b
དེ་རིང་ཕན་ཆད་གལ་ཏེ་ཡང ། །བདག་གིས་འདོད་ཆགས་སེམས་བསྐྱེད་ན། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་གང་བཞུགས་པའི། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསླུས་པར་གྱུར། །བྱང་ཆུབ་ནམ་ཞིག་ཐོབ་བར་དུ། །ཐ་བའི་སེམས་དང་གནོད་སེམས་དང ། །ཕྲག་དོག་དང་ནི་སེར་སྣ་ཡང ། །དེ་རིང་ཕན་ཆད་མི་བྱའོ། །ཚངས་པའི་སྤྱོད་པ་བདག་གིས་སྤྱད། །སྡིས་པའི་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་གཏང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་དང་ངེས་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱ། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་རིངས་ཚུལ་དུ། །འཚང་རྒྱར་མོས་ཤིང་སྤྲོ་བ་མེད། །ཕྱི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་ཡང ། །སེམས་ཅན་གཅིག་ཕྱིར་སྤྱད་པར་བྱ། །ཚད་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་སྤྱད་པར་བྱ། །ཕྱོགས་རྣམས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་དུ། །བདག་གི་མིང་ནི་ཐོས་པར་བྱ། །བདག་གིས་བདག་ལ་ལུང་བསྟན་ཏེ། །སངས་རྒྱས་འགྱུར་བར་དོགས་པ་མེད། བདག་གི་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག ། །བདག་དབང་འདི་ན་འདྲེན་པ་རྣམས། །ལུས་དང་ངག་གི་ལས་རྣམས་ཀྱང ། རྣམ་པ་ཀུན་དུ་བདག་གིས་སྤྱད། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་སྤྱད་པར་བྱ། །མི་དགེའི་ལས་ནི་སྤྱད་མི་བྱ། །མ་འོངས་དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། །བདེན་པ་དེས་ནི་ས་འདི་ཡང ། རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་གྱུར་ཅིག་།བདག་གིས་བདེན་ཚིག་གང་བརྗོད་པ། །མ་ནོར་ཡང་དག་སྨྲས་ཤེས་ན། །བདེན་པ་དེས་ནི་མཁའ་དབྱིངས་ལ། །སིལ་སྙན་དག་གི་སྒྲ་གྲག་ཤོག་།བདག་ལ་གལ་ཏེ་གཡོ་མེད་ཅིང ། །དེ་བཞིན་ཐ་བ་མེད་ཅེས་ན། །མན་དཱ་ར་བའི་མེ་ཏོག་བཟང ། །བདེན་པ་དེས་ནི་ཆར་དུ་ཕོབ། །ཡང་དག་དོན་དུ་ངེས་པ་ཡི། །ཚིག་བདེན་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་དང ། ཕྱོགས་བཅུ
80.338a
མཐའ་ཡས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །བྱེ་བའི་ཞིང་རྣམས་རབ་ཏུ་གཡོས། །དེ་ཡི་མདོ་ལས་མཁའ་དབྱིངས་ནས། །སིལ་སྙན་བྱེ་བའི་སྒྲ་ཡང་བྱུང ། །མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་དག ། །མི་འགྲེང་བདུན་སྲིད་བབ་པར་གྱུར། །རྒྱལ་པོ་དེ་ཡི་རྗེས་བསླབས་ཏེ། །སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཉི་ཤུ་ཡི། །འདྲེན་པར་བདག་ཅག་འགྱུར་སྨོན་ཅེས། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་ཡང་བསྒྲགས། །དེ་ལྟར་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག ། །ཉི་ཤུ་པོ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། །རྒྱལ་པོ་མཆོག་གི་རྗེས་སློབ་ཅིང ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཞུགས་པར་གྱུར། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སེམས་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདིས། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཕྱིན་ཆད་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་གྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་ནས་ཀྱང ། བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་དྲུག་བཅུ་རྩ་བཞིའི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ། བར་འགའ་ཡང་དེས་བདག་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རམ། མི་འགྱུར
80.338b
སྙམ་པའི་སེམས་གཅིག་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྲུག་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྤྱན་སྔར་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདིས་སྦྱིན་པ་ལ། ཡང་དག་པར་བཙུད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ལ་ཡང་དག་པར་བཙུད་དེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བསྙེན་བཀུར་དང ། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་བཟུངས་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་མ་གཏོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་འོག་གི་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བཞི་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སའི་དབྱངས་ཤེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། ་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཚད་མེད་པ་དང ། སྐུ་ཚེའི་ཚད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བཞུགས་པ་སྟེ། དེ་ད་ལྟར་ཡང་བཞུགས་ཤིང་འཚོའོ་གཞེས་སོ། །སྔོན་བྱུང་བའི་ལེའུ་འདི་བསྟན་པའི་ཚེ། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ
80.339a
སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱིས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱར་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །དེས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ཐོབ་ཟིན་པ་ནི་གཟོད་ཐོབ་པར་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ། །འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་དང ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང ། །
80.339b
དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་སྐད་ཟེར་བ་ལ་གང་གཟུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང ། །གང་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །སྨྲས་པ། །འཇམ་དཔལ་གཟུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་རྟག་པ་འམ། མི་རྟག་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་མཐོང་ངོ ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་གང་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འམ་འགྲིབ་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཆོས་གང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་མེད། །འགྲིབ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། །དེས་ཆོས་ཅིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤེས་བྱ། སྨྲས་པ། དེས་ཆོས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མི་རྟོག ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །གང་གི་ཚེ་མི་རྟོག་།རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འམ་འགྲིབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དེ། །གང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འམ། །འགྲིབ་པ་མེད་པ་དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱི་མཉམ་པ
80.340a
ཉིད་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས། མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བཟོད་པ་ཐོབ་ཀྱང་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་ན། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གཞན་དག་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་གཟུད་པར་བྱ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁོ་བོ་ནི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་མི་འཛུད་དོ།། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་སེམས་ཅན་དམིགས་པ་དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དམིགས། གང་གིས་བྱང་ཆུབ་དམིགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་བྱེད་ཀྱིས། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་གིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མ་དམིགས། སེམས་ཅན་ཡང་མ་དམིགས་པས། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛུད་པར་མི་བྱེད་དོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་དེ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །ལྡོག་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་དང ། གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཉམ
80.340b
པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྨོན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བཟོད་པ་ཐོབ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་མི་སྐྱེད་ཅེས་ཟེར་བ་ནི། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །སེམས་ལ་གཟུགས་མེད་ཅིང་བསྟན་དུ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མིང་ཙམ་སྟེ། །ཡིད་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འམ། སེམས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ། །མིང་ཙམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབེན་ཞིང་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །སྨྲས་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལས་བསམས་ནས་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གང་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ལ་ཐོབ་པ་དང ། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡོད་སྨྲས་པ། །འཇམ་དཔལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རློམ་སེམས་མེད་ཅིང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འདི་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཙམ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་མི་འགོག་པ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། །དེ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ཞུགས་ཏེ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ། ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཤིང་མ་དམིགས་པས
80.341a
གཅིག་པ་འམ་ཐ་དད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་འདི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང་ཤེས་ཀྱང་ལུས་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད། སེམས་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་འདི་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་རྒྱུ་བ་ཁམས་གསུམ་ན་ཐ་སྙད་དུ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་ནི་གནས་མེད་ཅིང་རྒྱུ་བ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་ནི་ཐོབ་པ་མེད་པ་ལས་ཐོབ་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ།། །། བམ་པོ་བཞི་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདིའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་བསྟན་དུ་གསོལ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདི་ཉིད་ལ་དྲིས་ཤིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་དུ་འགྱུར། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དེ་ལ་དྲིས་ཤིག་།སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར
80.341b
དགའ་བ་མ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་མངོན་པར་དགའ་བ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའོ། །གང་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་གང་ལ་ཡོད་པར་དེ་ལ་ཚོར་བ་ཡོད་དོ། །གང་ལ་ཚོར་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་འབྱུང་བ་མེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཁོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་དམིགས་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་དེ་ལ་བདག་གིས་བདག་བསྟོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་བཞིན་དུ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་ན། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བདག་བསྟོད་ཏུ་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་སྨོན་ལམ་སྟོན་ཅིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གནང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱོད་ལས་སྨོན་ལམ་དེ་དག་ཐོས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་ཀྱང་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གྱི་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་སླར་ལ་མི་ཟློག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བསྟན་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དག་བདག
80.342a
ལ་ཉན་ཅིང་སྨོན་ལམ་དེ་དག་ཐོས་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བགྱིད་ན་བདག་གིས་བསྟན་པར་བགྱིའོ། །དེ་ལྟར་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་ཕྱོགས་བཅུར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མ་མཆིས་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་བདག་གིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ནི། ནམ་བདག་གིས་ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་བལྟས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་བཙུད་པ་དང ། བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བཀོད་པ་དང ། བདག་གིས་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བཙུད་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ལ་ཡང་དག་པར་བཙུད་པ་དང ། བདག་གིས་བསྐུལ་བ་དང ། བདག་གིས་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་གྱུར་བར་མ་མཐོང་བ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བྱའི། ནམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་བལྟས་ཀྱང་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་མ་བཀོད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མཐོང་བར་མ་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །ཞེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་བོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇམ་དཔའ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་སྙེད་ཅིག་མཐོང་བར་འགྱུར་སྙམ་པ་དང ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན
80.342b
འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གང་ལ་ལ་ཞིག་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བརླགས་ཤིང་བཤིག་སྟེ་ཐལ་བར་བྱས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་དག་རྩི་ཤེས་པ་འམ། རྩིས་ལ་ཤིན་དུ་མཁས་པ་དག་གིས་བརྒྱ་ཕྲག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་འམ། སྟོང་ཕྲག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་འམ། འབུམ་ཕྲག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་འམ། བྱེ་བ་ཕྲག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་འམ། བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་འམ། བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་འམ། བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་འམ། བགྲང་བ་འམ། གཞལ་བ་འམ། ཚད་བཟུང་བར་ནུས་སམ་གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་བལྟས་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ལ་གང་གཱའི་ཀླུང་དུ་མའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཙམ་གྱི་ཐག་གྲུ་ཡངས་པ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ལས་གྲུབ་པ་དང ། རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་སྤྲས་པ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཚད་ཙམ་དུ་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བཅུའི་ཚད་ཙམ་གྱི
80.343a
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་སྐྱེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དེའི་འོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་ཤིང་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་བཏབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དེའི་དྲུང་དུ་བདག་འདུག་པའི་ཚེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དེ་ནས་མ་ལངས་ཀྱང ། བདག་གི་སྤྲུལ་པ་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་དོང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་བཏབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བདག་གིས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་ཡེ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེ་སྡང་དང ། ཐ་བ་དང ། འཆབ་པ་མེད་པ། ཚངས་པའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྤྱོད་པ་ཤ་སྟག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་གང་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བུད་མེད་ཀྱི་མིང་ཡང་མི་གྲག་ཅིང་མངལ་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོས་ངུར་སྨིག་གྱོན་ཅིང་སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་པར་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཤིན་དུ་དག་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པར་གཤེགས་ཤིང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ཏེ་མོས་པས་ཚུལ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་མ་གཏོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་མེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་བཏབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔའ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་མིང་ཇི་སྐད་ཅེས་བགྱི་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས
80.343b
ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དེས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ཀུན་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སམ། ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དེའི་མཚན་གང་གིས་ཐོས་པ་དེ་དག་ནི་མི་འགྱུར་བ་ལ་ཞུགས་པ་དང ། མོས་པ་ཆུང་བའི་གང་ཟག་རྣམས་མ་རྟོགས་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བས། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སྨོན་ལམ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱིས་དགའ་བའི་ཟས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་སྨོན་ལམ་མཛད་པ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཞིང་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་བ་དེ་དག་ཁ་ཟས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་པར་གྱུར་བ་ན། དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་དེ་དག་གིས་ལག་པ་གཡས་པར་རོ་བྲོ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དང་ལྡན་པར་ཁ་ཟས་ཀྱིས་གང་བའི་སྣོད་མངོན་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ལ། སྣོད་དེ་དག་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལྟར་བདག་ཅག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མ་ཕུལ། སེམས་ཅན་དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མགོན་མེད་པར་གྱུར་བ་དག་དང ། ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་གང་དག་ལོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མར་ཡང་མཆིལ
80.344a
མའི་ཐལ་བ་འགའ་ཡང་མི་རྙེད་པ་དེ་ལྟ་བུར་དག་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་མ་བྱས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བཟའ་བ་ནི་ཚུལ་དང་མི་འདྲའོ་ཞེས་བགྱི་བ་དྲན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིང་དེའི་མོད་ལ་དེ་དག་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ཞིང་ནམ་མཁའ་ལས་མཆི་བ་དང ། རླུང་ལྟར་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་དང་ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་ཁ་ཟས་དེ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་ཕུལ། སེམས་ཅན་ཕོངས་ཤིང་ལྟོགས་པ་དང ། མགོན་མ་མཆིས་པ་རྣམས་དང ། ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བགྱིས་ནས་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་ཏེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སླར་མཆི་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་བཏབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བདག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཞིང་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེས་པ་དེ་དག་གོས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ལ་དགའ་བའི་གོས་རིན་པོ་ཆེ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་རུང་བ་དག་འབྱུང་བར་གྱུར་ལ་གོས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལྟར་བདག་ཅག་གིས་གོས་འདི་ལྟ་བུ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མ་ཕུལ་བར་བདག་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་ནི་ཚུལ་དང་མི་འདྲའོ་སྙམ་པའི་དྲན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས། དེ་དག་གི་སེམས་དེ་ལྟར་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མ་མཆིས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་ཏུ་མཆིས་ཤིང་གོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། སླར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་མཆིས་ན། ཅི་དགའ་བའི་གོས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་བཏབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་མཆིས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི
80.344b
དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་དག་ལ་ཕུལ་ནས་སླད་ཀྱིས་བདག་ཅག་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་མ་མཆིས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་མི་དགེ་བའི་སྒྲ་མ་མཆིས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྒྲ་མ་མཆིས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་སྒྲ་མ་མཆིས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་གཟུགས་དང ། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་བྱ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་མཆིས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་གཟིགས་པ་དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་མིང་ཅི་ཞེས་བགྱི་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་དག་ལ་རྡུལ་མེད་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཕྱོགས་གང་ལོགས་ཤིག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་འབྱུང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདི་ཉིད་ཀྱང་དེའི་ནང་དུ་འདུས་ཤིང་ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་སྨོན་ལམ་འདི་ལྟར་བཏབ་སྟེ། བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་རིན་པོ་ཆེ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་གང་ཞིང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཀུན་དུ་བསྟན་པ་དང་འདྲ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་ལ་སྔན་ཆད་མ་མཐོང་ཞིང་མི་སྲིད་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། དེ་དག་གི་མིང་བརྗོད་ན་ཡང་ལོ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཡོངས་སུ་གང་བར་འགྱུར་ཏེ།
80.345a
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་གསེར་ལས་གྲུབ་པར་མཐོང་བར་དགའོ་སྙམ་ན་ཡང་དེས་གསེར་ལས་གྲུབ་པར་མཐོང་བ་དང ། དངུལ་ལས་གྲུབ་པར་མཐོང་བར་དགའོ་སྙམ་ན་ཡང་དངུལ་ལས་གྲུབ་པར་མཐོང་ལ། གཞན་གྱིས་གསེར་ལས་གྲུབ་པར་མཐོང་བ་མ་མཆིས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་བཻ་དཱུརྱ་ལས་གྲུབ་པ་དང ། ཤེལ་ལས་གྲུབ་པ་དང ། མུ་ཏིག་དམར་པོ་ལས་གྲུབ་པ་དང ། རྡོའི་སྙིང་པོ་ལས་གྲུབ་པ་དང ། སྦུ་ག་ལས་གྲུབ་པ་འམ། དེ་བཞིན་དུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པ་འམ། ཙན་དན་ལས་གྲུབ་པ་འམ། ཨ་ཀ་རུ་ལས་གྲུབ་པ་འམ། ཏ་ཀ་ར་ལས་གྲུབ་པ་འམ། ཏ་མ་ལའི་ལོ་མ་ལས་གྲུབ་པ་འམ། ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོ་ལས་གྲུབ་པ་འམ། ཙན་དན་དམར་པོ་ལས་གྲུབ་པ་འམ། སུ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་སྟེ། ཕན་ཚུན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་ཡང་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དེ་ལས་འོད་བྱུང་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་རང་ལས་འོད་བྱུང་བས་སྣང་ཞིང་གསལ་བ་མ་གཏོགས་པར་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་འོད་ཀྱང་མི་མངོན། སྐར་མ་དང ། རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཞུགས་དང ། གློག་གམ། སེམས་ཅན་གཞན་གང་གི་འོད་ཀྱང་མི་མངོན་པ་དང ། གང་དག་ཇི་ཙམ་དུ་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་དགའ་བ་ཐ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་དེ་སྙེད་དུ་དེ་དག་གི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་བ་དང ། ཁ་ཟུམ་པར་འགྱུར་བ་དང ། གང་དུས་དང ། ཚོད་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་འཚལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་གྲུབ་པ་མ་གཏོགས་པར་ཉིན་མཚན་གྱི་མིང་ཡང་མ་མཆིས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ཡང་མ་མཆིས། རྒ་བ་དང ། ན་བ་དང ། འཆི་བ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བ་དེ་འཇིག་རྟེན
80.345b
གྱི་ཁམས་གཞན་དུ་མཆིས་ཤིང་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་ཚེ་བས་པར་བགྱིས་ནས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་སིལ་སྙན་བལྟར་མི་གདའ་བ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲ་འབྱིན་པ་དང ། སིལ་སྙན་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་མི་འབྱུང་གི་གཞན་དུ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་སྒྲ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བུར་མོས་པའི་སྒྲ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བལྟ་བར་འཚལ་ལམ། འཆག་གམ། འགྲོ་འམ། འོང་ངམ། སྡོད་དམ། མཆིས་ཀྱང་རུང་སྟེ། གང་དག་དེར་སངས་རྒྱས་བལྟ་བའི་ཡིད་ལ་བགྱི་བ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་གཟིགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་པ་དེ་དེ་ཉིད་ན་བཞུགས་པར་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིང་མཐོང་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་དེ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་འམ། ནེམ་ནུར་རམ། ཡིད་གཉིས་སམ། ཆོས་ཀྱི་སོམ་ཉིད་གང་ཅི་མཆིས་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་གྱུར་ཏེ། བསྟན་མི་འཚལ་བར་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དེའི་དོན་ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་བོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་སྨྲས་པ། གང་འདི་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་དེ་ནི་ཚུལ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་གཟིགས་པ་དེའི་མཚན་ཐོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེས་པར་གྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གིས་ལུང་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པ་དང ། གང་དག
80.346a
གིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་མིང་ཐོས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་བལྟའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གང་གིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་གྱིས་མཚན་བརྗོད་པ་བས་ནི་གང་གིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་མིང་བརྗོད་ན་འདི་ཉིད་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་ན། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དེའི་མཚན་བརྗོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་བསྐལ་པ་རེ་རེ་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཇི་སྙེད་དུ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་གྱིས་ཀྱང་མ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔའ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པ་དང ། །དེའི་མོད་ལ་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་ཏེ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར
80.346b
མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་གཞན་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་འདི་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ཕྲག་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སངས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་རྒྱན་དང ། སྨོན་ལམ་གྱི་རྒྱན་དང ། །མཚན་ཉིད་དང ། མཚན་མ་དང ། སྤྱོད་པ་དང ། གནས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྒྱན་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་མཐོང་བ་ལས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཀོད་པ་དང ། །སྙིགས་མ་ལྔའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་དང ། །ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བགྱི་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟེ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འཚལ་ན་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སུག་ལས་གཞན་མ་མཆིས་པར་བཤད་དམ་དེ་བས་ཀྱང་རིང་དུ་བཤད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དེ་དག་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་གཏོགས་པར་དཔང་དུ་གྱུར་བ་གཞན་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་དེ་དུས་གསུམ
80.347a
ཀུན་དུ་འཇུག་གོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དེ་བརྗོད་པ་དང ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་འདྲ་འམ། འོན་ཏེ་མི་འདྲ་སྙམ་པ་དང ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། །དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྐྲའི་རྩེ་མོ་བརྒྱར་གཤགས་པའི་ཆས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་ཆུའི་ཐིགས་པ་གཅིག་བླངས་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆུ་བླངས་པ་དེ་དང ། ཕྱི་ན་ལུས་པ་དེ་གཉིས་གང་མང་བར་འགྱུར། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བླངས་པ་ནི་ཉུང་སླད་ན་ལས་པ་ནི་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མི་དེས་སྐྲའི་རྩེ་མོ་བརྒྱར་གཤེགས་པའི་ཆས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་ཆུའི་ཐིགས་པ་གཅིག་བླངས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པར་བལྟའོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ན་ཆུའི་ལྷག་མ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་དུ་གཟིགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པར་བལྟའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས
80.347b
པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་ལ་ལ་ལ་མངའ་བར་གྱུར་ཏམ། མངའ་བར་འགྱུར་རམ། ད་ལྟར་ལ་ལ་ན་དེ་ལྟ་བུ་མངའ་བ་ལྟ་ཡང་བཞུགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྨོན་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་མང་བ་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐུ་ཚེའི་ཚད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ད་ལྟར་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་མང་བ་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་མཚུངས་ཏེ་ལྷག་ཆད་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གོ་བགོས་པ། འཇུག་པ་ཆེན་པོ་ཞུགས་པ་གང་འདི་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་སྤྱོད་པ་འདི་ཉིད་ལ་གནས་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡང་འདི་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་མིང་བསྟན་དུ་གསོལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གང་ན
80.348a
མཆིས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་མང་བ་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་བསྟན་དུ་གསོལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་བསྟན་དུ་གསོལ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་ཅིག་དང་བསྟན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ནི་འོད་ཀྱི་ཏོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་མེད་པའི་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་འདུག་གོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་བླ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྷོ་ཕྱོགས་ལོགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་འདུག་གོ། །གསུམ་པ་ནི་ཞི་བའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནུབ་ཕྱོགས་ལོགས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་འདུག་གོ། །བཞི་པ་ནི་སྨོན་ལམ་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཕྱོགས་ལོགས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐུ་བོ་ཆེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་འདུག་གོ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་འཛད་པ་འདི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་མཛད་དེ། རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་དེ་མངོན་པར་མཛད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་མང་བ་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཀུན་དུ་སྣང་བར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་གྱིས་ཀུན་ནས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བྱས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་སྔན་ཆད་མ་མཐོང་མ་ཐོས་ཤིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལ་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་མིག་དང་ལྡན་པའི་ལག་ན་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲུ་འདུག
80.348b
པ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་ཀུན་དུ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་མང་བ་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་སྐུ་ཐ་མལ་པ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་མངའ་བ་སྟེ། འཛམ་བུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་རི་བོ་ལྟར་མཛེས་ཤིང་ལམ་མེ་ལྷན་ནེ་ལྷང་ངེར་བཞུགས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལུས་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཙམ་དུ་གྱུར་བ་ཤ་སྟག་གིས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་གྱི་ཤིང་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དུ་མས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའི་དྲུང་ན་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ཤིང་སྤྲུལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་མཛད་དེ། སྤྲུལ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོར་དོང་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐོང་ངམ། དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཐལ་མོར་སྦྱར་ནས་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་སྤྱོད་པ་ཅི་འདྲ་བའི་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ། །བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྒྲུབ་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞལ་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ། ཁ་དོག་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང ། སེར་པོ་དང ། དམར་པོ་དང ། དཀར་པོ་དང ། ལེབ་རྒན་དང ། ཤེལ་དང ། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་མང་པོ་མཐོན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་སྣང་བར་བྱེད་ནས་སླར་ལོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི
80.349a
གཙུག་ཏུ་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་འདི་བསྟན་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་དེ། བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་ལས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པར་བསམ་པ་ཐག་པས་ཚིག་བརྗོད་དེ། དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཡང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ནི་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་ལྷག་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པར་འདྲ་ཡང་གང་གིས་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དག་གི་ནི་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏོ། །གང་གི་དམན་པའི་སེམས་དང ། དད་པ་ཙམ་གྱི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ལས་དམའ་བ་དེས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུར་འཁོར་བ་ཕྱིར
80.349b
བསྙིལ་ཏེ། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞི་པོ་འོད་ཀྱི་ཏོག་དང ། ཡེ་ཤེས་བླ་མ་དང ། ཞི་བའི་དབང་པོ་དང ། སྨོན་ལམ་བློ་གྲོས་དག་ཀྱང ། ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཻ་དཱུརྱའི་མདོག་ཏུ་འདུག་པ་མཚུངས་པ་མེད་པར་བཟང་བ་དག་གི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ། ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོ་བར་བྱེད། མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་ནི་རབ་ཏུ་འབེབས། སིལ་སྙན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་ནི་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འོང་བར་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་འཇིག་རྟེན་དུ་དོག་ས་ཆེར་གཡོས་པར་གྱུར་བ་དང ། ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཞི་མཆི་བར་གདའ་བར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞི་པོ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྐུལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་དེའི་མོད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལྷགས་ཏེ། ལྷགས་ནས་ཀྱང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་ནས་བབས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་བདུན་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་འཁོད་མ་ཐག་ཏུ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་ཕྱོགས་བཞི་ནས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འོངས་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གོ་གྱོན་པ། འཇུག་པ་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་གྱིས། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་ལ་རིམ་གྲོ་སྐྱེད་ལ་ཆོས་དྲིས་ཤིག་།རིགས་ཀྱི་བུ
80.350a
དག་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་གི་སྨོན་ལམ་ཉོན་ཅིག་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་གི་སྨོན་ལམ་ནི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་གང་སུ་དག་གིས་བདག་ཅག་མཐོང་བར་གྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་ཉི་ཤུར་འཁོར་བ་ཕྱིར་བསྙིལ་བར་གྱུར་ཅིག་།ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་།བུད་མེད་གང་གིས་བདག་ཅག་གི་མིང་ཐོས་ན་ཡང་མྱུར་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལས་འགྱུར་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་དང་ལྡན་པ་དག་གོ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་བསྟན་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་དེ་དག་ཕྱིར་བརྟུལ་བ་མཛད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཡང་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པ་ཡང་བགྱིད། སྒྱུ་མ་མཆིས་པར་ཡང་བགྱིད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡང་སྐྱེ། འགག་ཀྱང་འགག་སྟེ། གང་ལ་སྐྱེ་བ་དང ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་བླ་མས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། གང་སུས་ཀྱང་མ་ཐོབ་མ་བཤིག་ཅིང་གང་ལ་ཡོད་པ་འམ་མེད་པར་ཆགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་བླ་མས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་དེ་ཇི་ཙམ་དུ་ཡོད་པས་ཀྱང་མི་འཐོབ། མེད་པས་ཀྱང་མི་འཐོབ་བམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ།
80.350b
ཡོད་པར་མ་གྱུར་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཚུལ་གཅིག་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏམ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཚུལ་གཅིག་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མི་མཐོང ། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་མི་མཐོང་ལ་དམུས་ལོང་ཡང་མ་ཡིན། ཤའི་མིག་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་རྟོག་།རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་འཕེལ་བ་དང ། འགྲིབ་པར་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་སྨྲས་པ། གང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མི་འགལ་ཞིང་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དེ་འདི་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐ་དད་དུ་མི་འབྱེད་ཅིང་གང་འདི་དབེན་པའི་ཚུལ་དུ་ཚུལ་གཅིག་པ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་དགས་སྨྲས་པ། གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་ཞུགས་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང་འདི་ནི་ཟབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པ་མི་ཟད་པས་སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟད་པ་སྟེ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ཟད་པར་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལས་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་པ་ལེགས་པར་སེམས་པས་སྨྲས་པ། གང་བསམ་པས་བསམ་དུ་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་བསམ་དུ་མེད་པ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡུལ་དང་བྲལ་བས་སྨྲས་པ། གང་འདོད་ཆགས
80.351a
དང་ཤིན་དུ་བྲལ་བ་དེ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡང་མེད། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡང་མེད། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་མེད། རྨོངས་པ་ཡང་མེད། གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡང་མེད། གཉིས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་མེད། བྱེད་པ་ཡང་མེད། མི་བྱེད་པ་ཡང་མེད། ལེན་པ་ཡང་མེད། འདོར་བ་ཡང་མེད་དེ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱ་མཚོས་སྨྲས་པ། གང་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུར་ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ཆོས་ལ་ཡང་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཅིང ། བདག་དང་གཞན་དུ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །ཟླ་བའི་བླ་མ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་སྨྲས་པ། གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱ་ངན་གྱི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་སྨྲས་པ། གང་མྱ་ངན་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་མེད་ཅིང་ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་གྱི་རྩ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་འདི་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྟེ། གང་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམིགས་པ་མེད་པས་སྨྲས་པ། གང་འདོད་པ་པའི་ཁམས་ལ་ཡང་མི་དམིགས། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལའང་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དུ་ལྟ་བས་སྨྲས་པ། གང་ཆོས་སྟོན་ན་གང་འདི་སྟོང
80.351b
པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་སྟོན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་སྨྲས་པ། གང་ཆོས་སྟོན་པའི་ཚེ་འཁོར་གསུམ་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དེ། འཁོར་གསུམ་གང་ཞེ་ན། བདག་མི་དམིགས་པ་དང ། ཆོས་ཉན་པ་མི་དམིགས་པ་དང ། ཆོས་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགྲོ་བ་གྲུབ་པས་སྨྲས་པ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུ་བ་མེད་པར་ཡང་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྟོན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མི་བརྗོད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟབ་མོར་སྤྱོད་པས་སྨྲས་པ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་ལ་ཆོས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང ། གང་སྟོན་པ་དང ། གང་ལ་སྟོན་པ་དང ། གང་བསྟན་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་བཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་དག་གིས་སོ་སོ་ནས་རང་རང་གི་སྤོབས་པ་སྟོན་པར་གྱུར་ཏོ། །ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་བསྟན་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན་བཅུས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་བདུན་སྟོང་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད
80.352a
པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་དགུ་ལས་ཁྲག་ཁྲིག་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ནི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་དང་བྲལ་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཏུ་འགྱུར། དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་ནི་ཇི་སྲིད་ཅིག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདི་ཉིད་ལ་དྲིས་ཤིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གི་ཚེ་ནམ་མཁའི་ཁམས་གཟུགས་ཅན་དུ་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གང་གི་ཚེ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གང་གི་ཚེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གང་གི་ཚེ་རྨི་ལམ་གྱི་སྐྱེས་བུ་དང ། །བྲག་ཆ་དང ། །མིག་ཡོར་དང ། །ཆུ་ཟླ་དང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །
80.352b
གང་གི་ཚེ་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་མཚན་མོར་གྱུར་ལ་ཟླ་བའི་འོད་ཀྱིས་ཉིན་མོར་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །རིགས་ཀྱིས་བུ་དེ་ལྟ་ཡིན་གྱིས། །སུ་བྱང་ཆུབ་དུ་སྨོན་པ་དེ་ལ་དྲིས་ཤིག་།སྨྲས་པ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་སྨོན་ཏམ། །སྨྲས་པ། །རིགས་ཀྱིས་བུ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །འཇམ་དཔལ་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་འདི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འམ། །འཇམ་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབེན་ཞིང་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ་སྟོང་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དང ། །ཉན་ཐོས་འདུས་པ་མཐོང་ངམ། །ཐོས་སམ། །གསོལ་པ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་མཐོང་ངོ ། །ཐོས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གསོལ་པ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་བགྲང་དུ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱིས་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། །དཔེར་ན་ཡུལ་མ་གངྒཱའི་ཏིལ་གྱི་དོང་ནས་ཏིལ་གྱིས་འབྲུ་གཅིག་ཅིག་བླངས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིལ་གྱི་འབྲུ་གཅིག་པོ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དང །
80.353a
ཉན་ཐོས་འདུས་པར་བལྟའོ། །ཕྱི་ན་ཏིལ་གྱི་ལྟག་མ་ལུས་པ་ལྟར་ནི་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་འདུས་པར་བལྟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། །དཔེར་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཐལ་བར་བརླགས་ཏེ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དུ་བྱས་པ་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དེ་བཞུགས་པར་བྱས་ཀྱང་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་སྨོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང ། བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། །གྲངས་དང་ཆ་དང ། །བགྲང་བ་དང ། །རྒྱུར་ཡང་སྨོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་འདི་ལྟར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེའི་ཚེའི་ཚད་ནི་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། །དཔེར་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བརླགས་ཏེ། །ཐལ་བར་བྱས་པ་དེ་ལས་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ཁྱེར་ཏེ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདས་ནས་དེར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་བཞག་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་དེས་ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟད་ཟད་ཏུ་བཀོད་པར་གྱུར་ལ།། །།
80.353b
དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་གཉིས་པ་ཞིག་སྐྱེས་ཏེ། །དེས་ཀྱང་ལྷོ་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་དེ་སྙེད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་རེ་རེ་ནས། །ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་བོར་ཏེ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུར་སྐྱེས་བུ་དེ་ལྟ་བུ་རེ་རེས་ཚུལ་དེ་དང་འདྲ་བར་དེ་སྙེད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཟད་ཟད་དུ་རེ་རེ་ནས་བོར་ན་རིག་ཀྱི་བུ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །སྟོང་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །གཏམས་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །དཀྲིགས་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །མི་འཁྲུགས་པ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཚད་གཟུང་བར་ནུས་སམ། །གསོལ་པ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་ནུས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྐྱེས་བུ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་ཅིག་འདས་པ་དང་གང་དག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་དག་བོར་བ་དང ། །གང་དག་ལས་འདས་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་མ་བོར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག ། ཐམས་ཅད་བཏགས་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བརླགས་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམས་དུ་སེམས། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་རྩིས་ཤེས་པ་འམ།
80.354a
རྩིས་ལ་མཁས་པས་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །སྟོང་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །གཏམས་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །དཀྲིགས་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །མི་འཁྲུགས་པ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་འམ། བགྲང་བ་འམ། གཞལ་བ་འམ། ཚད་གཟུང་བར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེ་དེ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་མོས་པར་འགྱུར་གྱི། དོན་འཚལ་པ་འམ། གཞལ་བ་འམ། བགྲང་བ་འམ། ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །སྟོང་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །གཏམས་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །དཀྲིགས་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །མི་འཁྲུགས་པ་ཕྲག་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་པར་གོང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར
80.354b
ཐུག་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་བསྲེགས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་བཟོད་པར་བགྱིའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། སེམས་ཅན་མོས་པ་ཆུང་ངུ་དང ། ལེ་ལོ་ཆེ་བ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བ་མ་གཏོགས་པར་སུ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལ་འདོད་པ་མི་བསྐྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདི་བསྟན་པའི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུར་སྐྱེས་བུ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་ཅིག་འདས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་དག་དུ་ཕྱིན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་བོར་བ་དང ། གང་དག་ལས་འདས་ཏེ་མ་བོར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བརླགས་པ་དེ་དག་པས་ཀྱང་མང་བའི་བསྐལ་པར་ད་དུང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་སྨོན་ལམ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཚད་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་དུ་ཡང་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེད་པའི་འཇུག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ
80.355a
སེམས་ནམ་མཁའི་ཁམས་འདི་སྙམ་དུ་ཞག་དང ། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཕྱེད་དང ། དུས་དང ། ལོ་དང ། བསྐལ་པ་དང ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་དང ། བསྐལ་པ་སྟོང་དང ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དང ། བསྐལ་པ་ཁྲག་ཁྲིག་དང ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དང ། གཏམས་དང ། དཀྲིགས་དང ། མི་འཁྲུགས་པ་ཞིག་འདས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ་ཅི་ནས་ཀྱང་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་ཞག་གཅིག་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཉི་མ་གཅིག་འདས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལོ་འདི་སྙེད་ཅིག་འདས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་གང་ལ་ཡང་དེའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡང་འཇུག་པ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་པས་ལྷག་པ་ཞིག་འདས་པར་གྱུར་ཀྱང་སྐྱོ་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཡི་འཆད་པ་མེད་དེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ལ་སྐྱེ་བ་འམ། འཇིག་པ་འམ། འཚིག་པ་འམ། འགྱེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྐྱོ་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཡིད་འཆད་པའི་སེམས་མི་བསྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ལ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཤེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཚིག་པ་མེད། སྐྱོ་བ་མེད། ཡི་འཆད་པ་མེད། གཡོ་བ་མེད། སྐྱེ་བ་མེད། རྒ་བ་མེད། འཆི་བ་མེད། འཕོ་བ་མེད། འབྱུང་བ་མེད། འོང་བ་མེད། འགྲོ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་གང་ལ་འཇམ་དཔལ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འདི་ལ་ཡང་འཚིག་པ་མེད། སྐྱོ་བ་མེད། ཡི་འཆད་པ་མེད། གཡོ་བ་མེད། སྐྱེ་བ་མེད། རྒ་བ་མེད། འཆི་བ་མེད། འཕོ་བ་མེད། འབྱུང་བ་མེད། འོང་བ་མེད།
80.355b
འགྲོ་བ་མེདདོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིང་དེ་ནི་ཤིན་དུ་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང ། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང ། ལྷའི་བུ་གཞན་ཡང་དབང་ཆེ་བ། དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ་དག་གིས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨས་སོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་ལགས་ན། གང་གིས་ཐོས་ནས་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་དང ། ཀློག་ཅིང་ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང་གཞན་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གང་དག་འདི་སྐད་དུ་བདག་ཅག་གིས་གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བར་བྱའོ། །བཅང་བར་བྱའོ། །བཀླག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་འཛིན་ཏམ་འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་དམ། འཇུག་པར་བགྱིད་དམ། གཞན་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་དང ། གང་འཇམ་དཔའ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་རྗེས་སུ་བསླབ་པོ་ཞེས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་སྐྱེད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལས་ཕྱོགས་བཅུར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཇི་སྙེད་ཅིག་གཟིགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རེ་རེ་ལ་ཕུལ་པ་དང ། རྣམ་གྲངས་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་གནས་ཏེ།
80.356a
ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་གི་བར་དུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཞིག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་འཛིན་ཏམ། འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དམ། འཇུག་པར་བྱེད་དམ། གཞན་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པར་བྱེད་དམ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སེམས་སྐྱེད་ཅིང་གོམ་པ་བདུན་འདོར་ན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྔ་མས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་འགྲོའོ། །བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་གྱི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང ། དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀུན་ནས་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །དེ་ལྟར་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་འཁོར་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་སྙེད་ཅིག་འདུས་པར་གྱུར་བ་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་གི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མཐོང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱན་སྔ་ན་འཇམ་དཔའ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདུག་ཅིང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་སྟོན་པར་མཐོང་ནས། དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་འཇམ་དཔའ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་འདི་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོར་གཅིག་ཅར་དུ་སྣང་བར་གྱུར་བ་ནི་སྨོན་ལམ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ངོ་མཚར་ཆེའོ་སྙམ་དུ་ངོ་མཚར་གྱི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ
80.356b
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདྀའི་མིང་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག་།སྨོན་ལམ་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།འཇམ་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།དེ་ནས་དེའི་ཚེ་འཁོར་དེར་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་འདུས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་ཕབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། རང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འདོང་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱེ་མ་སངས་རྒྱས་དེ་ད་ནི་བདག་ཅག་གིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བའི་སེང་གེའི་སྒྲ་དང ། བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐོས་སོ་ཞེས་ཆེད་དུ་རྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པའི་ཚེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ་དང ། ཕྱོགས་བཅུ་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། དགེ་སློང་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། །།
80.357a
འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལེའུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལས། འཇམ་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལེའུ་བཅཝ་ལྔ་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤཱི་ལེནདྲ་བོ་དྷི་དང ། ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང ། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་སྐད་གསར་ཆད་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།