rKTs


J100

(e-text produced by ADARSHA)

see text in transliteration
53.231a
༄#། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཨ་ན་བ་ཏཔྟ་ནཱ་ག་རཱ་ཛ་པ་རི་པྲྀཙྪཱ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། ་བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མས་མདུན་གྱིས་བལྟས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་བསྐོར་ཏེ་མདུན་དུ
53.231b
བདར་ནས་སིལ་སྙན་དང ། གླུ་དབྱངས་ལེན་ཅིང་ཀླུའི་མཐུ་ཆེན་པོ་དང ། ཀླུའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་མེ་ཏོག་དང ། བདུག་པ་དང ། སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྱེ་མ་དང ། གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་རྣམས་ཐོགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས་ཕྱིན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། ཇི་ལྟར་ཐོགས་པའི་མེ་ཏོག་དང ། བདུག་པ་དང ། སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་དང ། སིལ་སྙན་དང ། ཕེག་རྡོབ་པ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། གུས་པ་དང་བཅས། ཞེ་ས་དང་བཅས་ཤིང་རང་གི་སྐྱེ་བོའི་འཁོར་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །འདུག་ནས་ཀྱང་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྐབས་དབྱེ་བར་གནང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་བཞིན་དུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་འདོད། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་མཆོག་།སེམས་ཅན་ཆེན་པོ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ། སེང་གེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྩེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །
53.232a
བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མ་གོས་པ། སྤྱོད་པ་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ། ཕན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ། གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱིད་པ། སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ། ངན་པའི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་སྨྲ་བ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོམ་པ། བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ། སེམས་མ་ཞུམ་པ། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པའི་གོ་ཆ་ཤིན་དུ་བགོས་པ། ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་བསགས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ། ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ། མཐར་ལྟ་བ་གཉི་ག་དང་བྲལ་བ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ། ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་དང་བྲལ་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ། བསམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་བརྟེན་ཏེ་མི་ཕྱེད་པ། བློ་ཟླ་བ་ལྟར་དྲི་མ་མ་མཆིས་ཤིང་ཤིན་དུ་དཀར་བ། སེམས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དང་མཚུངས་པ། བསྐལ་པ་གྲངས་མ་མཆིས་པར་ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་འཛིན་པ། སེམས་ས་དང ། ཆུ་དང ། མེ་དང ། རླུང་དང་མཉམ་པ། གནོད་སེམས་དང ། ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། ང་རྒྱལ་དང ། རྒྱགས་པ་དང ། དྲེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པ། སྟོང་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སྨོན་ལམ་ཤིན་དུ
53.232b
བཏབ་པ། སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་དང ། མིག་ཡོར་དང ། བྲག་ཆ་དང ། སྨིག་རྒྱུ་དང ། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཤིན་དུ་ཞུགས་པ། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་གདུང་རིགས་འཛིན་པ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་སྐོར་བ་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་དང ། དང་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། ཨུ་དུམ་བ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་འབྱུང་བར་ཤིན་དུ་དཀའ་བ། རྩེ་གཅིག་ཏུ་བགྱིད་པ། ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་མ་འདྲེས་པ་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཆོས་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེན་པ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་པ། སྤྱོད་པ་ཟབ་མོ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་འཇུག་པ་བཤད་དུ་གསོལ། ཉན་ཐོས་གདུལ་བའི་སླད་དུ་བདེན་པ་བཞི་རྣམ་པར་གདོན་མི་འཚལ་བ་ལ་འཇུག་པ། ཤེས་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ། རང་སངས་རྒྱས་གདུལ་བའི་སླད་དུ་བརྟེན་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ། ཤེས་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་གདུལ་བའི་སླད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ། བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཚར་གཅོད་པ། ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ། སོ་སོ་ཡང་དག
53.233a
པར་རིག་པ་ལ་འདུག་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྟོན་པ། ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་ཆོས་ལས་རྣམ་པར་བལ་བར་བགྱིད་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ང་རྒྱལ་དང ། རྒྱགས་པ་དང ། དྲེགས་པ་བཅོམ་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སྟོན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སེར་སྣ་མ་མཆིས་པས་སྦྱིན་པའི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བར་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སྨོན་ལམ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སོང་ཞིང་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་ཆད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་སྡང་བ་ཐམས་ཅད་དང་དུ་ལེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་པས་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་གནས་ཤིང་བསམ་གཏན་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་མཁས་པས། བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སྡིག་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་དང་བྲལ་ཞིང་མ་རིག་པ་དང་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་ལ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བའི་གོ་ཆ་འཚལ་བས་ཐབས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ལྷའི་མིག་དང ། ལྷའི་རྣ་བ་དང ། ཕ་རོལ་ཀྱི་སེམས་འཚལ་བ་དང ། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བགྱི་བས་རྣམ་པར་རྩེན་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས།
53.233b
ཇི་ལྟར་ན་སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་མི་ཟད་པས། སྤོབས་པའི་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་འཛིན་པས་གཟུངས་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བར་བསྐྱུད་པ་མ་མཆིས་པ་དང ། རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྐྱུད་པ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ལགས། ཆོས་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞལ་བས། །ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ། དྲན་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་བསྐྱུད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སེར་སྣ་མ་མཆིས་པས་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་པས་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྐྱུད་པ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ལགས། དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་བ་འདི་དག་ཞུས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། འཇིག་རྟེན་དོན་རྣམས་མཛད་པར་དེར་བྱེད་པ། །ལྷག་པའི་བསམ་དང་བསམ་པ་ཅི་འདྲ་དང ། །འཇུག་པའི་སྤྱོད་དང་སྤྱོད་པ་ཅི་འདྲ་བ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །བྱམས་པར
53.234a
པར་སྦྱོར་དང་སྙིང་རྗེར་འཇུགས་པ་དང ། །དགའ་ལ་འཇུག་ཅིང་བཏང་སྙོམས་སྒོམ་པ་དང ། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་རྣམས་ལ་སྦྱོར་དག་པ། །དེ་ནི་མ་སྨད་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །ཡང་དག་སྤོང་དང་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་དང ། །རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་དང་དབང་པོ་ལམ་སྒོམ་དང ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདེན་དང་ཡང་དག་རིག་།ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་རྣམས་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །སྦྱིན་དུལ་སྡོམ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །བཟོད་དང་དེས་དང་དེ་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་དང ། །ཤེས་རབ་ཐོབ་པས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམས། །ཇི་ལྟར་འགྱུར་དེ་དེ་དག་བཤད་དུ་གསོལ། །མངོན་ཤེས་རིག་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་།དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་དེ་བཞིན་བག་ཡོད་དང ། །ཐབས་དང་ལྡན་དང་ཚུལ་ནི་རྟོགས་པ་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དེ་བཤད་གསོལ། །དགའ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་དང་ཡོན་ཏན་དགའ། །འཕགས་པའི་སྦྱངས་དང་རིགས་དང་ནོར་བདུན་དང ། །དགོན་པར་གནས་ཤིང་ཉོན་མོངས་མ་མཆིས་གནས། །ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་དེ་དག་བཤད་དུ་གསོལ། །ཇི་ལྟར་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། །གཟུངས་ལ་འང་ཤིན་དུ་རབ་དུ་གནས་པ་དང ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཆོས་ནི་སྟོན་པ་དང ། །བསྐྱུད་པ་མ་མཆིས་ཐོས་པ་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཞི་གནས་རྗེས་སུ་འཐུན་དང་ལྷག་མཐོང་དང ། །ཤེས་རབ་ཟབ་དང་ཤིན་དུ་བློ་ཡངས་དང ། །ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་རྟོགས་པ་མཉམ་མེད་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །བདུད་ཀྱི་སྟོབས་བཅོམ་ཤིན་དུ་ཐུལ་བར་དཀའ། །ངན་པའི་ཚོགས་ཅན་ཕ་རོལ་སྨྲ་བ་འཇོམས། །རི་རབ་འདྲ་བར
53.234b
མི་གཡོ་ཤིན་དུ་འཕགས། །དག་པའི་སེམས་ཅན་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་སྤྱོད། །སྟོང་པ་མཚན་མེད་སྨོན་མེད་རྣམ་གྲོལ་དང ། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་ཆོས་ངེས་དང ། །འདུས་བྱས་རྨི་ལམ་ངོ་བོ་ཉིད་མོས་པ། །དེ་ནི་མ་སྨད་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་འཐུན་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མ་བཏང་བ་དང ། གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱེད་པ་དང ། འཁོར་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་འདྲི་བར་སེམས་པ་ནི་ཡང་ལགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཤིན་དུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དག་དང ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དག་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསོལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཆོས་གཅིག་དང་ལྡན་ན་རྣམ་པའི། མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བའི།
53.235a
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་སོ། །དེའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཤིན་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། ལྷག་པའི་བསམ་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། བྱམས་པ་ཆེན་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བས་བསྡུས་པ་ཡིན། སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། རྣམ་པར་གནོན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། མཐུས་བསྡུས་པ་ཡིན། སོ་སོར་བརྟགས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཆོས་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། དགེ་བ་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། བསྡུ་བའི་དངོས་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན། སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཐབས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཕྱིར་བྱ་བའི་རེ་བ་མེད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། ངོ་ཚ་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཁྲེལ་ཡོད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། མཆོག་ཏུ་དགའ་བས་བསྡུས་པ་ཡིན། དད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། དྲན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན། ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བས་བསྡུས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་རིགས་མི་གཅོད
53.235b
པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེ་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས་བསྡུས་ན་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེ་ཚོགས་བསགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅུ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ཐོས་པའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང ། རིམ་གྲོ་བྱ་བའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། དགོན་པ་ལ་གནས་པའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞིའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། འདོད་པ་ཆུང་བ་དང ། ཆོག་ཤེས་པ་དང་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེ་ཚོགས་བསགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག
53.236a
གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེ་ལམ་ལོག་པ་དང ། ལམ་ངན་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང་བྲལ་ཏེ་རྣམ་པར་སྤངས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། གཡོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་གྱི་གསང་ཚིག་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ལོག་པར་ཞུགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། སྐྲག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ཁེངས་པ་དང་རྩོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། བདག་ལ་སྟོད་པ་དང་གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། སློབ་དཔོན་ཆོས་འཆབ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། བརྗེད་ངས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་འཁུ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེར་སྣ་དང ། ངན་པའི་ངང་ཚུལ་དང ། གནོད་སེམས་དང་ལེ་ལོ་དང་གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ཆད་པ་དང་རྟག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། ཐབས་མི་མཁས་པའི་བསྡུ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེ་ལམ་ལོག་པ་དང ། ལམ་ངན་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་དང་བྲལ་ཏེ། རྣམ་པར་སྤངས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར
53.236b
རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་རྒྱལ་མཚན་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་འཕགས་ན་བདུད་ཐམས་ཅད་དང ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་དང ། ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐུལ་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། ཐབས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང་གང་ཟག་མེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མཐར་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རློམ་སེམས་དང ། རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་རྒྱལ་མཚན་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན།
53.237a
འཕགས་ན་བདུད་ཐམས་ཅད་དང ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་དང ། ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐུལ་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་གནས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པའི་གནས་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་གནས་ཏེ། གནས་ནི་གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་ཆུད་མི་ཟ་བ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་སྡང་བ་མེད་པའི་སེམས་དང ། ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཆེར་སྙིང་རྗེ་བ་སྟེ། གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཆོས་གཉིས་ཏེ། དེ་གཉིས་དང་འབྲེལ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་པའི་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཐབས་དང ། ཤེས་རབ་སྟེ། གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་རྟོན་པ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པ་རྣམས་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པ་དང ། འགྱུར་བ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་སྟེ། གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་ཡི་གེ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་ཡོན་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་རྒྱུན་ཆད་པ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། སྒྱུ་དང་གཡོའི་རྒྱུན་ཆད་པ་དང ། མི་དྲང་བའི་རྒྱུན་ཆད་པ་སྟེ། རྒྱུན་ཆད་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང ། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང །
53.237b
ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང ། ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང ། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་སྒྲིབ་པ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་དང ། བླ་མ་རྣམས་ལ་མི་གུས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཞེ་སྡང་བ་དང ། བདུད་ཀྱི་ལས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། བླ་མ་རྣམས་ལ་གུས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྟོན་པ་ལྟར་ཕངས་པར་སེམས་པ་དང ། བདུད་ཀྱི་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་རིན་ཐང་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བར་གཏོང་བ་དང ། སྐྱེ་བ་རྣམས་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང ། བྱམས་པ་དང་མི་བྱམས་པ་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བར་ལུས་དང་སྲོག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང ། ཐོབ་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མི་ཚོལ་བར་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་རིན་ཐང་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་རྟུལ་བ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྟེན་པ་དང ། འཁོར་བ་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང ། ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང ། དུས་མ་ཡིན་པར་རྙེད་པ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས
53.238a
པ་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་རྟུལ་བ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གང་དག་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མེད་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་ཤེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཤེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང ། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་པར་འཇོམ་པ་ཤེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ངན་འགྲོ་ལས་ཤིན་དུ་འདས་པས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་མྱོང་བས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་སྟོབས་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ང་རྒྱལ་བཅོམ་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། ཐོས་པ་དང་མ་བྲལ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་བྱམས་པའི་སྟོབས་དང ། མཚན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང ། འཁོར་དུ་བག་ཚ་བ་དང ། འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བས་མི་འཇིགས་པའི་སྟོབས་ཏེ། སྟོབས་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང
53.238b
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དེའི་རིགས་པ་གང་གིས་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་མི་ལྟུང་བའི་རིགས་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་རིགས་པ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་མི་འགལ་བའི་རིགས་པ་དང ། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རིགས་པ་དང ། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་རིགས་པ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་སྟེ། རིགས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་དེའི་སྣང་བ་ལྔ་དང ། ས་བོན་ལྔ་དང ། རྩ་བ་ལྔ་དང ། སྡོང་པོ་ལྔ་དང ། ཡལ་ག་ལྔ་དང ། ལོ་མ་ལྔ་དང ། མེ་ཏོག་ལྔ་དང ། འབྲས་བུ་ལྔའོ། །དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་སྣང་བ་དང ། རང་གི་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པའི་སྣང་བ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང ། མིག་ལྔའི་སྣང་བ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟེ། སྣང་བ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་ས་བོན་ལྔ་གང་ཞེ་ན། བསམ་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང ། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང ། མོས་པ་དང ། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་སྟེ། ས་བོན་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བས་མི་ངོམས་ཤིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དང ། ཉེས་པ་བརྟུལ་བས་འཆགས་པ་དང ། ཐེག་པ་གཞན་མི་འདོད་པ་སྟེ། རྩ་བ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་སྡོང་པོ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་པ་སྟེ་སྡོང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་ཡལ་ག་ལྔ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་ཏེ། ཡལ་ག་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ
53.239a
ལོ་མ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཐོས་པ་དང ། ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བ་དང ། དགོན་པ་ལ་གནས་པ་དང ། འཕགས་པའི་རིགས་ཆོག་ཤེས་པ་སྟེ། ལོ་མ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་མེ་ཏོག་ལྔ་གང་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་བསགས་པས་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། སྦྱིན་པ་སྣ་ཚོགས་བསགས་པས་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། སེམས་ངེས་པར་སེམས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ཆོས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པས་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་བརྗེད་ངས་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། མེ་ཏོག་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སློབ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང ། མི་སློབ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་དེའི་སྣང་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ས་བོན་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །རྩ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །སྡོང་པོ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཡལ་ག་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ལོ་མ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །མེ་ཏོག་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །འབྲས་བུ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཤིང་ལྗོན་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འདོད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་མི་བརྗེད་པར་བྱ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ཤིན་དུ་བཟུང་བ་དེས་གང་དག་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་མ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ངས་མ་མཐོང་ངོ ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གང་གིས་ཤིང་གང་གིས་ས་བོན་བཟུང་བར་གྱུར་པ་དེས་དེའི་རྩ་བ་དང ། སྡོང་པོ་དང ། ཡལ་ག་དང ། ལོ་མ་དང ། མེ་ཏོག་དང ། འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱང་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གང་གིས
53.239b
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ཤིན་དུ་བཟུང་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་ཟུང་ཤིག་།ཆོངས་ཤིག་།ལྷོགས་ཤིག་།འཁོར་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་དུ་ཤོད་ཅིག་།ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་ལེའུ་འདི་བཤད་པ་ན་འཁོར་དེ་ལས་ཀླུ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པའི་ཀླུ་གཞོན་ནུ་རྣམས་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་རྣམས་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྔར་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུ་དེ་དག་དང ། ཀླུའི་བུ་མོ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་ལུས་མི་སྣང་བར་འཁོད་དེ། དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོའི་ཕྱེ་མའི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་བོ། །མུ་ཏིག་གི་དྲ་བས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཡུལ་བྱིང་འཛིན་ཁེབས་པར་བྱས་སོ། །དོ་ཤལ་དང་ཟླ་གམ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ངོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཁེབས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་དང ། ཡོན་ཏན་དག་དང ། རྣམ་པ་དང ། འཇུག་པ་རབ་ཏུ་བཤད་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གང་ལ་ཞུགས་ན་ཤིན་དུ་མཐར
53.240a
ཐུག་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་ཉིད་དང ། མི་འཇིགས་པ་བཞིའི་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བར་སྐབས་སུ་ཞུམ་པ་དང་གང་བར་མི་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་དང ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་ལམ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ལམ་དང ། ཚད་མེད་པའི་ལམ་དང ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ལམ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པའི་ལམ་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ལམ་སྟེ། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ནི་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བསྔོས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་མི་འཐོབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བསྔོས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་མི་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་ལམ་ནི་གཞན་དག་ཆོས་ལ་མོས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས
53.240b
སེམས་ཅན་གང་དག་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་བསྡུས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་དེས་ཆོས་བསྟན་པ་ཀུན་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ཆོས་ལ་མོས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ལམ་ནི་གང་ལྷའི་མིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཐོང ། སེམས་ཅན་ཤི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་མཐོང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ཡང་མཐོང་ངོ ། །དེ་དག་མཐོང་ནས་ཀྱང་རྣམ་པ་གང་དག་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན། གང་དག་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་ངོ ། །གང་ལྷའི་རྣ་བས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་འཛིན་ཅིང་ཆུད་མི་གསོན་ཏོ། །དེ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང ། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་ནས་ཀྱང་སོ་སོར་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། དྲན་ནས་ཀྱང་སྔོན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མི་གཟོན་ཏོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པ་དག་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་སེམས་ཅན་གང་དག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུལ་བ་དག་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚད་མེད་པའི་ལམ་ནི་གང་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ལྟུང་བའི་ཚངས་པ་རྣམས་དང ། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་གཞན་དག་གི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདི་ནི་བྱམས་པའི་སེམས། འདི་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས། འདི་ནི་དགའ་བའི་སེམས། འདི་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སེམས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུས་འདུལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་འདྲེན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ལམ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང ། རང
53.241a
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པའི་ལམ་ནི་འདིའི་ནི་བྱའོ། །འདིའི་ནི་མི་བྱའོ། །འདི་ལ་ནི་བཤད་དོ། །འདི་ལ་ནི་མི་བཤད་དོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་གནས་སོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་གནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ནི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང ། མཚན་མ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། ཁམས་གསུམ་པ་ལ་རྟོན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་དེ་དང་ལྡན་པར་རིག་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་གཅིག་པུ་བགྲོད་པའི་ལམ་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲོགས་མེད་པར་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་གང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དེ་རྗེས་སུ་འཐོབ་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞེ་ན། གང་འདི་ཆོས་ཐམས
53.241b
ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐ་དད་པ་དང་སྣ་ཚོགས་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་བསྟན་པ་སྟེ། གང་འདི་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བསྟན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་བསྟན་པ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་ལམ་དེའི་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཞེ་ན། ལམ་འདི་ནི་རྡུལ་མེད་པས་རྡུལ་དང་བྲལ་བའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཤིན་དུ་མི་འཁྲུགས་པས་ཞེ་སྡང་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྣང་བས་རྨོངས་པ་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་འདོད་པ་དང ། གཟུགས་དང ། གཟུགས་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བས་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ལམ་འདི་ནི་གར་ཡང་མི་འགྲོ་ཞིང་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་བས་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པས་ལེགས་པར་གནས་པའོ། །ལམ་འདི་ལ་ནི་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་འདི་ལ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་མེད་དོ། །ལམ་འདིར་ནི་མི་བརྩོན་པ་རྣམས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་འདི་ནི་དམིགས་པ་ཅན་རྣམས་དང་ཤིན་དུ་རིང་ཞིང་རྣམ་པར་རིང་ངོ ། །ལམ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་འདོང་བའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཚུལ་བཞིན་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོད་པར་བདེ་བའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཡང་དག
53.242a
པར་ལྟ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣལ་དུ་འཇུག་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་བརྩོན་པ་རྣམས་ལ་མི་སྒྲིབ་པས་ཡངས་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སོང་བ་དང ། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྒྲིབ་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ལམ་འདི་ནི་ཤིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གང་ལ་ལ་དག་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་འདི་ལ་ཞུགས་པ་དང ། འཇུག་པ་དང ། འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་སོ། །བདག་གི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པས་མིག་གི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པས་འདོད་པ་དང ། གཟུགས་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་སོ། །འདོད་པ་དང ། གཟུགས་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པས་ནམ་མཁའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་སོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ། འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་མོ། །དེ་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། བདག་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་རྣམ
53.242b
པར་དག་པ་འདིས་ལམ་དེ་རྣམ་པར་དག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་མེད་པས་ལམ་དེ་ནི་ཚོར་བ་མེད་པ་སྟེ། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུན་བཅད་པའོ། །དེ་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚོར་བ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་དེ་ནི་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བས་དེ་ལ་ནི་ཆོས་ལ་སེམས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་བསྒོམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ལེའུ་འདི་བཤད་པ་ན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་བསྒོམ་པར་འདོད་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ། ངག་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་རང་གི་ལུས་སྟོང་པ་ཉིད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང ། རང་གི་ལུས་དབེན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་དབེན་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང ། རང་གི་ལུས་བེམས་པོ་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་བེམས་པོར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང ། རང་གི་ལུས་གཡོ་བ་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་གཡོ་བ་མེད་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང ། རང་གི་ལུས་མིག་ཡོར་དང་འདྲ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང ། རང་གི་ལུས་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་དག་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི
53.243a
ལུས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་རྟོག་ཅིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཡང་མཉམ་པར་བྱེད། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡང་མཉམ་པར་བྱེད་པའོ། །ལ་དེ་ལ་ལུས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཕྱི་མའི་མཐར་མི་འཕོ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་མིག་ཡོར་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་དེ། འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ། གཡོ་བ་མེད་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་ལ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡང་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །གཞན་ཡང་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཟག་པ་མེད་ཅིང་ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། རང་གི་ལུས་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་ཅིང་ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་སྒྲུབ་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དེ་ཡང་མི་འདོར་རོ། །དེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལུས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་སྟོན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་འདི་ཡང་མི་འདོར་རོ། །དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པས་རང་གི་ལུས་རྣམ་པར་དག་པར་རྟོག་པ་དང ། རང་གི་ལུས་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་རྣམ་པར་དག་པར་རྟོག་པ་འདི་ཡང་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །
53.243b
དེ་ལ་ངག་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འཕགས་པ་རྣམས་དང ། གང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ངག་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ན། སྒྲོ་བཏགས་པར་ན་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར། ལེགས་པར་ཐོས་པ་དང ། ཉེས་པར་ཐོས་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པར་ངག་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། རྨོངས་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་ངག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངག་ནི་གསོག་སྟེ། གསོག་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ངག་ནི་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་བར་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ངག་ནི་རླུང་དང་འདྲ་སྟེ། རླུང་གིས་འགྱུར་བའི་ཚོགས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་ངོ ། །ངག་ནི་བྲག་ཆ་དང་འདྲ་སྟེ། གང་འཕགས་པ་རྣམས་དང ། གང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ངག་ནི་ནང་ན་ཡང་མི་གནས་ཕྱི་རོལ་དུ་ཡང་མ་ཡིན། གཉི་ག་མེད་པར་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་གང་དག་གིས་ངག་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་མི་གནས་པ། གནས་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་པ། གསོག་།བརྫུན་པ། སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་གསུང་བ་མ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གསུང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར
53.244a
ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བྱུང་བར་མཁྱེན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་སྟོན་ཏོ། །དོན་འདུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པ་གསུང་བའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཡི་གེ་ལ་དཔྱོད་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཔྱོད་དོ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་ཤེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡི་གེ་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་མ་འདྲེས་པའི་ངག་འབྱུང་ངོ ། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངག་ལ་དཔྱོད་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ནི་ངག་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཡང་དེ་ནི་བློ་བུར་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བློ་བུར་གྱི་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་མི་འབྱེད་དེ། དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་ལས་གང་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་སོགས་པའི་སེམས་དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཀྱི་ལས་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དེ་ཡང་སེམས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཀྱི་ལས་གང་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཏུ
53.244b
ཡོངས་སུ་སྔོ་བའི་སེམས་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མས་ཀུན་དུ་གོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་དང ། གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་དང ། ཆ་མཉམ་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཤིང་འདུག་ཀྱང་དེ་དག་གི་དྲི་མས་ཀུན་དུ་གོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཚངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་སྤྱོད་ལམ་ཅན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཤིང་འདུག་ཀྱང་དེ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་མི་ནུས་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་ཤིང་འདུག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེད་ཅིང་བདག་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་བརྙས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཀྱང་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་གི་དབང་གིས་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་དེའི་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་ཐབས་མཁས་པས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་འདི་ལ་སྒོམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དངོས་པོ་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇིག་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་ཁས་ལེན་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་ཁས་མི་ལེན་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་སྲིད་པས་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མི་སྲིད་པས
53.245a
ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་སྐྱེ་བས་མ་ཡིན། དངོས་པོ་འགག་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་འཛིན་པས་མ་ཡིན། དངོས་པོ་འདོར་བས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། བདག་ཏུ་མ་ཡིན། བདག་མེད་པར་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་དུ་མ་ཡིན། སྲོག་ཏུ་མ་ཡིན། གསོ་བར་མ་ཡིན། སྐྱེས་བུར་མ་ཡིན། གང་ཟག་ཏུ་མ་ཡིན། ཤེད་ལས་སྐྱེས་སུ་མ་ཡིན། ཤེད་བུ་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་མི་རྟག་པར་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་བར་སྒོམ་པས་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་བདག་མེད་པར་སྒོམ་པས་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་ཞི་བར་སྒོམ་པས་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་སྒོམ་པས་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་སྒོམ་པས་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་བྲག་ཆ་ལྟ་བུར་སྒོམ་པས་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་མཚན་མ་མེད་པར་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་སྨོན་པ་མེད་པར་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གང་སྟོང་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ལམ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕུང་པ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན། མ་རིག་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད
53.245b
པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྒོམ་པས་ལམ་སྒོམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་བདག་པོ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོར་ཡང་མི་བྱེད། དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་ལམ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པར་སྒོམ་པ་དང ། བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པར་སྒོམ་པ་འདི་ནི་ལམ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་སྒོམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ལེའུ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ལས་སྲོག་ཆགས་དགུ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་བདུན་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་གིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་སྒོམ་པ་འདི་མཉན་ཏེ་ཐོས་ནས་མི་དངང་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་ལ་འཛིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྗེས་སུ་སྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་རྗེས་སུ་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་ཅིང་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བསྒྲགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཕམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་ཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཏོག་སྒྲེང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི
53.246a
སྒྲོན་མ་འབར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། ། དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་དུང་རབ་ཏུ་འབུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་རྡུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུ་དེ་དག་དང ། འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་མཛད་ནས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དངོས་པོར་འདུ་ཤེས་གང་གིས་ཀྱང ། །ལམ་བསྒོམ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ལམ་འདི་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུར། །དངོས་པོར་འདུ་ཤེས་ཡོད་མ་ཡིན། །དངོས་པོ་དངོས་པོར་བྱེད་པས་མིན། །དངོས་མེད་དངོས་པོ་མེད་བྱེད་པས། །ནམ་མཁའ་རྣམ་དག་གང་འདྲ་བའི། །ལམ་བསྒོམ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ལམ་ནི་དངོས་བྱེད་མིན། །དངོས་མེད་དངོས་པོ་མེད་བྱེད་མིན། །དངོས་དང་དངོས་མེད་བྲལ་བ་དེ། །མཆོག་གི་ལམ་ནི་སྒོམ་པའོ། །བདག་ཏུ་ལམ་སྒོམ་མ་ཡིན་ལ། །བདག་མེད་སྒོམ་པས་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ལམ། །གྲུབ་ཅིང་བདེ་བ་བླ་ན་མེད། །དེ་བཞིན་སྲོག་དང་གསོ་བ་དང ། །གང་ཟག་མེད་པའི་ལམ་འདི་ནི། །སྲོག་མེད་རབ་ཏུ་གནས་པ་མེད། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ནས་སུ། །གང་དག་ལ་ལ་ལམ་སྒོམ་པ། །དེ་དག་འཕགས་པའི་ལམ་ལས་རིང ། །དེ་དག་ལམ་སྨོན་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལམ་མེད་དེ། །ལམ་སྒོམ་པ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ནི། །མཐའ་འདས་སྟོང་པ་སྟོང་པ་ཉིད། །སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ལམ་མ་ཡིན། །མཚན་ཉིད་མེད་པའང་དེ་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་མ་སྐྱེས་མི་འགོག་པ། །དེ་ནི་ལམ་སྒོམ་ཡིན་པར་གསུངས། །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟར། །གང་གིས་འདུ་ཤེས་འཇུག་པ་དང ། །དངོས་པོར་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན། །ལམ་ལ་སྒོམ་པ་ག་ལ་ཡིན། །ལམ་འདི་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་སྟེ། །འདི་ལ་ཕུང་པོ
53.246b
དངོས་མེད་ན། །ཕུང་པོ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །སྒོམ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན། །དེ་བཞིན་ཁོ་ན་དེ་ལ་ནི། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ལམ་སྒོམ་མིན། །དེ་ལ་ཡོད་དང་མེད་པ་མཉམ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་ཤེས། །དེ་ནི་ལམ་ལ་སྒོམ་པ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད། །ངས་ནི་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཏེ། །དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ལམ་ལ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །གང་ཞིག་ལམ་ནི་མི་ཤེས་བཞིན། །ལྷག་པར་བྱེད་ལའང་མ་ཞུགས་པ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ཚོལ་བ་ན། །དེ་ལ་ཐོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ངས་ནི་ཇི་ལྟར་ལམ་བསྒོམས་ཤིང ། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་རེག་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་ནས་སུ། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་བཤད་པར་བྱ། །ཐེག་པ་དམན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །ལམ་འདི་ཚད་དང་བཅས་པ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །འདི་ནི་ལམ་གྱི་དམ་པ་ཡིན། །གང་དག་ལ་ལ་ལམ་ཐོབ་ལ། །ཐོབ་ནས་རྒྱུན་འཆད་མི་བྱེད་པ། །དེ་དང་དེ་དག་ལམ་ཐོབ་སྟེ། །ལམ་བསྒོམ་པ་ནི་སྒོམ་པར་བྱེད། །མཉམ་སྟེ་མི་མཉམ་མེད་པའི་ལམ། །རྣལ་དུ་འདུག་ཅིང་དྲང་ཤེས་པ། །ངན་པའི་ལམ་ཀུན་རྣམ་སྤངས་ནས། །བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཀླུ་ཡེ་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད། །རང་གི་གནས་ན་འདུག་བྱེད་ཅིང ། །གནས་ནས་གཡོས་པ་མེད་པར་ཡང ། །རྒྱ་མཚོ་འདི་ནི་གང་བར་བྱེད། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་དག་།ལམ་བསྒོམ་པ་ནི་བསྒོམས་ནས་སུ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པར། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་འགེངས་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད། །ས་རྣམས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །ཆུའི་རྒྱུན་གྱིས་ངོམས་བྱེད་ཀྱང ། །དེ་ནི་ནང་ན་གནས་པ་མེད། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་དག་།བསྒོམ་པ་འདི་ལ་བསྒོམས་ནས་ནི། །སེམས་ཅན་ཆོས
53.247a
ཀྱིས་ཚིམ་བྱེད་ཀྱང ། །ནང་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད། །ཕ་རོལ་གནོན་པས་གདུང་བ་མེད། །དེ་ལྟར་དཔའ་བོ་ལམ་ཐོབ་པ། །ཉོན་མོངས་པས་ནི་གདུང་བ་མེད། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལྟ་གནས་ཤིང ། །ལོག་པའི་ལམ་དུ་ལྟུང་བ་དག་།ལམ་འདི་ལ་ནི་རབ་གནས་ན། །དེ་དག་མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར། །ལམ་འདི་ལ་ནི་གནས་ནས་སུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲགས་ཆེན་པོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་དང་དེ་བཞིན་དུ། །ཕ་རོལ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་འདུལ། །གང་ཚེ་ལམ་ནི་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་གཡོ་བ་མེད་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཟིལ་མནན་ནས། །པད་མ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་སྤྱོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་ཉམས་ཤིང ། །ལམ་འདི་ལ་ནི་མཉམ་བཞག་པ། །སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་སྟོང་དག་ཀྱང ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་འཛུད། །ལམ་འདི་ལ་ནི་རབ་གནས་པ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཐོབ་ནས། །རྫུ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྤྲུལ་ཞིང ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཡོངས་དག་ཅིང ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སེམས་ཅན་ཁམས། །འཕགས་པའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་འཛུད། །དམིགས་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་གང ། །རིག་རྟོགས་ཁོང་དུ་ཆུད་རྟོགས་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་རྟོགས་ཐོབ་ནས། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་འགྲོ་གང་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་འགྲོ་དེ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་རྟོགས་ན། །དེ་དག་འགྲོ་བ་མེད་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་འགྲོ་གང་ཡིན། །དེ་དག་འགྲོ་བ་ངེས་འགྲོ་ཞིང ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་འདིར་བསླབས་ནས་སུ། །སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྲུལ། །ཇི་ལྟར་ལམ་ནི་འདི་སྒོམ་ཞིང ། །གང་དག་ལམ་ལ་སྒོམ་བྱེད་པ། །དེ་དག་སྔགས་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས། །འདྲེན་པ་དག་ནི་ཀུན་གྱིས་གསུངས། །དེ་དག་གི་ནི་ཡོན་ཏན་མཐའ། །
53.247b
བརྒྱ་ལམ་ན་ཡང་རྟོགས་མི་ནུས། །གང་དག་ལམ་ནི་འདི་སྒོམ་པ། །དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་ལ་གནས། །གང་དག་མི་སྐྱེ་མི་འབྱུང་བའི། །ལམ་འདི་ལ་ནི་རབ་ཞུགས་པ། །དེ་ལ་དམིགས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང ། །བདུད་ཀྱིས་གཏིང་དཔོགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གུས་བཅས་དྲན་པ་དང ། །བློ་གྲོས་རྟོགས་དང་གཟུངས་རྣམས་དང ། །སྤོབས་པ་ཐོབ་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། །ཐོས་དང་གཏོང་བས་རྣམ་པར་འཕེལ། །གང་དག་ལམ་ནི་འདི་སྒོམ་པ། །ལུས་དག་ཅིང་ནི་ངག་དག་ལ། །སེམས་དག་ཤིན་དུ་སྦྱངས་པ་རྣམས། །རབ་དག་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་།གང་དག་ལམ་ནི་འདི་སྒོམ་པ། །འཕགས་པའི་རྟོགས་པ་རྗེས་འཐོབ་ཅིང ། །ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། །ཆགས་མེད་ཡེ་ཤེས་འཁྲུལ་པ་མེད། །གང་དག་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་དང ། །གང་དག་མ་འོངས་ད་ལྟར་བྱུང ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གང་ཇི་སྙེད། །ལམ་ཐོབ་པས་ནི་མཆོད་པ་ཡིན། །མདོ་སྡེ་འདི་ལ་གང་དགའ་བ། །སེམས་ཅན་དེ་སྙེད་ལེགས་པར་རྙེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིན་དུ་མཐོང ། །དེ་དག་དམ་ཆོས་རབ་ཏུ་ཐོས། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ། ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང ། མངོན་པར་འཚལ་བ་མངོན་པར་འཚལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་དགུང་ཟླ་གསུམ་བདག་གི་གནས་མ་དྲོས་པར་བཞུགས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བདག་གིས་རྔོ་ཅི་ཐོག་ཏུ་ཀུན་དུ་སྤྱད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྙེན་བཀུར་འཚལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐོས་པ་ནི་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སླར
53.248a
བགྱི་བའི་རྔོ་མི་ཐོག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དེས་བདག་སླད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་འདྲ་བའི་ཆོས་ཐོས་པ་དང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གནང་ངོ ། །ཟླ་བ་གཉིས་གསོལ་ཏེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གནང་ངོ ། །ཟླ་བ་ཕྱེད་གསོལ་པ་དང ། ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་རིག་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་གཉེན་དང་འཁོར་དུ་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སོང་སྟེ་སྤྲིན་བསྡུས་འབྲུག་བསྒྲགས་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཆར་པའི་རྒྱུན་མངོན་པར་ཕབ་སྟེ་རང་གི་གནས་སུ་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་བུ་ཐུ་བོ་ལེགས་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བོས་ནས། ལེགས་ཡིད་དང ། ལེགས་གནས་དང ། ཞི་བ་ལྡན་དང ། དབང་པོ་ཞི་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་དང ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་དང ། གཟི་བརྗིད་དཔག་མེད་དང ། དཔག་མེད་འཛིན་དང ། ཡོན་ཏན་དཔག་མེད་འཛིན་དང ། ཀུན་ནས་ཁ་དོག་དང ། གཟི་བརྗིད་མཆོག་དང ། ནོར་མི་ཟད་དང ། བཟོད་ལྡན་ལ་སོགས་པ་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒོ་བ། གཞོན་ནུ་ཁྱོད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་།ཁོ་བོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་ཟླ་ཕྱེད་སྤྱན་དྲངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་གནང་ངོ ། །དེ་ལ་ཁྱེད་ཐམས་ཅད་ལྷན་ཅིག་འདུས་པ་ཀླུའི་རྩེ་བ་དང །
53.248b
ཀླུའི་དགའ་བ་དང ། ཀླུའི་དབྱིབས་སྤོངས་ཤིག་།འདོད་པ་ལ་རྩེ་བ་དང ། གཟུགས་དང ། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྤོངས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འདུན་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་དང ། ཤེས་བཞིན་དང ། བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པར་གྱིས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྙེན་བཀུར་གྱིས་ཤིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་བག་མངའ་བའོ། །འཁོར་ཀྱང་བག་ཡོད་པའོ། །ཅང་མཁྱེན་པའོ། །འཁོར་ཀྱང་ཅང་ཤེས་པའོ། །ཞི་བའོ། །འཁོར་ཀྱང་ཞི་བའོ། །དུལ་བའོ། །འཁོར་ཀྱང་དུལ་བའོ། །དེ་ལ་ཁྱེད་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་ཆུང་མའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་མ་འཇུག་ཤིག་།འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱའོ། །གནོད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱའོ། །འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་བསྐྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་ཉན་པ་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང ། མི་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་འོང་གིས། དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཁོ་བོ་སྨ་བབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་དང་བཀོད་པ་སྟོན་ཅིག་།དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ན་འཁོར་ཡི་རངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་ནང་མི་རྣམས་ལ་བསྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་གངས་ཀྱི་རིའི་རྒྱལ་པོ་དང་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འཁོར་ཀྱི་ཁྱམས་མཐའ་དཔག་ཚད་བདུན་བརྒྱ་པ་བཻ་དཱུརྱ་སྔོན་པོ་དག་པ་དང ། འཛམ་བུའི་ཀླུང་གི་གསེར་གྱིས་སྤྲས་པ་རྡོ་རྗེ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་བཀྲ་བ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏོ། །འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེར་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རིན་པོ་ཆེ
53.249a
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། མེ་ཏོག་དང ། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དག་སྤྲུལ་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རེ་རེ་ལ་ཡང་ལོ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། མུ་ཏིག་དམར་པོའི་དོ་ཤལ་སྤྱངས་པ་སྟོང་སྟོང་སྤྲུལ་ཏོ། །འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེར་ཁང་བཟངས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་སྒྲེང་བ་སྟོང་སྤྲུལ་ཏེ། ཁང་བཟངས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སེང་གེའི་ཁྲི་ལྷའི་རས་བཅོས་མ་ཟུང་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མ་བཏིང་བ་རྩ་བ་གསེར་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བཞག་གོ། །ཁང་བཟངས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཀླུའི་བུ་མོ་སྟོང་སྟོང་བཀོད་དེ། ཐམས་ཅད་མེ་ཏོག་དང ། བདུག་པ་དང ། སྤོས་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྱེ་མ་དང ། གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་ཐོགས་པ་ཤ་སྟག་གོ། །སྟེང་གི་བར་སྣང་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བའི་གདུགས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཁེབས་པར་བྱས་སོ། །རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བའི་གདུགས་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཁ་དོག་དུ་མ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་ཕལ་པོ་ཆེ་བརྒྱད་སྟོང་མངོན་པར་སྤྱངས་སོ། །བ་དན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བས་བརྒྱུས་ཏེ། དེ་དག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ན་སྙན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ ། །ཞལ་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་ཡང་བཤམས་སོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འདི་ལྟ་བུའི་བཀོད་པ་འདི་དག་བྱས་ནས་དེའི་ནུབ་མོ་འདས་པ་དང ། ཉེ་དུ་དང ། འཁོར་དུ་བཅས་པ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དུས་སྦྲོན་ཅིང་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་ཡེ་ཤེས་འབྱོར་པའི་མཛོད། །ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་མཁྱེན་པ་ཁྱོད་ལ་གསོལ། །ཡེ་ཤེས
53.249b
ཆེ་བ་གང་དུའང་ཆགས་མི་མངའ། །ཡེ་ཤེས་སྟོབས་མཆོག་མངའ་བ་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཕྱོགས་བཅུའི་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པའི་ཐུབ་ཆེན་པོ། །བདག་གིས་གང་ཟག་མཆོག་ནི་སྤྱན་དྲངས་པ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ལ་བདག་དུས་སྐུལ། །བཞེད་ཉུང་ཆོག་མཁྱེན་གསོ་སླ་དགང་སླ་བ། །ཤིན་དུ་མཁྱེན་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་འགྲོལ། །དོན་མེད་མི་གསུང་སྤྱོད་པའི་ཆོ་ག་མཁྱེན། །བཅོམ་ལྡན་ཕུང་པོ་མི་མངའ་དུས་འདི་ལགས། །ཀུན་དུ་གྲགས་པ་ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་འཕགས། །མ་བསྐུལ་རྟག་ཏུ་བྱམས་ཐུགས་བཤེས་གཉེན་མཛད། །ཐུབ་པ་དག་ཅིང་རྣམ་དག་ནམ་མཁའ་བཞིན། །འདྲེན་པ་བཤོས་སྦྱར་ལགས་ཏེ་དུས་འདི་ལགས། །བསྙེངས་པ་མི་མངའ་སྟོབས་བཅུ་ཤུགས་མངའ་བ། །བཅཝ་བརྒྱད་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྫོགས། །སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་གདའ་བ་ཐུགས་རྗེ་འཕགས། །མགོན་པོ་ཚོགས་དང་ཐབས་གཅིག་གཤེགས་སུ་གསོལ། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་མཆོག་མཚན་གྱིས་ཤིན་དུ་བརྒྱན། །སྐུ་ནི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་མཛེས་པར་སྤྲས། །ཕན་པའི་ཆོས་སྟོན་མཆོག་ཏུ་དགའ་མཛད་པ། བཅོམ་ལྡན་ཐུབ་ཆེན་དུས་དེ་འདི་ལགས་སོ། །ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་དབྱངས་སྙན་འཇམ་པའི་དབྱངས། །ཀ་ལ་པིང་ཀ་འཇམ་དབྱངས་སེང་གེ་གནོན། །ཐམས་ཅད་དབྱངས་མཆོག་སྲིད་འཁོད་ཚིམ་མཛད་པ། །བདག་ལ་དགའ་མཛད་གཟིགས་ཤིང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་ཐུགས། །འཚལ་བ་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན། །རྟག་ཏུ་དུས་སྤྱོད་དུས་དེ་འདི་ལགས་སོ། །འདི་ན་ལྷ་དང་མི་དང་ཀླུ་དག་མང་སྐོམ་ན། །སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་མངའ་ཕ་རོལ་དཔུང་རྣམས་འཇོམས་པ་པོ། །ཐུབ་ཆེན་ཐུགས་མཆོག་ལོག་པའི་ལམ་རྣམས་རྣམ་པར་འཇིག་།
53.250a
དྲན་རྟོགས་བློ་གྲོས་ལྡན་འདིར་རྟོགས་དང་བློ་གྲོས་མཛོད། །ངན་པའི་ཚོགས་ཅན་ཚོགས་འཇོམ་ཁྲེབ་མངའ་དཔལ་མོས་དགྱེས། །ཕན་པ་མཛད་ཅིང་བདེ་མཛད་ཡོན་ཏན་བརྒྱས་གཏམ་པ། །ཐུགས་རྗེ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་ནས་ཀླུ་བརྒྱ་རྣམ་འདུལ་ཞིང ། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་མི་མཆོག་འདིར་ནི་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཕན་བློ་ཐུགས་བརྩེ་ལྡན་ཞིང་འགྲོ་ལ་ཕན་དགྱེས་པ། །ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཕ་རོལ་སྤྱོད་འབྱེད་བློ་གྲོས་ཅན། །སྟོབས་བཅུ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རབ་གསུང་བ། །དྲན་རྟོགས་བློ་གྲོས་ལྡན་འདིར་རྟོགས་དང་བློ་གྲོས་མཛོད། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་དུས་བསྐུལ་བར་མཁྱེན་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་དུས་བསྐུལ་གྱིས་གནས་དེར་ཟླ་བ་ཕྱེད་གནས་པ་ལྟར་གཙུག་ལག་ཁང་སྐྱོང་སྐོས་ལ་ཆོས་གོས་དང ། ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཤེས་བསྒོ་ཤིག་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བའི་ཉན་ཐོས་ཉིས་སྟོང་གིས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ནས་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་མཁའི་ངོས་ལ་གཤེགས་ནས། འོད་གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གསལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འོད་སྐུ་ལས་ཕྱུང་བས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚོགས་ཆེན་པོས་བསྐོར་ཅིང་ནམ་མཁའི་ངོས་ལས་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པར་གཤེགས་པ་མཐོང་ནས་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་བུའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ་ཟླ་བ་ཕྱེད་གང་ན་བཞུགས་པ་དེར་ཆོས་སྟོན་དུ་ངེས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ན་ལྷའི་བུ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་སྟེ། གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བར་འདོད་པ་དང ། གང་དག་ཆོས་ཉན་པར་འདོད་པ་དང ། གང་དག་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི
53.250b
གནས་དང ། བཀོད་པ་བལྟ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་བཞིན་དོང་ངོ ། །དེ་ལ་ལྷ་ཁ་ཅིག་ནི་ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་མངོན་པར་འབེབས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་བཞིན་དོང་ངོ ། །ལྷའི་བུ་ཁ་ཅིག་ནི་ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོའི་ཕྱེ་མའི་ཆར་མངོན་པར་འབེབས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་བཞིན་དོང་ངོ ། །ལྷའི་བུ་ཁ་ཅིག་ནི་སིལ་སྙན་དང་གླུ་དབྱངས་ལེན་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་བཞིན་དོང་ངོ ། །ལྷའི་བུ་ཁ་ཅིག་ནི་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་སྒྲེང་བའི་ཆར་འབེབས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་བཞིན་དོང་ངོ ། །གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དག་ནི་ཉི་མ་དང ། ཟླ་བ་དང ། རྒྱུ་སྐར་དང ། སྐར་མ་ཟིལ་དུ་རླག་པར་བྱེད་པའི་ལྷའི་འོད་ཁ་དོག་བཟང་པོ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་བཞིན་དོང་ངོ ། །བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་གི་བཀོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་བཞིན་དོང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོའི་ཚོགས་དུ་མས་བསྐོར་ནས་གངས་རིའི་རྒྱལ་པོའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་ལ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཁྱོད་སོང་སྟེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོན་ན་ཅི་དུས་ལ་བབ་བམ་ཞེས་སྦྲོན་ཅིག་།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དེའི་ཚེ་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་མངོན་པར་འཕགས་ནས་བྱའི་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གཟུགས
53.251a
སུ་རང་གི་ལུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་གནས་ལ་བལྟས་སོ། །དེ་ནས་མ་དྲོས་པ་ན་གནས་པའི་ཀླུ་དང་ཀླུའི་བུ་མོ་དངངས་སྐྲག་སྟེ་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་ནས། ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་རབ་ཏུ་འབྲོས་ཤིང་འདི་སྐད་ཅེས་གང་གནས་འདིར་ནམ་མཁའ་ལྡིང་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་གང་ནས་འོངས་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་ལག་པ་གཡས་པས་ཀླུ་དང་ཀླུའི་བུ་མོ་དེ་དག་ལ་མི་འཇིགས་མ་འཇིགས། འདི་ནི་བཙུན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུས་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའོ་ཞེས་དབུགས་འབྱིན་ཅིང་འཇོག་།འགོད། རབ་ཏུ་འགོད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་བསྐུལ་ནས་སོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་དཔུང་དང་བཅས། ཆུང་མ་དང་བཅས། གཉེན་དང་འཁོར་དུ་བཅས་ཏེ་མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་དང ། ཕྱེ་མ་ཐམས་ཅད་དང ། བདུག་པ་ཐམས་ཅད་དང ། བྱུག་པ་ཐམས་ཅད་དང ། གོས་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་དང ། སིལ་སྙན་དང ། ཕེག་རྡོབ་པ་ཐོགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཅི་རིགས་སུ་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དུ་མས་བསྐོར་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་སུ་གཤེགས་སོ། །གཤེགས་ནས་སེང་གེའི་ཁྲི་ཇི་ལྟར་བཤམས་པ་ལ་སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་ཏེ་བཞུགས་སོ། །འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁྲི་ལ་སོ་སོར་ཅི་རིགས་པར་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པར་རིག་ནས་རང་གི་ལག་ནས་བཟའ་བ་དང ། བཅའ་བ་དང ། མྱང་བ་མིའི་ལས་འདས་པ་ལྷའི་རོ་བྲོ་བ་ཅན་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པའི་ཞལ་ཟས་བཟང་པོ་མང
53.251b
པོས་ཚིམ་པར་བསྟབས་སོ། །ཚིམ་པར་བསྟབས་ནས་ལྷུང་བཟེད་བཞག་སྟེ་ཕྱག་བཅབས་པར་རིག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་བཤད་པར་གསོལ་བ་བཏབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིམ་རེད་ཀྱི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལས་བཞེངས་ནས་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་དུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ནས་བར་སྣང་གི་བར་དུ་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང ། མི་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཁོར་འདི་ལས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཁོར་བས་སྐྲག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སློབ་པ་ཡང་མ་ལགས་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ལགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཁོར་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་འཁོར་འདི་ནི་འགྲོ་བ་དམན་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རྒྱ་ཆེན་པོའི་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཟབ་མོ་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་པ་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་ཀྱང་རུང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་རུང་སྟེ། བདག་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་ཆོས་བསྟན་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཤིན་དུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ
53.252a
མ་དྲོས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་གཅིག་དང་ལྡན་ན་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་བག་ཡོད་པའོ། །དེ་ལ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་བག་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་ཅིང་མཐར་ལྟ་བ་གཉི་ག་དང་བྲལ་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ཁས་མི་ལེན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་སྟེ། གང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ནས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཆོས་གང་རྒྱུའི་ཁ་ན་ལས་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པའོ། །གང་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པ་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྟོང་པའོ། །གང་སྟོང་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །གང་མཚན་མ་མེད་པ་དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །གང་སྨོན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཞི་བའོ། །གང་ཞི་བ་དེ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །གང་ཉེ་བར་ཞི་བ་དེ་ནི་མི་གཡོ་བའོ། །གང་མི་གཡོ་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བེམས་པོའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བེམས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པའོ། །གང་རྐྱེན་ཀྱི་ཁ་ན་ལས་པ་དེ་ལ་ནི་བདག་མེད། བདག་གི་མེད་དོ། །གང་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྗེས་མེད་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བག་ཡོད་པ་ཅན་ནི་རྟོན་པ་བཞི་ལ་རྟོན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དོན་ལ་རྟོན་ཀྱི་ཚིག་འབྲུ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། ངེས་པའི་དོན་ལ་རྟོན་ཀྱི་དྲང་བའི་དོན་ལ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་ཀྱི་གང་ཟག་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རྟོན་པ་བཞི་ལ་རྟོན་པའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་གང ། ཡེ་ཤེས་ནི་གང །
53.252b
ངེས་པའི་དོན་ནི་གང ། ཆོས་ཉིད་ནི་གང་ཞེ་ན། དོན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ། དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལྟ་བ་རྗེས་སུ་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་མཚན་མ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏེ། དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་པ་རྗེས་སུ་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ནི་དོན་ཅེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པའོ། །གང་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བརྗོད་དུ་ཡོད་པ་སྒྲ་དང་ཚིག་གི་ལམ་གྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་གནས་པ་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པའི་དོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དང་གང་ཟག་ཏུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་འདི་ནི་དོན་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་གྱི་འཐོབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་གྱི་འཐོབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་མིག་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། གཟུགས་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། རྣ་བ་དང ། སྒྲ་དང ། སྣ་དང ། དྲི་དང ། ལྕེ་དང ། རོ་དང ། ལུས་དང ། རེག་བྱ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། ཡིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། ཚོར་བ་ལ་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་ལ་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་ལ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། འདོད་པ་དང ། གཟུགས་དང ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། བདག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་ལ་མ་ཡིན། སྲོག་ལ་མ་ཡིན། གསོ་བ་ལ་མ་ཡིན། སྐྱེས་བུ་ལ་མ་ཡིན། གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་ཡི་གེ་ལ་མངོན་པར
53.253a
ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། དགེ་འདུན་གྱི་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་ལ་མ་ཡིན། ཤེས་རབ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་པ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དོན་དེ་དག་ལ་དོན་ཅེས་ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་འདི་ནི་དོན་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང ། འགོག་པ་ལ་ཤིན་དུ་ཟད་པར་ཤེས་པ་དང ། ལམ་ལ་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང ། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང ། ཁམས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དབྱེར་མེད་པར་ཤེས་པ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་གྲོང་སྟོང་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང ། ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང ། མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་དང ། དྲན་པ་ལ་བརྗེད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་སུ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ལ་ལུས་དང་སེམས་ཡང་བར་ཤེས་པ་དང ། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་ཤེས་པ་དང ། སྟོབས་རྣམས་ལ་རྫི་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་ཤེས་པ་དང ། ལམ་ལ་འདུས་མ་བྱས་པར་ཤེས་པ་དང ། ཞི་གནས་ལ་ཞི་བར་ཤེས་པ་དང ། ལྷག་མཐོང་ལ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར
53.253b
འབྱེད་པར་ཤེས་པ་དང ། སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་བྱུང་བར་ཤེས་པ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་མི་འཕོ་བར་ཤེས་པ་དང ། བར་མ་ལ་མི་གནས་པར་ཤེས་པ་དང ། ལུས་ལ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང ། ཚིག་ལ་བྲག་ཆ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ལ་སྒྱུ་མའི་ཆོས་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཀྱི་མདོ་སྡེ་གང་ཞེ་ན། གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདི་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་འགགས་པ་ནས་རྒ་ཤི་འགགས་པའི་བར་ལ་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གསོ་བ་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཟིངས་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་ཆོས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་ན། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཤེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་དང ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། བསླབ་པ་གསུམ་ལ་མི་དམིགས་པར་སློབ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མེད་པར་མཐོང་ནས་ཡང་དག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར་བ་ལ་མི་འཇུག་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་དང ། སྟོབས་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ལ་འདུ་ཤེས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང ། མ་བྱུང་ཡང་རུང ། ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་འདུག་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང ། ཆོས་གནས་པ་དང ། ཆོས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དང ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ
53.254a
སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་ཡིན་པ་དང ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་དང ། སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་མོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་དང ། མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འཁོར་བའོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྟོབས་ཅན་ནི་བྱིས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་ནི་མཁས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་ན་གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོན་པ་དེ་ནི་རྟོན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་རྟོན་པའོ། །གང་རྟོན་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་རྟོན་པ་དེ་ནི་ཆད་པ་དང་རྟག་པ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ངོ ། །སུས་ཆོས་མཐོང་བ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཆོས་སོ། །ཆོས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །
53.254b
ཆོས་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ཆོས་མཐོང་བ་སྟེ། ཆོས་མཐོང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཆོས་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བག་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བག་ཡོད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་བར་མི་བྱེད་པ་དང ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་དད་པར་བྱེད་པ་དང ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང ། འཕགས་པའི་རིགས་ཀུན་དུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དང ། མང་དུ་ཐོས་པ་རྗེད་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདོར་བར་མི་བྱེད་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤིན་དུ་དཀར་བར་བྱེད་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་མི་གཡོ་བ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་ཤིན་དུ་གནས་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བག་ཡོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་ལ་མོས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཚད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཚད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པར་འགྲོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚད་མེད་པ་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་ཚད་མེད་པ་ཉན་ཏོ། །དོན་རྟོགས་པ་ཚད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་འཇུག་གོ། །བག་ཡོད་པ
53.255a
དེ་ནི་བདག་གི་ཁ་ན་ལས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་བག་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རང་གི་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་སྟེ། དེས་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་ངེས་པར་བསམ་པར་བྱའོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། ཡུལ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་སྟེ། སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་སོ། །གཞན་ཡང་ངེས་པར་སེམས་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཞི་གནས་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་དང ། ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པ་དང ། ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཞི་བ་དང ། སེམས་དུལ་བ་དང ། སེམས་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྟེ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། དྲང་པོ་དང ། སྒྱུ་མེད་པ་དང ། གཉེར་བ་མེད་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་འཆོས་པ་མེད་པ་དང ། མཉེན་པ་དང ། འགྲོགས་ན་བདེ་བ་སྟེ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་སྟེ། སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །གཞན་ཡང་གསུམ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པར་སེམས་ངེས་པར་སེམས་ཤིང ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་དང །
53.255b
མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བར་སམས་ངེས་པར་སེམས་པ་སྟེ། སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པའི་མཆོག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། བྱམས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང ། དགའ་བ་ཆེན་པོས་འཁོར་བ་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང ། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་དང ། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བསླབ་པ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཛིན་པས་བདག་ལ་མི་སྟོད་ཅིང་གཞན་ལ་མི་སྨོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉེས་པར་བྱས་པ་བཟོད་པ་དང ། དེ་དག་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཐར་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྒྲུབ་པས་སེམས་ལ་བདག་དབང་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ལས་མི་ཉམས་པ་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་འཐུན་པར་འཇུག་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཀུན་དུ་སྲུང་བས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་མཇེད
53.256a
པ་དང་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཐོབ་པ་དང་བཀུར་སྟི་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ཆགས་པ་དང ། མཚན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མི་ངོམས་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བས་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པ་དང ། ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བས་གུས་པ་དང་བཅས་པ་དང ། བླ་མ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་དང ། ང་རྒྱལ་ཚར་གཅད་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བས་གཡོ་མེད་པ་དང ། གཡོ་དང་བྲལ་བས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་བྱེད་པ་དང ། དེ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་ལ་རབ་དུ་གནས་པས་ངག་གི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་སྟེ་བརྫུན་གྱི་ཚིག་དང་བྲལ་བ་དང ། ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང ། བདེན་པ་དང་བདེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བག་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བག་ཡོད་པ་ལ་ནི་བདུད་ཀྱིས་ཚད་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལ་ཚད་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བའོ། །ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལས་འདས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པར་ལྟ་བ་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་བདུད་ཀྱིས་ཚད་མི་རྙེད་དོ། །རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང །
53.256b
ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ནི་ཚད་དུ་བྱའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་བདུད་ཀྱིས་ཚད་མི་རྙེད་དོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བའོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་བདུད་ཀྱིས་ཚད་མི་རྙེད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་བདུད་ཀྱིས་ཚད་མི་རྙེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདུད་ཀྱི་ལས་ནི་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། བླ་མ་རྣམས་ལ་མི་གུས་པ་དང ། བདག་བརྗོད་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་འདོར་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་གསང་ཚིག་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ཀུན་འཛིན་པའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་དང ། ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་ཏེ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ལ་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་རྟོག་པའོ། །ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དམིགས་པར་ལྟ་བར་ལྷུང་བའི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཐོས
53.257a
པ་ཉུང་ངུས་བསམ་གཏན་རྙེད་པ་དང ། མང་དུ་ཐོས་ཀྱང་བདག་སྟོད་པའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤངས་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་བྲལ་བས་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་འདོད་པའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་མི་སྲུང་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཞེ་ས་སྤངས་པ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བའི་བསྔགས་པ་མི་བརྗོད་པ་དང་གཉིས་པོ་དེ་དག་སྟེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་དོར་བ་དང ། མི་དགེ་བའི་སེམས་དང་དུ་ལེན་པ་དང་གཉིས་པོ་དེ་དག་སྟེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱིས་ལས་གཉིས་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། དགོན་པ་ལ་གནས་ཀྱང་འདོད་པ་དང ། གནོད་སེམས་དང ། འཚོ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། འཁོར་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ཀྱང་འཐོབ་པ་དང ། བཀུར་སྟིས་བསྐོར་བ་དང་གཉིས་པོ་དེ་དག་སྟེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྟོན་པ་དང ། སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་དང་གཉིས་པོ་དེ་དག་སྟེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་གཉིས་ཏེ།
53.257b
གཉིས་གང་ཞེ་ན། བདུད་ཀྱི་ལས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལ་གཡེང་བའོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟར་བག་ཡོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་ཀྱི་ལས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བག་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་བར་ཏུ་འཐོབ་བོ། །བཅུ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། བློ་གྲོས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། རྟོགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། སྤོབས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། ཆོས་སྟོན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། བདུད་ཚར་གཅོད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། ནན་ཏན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། དེ་ལ་དྲན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང ། རབ་ཏུ་འཛིན་པའོ། །བློ་གྲོས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི།
53.258a
གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བློ་གྲོས་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནང་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་སྒྲས་བསྟན་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ། །མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་སྡུག་བསྔལ་རྙེད་ཀྱང་སླའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་བདུད་ཀྱི་སྡེ་བྱེ་བ་བརྒྱས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་མི་ནུས་པའོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཤིང་དེ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང ། མི་བརྗོད་པ་དང ། དེ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པའོ། །སྤོབས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་ངེས་པའི་ཚིག་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པ་ཆགས་པ་མེད་པར་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་འཆད་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་གན་དུ་བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་འོངས་ན་མོག་མོག་པོར་འགྱུར་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལོངས་སྤྱོད་མི་ཟད་པའོ། །ལུས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་ཕ་རོལ་གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་རྫི་བའོ། །སེམས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་སེམས་གཅིག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཆོས་སྟོན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཅི་རིགས་པར་ཆོས་བསྟན་པས་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཤེས་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པར
53.258b
སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བདུད་ཚར་གཅོད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བྱ་བ་མི་འདོར་བས་སྟོབས་མཉམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ནན་ཏན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པར་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཆུ་ཐམས་ཅད་འབབ་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཡོད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ལ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་སྐྱེའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཡོད་པ་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྷར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དགའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་གང་དག་ཅིག་།སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་ཐོབ་འདོད་པ། །དེས་ནི་བག་མེད་སྤྱོད་པ་རྣམ་སྤངས་ནས། །རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བྱ། །མཁས་པ་བསྟེན་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དག་།མཐར་ལྟ་བ་ལ་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། །རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་ཆོས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ནི་རྒྱུར་རྐྱེན་བཅས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་དེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གང་ཡིན་སྟོང
53.259a
པར་གསུངས། །སྟོང་ཉིད་གང་ཤེས་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །རྐྱེན་ཁར་གང་ལས་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད། །སྨོན་ལམ་ལྡན་པ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི། །མི་གཡོ་བེམས་པོ་རྩཝ་དང་ཤིང་ལྟ་བུ། །དེ་ལ་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །རྐྱེན་གྱི་ཁར་ལས་འདི་ནི་གང་ཤེས་པ། །དེ་འདི་ང་དང་ང་ཡི་འབྱུང་མི་འབྱུང ། །དེ་ནི་བདག་མིན་བདག་གི་མ་ཡིན་པར། །དེ་ལྟར་གང་ཤེས་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །རྗེ་ཡོད་མ་ཡིན་ཡོངས་སུ་འཛིན་མེད་པ། །གཟུང་བ་མེད་ཅིང་གྲོལ་བར་བྱ་བ་མེད། །བཅིངས་མེད་གྲོལ་མེད་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བར། །ཆོས་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཤེས་པ་བག་ཡོད་པའོ། །དོན་ལ་རྟོན་གྱི་ཚིག་འབྲུར་དགའ་མ་ཡིན། །རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་ཤེས་གྲོལ། །ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེའི་ཚུལ་ཤེས་པ། །དེ་ནི་ཆོས་ལ་རྟོན་ཀྱི་གང་ཟག་མིན། །སངས་རྒྱས་བསྟན་འདིར་དོན་ནི་སྟོང་ཉིད་དོན། །དེ་བཞིན་མཚན་མ་མེད་དང་སྨོན་ལས་གྲོལ། །སྲིད་པ་གསུམ་དང་རྟོག་དང་ལྟར་མི་གནས། །མདོ་དོན་གང་ཡིན་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །སྒྲ་དང་བརྗོད་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གཉིས་སུ་གང་མི་བྱེད། །ཆོས་རྣམས་འཇོག་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད་མིན་ཏེ། །གང་ཟག་མེད་པའི་དོན་འདི་བག་ཡོད་པའོ། །ཆོས་དོན་གཉེར་གྱི་ཉོན་མོངས་དོན་གཉེར་མིན། །མིག་གཟུགས་མི་གཉེར་རྣ་དང་སྒྲ་ལ་མིན། །སྣ་དྲི་མི་གཉེར་ལྕེ་དང་རོ་ལ་མིན། །ལུས་རེག་མ་ཡིན་ཡིད་དང་ཆོས་ལ་མིན། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་དང་གནས་པ་དོན་མི་གཉེར། །ཚོར་མིན་འདུ་ཤེས་མ་ཡིན་འདུས་བྱས་མིན། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་པའང་དོན་མི་གཉེར། །དེ་འདྲ་དེ་ནི་ཆོས་དོན་གཉེར་ཞེས་བྱ། །ཁམས་གསུམ་པའི་གནས་པའང་དོན་མི་གཉེར། །བདག་དང་སེམས་ཅན་མི་གཉེར་ལྟ་རྨོངས་མིན། །གཟུགས་ལུས་ནམ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་མ་ཡིན། །མིག་བློ་མ
53.259b
ཡིན་ཡིད་ཀྱང་དོན་མི་གཉེར། །དགེ་འདུན་མི་གཉེར་ཆོས་ཀྱང་དོན་མི་གཉེར། །སྦྱིན་པ་ནམ་དུ་འང་དོན་དུ་མི་གཉེར་ཞིང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་མིན་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་མིན། །བདག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས་རབ་དོན་མི་གཉེར། །ཆོས་ཀུན་དོན་དུ་མི་གཉེར་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཆོས་གཉེར་རྒྱལ་བས་གསུངས། །ནམས་ཀྱང་དོན་རྣམས་མི་གཉེར་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་འདིར་བག་ཡོད་ཡིན། །སྐྱེ་བ་མེད་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །སྐྱེ་མེད་གང་ཡིན་དེ་ནི་འབྱུང་བ་མིན། །འབྱུང་བ་མེད་ལ་ཞི་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་གང་ཤེས་དེ་ནི་ལམ་སྒོམ་ཡིན། །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས། །ཇི་ལྟར་ཆོས་དབྱིངས་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཤེས། །ནང་གི་གྲོང་སྟོང་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས། །དེ་ལྟར་གང་ཤེས་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱེར་མེད་པ་དང་དབྱེ་བ་དང ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་ལ་དྲན་མི་འཇུག་།དེ་འདྲའི་ཡེ་ཤེས་སྟོབས་ཅན་བག་ཡོད་པའོ། །ཡང་དག་སྤོང་ལ་གཉིས་སུ་རབ་ཤེས་དང ། །དེ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་སེམས་སྟོབས་རབ་ཏུ་ཤེས། །སྟོབས་ལ་ཐུལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་དང ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་ཤེས་པ་དང ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བསམ་གཏན་ཁོང་དུ་ཆུད། །མཁས་པ་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་མངོན་ཤེས། །ཞི་གནས་ལ་ནི་སེམས་རབ་ཞི་བར་ཤེས། །ལྷག་མཐོང་གིས་ནི་ཆོས་རྣམས་དབྱེ་བ་རྟོགས། །ཆོས་རྣམས་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་བྱུང་བ་མེད། །ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་འཕོ་བ་གང་ཡང་མེད། །དེ་བཞིན་ཆོས་ཀུན་བར་ལ་འང་གནས་མིན་པར། །དེ་ལྟར་གང་ཤེས་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །ལུས་ནི་སྙིང་པོ་མེད་དེ་གཟུགས་བརྙན་འདྲ། །ངག་ཀྱང་སྟོང་པ་བྲག་ཆ་ལྟ་བུ་སྟེ། །སེམས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རླུང་འདྲ་བར། །དེ་ལྟར་གང
53.260a
ཤེས་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། ། ངེས་པའི་མདོ་ཚུལ་ལ་ནི་རབ་ཤེས་ཤིང ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་རྟོགས་ལ། །མ་རིག་པ་དང་སྐྱེ་འཆི་འགོག་པ་དག་།ངེས་དོན་གང་ཤེས་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་དང་དུས་གསུམ་དང ། །བསླབ་པ་གསུམ་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་དང ། །བདག་མེད་སེམས་ཅན་སྲོག་མེད་གང་ཟག་མེད། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གཟིངས་དང་འདྲ་བར་བསྟན། །མ་སྐྱེས་ཐོབ་དང་མི་འགྱུར་འབྱུང་བ་དང ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་དབང་པོ་ཤེས་རབ་སྒོམ། །དེ་ལ་སེམས་པ་ཅུང་ཟད་མི་འབྱུང་སྟེ། །དེ་ཡི་ཚུལ་རྟོགས་པ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བྱུང་ངམ་མྱ་ངན་འདས་ཀྱང་རུང ། །ཆོས་དབྱིངས་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ་སྟེ། །ཡང་དག་དོན་ནི་རྟག་ཏུ་མཐོང་བ་མཁས། །ཆོས་ཉིད་འདི་ཤེས་པ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་གང་དེ་ནི་ཡང་དག་མཐའ། །དེ་ཡི་མཐའ་ནི་རྒྱ་ཆེན་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ནམ་མཁའི་མཐའ་ནི་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་མཐའ། །ཆོས་ཉིད་འདི་ཤེས་པ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་མེད་ཤེས་ཀྱང ། །དོན་དང་མི་དགེའི་ལས་ནི་ཆུད་མི་ཟ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་གནས་པ་མ་གཏོགས་པར། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཐེག་མི་མཐོང ། །དབེན་པར་གནས་པར་ང་རྒྱལ་ཐེག་པ་སྟེ། །ཉན་ཐོས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྒྲ་ཕྱིར་འབྲང ། །སྦྱིན་པ་ཡིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་འཐོབ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་མཐོ་རིས་ངེས་པར་འཐོབ། །ཐོས་པས་ཤེས་རབ་དེ་བཞིན་སྒོམ་པ་འཐོབ། །འདུས་བྱས་ཀུན་ནི་ཚུལ་བཞིན་མིན་ལས་བྱུང ། །གང་དག་མྱ་ངན་འདས་ཀུན་ཚུལ་བཞིན་གྱིས། །འདི་འདྲ་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །བྱིས་པ་དག་ནི་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་ཆེ། །མཁས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་དབྱིངས་རྟག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ། །
53.260b
ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་།བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡི། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་བཞི་པོ་འདི་ཡིན་ཏེ། །དོན་དང་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཆོས་ཉིད་དང ། །ངེས་པའི་དོན་ཤེས་དེ་ནི་བག་ཡོད་པའོ། །ཆོས་ཀུན་བརྟན་པ་ཡིན་པར་གང་ཤེས་པ། །དེས་ནི་ཆོས་མཐོང་བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱང་མཐོང ། །དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་མཉམ། །ཆོས་ཉིད་རྟག་ཏུ་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཐོབ། །བརྟེན་ནས་བྱུང་བས་གནས་ཏེ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཆོས་ནི་སྒྲ་དང་བྲལ་ཞིང་ཡི་གེ་མེད། །ཆོས་འདི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཤེས་བྱ། །ཤེས་རབ་མིག་གིས་བརྟེན་པ་མཐོང་བ་སྟེ། །མཐོང་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་ཆོས་མཐོང་བའོ། །ཤེས་རབ་མིག་གིས་བརྟེན་པ་གང་མཐོང་བ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །དེ་ནི་ཕྱིར་ཞིང་ཉོན་མོངས་མི་སྤྱོད་དེ། །རྟག་ཏུ་འཕགས་པ་ལ་ནི་དད་པར་བྱེད། །ཞིག་པའི་ཆོས་ཀྱང་འདོར་བ་མ་ཡིན་ཞིང ། །འཕགས་པའི་རིགས་ནི་ཀུན་དུ་སྲུང་བར་བྱེད། །མཁས་པ་ཐོས་པ་བརྗེད་པར་མི་བྱེད་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་སྲུང ། །འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤོང་བར་མི་བྱེད་དེ། །མཁས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་རྟག་མི་ཉམས། །ཤེས་རབ་ཕུང་པོ་ལས་ནི་མཁས་མི་གཡོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོར་རྟག་ཏུ་གནས། །རྣམ་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མཐོང་བ་ལ། །རབ་ཏུ་གནས་པར་གང་གྱུར་བག་ཡོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་མཐའ་ཡས་རབ་རྟོགས་པ། །དེ་ནི་ཐུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ཚོལ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་དང ། །སོ་སོར་རིག་དང་སེམས་ཅན་བསམ་པ་ཤེས། །སེམས་ཅན་དག་གི་བསམ་པ་ཚད་མེད་ཤེས། །སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས
53.261a
མཐའ་ཡས་ཞིང་དུ་འགྲོ། །ཚད་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་མཐོང་ནས། །དེ་དག་ལས་ཐོས་ཆོས་ནི་འཛིན་པར་བྱེད། །ཐོས་ནས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་དོན་ཀྱང་རྟོགས། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། །དེ་དག་གི་ནི་སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་ཤེས། །དྲན་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་བག་ཡོད་པའོ། །རྟག་ཏུ་བདག་གི་ཁར་ལས་བག་ཡོད་པ། །རང་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པ་ཡོན་ཏན་འཇུག་།སེམས་ལ་ངེས་སེམས་ཉོན་མོངས་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ནམ་དུའང་ཡུལ་གྱིས་ཉམས་པ་མེད། །སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་ཤེས་པ་ནི། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཀུན་ལས་སེམས་དབེན་དེ། །ལྷག་མཐོང་དང་ནི་ཞི་གནས་ལ་ཡང་མཁས། །དེ་ཡི་སྒྲུབ་པ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤིན་དུ་ཞི་ཞིང་དུལ་སེམས་ལས་སུ་རུང ། །རྟག་ཏུ་དྲང་ཞིང་གཡོ་མེད་ཡོན་པོ་མིན། །ཚུལ་འཆོས་མེད་ཅིང་མཉེན་ལ་དེས་པ་སྟེ། །འདི་ནི་ངེས་པར་སེམས་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །སྟོང་པ་མཚན་མེད་སྨོན་པ་མེད་ཅིང་དབེན། །འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་མི་རྟག་ཤེས། །རྟག་ཏུ་ཆོས་བདག་མེད་ཅིང་མྱ་ངན་འདས། །ངེས་པར་སེམས་པའི་སེམས་ཡོད་བག་ཡོད་པའོ། །རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་འཛིན་ཅིང ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་མཉམ་པ། །སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་མི་གཏོང་ཞིང ། །དགའ་བས་འཁོར་བ་ན་ནི་སྐྱོ་བ་མེད། །བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་པ་སྟེ། །ཀུན་གཏོང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་འདོད་པ་མེད། །སྦྱངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ནི་མིག་གཡེང་བསྙེན། །བྱས་དང་མ་བྱས་བཟོད་པས་ཇི་མི་སྙམ། །སེམས་ཅན་ཐར་བར་བྱ་ཕྱིར་ངོམས་མེད་སེམས། །དེ་ནི་རྩོམ་པ་བརྟན་པར་ཞི་བ་ཚོལ། །ལུས་དང་སྲོག་ལའང་དེ་ནི་མི་ལྟ་ཞིང ། །
53.261b
ཏིང་འཛིན་ཀུན་ལ་རིམ་ཀྱིས་བསམ་གཏན་བྱེད། །ཏིང་འཛིན་དབང་གིས་དེ་ནི་སྐྱེས་མ་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཤེས་ཀྱང ། །ཐབས་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་པར་དེ་མི་ལྟུང ། །མཁས་པ་སེམས་ཅན་ཀུན་དང་འཐུན་པར་འཇུག་།ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བདེན་པའི་གཏམ་བརྗོད་ཀྱང ། །རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་མཁས་པ་དེ་མི་རེག་།སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྙིང་བརྩེ་ཞིང ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་རེ། །གང་ལ་འདི་འདྲའི་ཕན་ཡོན་འདི་ཡོད་པ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་འདིར་དེ་ནི་བག་ཡོད་ཡིན། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་གནས། །དེ་ཡི་སྤྱོད་པ་བདུད་ཀྱིས་ཤེས་མ་ཡིན། །བག་ཡོད་པ་ལ་ཚད་ནི་ཡོད་མིན་ཏེ། །ཉོན་མོངས་མཚན་མ་དག་ལ་ཚད་ཡོད་དོ། །དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་བྲལ། །དེ་ཡི་ཡུལ་ནི་བདུད་ཀྱིས་ཤེས་མི་ནུས། །གང་རྣམས་གཡོ་ཞིང་རློམ་སེམས་རྟོགས་པ་དག་།དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་ངས་བཤད་དོ། །དམིགས་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་རབ་གྲོལ་བ། །ཐམས་ཅད་བདུད་ཀྱིས་ཐུལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བག་ཡོད་པ་ལ་དྲན་པ་བརྗེད་མེད་པ། །བག་ཡོད་པ་ལ་བློ་གྲོས་བརྗེད་པ་མེད། །བག་ཡོད་པ་ནི་རྟོགས་དང་མོས་པ་དང ། །ངོ་ཚ་ཤེས་དང་ཁྲེལ་ཡོད་མི་སྤྱོད་མེད། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསོད་ནམས་དང ། །ཤེས་རབ་དང་ནི་བག་ཡོད་འདི་ཐོས་ནས། །གང་དག་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་རབ་གནས་པ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཅི་འདྲར་དེ་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་གང་རྣམས་ཇི་སྙེད་དང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོད་པར་གང་འདོད་པ། །དེ་དག་གིས་ནི་བག་ཡོད་འདི་ཐོས་ན། །བསམ་པས་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པར་འགྱུར། །གང་དག་གིས་ནི་བག་ཡོད་འདི་ཐོས་ནས། །དགའ་ཞིང་དད་པ་རྒྱ་ཆེན་རྙེད་གྱུར་པ། །རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པར་ནི་རབ་འགྱུར་ཞིང ། །
53.262a
དེ་དག་རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བག་ཡོད་པའི་ལེའུ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་སྲོག་ཆགས་བཞི་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་སྟོང་ནི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །དགེ་སློང་བརྒྱད་བརྒྱ་ནི་མ་ལུས་པར་ཀུན་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་གྱུར་ཏོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ནས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གངས་རིའི་རྒྱལ་པོ་དང་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྔོན་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པའི་མེ་ཏོག་གིས་པུས་མོ་ནུབ་པ་ཙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་དད་པའི་རྒྱུས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་དྲི་རབ་ཏུ་ཞིམ་པ་ཁ་དོག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ཚད་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་མུ་མེད་པས་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་རྣམས་ཕུལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ནི་བདག་ཅག་གི་ཆེད་དུ་བྱུང་བ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་འདི
53.262b
ཐོས་ཀྱང་མ་དངངས་མ་སྐྲག་དངངས་པར་མ་གྱུར་གྱི། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉན་པ་ལ་སླར་ཞིང་ངོམས་མ་འཚལ་བའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཅི་འདྲ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་ཅི་འདྲ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཅི་འདྲ་བ་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བཞིན་བཟངས་དག་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཤིན་དུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཞིན་བཟངས་དག་དད་པ་འབྱུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའོ། །དད་པ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་དད་པ་གང་ཞེ་ན། དད་པ་གང་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོན་པ་དང ། ལས་དང་མི་འགལ་བ་དང ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྟེན་པ་དང ། སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་དད་པར་གནས་པས་གདུང་བ་མེད་པ་དང ། སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་པ་དང ། སྒྲིབ་པ་སེལ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྒོམ་པ་དང ། ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་སྦྱིན་ཞིང་འགེད་པ་དང ། ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགོད་པ་དང ། ཡང་དག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང ། གཤེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང་བར་བྱེད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལས་མི་འགོང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་མི་ཕྱེད་པ་དང ། ཆོས་ལ་དད་ཅིང་མི་སྤོང་བ་དང ། དགེ་འདུན་ལ་ཡང་དག་པར་དད་པ་དང ། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་སེམས
53.263a
མཚུངས་པ་དང ། ཡུལ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པ་དང ། ལུས་དང་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་སྡིག་པའི་ལས་མི་སྤྱོད་པ་དང ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་དང ། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཤིན་དུ་འདས་པ་དང ། འཕགས་པས་སྣང་བའི་ལུས་དང ། ངག་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང ། ཆོག་ཤེས་པས་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཤེས་པས་ཡང་དག་པར་འཇུག་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང ། ནོར་བདུན་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་དང ། སྟོབས་ཀྱི་སྔོན་དུ་དབང་པོ་འགྲོ་བ་དང ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང ། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་འཐུན་པར་འཛིན་པ་དང ། གསོ་སླ་ཞིང་དགང་སླ་བ་དང ། དམིགས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ། ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང ། འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བའི་སེམས་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་དུ་ལྟ་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བའི་སེམས་དང ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་གནས་པ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང ། ཕ་རོལ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱེད་པས་ངེས་པར་སྦྱིན་པ་དང ། བྱས་པ་གཟོ་བ་དང ། བྱས་པ་ཤེས་པ་དང ། བྱས་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་དང ། བདག་གི་འཐོབ་པས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་དང ། ཕ་རོལ་གྱི་འཐོབ་པ་ལ་ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང ། བཟོད་པ་དང ། དེས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་ཉེས་པར་ལྟ་བ་དང ། ལྟུང་བ་བྱུང་བ་ལ་མི་གླེང་བ་དང ། དབང་པོའི་སྒོ་སྲུང་བ་དང ། མལ་ཆ་སྤོང་ཞིང་གཏོང་བ་དང ། དགོན་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བས་རྟག་པར་རྒྱུན་ཏུ་དབེན་པ་ལ་གཞོལ་བ་དང ། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཛིན་པ་མེད་པའི་སེམས་དང ། རྩོད་པ
53.263b
མེད་པ་དང ། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང ། བདག་གི་ཉེས་པ་ལ་ལྟ་བ་དང ། ཕ་རོལ་གྱི་ཉེས་པ་བཟོད་པར་བྱེད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་པ་དང ། ལམ་གྱི་ཚོགས་ལ་བརྩོན་པ་འདི་ནི་བཞིན་བཟངས་དག་འཇིག་རྟེན་པའི་དད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཞིན་བཟངས་དག་གང་འཇིག་རྟེན་པའི་དད་པ་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དད་པ་གང་ཞེ་ན། དད་པ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ལྟ་བར་སོང་བ་ཐམས་ཅད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་ལས་ལོག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་དང་བྲལ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། བདག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། གང་ཟག་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། བགྲང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གསོག་དང ། ནམ་མཁའ་ལ་བཅངས་པ་དང་འདྲ་ཞིང་བྱིས་པ་བྲིད་པ་དང་མཚུངས་ལ། གསོབ་དང་འདྲ་བར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་འདྲ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་ལ་དུས་གསུམ་ལས་ཤིན་དུ་འདས་ཤིང་ཟག་པ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོད་པའི་སྲེད་པ་ལ་ལྟ་བ་དང ། མ་རིག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བློ
53.264a
བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་མི་ལྟོས་ཤིང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་ཆད་ལ་བཏང་སྙོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་ཞིང་བླང་བ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་ཅིང་དོར་བ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མི་གནས་ཤིང་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ནུས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་ཞིང་གནས་པ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། གདེག་པ་མེད་པ་དང ། གཞོག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ལྟར་སྙིང་པོ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་དང་འདྲ་བར་གྱུར་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་ཤིང་རང་བཞིན་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བར་ཡིད་ཆེས་པ་འདི་ནི་བཞིན་བཟངས་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཞིན་བཟངས་དག་གང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དད་པ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བཞིན་བཟངས་དག་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བྱའོ། །བཞིན་བཟངས་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཟུགས་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་གཟུགས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ
53.264b
མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་འབྱུང་བ་དང ། མ་རིག་པ་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་རིག་པ་དང་མ་རིག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྒ་ཤིའི་བར་དུ་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་རྒ་ཤི་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྡུས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་ནས་ལམ་གྱི་བར་དུ་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་ལམ་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་འབྱུང་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་འདི་བསྟན་པ་ན་ཀླུ་གཞོན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དད་པ་འབྱུང་བ་རྒྱལ་བ་འབྱུང ། །འབྱུང་བ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །གང་དག་དད་པ་མེད་པ་ནི། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་ངོ ། །དད་པ་དཀར་པོ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །སྔོན་དུ་འགྲོ་དང་སྐྱེད་པར་གསུངས། །དད་པ་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་དང ། །ལས་དང་འགལ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །དད་ནི་འཕགས་པ་བསྟེན་པ་དང ། །
53.265a
སྟི་སྟང་བྱས་ཏེ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། །སེམས་ལ་གདུང་བ་མེད་པ་དང ། །དང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །སྟི་སྟང་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་ཅིང ། །སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སེལ་བ་དང ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་སྒོམ་པ་དང ། །ལམ་གྱི་རྗེས་འཐུན་དད་པའོ། །ཆོས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བ་དང ། །སྦྱིན་པའི་རྗེས་སུ་བསྔགས་པ་དང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་དང་ངང་ཚུལ་ངན། །དེ་ལ་དད་པ་ཡང་དག་འཇུག་།བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མི་འགོང་ཞིང ། །གཤེ་དང་སྡང་བ་དང་བར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་དད་པར་བྱེད། །དགེ་འདུན་ལ་ཡང་དད་པའོ། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་སྤོང ། །ཁྱི་དང་འདྲ་བར་ང་རྒྱལ་མེད། །ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དད་དང་ལྡན་པ་བདག་ཤེས་ཏེ། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་མི་བྱེད་ཅིང ། །བདེན་པའི་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བྱེད་ལ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད། །དད་ལྡན་ཆགས་ལས་རབ་ཏུ་འདས། །དད་ལྡན་ཡིད་ལ་རྙོག་པ་མེད། །དད་ལྡན་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད། །འཕགས་པ་རྣམས་དང་འཐུན་པར་འཇུག་།དད་པས་འཚོ་བ་ཡོངས་སྦྱོང་ཞིང ། །རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བར་བྱེད། །ཤེས་རབ་ཕུང་པོའི་རྩ་བ་གང ། །ཐོས་པ་དེ་ཚོལ་དད་པའོ། །སྟོབས་རྣམས་དང་ནི་དབང་པོ་དང ། །ནོར་བདུན་ཡང་དག་འདུ་བ་དང ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམ་སྤོང་ཞིང ། །ཡང་དག་ལྟ་བ་ཚོལ་བར་བྱེད། །བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ། །དད་དང་ལྡན་པ་འཐུན་པར་འཛིན། །གསོ་སླ་ཞིང་ནི་དགང་སླ་སྟེ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པས་ཚོལ་བར་བྱེད། །དམིགས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །སྟི་སྟང་བྱས་ཏེ་ཆོས་འདྲི་ཞིང ། །འཁོར་བས་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་དང ། །མྱ་ངན་འདའ་བའི་ཡོན་ཏན་དགའ། །བསྟན་ལ་ཁྱིམ་ནས་མྱུར་འབྱུང་དང ། །ཚངས་པའི་སྤྱོད་ལ་མི་ཆགས་དང ། །ཐར་པའི་ཚོགས་ནི
53.265b
གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་དད་དང་ལྡན་པས་ཚོལ། །སེམས་ཅན་མང་པོ་རྗེས་སུ་འཛིན། །ཕན་པ་བྱས་ཤེས་དྲིན་མི་བགྲང ། །དད་དང་ལྡན་པ་བྱས་པ་ལ། །ཕྱིར་བྱ་བར་ནི་སྦྱོར་བ་མེད། །བདག་གིས་འཐོབ་པས་མི་སྙེམས་ཤིང ། །གཞན་གྱི་ཐོབ་ལ་ཕྲག་དོག་མེད། །བཟོད་དང་དེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །གཡོ་མེད་དྲང་ཞིང་མཉེན་པ་ཡིན། །དད་དང་ལྡན་ན་མངོན་མཐོང་ཡང ། །གཞན་གྱི་ཉེས་པ་མི་གླེང་ཞིང ། །དབང་པོ་དང་ནི་ཡིད་ཞི་ལ། །དགོན་པར་གནས་ལ་འདུན་པ་ཡིན། །དབེན་པར་གཞོལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །ཡང་དག་དགའ་བར་འགྱུར་ལ་འདུན། །འཐབ་པ་དང་ནི་རྩོད་མེད་ཅིང ། །བདག་གི་ཉེས་པ་ཡང་དག་མཐོང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལམ་སྒོམ་ལ། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་ཞིང་དད་ལྡན་པ། །དེ་ནི་དད་ལྡན་མཚན་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཇི་སྙེད་དང ། །དད་པ་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འགྲོ། །སངས་རྒྱས་གསུངས་པ་ཟབ་མོ་ཡི། །ཆོས་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་མི་བྱེད། །དད་ལྡན་སྟོང་པར་ཡིད་ཆེས་ཏེ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ཀུན་མཚན་མ་མེད་པར་ནི། །ཐེ་ཙོམ་མེད་ཅིང་རྣམ་རྟོག་མེད། །སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་སྤོང་བྱེད་ཅིང ། །འོང་བ་དང་ནི་འགྲོ་བ་རྟོགས། །ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད། །ལུས་དང་སེམས་ནི་གཡེལ་མི་གཏོང ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་རྡུལ་སེལ་ཅིང ། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆོས་ལ་དད། །དད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས། །ལམ་གྱི་འགྲོ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད། །ཡང་དག་མཐའ་ནི་མཐའ་མིན་ཞིང ། །དེ་ནི་ནམ་མཁའི་མཐའ་འདྲ་བར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཡིད་ཆེས་ཏེ། །ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་ལ་མཉམ་པར་བཞག་།ཆོས་ཀུན་ཟག་པ་ཡོད་མིན་ཞིང ། །དུས་གསུམ་ལས་ནི་ཤིན་དུ་འདས། །སྲིད་དང་ལས་དང་མ་རིག་དང ། །
53.266a
ལྟ་བ་དད་ལྡན་མི་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་ཞིང ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་རང་བཞིན་དང ། ཤེས་ནས་ཉོན་མོངས་གློ་བུར་གྱིས། །སེམས་ནི་འབྱུང་བར་བྱེད་མ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལྟོས་མེད་ཅིང ། །དེ་དག་ལ་ནི་རྒྱུ་བ་མེད། །བཏང་སྙོམས་གྱུར་ཅིང་གཡོ་བ་མེད། །དེ་ནི་ཉེས་པ་མི་འཛིན་ཏོ། །བླང་བ་མེད་ཅིང་དོར་བ་མེད། །གཟུང་བ་མེད་ཅིང་གྲོལ་བ་མེད། །བཅངས་པས་བྱིས་པ་བྲིད་འདྲ་བས། །ཆོས་རྣམས་གསོག་ཏུ་ཡིད་ཀྱང་ཆེས། །གསོག་དང་གདེག་པ་མེད་པ་དང ། །སྙིང་པོ་མེད་དེ་ཆུ་ཤིང་འདྲ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་དབུ་བ་སྟེ། །གནས་མེད་ཅིང་ནི་དངོས་པོ་མེད། །ཆོས་ཀུན་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྟེ། །དོན་ནི་ཅུང་ཟད་མེད་པར་ཤེས། །ཆོས་རྣམས་ནམ་མཁའ་མཚུངས་པ་དང ། །འདྲ་བར་གྱུར་པས་འདུས་མ་བྱས། །ཆོས་རྣམས་མྱ་ངན་འདས་འདྲ་ཞིང ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཞི་བར་དད། །དད་པར་དེ་ལའང་དད་བྱེད་དེ། །ནམ་མཁར་འཕངས་པའི་རྡོ་བ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ལ། །དད་པ་འདི་འདྲ་འདི་ཡོད་པ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། །བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་འབྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དག་།འབྱུང་བར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པས་མ་ཡིན་ལྡང་བས་མིན། །འགྲོ་བས་མ་ཡིན་འོང་བས་མིན། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མེད་གང་ཡིན་དང ། །འགོག་པ་མིན་དང་གནས་མིན་དང ། །འོང་བ་མེད་ཅིང་འགྲོ་མེད་པ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འདོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་ལྡན་ལ། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཕྱེ་བ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་ཞེས་ངས་བསྟན་ཏོ། །གནས་མེད་པ་ལ་གནས་བཅས་ནས། །ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཕུང་པོ་ཡི། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་རབ་ཕྱེ་བ། །སངས
53.266b
རྒྱས་འབྱུང་བར་དེ་བསྟན་ཏོ། །རིག་པ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་ནི། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་འབྲི་འགྱུར་ཏེ། །རྐྱེན་འདི་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་ན། །དེས་ནི་སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །མི་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང ། །འགོག་པ་མེད་ལ་གང་གནས་པ། །དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དེས་ནི། །ང་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་མི་ནུས། །དྲན་པ་འབྱུང་བ་འདི་ཡིས་ནི། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་བསྟན་མ་ཡིན། །དྲན་མེད་ཡིད་ལ་བྱེད་མེད་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་བསྟན། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །དེ་ཡི་སྐྱེ་མེད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འདོད། ང་ཡི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་འདི་འདྲ། །འདི་ནི་གང་དག་རྟོགས་གྱུར་པ། །དེ་དག་ང་ཡི་བསྟན་ལ་དད། །དེ་དག་ལ་ནི་ཆགས་པ་མེད། །བཞིན་བཟངས་དག་དེ་ལ་བྱང་ཆུ་ས་བ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་གང་ཞེ་ན། བཞིན་བཟངས་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། དགའ་བ་དང ། མོས་པ་དང ། དད་པ་དང ། འཛིན་པ་དང ། ཀུན་འཛིན་པ་དང ། ལེན་པ་དང ། དྲན་པ་མ་བརྗེད་པ་དང ། ཚུལ་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མི་ཉམས་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་མའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་དག་ལ་འཆད་པ་དང ། སྟོན་པ་དང ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དང ། སྐྱོ་བ་ལ་མི་མཇེད་པ་དང ། འཐོབ་པ་དང ། བཀུར་སྟི་ལ་མ་ཆགས་པ་དང ། དུས་དུས་སུ་སྐུལ་བ་དང ། དྲན་པར་བྱེད་པ་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། རྗེས་སུ་འཛིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །བཞིན་བཟངས་དག་གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེའི་རྣམ་པ་ལ
53.267a
འཇུག་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མ་བསྐོར་ཏོ། །ཆོས་གཞིག་པ་དང ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མ་བསྐོར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ནི་དམན་པ་དང ། འཕགས་པའི་ཆོས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མ་བསྐོར་ཀྱི། བཞིན་བཟངས་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་དང ། འཕགས་པའི་ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པར་བསྐོར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཆད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་འཐུན་པར་བསྐོར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་འཁོར་ལོའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མི་སྐོར་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ཀྱིས་བསྐོར་བས་མི་སྐོར་བ་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་བར་གྱིས་བསྐོར་བས་མི་སྐོར་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མི་གཉིས་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་འདས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པས་མི་སྐོར། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པས་མི་སྐོར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མི་དམིགས་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འཁོར་ལོ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཀུན་ནས་ལྡང་བས་མི་སྐོར། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། གསོ་བ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ཀུན་ནས་ལྡང་བས་མི་སྐོར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང ། སྤྲོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མི་སྐོར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མཚན་མ་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་འདོད་པའི་ཁམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སྐོར། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི
53.267b
ཁམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སྐོར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་སྨོན་པ་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་འདི་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས། འདི་དག་ནི་སློབ་པའི་ཆོས། འདི་དག་ནི་མི་སློབ་པའི་ཆོས། རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་ཆོས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐོར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་གནས་པ་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །བཞིན་བཟངས་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་འཁོར་ལོ་སྟེ། བདེན་པ་མི་ཕྱེད་པའི་རྣམ་པས་བསྐོར་བའོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་འཁོར་ལོའོ། །དངོས་པོར་ལྟ་བ་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །ལུས་དང་སེམས་མ་འདྲེས་ཤིང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བས་དབེན་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འགྲོ་བ་ལྔ་དང་ཕྲད་པ་མ་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པས་ཡང་དག་པའི་འཁོར་ལོའོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་ཞིང་སླུ་བ་མ་ཡིན་པས་མཉམ་པའི་འཁོར་ལོའོ། །ཡི་གེ་མི་ཟད་པས་མི་ཟད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་ཡིན་པར་སྐོར་བས་ཡང་དག་པའི་མཐའི་འཁོར་ལོའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །རང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུན་བཅད་པས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའི་འཁོར་ལོའོ། །ནང་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །ཕྱི་རོལ་ལ་མི་འཇུག་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །ཕྱི་ནང་གི་དང་མ་འདྲེས་པས་སྨོན་པ་མེད་པའི་འཁོར
53.268a
ལོའོ། །བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འཁོར་ལོའོ། །བཞིན་བཟངས་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ལ་བསྐོར་ཀྱང་རུང ། མ་བསྐོར་ཀྱང་རུང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི་མི་འདོར་ཏེ། བཞིན་བཟངས་དག་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་འདི་བསྟན་པའི་ཚེ་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཅ་ཅོ་དང་ག་ཞའི་སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་འདྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འདི་བསྐོར་ཅིང་ཕ་རོལ་ཤེས་པར་མཇེད་པ་ནི་མཇེད་དཀའ་བ་མཇེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་མཁའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བའོ། །གང་དག་གིས་འཚལ་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཚལ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ ། །གང་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་འདི་ཐོས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འདི་ལྟ་བུ་སྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་འཁོར་དེ་ལས་སྲོག་ཆགས་ཁྲིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བཞིན་བཟངས་དག་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན། བཞིན་བཟངས་དག་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་འདི་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཞིན་བཟངས་དག་གཞན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་གང་དེ་བཞིན
53.268b
གཤེགས་པས་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་དག་སྡུད་པ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཞིན་བཟངས་དག་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད། འགག་པ་མེད་དོ། །གང་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པ་དེ་ལ་འཛིན་པ་མེད། འཐབ་པ་མེད། རྩོད་པ་མེད། བསྟན་པ་མེད། ཤིན་དུ་བརྗོད་པ་མེད་དོ། །གང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བསྡུ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྡུ་བ་མེད། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཤེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་བུ་མྱ་ངན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སྤོབས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མྱ་ངན་མེད་པ་ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ན་རིན་པོ་ཆེ་བདག་གི་མ་མཆིས་པ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་མཆིས་པ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་མཆིས་པ་གང་དག་མཆིས་པ་དེ་དག་བསྲུང་བར་བགྱི་བ་མ་ལགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེད་དཔོན་དང ། དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་གང་དག་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བར་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དེ་དག་འཚལ་བའི་སླད་དུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཞུགས་པ་དེ་དག་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་མ་ཕྱིན་པར་བར་མ་དོར་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་འཁྱམས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཤིན་དུ་བསྲུང་བ་བགྱིས་ཏེ། དེ་དག་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་ཤིང་འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི
53.269a
ཚེ་བསྲུང་བ་ཆེན་པོ་བགྱིས་ནས། དེ་ལྟར་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ཤིན་དུ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་འདི་འདྲ་བའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་གོ་ཆ་འཚལ་བ་དེ་དག་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་བགྱིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་བཟང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདིར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ན་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འབར་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བས་ན་གང་འདི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། བསྲུང་བ་དང ། སྐྱོབ་པ་དང ། སྦེད་པ་དང ། རིམ་གྲོ་བགྱིད་པ་དང ། བླ་མའི་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་བགྱིད་པ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་ཕུལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་མྱ་ངན་མེད་པ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། མྱ་ངན་མེད་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །གང་འདི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། ཀུན་དུ་སྲུང་བ་འདི་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མྱ་ངན་མེད་པ
53.269b
པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཁེངས་པ་མེད་པ་དང ། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང ། གཡོ་བ་མེད་པ་དང ། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང ། ཆོས་འདོད་པ་དང ། ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང ། ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང ། ཆོས་སྟོན་པ་དང ། ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་སྒྲུབ་པར་གནས་ཤིང་མོས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །གཞན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། མྱ་ངན་མེད་པ་འདི་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་ཆོས་སྨྲ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་ཐོས་ན་ཕྱོགས་དེར་ཕྱག་འཚལ་བ་དང ། མཐོང་བར་དགའ་བ་དང ། འོངས་ནས་མགུ་བར་བྱེད་པ་དང ། སྟན་འདིང་ཞིང་གོས་དང་ཟས་སྦྱོར་བ་དང ། ཀུན་དུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དང ། སྟི་སྟང་བྱས་ཏེ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང ། དེས་བཤད་པ་ཉན་པ་དང ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ལྟར་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པ་དང ། དེའི་མི་སྙན་པ་འགོག་པ་དང ། དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་སྟེ། མྱ་ངན་མེད་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །མྱ་ངན་མེད་པ་གཞན་ཡང་སྦྱིན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། གྲོ་ག་དང ། སྣག་ཚེ་དང ། སྨྱུག་གུ་དང ། གླེགས་བམ་སྦྱིན་པ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་གོས་དང ། ཟས་དང ། མལ་ཆ་དང ། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་སྦྱིན་པ་དང ། ཆོས་ཐོས་ནས་ཆོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་གཡོ་མེད་པར་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པ་དང ། ཆོས་སྦྱིན་པ་ནི་བཞི་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བའོ། །མྱ་ངན་མེད་པ་བརྩོན་འགྲུས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ།
53.270a
བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆོས་སྟོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང ། ཆོས་ཀུན་དུ་ཚོལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང ། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་དང་འཐུན་པས་ཚར་གཅད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། མྱ་ངན་མེད་པ་བརྩོན་འགྲུས་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལུང་བསྟན་པས་ཀླུ་གཞུན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང ། ཀུན་དུ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་གཉེན་དང་འཁོར་དུ་བཅས་པ་དང ། རང་རང་གི་ལུས་ཕུལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེང་སླན་ཆད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་དུ་བདག་ཅག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་ན་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་མཆིས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀུན་དུ་བསྲུང་ཞིང་སྦ་བའི་སླད་དུ་སྤྲོ་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་སྐུ་མ་གྱེས་ཤིང་གཅིག་ཏུ་མཁྲེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པ་དང ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བགྱི་བར་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་ཀླུ་གཞོན་ནུ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆེར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བས་རིང་བསྲེལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་མཛད་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་མ་གྱེས་ཤིང་གཅིག་ཏུ་མཁྲེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་ཟེར་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཀླུ་གཞོན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད
53.270b
སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཁྱོད་དེ་སྐད་མ་གསུང་ཤིག་།རང་གི་ཤེས་རབ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་དང ། ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པ་མཉམ་དུ་མ་བསྒྲུན་ཅིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ། ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་སྟེ། བྱིན་གྱི་བརླབས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་ཏེ། དེ་བཞེད་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་གྱེས་ཤིང་གཅིག་ཏུ་མཁྲེགས་པའི་སྐུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ནི་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཅག་མཆོད་པ་བྱེད་པར་ཤེས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཡང་གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མོས་པས་སྐུ་གདུང་བྱིན་གྱིས་རླབ་བོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོག་མིན་གྱི་གནས་སུ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་གྱི་སྐུ་གདུང་གཅིག་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། དེས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་སྣང་བ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་བའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་འམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དག་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེས་སོ་སྙམ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་ལྟར་སྐྱེས་སོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན
53.271a
ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་སྐྱེས་ན་དེ་ལ་ནི་ཆོས་གང་གི་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དེ་བཞིན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དེ་སངས་རྒྱས་སྐྱེ་བའོ། །སྨྲས་པ། གང་སངས་རྒྱས་སྐྱེ་བ་འདི་འདྲ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཅི་འདྲ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་འགག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཏམ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཅིང་བཤད་པའི་ཚེ་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་ཚད་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་དྲི་རབ་ཏུ་ཞིམ་པ་འདབ་མ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་གཡོགས་པས་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་གཅིག་ཤིན་དུ་མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་རབ་ཏུ་སྡུག་ལ་མཆོག་ཏུ་འབར་བར་གྱུར་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་པད་མ་བཀོད་པ་དེ་དག་མཐོང་ངོ ། །མཐོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་སུའི་ལྟས་སྔོན་དུ་བྱུང་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཅུང་ཞིག་སྡོད་དང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པར་འོག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་ཏོག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲུག་ཁྲི་བྱུང་སྟེ། དེ་དག་རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་དེ་དག་ལ་སྐྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་ནས་འཁོད་པར་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ ། །པད་མ་དེ་ལ་ཡང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདུག་པར་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས།
53.271b
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་བར་སྣང་ལ་འཕགས་པ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་རྣམས་དེའི་སྟེང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་འཛིན་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་ཏོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུ་གྱུར་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ལྷགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་ཙམ་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་སྔོན་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ནམ་མཁའི་ངོས་ལས་རབ་ཏུ་ཕབ་པོ། །མེ་ཏོག་དེ་དག་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་སྒྲ་བྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་ཏོག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནོད་པ་ཆུང་ངམ། ཉམ་ང་བ་ཉུང་ངམ། བསྐྱོད་པ་ཡང་ངམ། འཚོ་བ་དང ། སྟོབས་དང ། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སམ་ཞེས་སྙུན་གསོལ་ཏོ་ཞེས་དེ་སྐད་གསུང་ངོ ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་ཁྲི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་ཉན་དུ་མཆིས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་བཀའ་མཆིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་བར་སྣང་དེ་ལས་བབས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་དེ་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་བཞིན་དུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཅི་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདིར་འོངས། འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ན་ཆོས་སྟོན་པ་བདག་ཅག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན
53.272a
ཏོག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་མཆིས་པས་ཐོས་ནས་བདག་ཅག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་པར་འཚལ་བའི་སླད་དུ་འདིར་མཆིས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཏོག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་དེ་འདི་ནས་ཐག་ཇི་སྲིད་མཆིས་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་འདི་ལྟར་མྱུར་བར་འདིར་མཆིས། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་འགྲོ་ན་ཚེའི་ཚད་ཟད་ཅིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་མི་ཕྱིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་འདི་ནས་དེ་སྲིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་ཆུ་བོ་གང་གཱའི་ཀླུང་དྲུག་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་དག་ལྷགས་སོ། །གནས་བརྟན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཇི་སྲིད་ཀྱི་འདིར་མཆིས། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་གྱིས་སེམས་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྲིད་ཀྱིས་སོ། །གནས་བརྟན་གྱིས་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་འདི་འདྲ་བར་མགྱོགས་པར་ལྷགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ། སྨྲས་པ། སྐད་ཅིག་པ་འགྱུར་བ་སྲིད་ཀྱིས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་གྱི
53.272b
སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། སེམས་དེ་གང་གིས་བཅིངས་ནས་གང་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། གནས་བརྟན་གྱིས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་སེམས་བཅིངས་པར་གྱུར་ན་ནི་རྣམ་པར་མི་རོ་གྲོལ་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོའི་སེམས་བཅིངས་པ་མེད་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་བཅིངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོའི་སེམས་གང་གིས་སེམས་གང་ཡོངས་སུ་ཤེས། འདས་པས་སམ། འོན་ཏེ་མ་འོངས་པས་སམ། འོན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བས་སམ། གང་མ་འོངས་པ་དེ་ནི་མ་ཕྱིན་པ། གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་གནས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་གང་གིས་སེམས་གང་ཡོངས་སུ་ཤེས། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདི་ནི་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་འགྲང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་སེམས་འགོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སམ། སྨྲས་པ། སེམས་འགོག་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །སྨྲས་པ། སེམས་དེ་ཐམས་ཅད་འགོག་པར་ལྟུང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།ཁོ་བོ་ལ་ནི་ཁྱོད་ལ་ལན་གདབ་པའི་ནུས་པ་མེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྲག་ཆ་ལ་སྤོབས་པ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྲག་ཆ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྲག་ཆ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇམ
53.273a
གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྲག་ཆའི་སྤོབས་པ་བཅད་ནུས་སམ། སྨྲས་པ། མི་བརྗོད་པས་དེ་བཅད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཀུན་མི་འདྲི་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤོབས་པ་ཆད་དོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་བསྐལ་པར་ཡོངས་སུ་འདྲི་ན་ཡང་ཁོ་བོ་ཡང་བསྐལ་པར་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་དེས་བསྟན་པས་འཁོར་འདི་དག་གི་ཡུན་རིང་པོའི་དོན་དང ། ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་ཉིད་འདི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་བསྐུལ་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཤེས་བྱ་བ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཞིང་དམན་པ་དམན་པ་ལྟ་བུས་སྟོན། འདི་ཅིའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་ཞེས་བྱ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཏེ་འཇིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཅི་འདི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མ་ཞུགས་སམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ།
53.273b
ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དམན་པ་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཚད་མེད། མཚན་མ་མེད་པ་ཚད་མེད། སྨོན་པ་མེད་པ་ཚད་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཉི་ཚེ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་མཛད། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཚད་མེད། མཚན་མ་མེད་པ་ཚད་མེད། སྨོན་པ་མེད་པ་ཚད་མེད་ཀྱང་ཉི་ཚེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་མོས་པར་མཛད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བདག་ཕྱིར་ཞིང་དམན་པ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཕད་པར་འགྱུར་དུ་འོངས་གིས་འགྲོའོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་རེ་ཤིག་སྡོད་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་སྤོབས་པ་ཇི་ཙམ་པ་དང ། ཆོས་ཉིད་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཉོན་ཅིག་།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཏོག་དེ་ཅི་འདྲ་བའི་ཆོས་སྟོན། སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཏམ་སྟེ། རོ་གཅིག་པ་དང ། ཚད་མེད་པའི་ཆོས་ལས་བྱུང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དང ། གཞན་ལ་མོས་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དེར་མི་སྐྱེ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་དེ་འདྲའོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ལ་བལྟ་བར་འདོད་དེ་འདིར་འོངས། ཅི་གཟུགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི
53.274a
མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟའམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་གཟུགས་ཀྱི་མི་རྟག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟའམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མི་རྟག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་གཟུགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདག་མེད་པ་དང ། ཞི་བ་དང ། སྟོང་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བདག་མེད་པ་དང ། ཞི་བ་དང ། སྟོང་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟའམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་ཤའི་མིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྷའི་མིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་དེ་ལ་བལྟའོ། །སྨྲས་པ།
53.274b
འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅི་འདྲ། སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ། མཚུངས་པ་མེད་པ། རབ་ཏུ་འདྲ་བ་མེད་པའོ། །མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པའོ། །མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གཉེན་པོ་མཉམ་པ་ཡང་མེད་པའོ། །མཚུངས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་འདྲ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་འདྲ་སྟེ་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའི། ཤའི་མིག་དང ། ལྷའི་མིག་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་བལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤའི་མིག་ནི་སྣང་བ་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མུན་པ་དང་སྣང་བ་མ་ཡིན་པས་ཤའི་མིག་གིས་དེ་བལྟ་བར་མི་ནུས་སོ། །ལྷའི་མིག་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཤིན་དུ་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པས་ལྷའི་མིག་གིས་དེ་བལྟ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ནི་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཤིན་དུ་མི་འབྱུང་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དེ་བལྟ་བར་མི་ནུས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་གང་གི་ཚེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་འགོག་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཏོག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང
53.275a
ནས་ལྷགས་པ་དེ་དག་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། གང་དག་གིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ་འདི་ཐོས་པ་དང ། ཐོས་ནས་མོས་པ་དང ། མི་དངང་མི་སྐྲག་ལ་འཛིན་པ་དང ། སྟོན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལེགས་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཅག་ཀྱང་འདིར་ལྷགས་ཤིང་ཚུལ་འདི་ཐོས་པས་བདག་ཅག་དོན་མེད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སྤྱོད་པའི་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དང ། ལྗོངས་དང ། ཡུལ་འཁོར་དང ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་དེ་དག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིས་བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚར་གཅད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་རྙེད་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་ན། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་གཏོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྤྱོད་པ་མཉམ་པ་དེ་ནི་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྤྱོད་པ་མཉམ་པ་དེ་ནི་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །
53.275b
ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྤྱོད་པ་མཉམ་པ་དེ་ནི་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང ། གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆ་མཉམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཉིད་དེ། སྤྱོད་པ་མཉམ་པ་དེ་ནི་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གང་དག་གསུངས་པ་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་གི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྤྱོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། སྤྱོད་པ་མཉམ་པ་དེ་ནི་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་མི་སྤྱོད་པས་སྤྱོད་དེ། སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལ་མི་རྟོག་ཅིང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་བར་དུ་དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་སྤྱོད་པ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། ཀུན་གཞི་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། རྒྱུ་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། གནས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་དང ། ཆོ་གའི་སྤྱོད་པ་དང ། སྤྱོད
53.276a
པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མི་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་སྤྱད་པ་ལ་སྤྱོད་པར་གྱུར་པ་ན་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་རྒྱུ་བ་མེད་ལ་ཤེས་རབ་ལ་མོས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཐའ་ལས་ཀྱང་མི་འདའ་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཞིང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་ཡང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། གཟུགས་མི་སྐྱེ་བར་བཟོད་པ་རབ་དུ་ཐོབ་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བར་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་མི་སྐྱེ་བར་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དེས་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་སྟེ། དེ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་དག
53.276b
པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལས་གཞན་ཆོས་ཕྲ་རབ་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །བཟོད་པ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་པའོ། །ཅིས་སྐད་ཅིག་པ་ཞེ་ན། མིག་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་མཐའི་བཟོད་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་པ། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བཟོད་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་གྱིས་བཟོད་པ་སྐད་ཅིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པའོ། །ཅིས་སྐད་ཅིག་པ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་ཉེ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་པ་དང ། ཇི་ལྟར་གསོག་ཡིན་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་པའོ། །དེ་ལྟར་གསོག་གོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་རྩ་བ་མེད་དོ། །སྟོབས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ན་ནི་སུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ
53.277a
སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་བཅིངས་པ་མེད་པས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ན་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ན། འདུ་ཤེས་དང ། སེམས་དང ། ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་འཐོབ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང ། སློབ་པ་དང ། མི་སློབ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་མི་གནས། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤོང ། ཡུལ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆགས་པའང་མེད། ཡུལ་ལ་ཞེ་སྡང་གིས་སྡང་བ་ཡང་མེད། ཡུལ་ལ་གཏི་མུག་གིས་རྨོངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཡུལ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ལ་ཡང་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། རང་གི་ཡུལ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་སྤོང་ངོ ། །དེ་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མི་འདོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས
53.277b
ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་གནས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མེད་ཅིང་ཡུལ་དང་བྲལ་བར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ལས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལས་བྱས་ཤིང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པར་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་ལ་བཏང་སྙོམས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ལ། འཕགས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་མི་འཇུག་ཅེས་དེ་སྨྲས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཀླུའི་བདག་པོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ངའི་བ་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཀྱང་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་གང་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པས་བཅིངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཕུང་པོ་ལྔར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་ཡང་མི་བྱེད་ལ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ལ
53.278a
གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པའང་ལེན་ཏེ། དེ་སྐྱེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང ། སྐྱེ་བ་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཐབས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞུགས་པས་སྲིད་པར་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ ། །ཀླུའི་བདག་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཐབས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞུགས་པས་ལྟ་བར་ལྟུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཐབས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞུགས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་དོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཐབས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞུགས་པས་སྨོན་ལམ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མི་བརྗེད་པ་དང ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་འཇུག་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་སོགས་པ་དང ། ཤིན་དུ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཡང་ཞི་ལ་མ་རིག་པ་ཤིན་དུ་མ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡང་མ་ཞི་བ་དང ། བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་འཇོམ་ལ་སྔོན་གྱི་དམ་བཅས་པ་ཡང་མི་འདོར་བ་དང ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས
53.278b
པ་དང་བྲལ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལ་ཡང་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང ། ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འཇོམས་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་མཁས་པ་དང ། འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་བརྗོད་ལ་འཕགས་པའི་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པར་ཡང་བརྩོན་པ་དང ། སྤྲོས་པ་ཡང་མེད་ལ་སྤྲོས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་དང ། ཉེ་བར་ཡང་ཞི་ལ་ཉེ་བར་མ་ཞི་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། མི་གཡོ་ཞིང་རྣམ་པར་མི་གཡོ་བ་ཡང་རྒྱུན་མི་གཅོད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པར་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་གང་ཤེས་རབ་དང ། ཐབས་དང་ལྡན་པ་དང་འཕགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཏེ་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ལོག་པར་མི་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཏེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མི་འདའ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་འདའ་བ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་འབྲས་བུ་དང་ཉེ་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ནི་ཚད་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཤིག་གཡང་ས་ཆེན་པོར་ལྟུང་བ་ལས་དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་གཅིག
53.279a
ནི་འདི་འདྲ་བའི་སྟོབས་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བརྟུལ་བ་དང ། ཐབས་དང ། སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་དང ། རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་པས་ལྟུང་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཡང་ས་ཆེན་པོ་དེ་ནས་དྲངས་ནས་སླར་གཡང་ས་ཆེན་པོ་དེའི་ཁར་ཕྱིན་ཏེ་གནས་སོ། །གཅིག་ཤོས་ནི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཆུང་ལ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པས་ལྟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཀླུའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང་ཉེ་བར་རྟོག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པར་བཏང་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལ་གནས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་ནི་ཆོས་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གཡང་ས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །གཡང་དུ་ལྷུང་ནས་སླར་བཟློག་མ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་གང་དག་སྐྱོན་མེད་པ་འདི་ཐོས་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འབྱུང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཟང་ཟིང་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རིང་དུ་གནས་པར་བགྱི་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས
53.279b
ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང ། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མངོན་པར་ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱིས་ཏེ་རབ་ཏུ་བཤད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་མི་ཉན་པ་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འབྱུང་བའི་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རབ་འབྱོར་གྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། གང་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་རང་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྟོག་པ་མེད་པར་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། གང་མི་རྟོག་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་མི་སྐྱེ་བའོ། །གང་མི་སྐྱེ་བ་དེ་རང་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་འདོད་ཆགས་དང །
53.280a
ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ་ལ་འོད་གསལ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །གང་སེམས་ཀྱི་འོད་གསལ་བ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་སྐྱེ་བ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ན་གང་ལས་སྐྱེ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་མོད་ཀྱི། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་གང་ཡང་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་རྐྱེན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་སྐྱེའི་རྐྱེན་མེད་ན་མི་སྐྱེ་བར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་པར་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ཚུལ་བཞིན་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེར་མི་ལྟུང་བ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང
53.280b
གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་དབེན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དབེན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ཡང་དེའི་ཚུལ་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱོར་བ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བར་མཐོང་བ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བར་མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བུ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་མིག་དང ། གཟུགས་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་བར་དེ་དག་ནི་སྦྱོར་བར་མི་བལྟའོ། །སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་སུམ་དུ་ཉིང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ཀྱི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཚུལ་བཞིན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན
53.281a
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཟང་ཟིང་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིས་པ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པར་དང ། གང་ཟག་མེད་པར་ཤེས་ནས་གཟུགས་སུ་མ་ཡིན། མཆེན་དུ་མ་ཡིན། ཆོས་སུ་མ་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བར་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་པར་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟོན་པ་དང ། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་ཆུང་མའི་འཁོར་དང་བཅས། གཉེན་དང་འཁོར་དུ་བཅས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་རང་གི་གནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ལ
53.281b
ཕུལ་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་འདི་ལགས་ཏེ། གང་བདག་གི་གནས་འདི་ནས་ཀླུང་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞིར་འབབ་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀླུང་ཆེན་པོ་འདི་དག་ལ་འཚལ་བའི་སེམས་ཅན་རྐང་གཉིས་པ་དང ། རྐང་བཞི་པ་དང ། རྐང་མངས་དང ། རི་དགས་དང ། བྱ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་རྒྱུ་དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གྱུར་ཅིག་།གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱུ་དེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག་།དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གང་གི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཁ་དོག་དུ་མའི་འོད་ཟེར་བྱུང་ནས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ། སླར་ལོག་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་བོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། མཚུངས་པ་མ་མཆིས་གཟུགས་མངའ་མཐོང་ན་དགའ། །སྐྱེས་མཆོག་བཅོམ་ལྡན་སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་པ། །འཇིག་རྟེན་འདས་ལ་འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་ཡི། །འོད་གཟི་བཞད་པའི་དོན་འདི་བདག་ལ་གསུངས། །བསོད་ནམས་བརྒྱ་མངའ་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་པོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འཕགས་ཡེ་ཤེས་སྣང་མཛད་པ། །ཆོས་དབང་མི་མཚུངས་ཆོས་ཀྱི་བཀའ་མཆིད་ཅན། །བཅོམ་ལྡན་ཅི་ཡི་དོན་དུ་བཞད་པ་སྟོན། །བདེན་པ་གཟིགས་ཤིང་རྟག་ཏུ་བདེན་ལ་དགྱེས། །དབང་པོ་ཞི་བ་ཞི་གནས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཞི་ལ་རབ་ཞི་ཞི་གནས་དགྱེས་པ་པོ། །གཞན་དོན་ཡོན
53.282a
ཏན་མཐར་ཕྱིན་བདག་ལ་གསུངས། །འཇམ་པའི་གསུང་ཅན་ཚངས་པའི་དབྱངས་འབྱིན་པ། །བྱ་མཆོག་མང་པོའི་སྒྲ་དང་སིལ་སྙན་སྒྲ། །སྒྲ་དབྱངས་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་དབྱངས། །ཐུབ་པ་བཞེད་པར་སྦྱོར་བ་བདག་ལ་གསུངས། །ཐུབ་པ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་ཤེས་རབ་གྲོལ། །རྟག་ཏུ་མཉམ་བཞག་འཁྲུལ་པའི་ཐུགས་མི་མངའ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སེམས་ཅན་སྤྱོད་ལ་མཁས། །མཚུངས་མེད་བཞེད་པའི་དོན་ནི་ལེགས་པར་གསུངས། །ཡེ་ཤེས་མི་ཕྱེད་དབང་གི་མཐར་ཕྱིན་པ། །རྫུ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་ཡི་སྟོབས་སྟོན་ཅིང ། །སྟོབས་བཅུ་མངའ་བ་དབང་གི་ཕ་རོལ་གཤེགས། །བདེ་བར་གཤེགས་ཁྱོད་ཅི་སླད་འདིར་འཛུམ་སྟོན། །སྐུ་འོད་དཔལ་གྱིས་སྣང་བ་མཛད་པ་པོ། །ཁྱོད་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་གཞན་འོད་གསལ་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་འོད་ནི་མངའ་བ་ལྟར། །ཉི་ཟླ་ཞུགས་དང་ནོར་བུའི་མ་ལགས་སོ། །བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཐེ་ཙོམ་མི་མངའ་བ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱོགས་གསལ་མཛད། །བཅོམ་ལྡན་ཅི་སླད་བཞེད་པ་སྟོན་པ་དེ། །མི་མཚུངས་ཡེ་ཤེས་མངའ་བས་བདག་ལུང་སྟོན། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འདི་འདྲ་བའི་བཀོད་པ་འདི་དག་གིས་མཆོད་པ་བྱེད་པ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུའི་གན་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད
53.282b
པ་སྤྱད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ང་ལ་ཁྱོད་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་གྲོས་ཤེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ། དེས་ང་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ། བདག་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱེའུ་བློ་གྲོས་བཟང་པོ་འདི་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ལུང་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་འདི་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་ང་ལ་འབུལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རང་གི་གནས་བརྒྱན་ནས་འབུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལོག་པར་དད་སེལ་དང ། གསེར་ཐུབ་དང ། འོད་སྲུང་ཡང་བཞུགས་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་གསུངས་སོ། །ཀླུའི་བདག་པོ་མ་དྲོས་པ་འདི་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཆོས་གང་ཉན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲངས་མེད་པ་མཉེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། ཚངས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་སྤྱོད་པར་འགྱུར། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བདུན་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་དྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་དྲོས་པ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་གང
53.283a
ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གདུང་བ་འམ། ཞེ་སྡང་གི་གདུང་བ་འམ། གཏི་མུག་གི་གདུང་བ་འམ། ཕ་རོལ་གྱི་གདུང་བས་གདུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངེས་པར་ཚེའི་ཚད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་དྲོས་པའི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་དྲོས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་བཻ་དཱུརྱ་ལས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་ཆེན་པོ་དེ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་པད་མས་ཁེབས་པར་འགྱུར། ལྷ་དང་མི་དེ་དག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་དང ། བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་ཡང་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱོར་བར་འགྱུར། མི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཅི་འདྲ་བར་མི་དེ་དག་གི་ཡང་དེ་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་མོས་པར་འགྱུར། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་ང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་ལྟར་དེ་ཤ་ཐང་བར་ཆོས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གཅིག་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཉིན་མཚན་ཞེས་སོ་སོར་བགྲང་དུ་མེད་པར་འགྱུར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་དྲོས་པ་དེའི་རང་གི་ལུས་ལས་འོད་བཀྱེ་བས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སངས
53.283b
རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་གསལ་བས་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་བཀའ་མཆིད་མཛད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་དག་འོད་དེས་བསྐུལ་བ་དང་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ལས་འདོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་འདུས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་དུ་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འཕགས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པའི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེར་འདུག་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཉ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན་ནོ། །དེ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སེང་གེའི་ཁྲི་གནས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་མེད་དེ་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར། བཟོད་པ་ཡང་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་ནི་གང་དང་གང་དུ་བབ་པ་དེ་དང་དེ་དག་འཇོམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་བག་ལ་ཉལ་དང་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམ་མོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་དྲོས་པ་དེ་གང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་འཕགས་ཤེས་བྱ་བ་འདི་ངའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་འདི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ལུང་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་བུ་རྟག་ཏུ་དད་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་དེས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་རིན་པོ་ཆེས་སྤྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུལ་ལོ། །ཕུལ་ནས
53.284a
འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་འཕགས་ཤེས་བགྱི་བར་འགྱུར་བ་དེ་གང་ལགས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྟག་ཏུ་དད་པ་ཐོབ་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་འཕགས་ཤེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་གཞན་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་རྟག་ཏུ་དད་པ་ཐོབ་པ་འདི་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་འཕགས་ཤེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དྲོས་པ་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལུང་བསྟན་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཐར་ཕྱིན་པའི་དུས་ཤེས་ནས་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་སྟན་ལས་ལངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་མཆོད་དེ། རང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་རང་རང་གི་གནས་སུ་དོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་བུ་དང་ཆུང་མ་དང་བཅས། གཉེན་དང་འཁོར་དུ་བཅས་ཏེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་སྲུང་དུ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡང་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེར་བཞུགས་སུ་གསོལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་བཅས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ
53.284b
འདུན་དང་བཅས་པར་བཀོད་དེ་རང་གི་གནས་ནས་བྱུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་དུ་སོང་སྟེ། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་བཅས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བསྐྱལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་སྟེ་རང་གི་གནས་སུ་སོང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཟུང་ཤིག་།གསོལ་པ། བདག་གིས་གཟུང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འཁོར་བཞི་པོ་དག་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྟོན་ཅིང ། དེ་ལྟར་ན་ཁྱོད་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པའི་གནས་ནས་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་གཤེགས་སོ་ཞེས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་དང ། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དད་པ་ཐོབ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་ངོ ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ཕྱིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་བསྟན་ནས་འཁོར་དེ་ལས་སྲོག་ཆགས་ཁྲིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །སྲོག་ཆགས་ལྔ་སྟོང་ནི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་སྐྱེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང ། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང ། བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་དང ། ཡི་གེ་པ་དཔོན་གླིང་རྨ་ལ་སོགས་པས། ཞུ་ཆེན
53.285a
བགྱིས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། །