།།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་གི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ལངྐའི་རིའི་རྩེ་མོ་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཀོད་པ་ན། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་ནས་འདུས་པ་དག་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ 307b ཅད་ཀྱང་ཚད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྩེན་པ་ཤ་སྟག་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ནི་གཙོ་བོར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་གིས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་དང ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་དང ། འདུལ་བའི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། བདག་མེད་པ་གཉིས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་བ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་བཙལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འཇིག་ཡོངས་བྲལ་ཏེ། །ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་འདྲ། །ཡེ་ཤེས་ཡོད་མེད་མི་དམིགས་ཀྱང ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་བཞིན། །སེམས་དང་རྣམ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྤངས། །ཡེ་ཤེས་ཡོད་མེད་མི་དམིགས་ཀྱང ། །ཐུགས་ 308a ༄#། །རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །རྟག་དང་ཆད་པ་ཡོངས་སྤངས་པ། །འཇིག་རྟེན་ཁོར་ཡུག་རྨི་ལམ་འདྲ། །ཡེ་ཤེས་ཡོད་མེད་མི་དམིགས་ཀྱང ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །གང་ཟག་ཆོས་ལ་བདག་མེད་དང ། །ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་རབ་མཁྱེན་ཅིང ། །རྟག་ཏུ་དག་ཅིང་མཚན་མེད་ཀྱང ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཀུན་ལས་མྱ་ངན་མི་འདའ་སྟེ། །མྱ་ངན་འདས་སངས་རྒྱས་མི་དམིགས། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདའ་མི་དམིགས། །བློ་དང་རིག་པར་བགྱི་དང་བྲལ། །ཡོད་པ་དང་ནི་མེད་པའི་ཕྱོགས། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་སྤངས། །ཐུབ་པ་ཞི་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །སྐྱེ་བ་དག་ནི་རབ་སྤངས་པས། །དེ་ནི་ལེན་མི་མངའ་ཞེས་བགྱི། །འདི་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་དག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་རང་གི་རིགས་དང་མིང་བརྗོད་དེ་གསོལ་པ། བདག་མིང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཐེག་ཆེན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྟོགས། །དེང་འདིར་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་དོན། །བླ་མའི་མཆོག་ལ་ཞུ་བར་བགྱི། །འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པའི་སྐྱེས་མཆོག་གིས། །ཚིགས་བཅད་དེ་ནི་གསན་པ་དང ། །འཁོར་རྣམས་ལ་ནི་རྣམ་གཟིགས་ནས། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་རྒྱལ་སྲས་རྣམས། །ཅི་དང་ཅི་འདོད་དྲིས་ 308b ཤིག་དང ། །སོ་སོ་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། །ངས་ནི་ཁྱད་ལ་བཤད་པར་བྱ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་གཏུགས་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཞུ་བ་ཞུས་པ། །ཇི་ལྟར་དྲན་པ་རྣམ་དག་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་དྲན་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ལྟ་རྨོངས་ནོར་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །ནོར་པ་ཇི་ལྟར་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞིང་དུ་སྤྲུལ་རྣམས་ཅི་སླད་དུ། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱང ། །མཚན་མེད་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཅི་སླད་མཚན་མ་མེད་པས་བགྱི། །ཅི་སླད་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཞེས་བགྱི། །རྣམ་གྲོལ་གང་དུ་མཆི་བར་འགྱུར། །གང་ལ་འཆིང་ཞིང་གང་དག་དགྲོལ། །བསམ་གཏན་སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ། །ཅི་སླད་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་མཆིས། །བདག་ལ་བསྟན་ཅིང་བཤད་དུ་གསོལ། །རྐྱེན་རྣམས་གང་ལས་སྐྱེ་བ་ལགས། །བྱེད་དང་བྱས་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །གཉིས་ཀ་ཐ་དད་ཅི་སླད་བཤད། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་འཕེལ་བ་ལགས། །གཟུགས་མེད་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། །འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཇི་ལྟ་བུ། །འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཇི་ལྟར་སད། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་བྱས་པ་འབྱུང ། །འགྲོ་བ་དང་ནི་ལུས་འཛིན་ཅི། །ཇི་ལྟར་རྣམ་རྟོག་སྣང་བར་འགྱུར། །ས་རྣམས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྲིད་གསུམ་འཇིག་པ་དེ་སུ་ཞིག་།གནས་ནི་གང་ལགས་ལུས་ནི་ཅི། །སྐྱེ་གནས་གང་དུ་བགྲོད་པར་ 309a ༄#། །འགྱུར། །རྒྱལ་བའི་སྲས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །མངོན་པར་ཤེས་དང་དབང་རྣམས་དང ། །ཏིང་འཛིན་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་འཐོབ། །ཏིང་འཛིན་སེམས་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །རྒྱལ་བས་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །ཅི་སླད་ཀུན་གཞི་ཞེས་བགྱི་ལགས། །ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་ཇི་ལྟ་བུ། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་ནས་སླར་ཡང་ལྡོག་།ཇི་ལྟ་བུར་ན་རིགས་སུ་འགྱུར། །རིགས་མ་མཆིས་དང་སེམས་ཙམ་དང ། །སྒྲོ་འདོགས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ། །བདག་མེད་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་མ་མཆིས་ཇི་ལྟ་བུ། །ཀུན་རྫོབ་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཇི་ལྟར་རྟག་དང་ཆད་པ་ཡི། །ལྟ་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་མུ་སྟེགས་དག་།མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་འགལ་མི་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་མ་འོངས་དུས་དག་ན། །སྡེ་བ་ཐ་དད་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྟོང་ཉིད་རྒྱུ་ཅི་ཡིས། །ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་འཇིག་པར་འགྱུར། །མངལ་གྱི་སྙིང་པོར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་གཡོས། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་འདྲ། །དེ་བཞིན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང ། །འཇིག་རྟེན་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང ། །ཆུ་ཟླ་དང་ནི་འོད་དག་དང ། ། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ཅི་སླད་གསུངས། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང ། །ཡུལ་རྣམས་ཅི་སླད་འཁྲུག་པར་འགྱུར། །ཅི་སླད་སྲིད་པར་ལྟ་བར་བགྱིད། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འགག་ 309b མ་མཆིས་ཤིང ། །འཇིག་རྟེན་ནམ་མཁའ་མེ་ཏོག་འདྲ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད། །ཅི་སླད་ཡི་གེ་བྲལ་བར་གསུང ། །རྣམ་རྟོག་སྤངས་པ་དེ་སུ་ལགས། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་ལགས། །དེ་ཁོ་ན་ལ་དུ་ཞིག་མཆིས། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་སེམས་རྣམ་པ་དུ། །རྒྱུ་གང་གིས་ནི་ས་རྣམས་སྒྲོལ། །ལེན་མ་མཆིས་པར་སུ་ཞིག་མཆི། །བདག་མེད་རྣམ་གཉིས་གང་ཞིག་ལགས། །ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་འདག་།ཡེ་ཤེས་དག་ནི་རྣམ་པ་དུ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སེམས་ཅན་ཉིད་ནི་དུ། །ནོར་བུ་མུ་ཚིག་ལ་སོགས་པའི། །རིགས་རྣམས་སུ་ཡིས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། །བརྗོད་པ་དག་ནི་སུ་ཡིས་བསྐྱེད། །རིགས་པའི་གནས་དང་བཟོ་ཡི་རྣམས། །སུ་ཡིས་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམ་པ་དུ། །ཚིག་བཅད་རིང་ཐུང་ཇི་ལྟ་བུ། །རིགས་པ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་སྨྲ་ཞེས་བགྱི། །སྐོམ་དང་ཟས་རྣམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང ། །ཇི་ལྟར་སྲེད་པའི་འདོད་པ་འབྱུང ། །ཅི་སླད་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བགྱི་ལགས། །འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་དང་རྒྱལ་ཕྲན་ཅི། །ཡུལ་ནི་ཇི་ལྟར་བསྲུང་བར་བགྱི། །ལྷ་ཡི་རིས་ལ་རྣམ་པ་དུ། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་ས་ཞེས་བགྱི། །གཟའ་སྐར་ཉི་ཟླ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཐར་པ་དང་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ། །དེ་དག་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །སློབ་མ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་མཆིས། །སློབ་དཔོན་ 310a ༄#། །དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ལགས། །སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་རྣམ་པ་དུ། །བདུད་དང་སློབ་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས། །དེ་དག་ལ་ནི་རྣམ་པ་དུ། །རང་བཞིན་དང་ནི་སེམས་རྣམས་ཀྱང ། །དེ་དག་ལ་ནི་དུ་ཞིག་མཆིས། །བཏགས་པ་ཙམ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ། །རྒྱལ་བས་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །ནམ་མཁའ་སྤྲིན་རླུང་ཇི་ལྟ་བུ། །དྲན་དང་ཡིད་གཞུངས་གསལ་བ་ཅི། །ནགས་ཚལ་ཤིང་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །འཁྲི་ཤིང་དག་ནི་ཅི་ལས་གྱུར། །གླང་པོ་རྟ་དང་རི་དྭགས་རྣམས། །ཇི་ལྟར་གཟུང་དུ་རུང་བར་འགྱུར། །ངན་པའི་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ། །རྒྱུ་གང་གིས་ནི་ངན་པར་འགྱུར། །ཚིག་དྲུག་གིས་ནི་ཇི་ལྟར་བསྡུས། །འདོད་ཆེན་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སྐྱེས་པ་བདུ་མེད་མ་ནིང་རྣམས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅི་སླད་འབྱུང ། །རྣལ་འབྱོར་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་ལྡོག་།རྣལ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །རྣལ་འབྱོར་པས་ནི་ཆོས་གང་གིས། །ཅི་འདྲའི་གང་ཟག་རྣམ་པར་འཇོག་།སེམས་ཅན་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་རྣམས། མཚན་ཉིད་མཚན་མའི་རྣམ་པ་ཅི། །ཕྱུག་པོར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །རྒྱུ་གང་གིས་ནི་ཕྱུག་པོར་འགྱུར། །ཤཱཀྱའི་རིགས་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ཅི་ཡི་རྒྱུ་ཡིས་ཤཱཀྱ་བྱུང ། །བུ་རམ་ཤིང་པ་ཇི་ལྟར་བྱུང ། །བླ་མེད་གཙོ་བོས་བཤད་དུ་གསོལ། །ཡུན་རིང་དཀའ་ཐུབ་དྲང་སྲོང་གང ། །དེས་ནི་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་སྟོན།། 310b དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞིང་རྣམས་སུ། །མཚན་དང་དེ་བཞིན་གཟུགས་སྣ་ཚོགས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ཡང ། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་ཀུན་ན་གདའ། །ཅི་སླད་ཤ་རྣམས་གསོལ་མི་མཛད། །ཅི་སླད་ཤ་ནི་རབ་ཏུ་བཀག་།ཤ་ཟའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས། །རྒྱུ་གང་གིས་ནི་ཤ་འཚལ་ལགས། །ཉི་ཟླའི་དབྱིབས་ཤིང་ཇི་ལྟ་བུ། །རི་རབ་པདྨ་འདྲ་བ་དང་།། སེང་གེ་མཚན་མཆོག་ཞིང་དག་དང ། །འཇིག་རྟེན་གཟུར་གནས་སྤྱིའུ་ཚུགས་དང ། །དབང་པོའི་དྲ་བ་འདྲ་བ་དང ། །ཁ་ཅིག་རིན་ཆེན་ཀུན་གྱི་ཞིང ། །དགུ་པོ་རྒྱུད་མང་རྔ་འདྲ་དང། །མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དབྱིབས་འདྲ་དང ། །ཁ་ཅིག་ཉི་ཟླའི་འོད་དང་བྲལ། །འདྲི་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་མཆིས། །སྦྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟ་བུ། །རྣམ་སྨིན་ལས་བྱུང་སངས་རྒྱས་དང ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཅི། །ཡེ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟ་བུ། །ཅི་སླད་འདོད་པའི་ཁམས་རྣམས་སུ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་འོག་མིན་པ། །ཆགས་བྲལ་ཁྲོད་དུ་བྱང་ཆུབ་བརྙེས། །བདེ་གཤེགས་མྱ་ངན་འདས་ནས་ནི། །ཡང་དག་བསྟན་པ་སུ་ཞིག་འཛིན། །ལྷ་ཡི་སྟོན་པ་ཇི་སྲིད་བཞུགས། །ཡང་དག་ཆོས་ནི་ཇི་སྲིད་གནས། །གྲུབ་མཐའ་དང་ནི་ལྟ་པ་ཡང ། །དེ་དག་ལ་ནི་རྣམ་པ་དུ། །འདུལ་བ་དང་ནི་དགེ་སློང་རིས། །ཅི་སླད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ནི་གང ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་དེ་དག་དང ། །རང་རྒྱལ་ 311a ༄#། །དང་ནི་ཉན་ཐོས་དག། །རྒྱུ་གང་གིས་ན་འགྱུར་བརྒྱར་འགྱུར། །རྒྱུ་གང་གིས་ནི་སྣང་མེད་བརྒྱ། །འཇིག་རྟེན་མངོན་ཤེས་ཇི་ལྟ་བུ། །འཇིག་རྟེན་འདས་ཀྱིའང་ཇི་ལྟ་བུ། །སེམས་ནི་ས་རྣམས་བདུན་པོར་ཡང ། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླད་བདག་ལ་གསུངས། །དགེ་འདུན་ལ་ནི་རྣམ་པ་དུ། །ཇི་ལྟར་དགེ་འདུན་དབེན་དུ་འགྱུར། །སེམས་ཅན་གསོ་བའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས། །དེ་དག་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་ལགས། །ཅི་སླད་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཡིས། །འོད་སྲུང་འཁོར་བ་འཇིག་དང་ནི། །གསེར་ཐུབ་ཀྱང་ནི་ང་ཡིན་ཞེས། །དེ་སྐད་དུ་ནི་བཀའ་ཡང་སྩལ། །ཅི་སླད་རྟག་དང་ཆད་པ་དང ། །དེ་བཞིན་བདག་དང་བདག་མེད་གསུངས། །ཅི་སླད་དུ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །ཡང་དག་དོན་ནི་གསུང་མི་མཛད། །སེམས་ཅན་དག་གི་སླད་དུ་ཡང ། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་དབྱེ་བ་མཛད། །ཅི་སླད་སྐྱེས་བུ་ན་ཆུང་ཚལ། ། རུ་ར་དང་སྐྱུ་རུ་ར། །ཀེ་ལ་ས་དང་ཁོར་ཡུག་རི། །རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་རི་བོ་རྣམས། ། རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་རབ་བརྒྱན་ཅིང ། །དྲང་སྲོང་དྲི་ཟས་ཀུན་གང་བ། །ཇི་ལྟར་ཅི་སླད་བདག་ལ་གསུངས། །བླ་མེད་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་ཡིས། །ཐེག་ཆེན་སྒྲོལ་བའི་སྒོ་རྣམས་དང་།། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་མཆོག་།དེ་ཡི་ཚིགས་བཅད་གསན་པ་དང ། །ལེགས་སོ་དྲིས་པ་རབ་ཏུ་ལེགས། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལེགས་པར་ཉོན། །ངས་ནི་དེར་འདིར་རིམ་ 311b བཞིན་དུ། །ཁྱོད་ཀྱིས་གང་དྲིས་བཤད་པར་བྱ། །སྐྱེ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། །མྱ་ངན་འདས་སྟོང་སྐད་ཅིག་མ། །རང་བཞིན་མེད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་རྣམས་དང། །རྒྱལ་སྲས་དང་ནི་ཉན་ཐོས་དང ། །རང་རྒྱལ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་དང ། །གཟུགས་མེད་པ་ཡི་སྤྱོད་རྣམས་དང ། །དེ་བཞིན་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་རྣམས། །རི་རབ་མཚོ་བྲན་རི་རྣམས་དང ། །གླིང་དང་ཞིང་དང་ས་རྣམས་དང ། །གཟའ་སྐར་ཉི་མ་ཟླ་བ་དང ། །མུ་སྟེགས་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན། །རྣམ་ཐར་དབང་དང་མངོན་ཤེས་དང ། །སྟོབས་དང་བསམ་གཏན་ཏིང་ངེ་འཛིན། །འགོག་དང་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་དང ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ལམ་གྱི་ཕྱོགས། །བསམ་གཏན་རྣམས་དང་ཚད་མེད་དང ། །ཕུང་པོ་ལུས་རྣམས་འགྲོ་འོང་དང ། །སྙོམས་པར་འཇུག་དང་འགོག་པ་དང ། །ཏིང་འཛིན་ལྡང་སེམས་བཤད་པ་དང ། །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་དང ། །བདག་མེད་པ་དང་ཆོས་ལྔ་དང ། །རང་བཞིན་རྟོག་དང་བརྟག་པ་དང། །སྣང་དང་ལྟ་བ་གཉིས་པོ་དང ། །ཐེག་པ་དང་ནི་རིགས་རྣམས་དང ། །གསེར་དངུལ་ནོར་བུ་ལ་སོགས་དང ། །འདོད་ཆེན་པ་དང་འབྱུང་ཆེན་དང ། །དཀྲུགས་མ་དག་དང་སངས་རྒྱས་གཅིག་།ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་འཇུག་ཐོབ་དང ། །སེམས་ཅན་སྲིད་དང་མི་སྲིད་དང ། །གླང་པོ་རྟ་དང་རི་དྭགས་རྣམས། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་གཟུང་དུ་རུང ། །དཔེ་དང་རྒྱུ་དང་གྲུབ་ 312a ༄#། །མཐའ་དང ། །བྱེད་པ་དང་ནི་བྱས་པ་རྣམས། །ནགས་ཚལ་ནང་ལ་མངོན་ཤེས་དང ། །སེམས་ཅན་དེ་ནི་སྣང་བ་མེད། །ས་རྣམས་རིམ་གྱིས་འཕོ་བ་མེད།། འགྱུར་བ་བརྒྱ་པོ་སྣང་མེད་བརྒྱ། །གསོ་བའི་བསྟན་བཅོས་བཟོ་རྣམས་དང ། །སྒྱུ་རྩལ་དང་ནི་རིག་པའི་གནས། །རི་བོ་རི་རབ་ས་དག་དང ། །རྒྱ་མཚོ་ཉི་མ་ཟླ་བའི་ཚད། །སེམས་ཅན་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་ཡི། །ལུས་ལ་རྡུལ་ནི་དུ་ཞིག་ཡོད། །ཞིང་དང་ཞིང་ལ་རྡུལ་དུ་ཞིག་།གཞུ་དང་གཞུ་ལ་ཇི་སྙེད་ཡོད། །ཁྲུ་དང་གོམ་པ་རྒྱང་གྲགས་དང ། །དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་དཔག་ཚད་ལ། །རི་བོང་ཉི་ཟེར་ས་མ་དང ། །ལུག་གི་དང་ནི་ནས་ཀྱང་དུ། །བྲེ་གང་ལ་ནི་ནས་འབྲུ་དུ། །བྲེ་ཕྱེད་ལ་ཡང་ནས་འབྲུ་དུ། །བྲེ་བོ་གང་དང་བཅུ་དག་ལ། །གྲངས་འབུམ་དང་ནི་བྱེ་བ་དང ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཤུ་རྡོག་ལ། །དེ་དག་གྲངས་ནི་དུ་ཞིག་ཡོད། །རྡུལ་ཕྲན་དག་ནི་དུ་ཞིག་ཡོད། །རྡུལ་ཕྲན་དག་ནི་དུ་ཞིག་ལ། །ཡུངས་ཀར་འབྲུ་ནི་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། །ཡུངས་ཀར་འབྲུ་ནི་དུ་ཞིག་གིས། །འོལ་མ་སེ་ནི་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། །འོལ་མ་སེ་ནི་དུ་ཞིག་ལ། །མ་ཤ་འབྲུ་ནི་གཅིག་ཏུ་འགྱུར། །མ་ཤ་དུ་ལ་ནམ་ནི་གཅིག་།ནམ་དུ་ལ་ནི་སྲང་དུ་འགྱུར། །སྤང་གཅིག་ལ་ཡང་ཞོ་དུ་ཡོད། །རྩིས་ཀྱི་རྩིས་མགོ་འདི་ལྟ་བུར། །རི་རབ་སྲང་ནི་དུ་ཡོད་ཅེས། །འདི་ལ་སོགས་པའི་དྲི་བའི་རིགས། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་དངོས་གཞན་འདྲི། །ཉན་ཐོས་ 312b ཐོས་དང་ནི་རང་རྒྱལ་དང ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི། །སྐུ་ལ་རྡུལ་ཕྲན་དུ་ཡོད་ཅེས། །དེ་སྐད་ཅིའི་ཕྱིར་འདྲི་མི་བྱེད། །མེ་ལྕེ་ལ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་དུ། །རླུང་ལ་ཡང་ནི་རྡུལ་ཕྲན་དུ།། དབང་པོ་གཅིག་ཅིང་རྡུལ་ཕྲན་དུ། །སྨིན་མ་སྤུ་ཡི་བུ་ག་དུ། །ནོར་སྲུང་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་དང ། །འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང ། །རྒྱལ་སྲིད་དག་ནི་ཇི་ལྟར་བསྲུང ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཐར་བར་འགྱུར། །ཚིགས་བཅད་རྐྱང་པ་ཇི་ལྟར་སྨྲ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཞུས་པ་བཞིན། །སེམས་ཅན་འཁྲིག་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། །ཟས་སྐོམ་རྣམ་པ་མང་པོ་དང ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ན་ཆུང་ཚལ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུར་སྲ་བའི་རི། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་འདྲ། །རི་དྭགས་སྐོམ་གྱིས་གདུངས་པ་ལྟར། །ཇི་ལྟར་རི་བོ་དྲང་སྲོང་ལྟ། །དྲི་ཟས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་དང་།། གྲོལ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །བཅིངས་པ་སུ་ཞིག་གང་གིས་འགྲོལ། །བསམ་གཏན་པ་ཡི་ཡུལ་ནི་གང ། །སྤྲུལ་པ་དང་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱང ། །ཅི་ཕྱིར་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱེད། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱེད། །ཡོད་མེད་རྒྱུ་ལས་བྱེད་པ་དང ། །དེ་བཞིན་ཡོད་མེད་མིན་པའི་རྒྱུ། །སྣང་བ་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་ལྡོག་།རྟོག་གེ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་འདག་།རྟོག་གེ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར། །བྱེད་པ་ཅི་ཡིས་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་གཅད་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང ། །སྲིད་གསུམ་བཅོམ་པ་དེ་སུ་ཞིག་།གནས་ 313a ༄#། །གང་དེ་ཡི་ལུས་ཀྱང་ཅི། །ཅི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མེད་བཞིན་དུ། །བདག་ཡོད་པར་ནི་རྗོད་པར་བྱེད། །ཀུན་རྫོབ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་དབྱེར་གསོལ་ཞེས། །མཚན་ཉིད་འདྲི་བ་ཅི་ཡི་ཕྱིར། །བདག་མེད་འདྲི་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཇི་ལྟར་མངལ་གྱི་སྙིང་པོར་སྐྱེ། །ལུས་ནི་ཐ་དད་སྣ་ཚོགས་དང ། །རྟག་ཆད་ལྟ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། ། ཇི་ལྟར་སེམས་ནི་མཉམ་པར་འཇོག་།བརྗོད་དང་དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་དང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རིགས་དང་རྒྱལ་བའི་སྲས། །རིགས་པ་དང་ནི་སྨྲ་བའང་ཅི། །སློབ་དཔོན་སློབ་མ་ཇི་ལྟ་བུ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། །འདི་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཟས་དང་སྐོམ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ཡིད་གཞུངས་བདུད་དང་བཏགས་པ་ཙམ། །ཤིང་དང་འཁྲི་ཤིང་ཅི་ཕྱིར་ཞེས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་དྲི་བའི་རིགས། །ཞིང་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཅི་ཡི་ཕྱིར། །དྲང་སྲོང་ཡུན་རིང་དཀའ་ཐུབ་དང ། །རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །བླ་མ་གང་ལས་བསླབ་པ་བླང ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་མི་དག་ངན། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་རྣལ་འབྱོར་པ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་འཚང་མི་རྒྱ། །འོག་མིན་དུ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ། །ཅི་ཕྱིར་མངོན་ཤེས་འཇིག་རྟེན་པ། །ཅི་ཕྱིར་དགེ་སློང་ཞེས་ནི་བརྗོད། །སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟ་བུ། །རྣམ་སྨིན་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟ་བུ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་གང ། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ 313b ཤེས་སངས་རྒྱས་དང ། །དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ། །རྒྱལ་སྲས་དེ་བཞིན་དྲི་བའི་རིགས། །དགུ་བོ་རྒྱུད་མང་མེ་ཏོག་རྔ། །ཞིང་དང་སྣང་བ་སྤངས་པ་དང ། །སེམས་ཙམ་ས་ནི་བདུན་པོ་དག་།དྲིས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་ཉིད། །འདི་དང་གཞན་ཡང་རབ་མང་བའི། །དྲི་བ་དག་ནི་རྒྱལ་སྲས་དྲིས། །རེ་རེ་མཚན་ཉིད་རབ་ལྡན་ཞིང ། །ལྟ་བའི་ཉེས་པ་རྣམ་སྤངས་པ། །གྲུབ་མཐའི་བརྗོད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །ངས་ནི་ད་འདིར་བསྟན་པར་བྱ། །གོ་རིམས་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ཚིག་།རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཉོན། །ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་འདི་དག་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་བཞིན་བཤད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དག་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེ་བའི་ཚིག་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་ཚིག་དང ། རྟག་པའི་ཚིག་དང།་མི་རྟག་པའི་ཚིག་དང ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དང ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཚིག་དང ། གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚིག་དང ། གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྐད་ཅིག་པའི་ཚིག་དང ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རང་བཞིན་གྱི་ཚིག་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཚིག་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་ 314a ༄#། །མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཆད་པའི་ཚིག་དང ། ཆད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སེམས་ཀྱི་ཚིག་དང ། སེམས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། མཐའི་ཚིག་དང།་མཐའ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དབུ་མའི་ཚིག་དང ། དབུ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཐེར་ཟུག་གི་ཚིག་དང ། ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྐྱེན་གྱི་ཚིག་དང ། རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྒྱུའི་ཚིག་དང ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཉོན་མོངས་པའི་ཚིག་དང ། ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྲེད་པའི་ཚིག་དང ། སྲེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཐབས་ཀྱི་ཚིག་དང ། ཐབས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། མཁས་པའི་ཚིག་དང ། མཁས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དག་པའི་ཚིག་དང ། དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རིགས་པའི་ཚིག་དང ། རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དཔེའི་ཚིག་དང ། དཔེ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སློབ་མའི་ཚིག་དང ། སློབ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བླ་མའི་ཚིག་དང ། བླ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རིགས་ཀྱི་ཚིག་དང ། རིགས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཚིག་དང ། ཐེག་པ་གསུམ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྲིད་པའི་ཚིག་དང ། སྲིད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྨོན་པའི་ཚིག་དང ། སྨོན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་ཚིག་དང ། འཁོར་ལོ་གསུམ་མ་ཡིན་ 314b པའི་ཚིག་དང ། མཚན་མའི་ཚིག་དང ། མཚན་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཡོད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚིག་དང ། །ཡོད་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གཉིས་ཀའི་ཚིག་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དམིགས་པ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཚིག་དང ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཞིང་གི་ཚིག་དང ། ཞིང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྡུལ་གྱི་ཚིག་དང ། རྡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཆུའི་ཚིག་དང ། ཆུ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གཞུའི་ཚིག་དང ། གཞུ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཡང་དག་པའི་ཚིག་དང ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གྲངས་ཀྱི་ཚིག་དང ། གྲངས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྩིས་ཀྱི་ཚིག་དང ། རྩིས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། མངོན་པར་གསལ་བའི་ཚིག་དང ། མངོན་པར་གསལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ནམ་མཁའི་ཚིག་དང ། ནམ་མཁའ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྤྲིན་གྱི་ཚིག་དང།་སྤྲིན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བཟོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་པའི་གནས་ཀྱི་ཚིག་དང ། བཟོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་པའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རླུང་གི་ཚིག་དང ། རླུང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སའི་ཚིག་དང ། ས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སེམས་ཀྱི་ཚིག་དང ། སེམས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གདགས་པའི་ཚིག་དང ། གདགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། 315a ༄#། །རང་བཞིན་གྱི་ཚིག་དང ། རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཕུང་པོའི་ཚིག་དང ། ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚིག་དང ། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བློའི་ཚིག་དང ། བློ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚིག་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཤེས་བྱའི་ཚིག་དང ། ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཚིག་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཁྲག་ཁྲུག་གི་ཚིག་དང ། ཁྲག་ཁྲུག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང།་སྒྱུ་མའི་ཚིག་དང ། སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྨི་ལམ་གྱི་ཚིག་དང ། རྨི་ལམ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྨིག་རྒྱུའི་ཚིག་དང ། སྨིག་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚིག་དང ། གཟུགས་བརྙན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འཁོར་ལོའི་ཚིག་དང ། འཁོར་ལོ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དྲི་ཟའི་ཚིག་དང ། དྲི་ཟ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ལྷའི་ཚིག་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཟས་སྐོམ་གྱི་ཚིག་དང ། ཟས་སྐོམ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འཁྲིག་པའི་ཚིག་དང ། འཁྲིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ལྟ་བའི་ཚིག་དང།་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚིག་དང ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚིག་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ 315b དང།་ཉི་ཟླ་སྐར་མའི་ཚིག་དང ། ཉི་ཟླ་སྐར་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་དང ། བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འབྲས་བུའི་ཚིག་དང ། འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འགོག་པ་ལས་ལྡང་བའི་ཚིག་དང ། འགོག་པ་ལས་ལྡང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གསོ་བའི་ཚིག་དང ། གསོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དང ། མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཡན་ལག་གི་ཚིག་དང ། ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རིག་པའི་གནས་ལ་མཁས་པའི་ཚིག་དང ། རིག་པའི་གནས་ལ་མཁས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཚིག་དང ། བསམ་གཏན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ནོར་བའི་ཚིག་དང ། ནོར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྣང་བའི་ཚིག་དང ། སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བསྲུང་བའི་ཚིག་དང ། བསྲུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རུས་ཀྱི་ཚིག་དང ། རུས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དྲང་སྲོང་གི་ཚིག་དང ། དྲང་སྲོང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྒྱལ་པོའི་ཚིག་དང ། རྒྱལ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཚིག་དང ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རིན་པོ་ཆེའི་ཚིག་དང ། རིན་པོ་ཆེ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ལུང་བསྟན་པའི་ཚིག་དང ། ལུང་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འདོད་ཆེན་པའི་ཚིག་དང ། འདོད་ཆེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཕོ་མོ་དང་མ་ 316a ༄#། །ནིང་གི་ཚིག་དང ། ཕོ་མོ་དང་མ་ནིང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བྲོ་བའི་ཚིག་དང ། བྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དངོས་པོའི་ཚིག་དང ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ལུས་ཀྱི་ཚིག་དང ། ལུས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྟོག་གེའི་ཚིག་དང ། རྟོག་གེ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གཡོ་བའི་ཚིག་དང ། གཡོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དབང་པོའི་ཚིག་དང ། དབང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཚིག་དང ། འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཚིག་དང ། འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚིག་དང ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འོག་མིན་གྱི་ཚིག་དང ། འོག་མིན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དུས་ཚིགས་ཀྱི་ཚིག་དང ། དུས་ཚིགས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཤིང་དང་ཤིང་གེལ་པ་དང་འཁྲི་ཤིང་གི་ཚིག་དང ། ཤིང་དང་ཤིང་གེལ་པ་དང་འཁྲི་ཤིང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚིག་དང ། སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། བསྟན་པས་གཟུང་བའི་ཚིག་དང ། བསྟན་པས་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། འདུལ་བའི་ཚིག་དང ། འདུལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། དགེ་སློང་གི་ཚིག་དང ། དགེ་སློང་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། གནས་ཀྱི་ཚིག་དང ། གནས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང ། ཡི་གེའི་ཚིག་དང ། ཡི་གེ་མ་ཡིན་ 316b པའི་ཚིག་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འགག་པ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང།་འགག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དེ། རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་སྐྱེ་བ་དང ། མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བའོ། །གནས་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་གནས་པ་དང ། མཚན་ཉིད་གནས་པའོ། །འགག་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་འགག་པ་དང ། མཚན་ཉིད་འགག་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མདོར་བསྡུན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །རྒྱས་པར་བཤད་ན་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་ 317a ༄#། །དེ།་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། མེ་ལོང་རབ་ཏུ་གསལ་བས་གཟུགས་བརྙན་རྣམས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བའང་དེ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ནི་འཇིག་པ་དང ། མི་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལེན་པ་དང ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ནི་དངོས་པོ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། སྤྲོས་པ་རྣམས་འགགས་པས་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་མཚན་ཉིད་འགག་པ་ཞེས་ 317b བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་རྒྱུན་འགག་པ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་འགག་པ་ན་རྒྱུན་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ལས་འབྱུང་བ་འགགས་པ་དང ། གང་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་འགགས་ན་དེས་རྒྱུན་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན།་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །གསེར་དང་རྒྱན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང།་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་ལས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པར་དེ་དག་ལས་བརྩམས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་ན་ནི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ 318a ༄#། །ཤེས་པ་འགགས་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་འགག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་རང་གི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ངེས་པར་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་འགག་པ་མ་ཡིན་གྱི། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འགག་གོ་།གལ་ཏེ་རང་གི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་འགག་པ་ཡིན་ན་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་ཆད་པར་སྨྲ་བ་དང་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་རྣམས་ལ་འཛིན་པ་འགག་པར་གྱུར་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་འགག་པ་ཡིན་ན་ནི། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྒྱུན་ཀྱང་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་རྒྱུན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་དང ། སྣང་བ་འདུས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གུད་ན་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྒྱུ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་དང ། མཆོག་དང ། སྐྱེས་བུ་དང ། དབང་ 318b ཕྱུག་དང ། དུས་དང ། རྡུལ་ཕྲ་མོ་རྣམས་སོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་བཞིན་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་དོ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུ་བ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང ། རྒྱུའི་རང་བཞིན་དང ། རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་དང ། མངོན་པར་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དོན་དམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། ལྟ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། ལྟ་བ་གཉིས་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། སྲས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་བྱོན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་དག་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་སྙིང་པོའོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པའི་སྙིང་པོ་དེ་དང་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཆོག་གི་ཆོས་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དགོད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དགོད་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བ་དང ། ལྟ་ 319a ༄#། །བ་ངན་པ་དང་ཐུན་མོང་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བ་དང ། ལྟ་བ་ངན་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དང ། རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་རྟོགས་པས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པ་ལ་ལྟ་བ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འགག་པ། མི་ཤེས་པ་དང ། སྲེད་པ་དང ། ལས་དང ། རྐྱེན་རྣམ་པར་ལོག་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་ཡུལ་དང ། རྗེས་སུ་ལྟ་བ་རྣམས་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་ལ་ལ་ནི་ས་བོན་མེད་པའམ། ས་བོན་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྣང་བ་དང ། དངོས་པོའི་དུས་དང ། གནས་པ་དང ། རྐྱེན་རྣམས་ལས་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པའམ། ཡང་ན་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་པར་འདོད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་ནི་རྒྱུན་ནམ། བྱ་བའམ། སྐྱེ་བའམ། སྲིད་པའམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ། ལམ་མམ། ལས་སམ། འབྲས་བུའམ། བདེན་པ་རྣམ་པར་འཇིག་ 319b པའམ། ཆད་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་འདི་མངོན་སུམ་དུ་མི་དམིགས་ཤིང་ཐོག་མ་མི་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཆ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། རྫ་མ་ཆག་ནས་གྱོ་མོར་གྱུར་པ་ནི་རྫ་མའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དོ། །ས་བོན་ཚིག་པའང་མྱུ་གུའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དག་འགགས་པ་དང ། འགག་པ་དང ། འགག་པར་འགྱུར་བ་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མཐོང་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་ས་བོན་མེད་པའམ། ས་བོན་ཡོད་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རྐྱེན་གསུམ་དང་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་རུས་སྦལ་ལ་སྤུ་སྐྱེ་བ་དང ། བྱེ་མ་ལས་ཀྱང་འབྲུ་མར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། འོ་ན་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ལས་ཉམས་ཤིང་ངེས་པའི་དོན་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ས་བོན་ཡོད་པ་དང ། ས་བོན་མེད་པར་བཤད་པ་ལ་ཉེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་བྱ་བ་དང་ལས་བྱས་པ་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་དེ་དག་རྐྱེན་གསུམ་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང ། བྱ་བ་དང་ཐབས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་ལ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་ས་བོན་ 320a ༄#། །ཡོད་པ་དང ། ས་བོན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནི་སྔོན་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རིགས་པའི་དངོས་པོ་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་རྟོག་གེ་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་རང་གི་ལྟ་བའི་ཉེས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་པས་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལྟ་བ་ངན་པས་ཟིན་པ་ལོག་པའི་གྱ་གྱུས་རབ་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་མྱོས་པའི་མི་ཤེས་པ་རྣམས་རྫུན་དུ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་ཡང་དགེ་སྦྱོང་ངམ།་བྲམ་ཟེ་གང་ལ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་སྤྲིན་དང ། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང ། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་མཚུངས་པ་དང ། མ་སྐྱེས་པ་སྒྱུ་མ་དང ། སྨིག་རྒྱུ་དང ། ཆུའི་ཟླ་བ་དང ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སེམས་སྣང་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ལོག་ཤིག་ན་མེད་པ་དང ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་འགགས་ཤིང་ཟད་པར་གྱུར་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་བ་དང ། བརྗོད་པ་དང ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང ། བརྟག་པ་དང ། བརྟག་པར་བྱ་བ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་དང ། ལུས་སུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པ་ 320b དང།་མི་མཐུན་པ་དང ། སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པ་སྤངས་པ་དང ། རང་གི་སེམས་ ་བྱུང་བ་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་རྣམ་པར་འབྱེད་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང ། རྩོལ་བ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པ་དང ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མི་བརྩོན་པ་དང ། ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་ལས་རྣམ་པར་དབེན་པ་དང ། སེམས་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་མི་མཐོང་བས་རིམ་གྱིས་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་སུ་འཇུག་པ་དང ། རིམ་གྱིས་ས་ནས་སར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང ། ཁམས་གསུམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤིན་ཏུ་མོས་ཤིང་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལས་འདས་ཤིང་སྣང་བ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང ། དེ་དག་གི་སྦྱོར་བ་སྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྤྲུལ་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། དབང་དང ། སྙིང་ 321a ༄#། །རྗེ་དང ། ཐབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཅིག་ཅར་འཇུག་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ། སེམས་དང་ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གནས་གྱུར་པའི་རིམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྐུའང་འཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། སེམས་དང ། རྒྱུ་དང ། རྐྱེན་དང ། བྱ་བ་དང ། སྦྱོར་བ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤང་པར་བྱའོ། །སེམས་ཙམ་གྱི་དྲང་པོར་རྩོལ་བས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྤྲོས་པའི་ཉེས་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང ། སྲིད་པ་གསུམ་པོ་དག་སྣང་བ་མེད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཇལ་བས་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་བགྲོད་པར་ཕྱིན་པ་དང ། རང་གི་སེམས་ལ་དབང་སྒྱུར་ཞིང་རྩོལ་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ནོར་བུ་དང་མཚུངས་པ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་སྤྲུལ་པའི་ལུས་ཀྱིས་ 321b སེམས་ཀྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་བྱེད་པས་ས་རྣམས་རིམ་གྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་མཁས་པ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བགྲོད་པར་བགྱི་བ། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་དམིགས་པར་བགྱི་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་འཕྲོད་པ་མ་ལགས་པ། བརྗོད་པའམ། རིགས་པ་དང ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་གི་སྙིང་པོའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ལངྐའི་གྲོང་རྡལ་དང ། མ་ལ་ཡའི་རི་དང ། རྒྱ་མཚོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ། རྒྱ་མཚོའི་དབའ་རླབས་ལྟ་བུའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་ 322a ༄#། །པོ།་རྐྱེན་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་འཛིན་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དང ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང ། གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་མཐོང་བར་འདུན་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཞི་པོ་ཆུ་ཀླུང་གི་གནས་དང ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རླབས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང ། སྤུའི་ཁུང་བུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང ། རིམ་གྱིས་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བའང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་ནང་དུ་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། རླུང་རབ་ཏུ་དྲག་པོས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་རབ་ཏུ་སྐྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གྱི་རླུང་གིས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་བསྒུལ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རླབས་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ། རྒྱུ་དང་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་དང ། ཐ་དད་མ་ཡིན་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། 322b གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་རྟོགས་པས་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་འཇུག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་རྒྱུ་ལ་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ནི་དེའི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་ནི་ཕན་ཚུན་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཏེ། འོན་ཀྱང་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་འཇུག་ཅིང་དེ་དག་སོ་སོ་ནས་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་གོ་།ཡུལ་གྱི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་འབྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། །དེ་དག་འཇུག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་བ་དག་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་བག་ཆགས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་རབ་འཇུག་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ། བདག་ཅག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཀག་ནས་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཀག་ནས་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་མ་འགགས་པའོ། །ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅིང་འཛིན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ནི་འགག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་ 323a ༄#། །པ་དེ་མཐར་ཐུག་པར་རྟོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། ས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །གཞན་དུན་སའི་མཚན་ཉིད་དང ། ཤེས་རབ་དང ། ཡེ་ཤེས་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དག་ཚིག་གི་དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་རྒྱལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསགས་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་རི་དང་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་དང ། ཤིང་ཁྲོད་ན་གནས་ཤིང་རྣལ་འབྱོར་ཐ་མ་དང ། འབྲིང་དང ། རབ་ཏུ་བསྒོམས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུད་མཐོང་བ་དང ། ཞིང་ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བ་དང ། དབང་དང ། སྟོབས་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་སྤྲོས་པའི་མཚན་ཉིད་ 323b རིག་ཅིང་འཁོར་བ་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་དང ། ལས་དང ། སྲེད་པ་དང ། མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་རྒྱལ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོའི་དབའ་རླབས་རྣམས། །དེ་དག་རླུང་དྲག་དབང་གིས་བྱུང ། །རླབས་ཆེན་རྒྱ་མཚོ་རབ་བསྐྱོད་པས། །རྒྱུན་ནི་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད། ཀུན་གཞི་རྒྱ་མཚོ་རྟག་གནས་པ། །ཡུལ་གྱི་རླུང་གིས་རབ་བསྐྱོད་ནས། །སྣ་ཚོགས་རྣམ་ཤེས་དབའ་རླབས་རྣམས། །གར་ཅིང་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར། །སྔོན་པོ་དམར་པོ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས། །དུང་དང་འོ་མ་ཁ་ར་དང ། །བསྐ་བ་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་དང ། །ཉི་ཟླ་དང་ནི་འོད་ཟེར་དང ། །གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཐ་དད་མིན། །རྒྱ་མཚོ་རླབས་རྣམས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད། །དེ་བཞིན་རྣམ་ཤེས་བདུན་པོ་ཡང ། །སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཡོངས་གྱུར་ནས། །དབའ་རླབས་སྣ་ཚོགས་འཇུག་པ་ལྟར། །རྣམ་ཤེས་བདུན་པོ་དེ་བཞིན་ཏེ། །སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་གནས་ལས་ནི། །རྣམ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་རབ་འཇུག་སྟེ། །འདི་ལྟར་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་དེས། །མཚན་ཉིད་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སེམས། །མི་འཇིགས་མཚན་ཉིད་བརྒྱད་ཡོད་དེ། །མཚན་མ་ 324a ༄#། །མེད་པའང་མཚན་མ་མེད། །རྒྱ་མཚོ་དང་ནི་དབའ་རླབས་རྣམས། །ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་མེད་པ་བཞིན། །རྣམ་ཤེས་སེམས་དང་དེ་བཞིན་དུ། །ཐ་དད་པ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །སེམས་ནི་ལས་གསོག་བྱེད་ཅེས་བྱ། །ཡིད་ཀྱི་རྒྱ་ཆེར་གསོག་པ་སྟེ། །རྣམ་ཤེས་དག་ནི་རྣམ་པར་རིགས། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལྟོས་སྔར་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཞུ་བ་ཞུས་པ། སྔོན་པོ་དམར་པོའི་གཟུགས་རྣམས་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བགྱིད། །རླབས་དང་མཚུངས་པའི་སྣ་ཚོགས་ཆོས། །ཅི་སླད་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་པོ་དམར་པོ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས། །དབའ་རླབས་དག་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ལས་གསོག་སེམས་སུ་བཤད་པ་ཡང ། །སྐྱེ་བོ་རྟོགས་པར་བྱ་ཕྱིར་རོ། །ལས་དེ་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་གི་སེམས་ནི་གཟུང་དང་བྲལ། །གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པའང་མེད། །དབའ་རླབས་དེ་དང་རབ་ཏུ་མཚུངས། །ལོངས་སྤྱོད་ལུས་དག་རྣམ་གཞག་པ། ། སེམས་ཅན་སྣང་བའི་རྣམ་ཤེས་ཡིན། །དེ་ལས་ལས་རྣམས་སྣང་བར་བྱེད། །དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་དང་མཚུངས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ 324b ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། རྒྱ་མཚོའི་དབའ་རླབས་དངོས་པོ་ནི། །གར་བགྱིད་གཡོ་བས་རིག་འགྱུར་ལ། །ཀུན་གཞི་ལས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ན། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་བློས་མི་རིག། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱིས་པ་བློ་དང་མི་ལྡན་པས། །ཀུན་གཞི་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བ་དང ། །ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རླབས་ལྟ་བུའི། །དཔེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། སྐྱེ་བོ་བཟང་ངན་པར་མ་ལ། །གདུགས་ནི་མཉམ་པར་ཤར་བ་བཞིན། །བདེ་གཤེགས་འཇིག་རྟེན་སྣང་མཛད་པའང ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་ཆོས། །རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་གསུང་རིགས་ན། །ཅི་སླད་ཡང་དག་གསུང་མི་མཛད། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཅི་སྟེ་ཡང་དག་བཤད་དུ་ནི། །དེ་ཡི་སེམས་ལ་ཡང་དག་མེད། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོའི་དབའ་རླབས་དང ། །མེ་ལོང་གཟུགས་བརྙན་རྨི་ལམ་དག་།དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྣང ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་རྣམས་དང་ནི་མི་ལྡན་ཕྱིར། །རིམ་གྱིས་ལས་དག་འཇུག་ཅིང་སྐྱེ། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རིག་།ཡིད་ནི་དེ་བཞིན་སེམས་པར་བྱེད། །ལྔ་པོ་དག་ནི་སྣང་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་གོ་རིམས་ངེས་པ་མེད། །ཇི་ 325a ༄#། །ལྟར་རི་མོའི་མཁན་པོ་དང ། །རི་མོ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་དག་།རི་མོའི་དོན་དུ་ཚོན་འགྱེད་ལྟར། །ང་ཡི་བཤད་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཚོན་ལ་རི་མོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྨྱིག་གུ་དང་ནི་གཞི་ལ་མེད། །སེམས་ཅན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཚོན་གྱིས་རི་མོ་མངོན་པར་བསྒྲུབས། །བཤད་པ་དག་ནི་གཞན་ཕྱིར་སྤྱོད། །ཡང་དག་ཉིད་ནི་ཡི་གེ་སྤངས། །རྣམ་འབྱེད་ལས་ནི་དང་པོ་བ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཡང་དག་བསྟན། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡང་དག་ནི། །རྟོག་དང་རྟག་པར་རབ་ཏུ་སྤངས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་འདི་བསྟན་གྱི། །བྱིས་པ་ལ་ནི་གཞན་རབ་འབྱེད། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་དག་།སྣང་ཡང་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་བཤད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང ། །བྱ་བའི་རྗེས་སུ་གཞག་པ་ཡིན། །བཤད་པ་མཐུན་པར་མ་གྱུར་པ། །དེ་ལ་བཤད་པ་མ་ཡིན་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ནད་པ་སོ་སོ་ལ། །སྨན་མཁས་དཔྱད་རྣམས་བསྟན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ལ། །མོས་པ་ཇི་བཞིན་རབ་ཏུ་སྟོན། །བརྩེ་བས་རབ་ཏུ་གསུངས་པ་ཡི། །སོ་སོ་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། །རྟོག་གེ་པ་ཡི་ཡུལ་མ་ཡིན། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་སྐལ་ཡོད་མིན། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གིས་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ 325b ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འདོད་པས་འདུ་བ་དང ། འདུ་འཛི་དང ། གཉིད་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །སྲོད་དང ། ཐོར་ངས་དང ། ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བདག་ཉིད་རྟག་ཏུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་མི་ཉལ་བར་སྦྱོར་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང ། གཏམ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡེ་ཤེས་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དགོད་པ་ལ་གནས་ནས། གོང་དུ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། ། གོང་དུ་བརྩོན་ཞིང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དེའང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྣང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། རྣལ་འབྱོར་པས་དེ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་བོང་དུ་ཐེང་པོ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང ། ཤེས་རབ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤངས་ཏེ། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་ནས། དེའི་གོང་དུ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ།། 326a ༄#། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྣང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ལས་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་གནས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སའི་གནས་ལ་བརྩོན་ཞིང་འཇུག་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་སྐྱེ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་འདི་གསུམ་དང་ལྡན་ན་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ།། །།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ 326b དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང ། རང་བཞིན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་མཐུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང ། རང་བཞིན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་གནས་གང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ། བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་མཁས་ཤིང་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་སེལ་ཞིང་ས་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་གཏན་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་ 327a ༄#། །པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་དང ། གདོན་མི་ཟ་བའི་ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དང།་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་དང ། སྒྱུ་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དང ། དགའ་ལྡན་གྱི་ཕོ་བྲང་དང ། འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་འཇུག་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟག་ཏུ་གནས་པའང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ལ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་རྒྱུ་ཟད་པས་རི་བོད་ལ་རཝ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། ཇི་ལྟར་རི་བོང་ལ་རཝ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཞན་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་འབྱུང་བ་དང ། ཡོན་ཏན་དང ། རྡུལ་དང ། རྫས་དང ། དབྱིབས་དང ། གནས་བརྟགས་པའི་ཆོས་སོ་སོ་ཐ་དད་པར་མཐོང་ནས་རི་བོང་ལ་རཝ་མེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་བ་ལང་གི་རཝ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་ལྟ་བ་གཉིས་སུ་ལྷུང་ཞིང་སེམས་ཙམ་དུ་མ་ཤེས་ 327b པས།་རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཕེལ་བ་ནས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་བཞག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོའང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེའང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་བྲལ་བས་རི་བོང་གི་རཝ་ལྟར་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་ན་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཕན་ཚུན་དུ་ལྟོས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རཝ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བར་དུ་བརྟགས་ནའང་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་བ་ལང་གི་རཝ་ཡོད་པར་བརྟགས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཐོབ་པ་དེས། མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་མཐོང་ནས། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤིན་ཏུ་བསམས་ནས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བ་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བར་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་ 328a ༄#། །པ་ནི་རྒྱུ་དེས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །འདི་ལྟར་རཝ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བར་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་རཝ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་ན་ནི་རཝའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བར་དུ་བརྟགས་ན་མི་དམིགས་ཏེ། རཝ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའང་དངོས་པོར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀའང་དངོས་པོ་མེད་ན་ཆོས་གང་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་ཅེས་བརྗོད། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རཝ་མེད་ན་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་རཝ་མེད་ཅེས་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡང་དག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང ། མེད་པར་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཞན་ཡང་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཅན་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང ། དབྱིབས་དང ། གནས་སུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནམ་མཁའི་ཆ་རིས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་རྣམས་འདི་སྐད་དུ། ནམ་ 328b མཁའ་ནི་གཟུགས་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་ཆ་རིས་སུ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཟུགས་ནི་ནམ་མཁའི་འཛིན་པ་དང ། འཛིན་པར་བྱ་བའི་གནས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་པའི་དངོས་པོར་གཟུགས་དང ། ནམ་མཁའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་སོ་སོ་ཐ་དད་དེ། ནམ་མཁའ་ལའང་མི་གནས་སོ། །དེ་དག་ལའང་ནམ་མཁའ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བ་ལང་གི་རཝ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རཝ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་བ་ལང་གི་རཝའང་རྡུལ་ཕྲ་མོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་མོའང་རབ་ཏུ་བཤིག་ན་སྐད་ཅིག་ཙམ་དུའང་མི་གནས་ན་དེ་ཅི་ལས་ལྟོས་ཏེ་མེད་ཅེས་བརྗོད། གལ་ཏེ་གཞན་ལས་ལྟོས་པའི་རྫས་ཤིག་གོ་ཞེ་ན། དེའང་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རི་བོང་གི་རཝ་དང ། བ་ལང་གི་རཝ་དང ། ནམ་མཁའ་དང ། དབྱིབས་དང ། གཟུགས་ཐ་དད་པར་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ 329a ༄#། །སྤངས་ནས། ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་སེམས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་དང ། རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ལ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལ་རབ་ཏུ་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །གཟུགས་སོགས་སེམས་ནི་མེད་པ་དང ། །གཟུགས་སོགས་སེམས་ནི་རབ་འཕེལ་དང ། ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་གཞག་པ། །ཀུན་གཞི་སེམས་ཅན་སྣང་ཡིན་ཏེ། །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས། །རང་བཞིན་དང་ནི་ཆོས་ལྔ་དང ། །བདག་མེད་ཡོངས་སུ་དག་གཉིས་ནི། །རྣམ་པར་འདྲེན་པས་རབ་ཏུ་གསུངས། །རིང་ཐུང་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པ། །ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཡོད་པ་གྲུབ། །ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མེད་པ་གྲུབ། །དངོས་པོ་རྡུལ་དུ་རྣམ་ཕྱེ་སྟེ། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་མི་བསྐྱེད་དོ། །སེམས་ཙམ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་གནས། །ལྟ་བ་ངན་པས་མོས་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་གསུངས་པ་ཡི། །རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་པ། །རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡང་མིན། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ 329b གྲོས་ཆེན་པོས་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པར་བགྱི། ཅིག་ཅར་རམ། འོན་ཏེ་རིམ་གྱིས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་འདག་གི་ཅིག་ཅར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། ཤིང་ཨ་མྲའི་འབྲས་བུ་ནི་རིམ་གྱིས་སྨིན་པར་འགྱུར་གྱི། ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའང་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་འདག་གི་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན། རྫ་མཁན་སྣོད་རྣམས་བྱེད་པ་ནི་རིམ་གྱིས་བྱེད་དེ། ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའང་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་འདག་གི། ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན། ས་ཆེན་པོ་ལས་རྫས་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེའི། ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའང་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་འདག་གི། ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་རོལ་མོ་དང ། ཡི་གེ་དང ། རི་མོ་དང ། བཟོ་སྣ་ཚོགས་སློབ་པ་རིམ་གྱིས་ 330a ༄#། །མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའང་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་འདག་གི། ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན། མེ་ལོང་རབ་ཏུ་ཕྱིས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གཟུགས་བརྙན་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྣང་བའང་དེ་བཞིན་ཏེ། མཚན་མ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅིག་ཅར་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན། ཉི་མ་དང ། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་འོད་ཟེར་གྱིས་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་མངོན་པར་བྱེད་དོ།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་དང ། གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅིག་ཅར་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ལུས་དང ། གནས་དང ། ལོངས་སྤྱོད་པར་བཞག་པའི་ལུས་ཅིག་ཅར་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་ཤེས་སོ། །རྟེན་གྱི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་ཅིང་གནས་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་ 330b ཡུལ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་དག་འོག་མིན་དུ་གནས་པར་མཛད་དེ། །དཔེར་ན། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་སངས་རྒྱས་སྟོན་ཅིང་འོད་ཟེར་གྱིས་རྣམ་པར་མཛེས་སོ། །རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཚུལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ལྟ་བ་ངན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་སེལ་བས་རྣམ་པར་མཛེས་སོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཉིད་ལ་བརྟེན་པའི་སངས་རྒྱས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་ཤིང་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་མི་དམིགས་སོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རྩཝ་དང་ཤིང་དང་གྱོ་མོ་ལ་བརྟེན་ཏེ། སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་དང ། གཟུགས་ཐ་དད་པ་བྱས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ལ་བརྟེན་ 331a ༄#། །ནས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་འབྱུང་ངོ ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་སྣ་ཚོགས་དང ། རྣམ་པ་མང་པོའི་མཚན་ཉིད་དང ། དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་རྟེན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། སེམས་དང ། ཡེ་ཤེས་དང ། ཤེས་རབ་དང ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང་བྲལ་བ་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ལྟ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཞན་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ནི་དམིགས་པ་མེད་ཅིང་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ། བྱ་བ་དང ། དབང་པོ་དང ། 331b ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་པ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། མངོན་པར་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། འཕགས་པ་རང་གིས་རིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱ་ཞིང་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཚུལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་དང།་དངོས་པོར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཉན་ཐོས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། སྟོང་པ་དང ། བདག་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་དང ། འདོང་པ་སྤངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་གཏན་དུ་ཞི་བ་དང ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་ཅིང་ཕྱི་རོལ་གྱིས་མི་འཇིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པ་ 332a ༄#། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས། སེམས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་འཐོབ་བོ། །སེམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ནས་བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ལམ་དང ། འབྲས་བུ་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང ། བག་ཆགས་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཤི་འཕོ་དང་མ་བྲལ་བ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཉན་ཐོས་དེ་ནི་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་འགོག་པའི་སྒོའི་བདེ་བ་དང ། མ་ཉམ་པར་བཞག་པའི་བདེ་བ་ལ་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བར་བལྟ་བ་དང ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་མངོན་དུ་མི་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། དེ་དག་གིས་ཐོབ་པའི་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་བསླབ་པར་ 332b མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང ། སྔོན་པོ་དང།་སེར་པོ་དང ། དམར་པོ་དང ། དཀར་པོ་དང ། སྲ་བ་དང ། གཤེར་བ་དང ། དྲོ་བ་དང ། གཡོ་བ་རྣམས་བྱེད་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བ་དང ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མཐོང་ནས་དེ་དག་ལ་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་བཟློག་ནས་ས་རྣམས་རིམ་གྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་གནས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ 333a ༄#། །སྨྲ་བའི་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཞིག་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྒྱུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ན། རྒྱུ་གང་གིས་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མངོན་པར་བྱེད། གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཅི་སྟེ་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངའི་དོན་དམ་པ་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་རང་གིས་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ 333b བྲལ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། མ་བྱས་པ་ནམ་མཁའ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། འགོག་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྨྲ་བ་དང ། མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། ཐ་དད་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའི་ཕྱིར་དང ། བདག་གིས་བྱས་པའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བྱས་པའི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དའང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པའི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་ལ་རྟག་པའི་རྒྱུ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། ། 334a ༄#། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེའང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྒྱུའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པས་རི་བོང་གི་རཝ་དང་མཚུངས་ཤིང་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ནི་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚིག་རྣམ་པར་རྟོག་པའང་རི་བོང་གི་རཝ་དང་འདྲ་བས་རང་གི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངའི་རྟག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྒྱུ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པས་རྟག་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་མི་རྟག་པར་གྱུར་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་མི་རྟག་པ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟག་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་རྟག་པར་བྱེད་ན། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རང་གི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ 334b ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བཤད་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཁོར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇིགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་མི་ཤེས་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང ། མ་འོངས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཆད་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་གཞི་གྱུར་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བླུན་པོ་དེ་དག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཙམ་དུ་སྣང་བ་རྣམས་སྣང་བ་མེད་པར་ནི་མི་སྨྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་ནི་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་མངོན་པར་མི་ཤེས་ཤིང ། སེམས་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་རྟག་ཏུ་འཁོར་རོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བར་ནི་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་དངོས་ 335a ༄#། །པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རི་བོང་དང ། རྟ་ལ་སོགས་པའི་རཝ་དང་མཚུངས་པའོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེ་བས། དེ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་བཞག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པའི་ལྟ་བ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་རྣམས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་གི་།འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ 335b རིགས་ནི་ལྔ་ཡོད་དེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དང ། གང་དུའང་མ་ངེས་པའི་རིགས་དང ། རིགས་སོ་སོ་ཐ་དད་པའོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་གིས་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང ། ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང ། ཤེས་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་པ་ཐོས་པ་ན། ལུས་ཀྱི་སྤུ་ལྡང་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང ། ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་མོས་ཤིང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པས་ས་བརྒྱད་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་ཤིང ། བག་ཆགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཤི་འཕོ་ལས་མ་འདས་ཤིང ། དངོས་པོའི་འཆི་འཕོ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས། བདག་ 336a ༄#། །གི་སྐྱེ་བ་ནི་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་སོ། །ཡང་སྲིད་པ་ཕྱི་མ་མི་ལེན་ཏོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་སྒོམ་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་བར་གྱི་བློར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང ། གང་ཟག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། འཚོ་བ་དང ། སྲོག་དང ། གསོ་བ་དང ། སྐྱེས་བུ་ཞེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུའི་བློས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཚོལ་ལོ། །གཞན་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐ་དད་པ་ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོ་ལ་རག་ལས་པར་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་དུ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་བློར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའི་སྐལ་བ་མེད་པས་དེ་དག་ལ་ཐར་བ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་རིགས་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བློ་ཅན་དག་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་ངན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ནི་གང་གིས་རྐྱེན་ཐ་དད་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ 336b ཐོས་ན། ལུས་ཀྱི་སྤུ་ལྡང་ཞིང་མཆི་མ་འབྱུང་བ་དང ། འདུ་འཛིའི་རྐྱེན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང ། རང་གི་ལུས་སྣ་ཚོགས་དང ། འདུ་བ་དང་འབྲལ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་ཅིང་སྟོན་པ་རབ་ཏུ་བཤད་པ་ཐོས་པ་ན། དེའི་རྗེས་སུ་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཅན་དུ་ཤེས་པར་གྱུར་ནས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཏམ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དང ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དང ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕྱི་རོལ་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ནམ་དངོས་པོ་འདི་བཞི་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བསྟན་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ལུས་དང ། ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང ། བསམ་གྱིས་ 337a ༄#། །མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་བཤད་པ་ཐོབ་པ་ན། མི་སྐྲག་མི་འཇིགས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐེག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གསུམ་པོ་དེ་དག་ལས་གང་བཤད་པ་ན། གང་བཤད་པ་དེ་ལ་འཇུག་ཅིང་དེའི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་དག་ནི་དང་པོ་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་རྣམ་པར་དགོད་པའོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་ས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དགོད་པ་བྱས་སོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ཀུན་གཞི་ལ་རང་གི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་དག་ནས། ཆོས་བདག་མེད་པར་མཐོང་ཞིང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཐོབ་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་ཕྱིར་མི་འོང ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ། །དེ་དག་སེམས་ 337b ནི་བསླད་པའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་དང་ཐེག་པ་གཅིག་།ཐེག་པ་མ་ཡིན་ངས་བཤད་དེ། །བྱིས་པ་བློ་གཞན་རྣམས་དང་ནི། །འཕགས་པ་རབ་དབེན་མོས་ལ་བཤད། །དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་ནི། །བསྟན་པ་གཉིས་པོ་རྣམ་སྤངས་ཤིང ། །སྣང་བ་མེད་ལ་རབ་གནས་ནས། །ཐེག་པ་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་དགོད། །བསམ་གཏན་རྣམས་དང་ཚད་མེད་དང ། ། གཟུགས་མེད་པ་ཡི་ཏིང་འཛིན་དང ། ཚོར་དང་འདུ་ཤེས་རབ་དབེན་པས། །སེམས་ཙམ་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདོད་ཆེན་པ་འདི་དག་ནི་འདོད་ཆེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ།་འཇིག་རྟེན་ན་སུ་ཞིག་ཐར་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདོད་ཆེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའོ། །དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་ཤིང་ཚིག་ངན་པ་འདི་སྐད་དུ། འདི་ནི་མདོ་སྡེ་དང ། གདུལ་བ་དང ། ཐར་པ་དང་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །གཉིས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྔོན་གྱི་རང་གི་སྨོན་ལམ་དང ། ཐབས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། 338a ༄#། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ། འདིའང་འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལ་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའང་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདོད་ཆེན་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་ནས་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་འདོད་ཆེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་འདོད་ཆེན་པའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བརྒྱ་ལ་གལ་ཏེ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་མཁས་ 338b པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་གསུམ་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དང ། གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་དང ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་མཚན་མ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་མཚན་མ་ལས་འབྱུང་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་མཚན་མའི་མཚན་ཉིད་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་གི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། དངོས་པོའི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མིང་གི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ།། དངོས་པོའི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་ 339a ༄#། །པོ།་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །གང་ལ་གནས་ཤིང་གང་ལ་དམིགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ། སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ཐུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་པ།་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ཀུན་རྟོག་པ། །རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་འདི་ནི་ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཁྱོད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། 339b བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང ། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་འདུས་པ་མི་ཤེས་པ་དང ། ལས་དང་སྲེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ། མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་སྣོད་དང ། ལུས་དང ། གཞི་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ། འབབ་ཆུ་དང ། ས་བོན་དང།་མར་མེ་དང ། རླུང་དང ། སྤྲིན་དང་མཚུངས་པར་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཇིག་པར་འགྱུར་པ། སྤྲེའུ་ལྟར་རབ་ཏུ་གཡོ་བ། སྦྲང་མ་ལྟར་མི་གཙང་བའི་གནས་ལ་རབ་ཏུ་མོས་པ། རབ་ཏུ་འབར་བའི་མེ་ལྟར་ཆོག་མི་ཤེས་པ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་རྒྱུར་གྱུར་བ། ཟོ་ཆུན་གྱི་འཁོར་ལོ་ལྟར་འཁོར་པར་འགྲོ་བའི་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོར་གྱུར་པ། ལུས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་འཆང་བ། སྒྱུ་མ་དང ། རིག་སྔགས་དང ། འཁྲུལ་འཁོར་ལྟ་བུར་འཇུག་ཅིང་འབྱུང་ 340a ༄#། །སྟེ།་གང་མཚན་ཉིད་འདི་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་ཚོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང།་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བདག་དང ། བདག་གི་དང་བྲལ་ཞིང ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་འདུས་པ། རྒྱུ་དང ། ལས་དང ། སྲིད་པའི་སྲད་བུས་སྤྲེལ་བ། ཕན་ཚུན་ཀུན་ཏུ་གྱུར་པ་ལས་སྐྱེ་ཞིང་གཡོ་བ་མེད་པ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ 340b སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་འཐོབ་སྟེ། སྣང་བ་མེད་པར་སྒོམ་པའི་སའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང ། རིམ་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པས་ས་དགུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིག་པ་ལས་འདས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །དེར་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་དང ། རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་གཞལ་མེད་ཁང་རིན་པོ་ཆེ་ཚད་མེད་པས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པས་རྣམ་པར་བཀོད་པ། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལ་འཇུག་སྟེ། འཁོར་རྒྱལ་བའི་སྲས་སྐལ་བ་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ནས་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་གིས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་དབང་བསྐུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཀྱི་ས་ལ་འདས་ནས་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མངའ་བརྙེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ 341a ༄#། །གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། བདག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་རྟག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། ཆད་པར་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ་བཏབ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་དང ། །ཡོད་མིན་དེ་ནི་སེམས་ཙམ་མོ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་གཞག་དང ། །སེམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པའི། །བྱིས་པ་བློ་དང་མི་ལྡན་པ། །སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མཚན་ 341b ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྒྱུར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྟེ་འདི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱའོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་མི་དམིགས་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཆ་མ་ཡིན་པས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེད་ཅིང ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། གང་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ཉིད་ལ་བདག་དང ། གང་ཟག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། 342a ༄#། །གསོ་བ་དང ། སྐྱེས་བུར་ལྟ་ཞིང་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྒྱུར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་པོ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་ལ། ཕྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྔོན་མ་བྱུང་ཞིང་མེད་པ་ལས་མིག་དང ། གཟུགས་དང ། སྣང་བ་དང ། ཁམས་དང ། དྲན་པ་སྔོན་དུ་འཇུག་པ་ལས་འབྱུང་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྒྱུར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ།་ནམ་མཁའ་དང ། འགོག་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །འདི་དག་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རི་བོང་དང ། རྟ་ལ་སོགས་པའི་རཝ་དང ། སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་བྱིས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་སྒྲོ་འདོགས་ཤིང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་ཀྱི། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། 342b འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་བའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ། ། གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་ཤིང་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གནས་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་པ་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ཀུན་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་འགྲོ་ཞིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུའང་ཆོས་སྟོན་པ་དག་ཉན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་དང།་འོད་དང ། གཟུགས་བརྙན་དང ། ཆུའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང ། འགག་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། ཆད་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་སྟོང་རབ་ཏུ་འཐོབ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གི་བར་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་འཐོབ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ 343a ༄#། །ཐོབ་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་ཞིང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །ལྷའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་ཞིང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིང་ཉན་ཐོས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དང ། རང་གི་སེམས་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་ཟློ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་ནས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ནི་སེམས་ཙམ་དུ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་རབ་བརྟགས་ན། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སྤྲིན་ལ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བྲལ། །སྟོབས་དང་མངོན་པར་ཤེས་དང་དབང ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ལ་སོགས་པའི་སླད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང ། གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ 343b མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། དེས་བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་བ་ཉིད་དང ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང ། གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང ། མཆིས་པ་དང་མ་མཆིས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང ། ཁྱོད་ལ་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་དབྱེ་ཞིང་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གནས་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་མདོར་བཤད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ 344a ༄#། །ནི་རྣམ་པར་བདུན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། འདུ་བྱེད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། འདུ་བྱེད་མེད་པ་སྟོང་བ་ཉིད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་བ་ཉིད་དང ། དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྟོང་ཉིད་དང ། གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། ཕན་ཚུན་འདུས་པ་ལས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེ་བ་དང ། བདག་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ནི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མི་སྐྱེ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །འདུ་བྱེད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་ཞིང་རྒྱུ་དང ། འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང ། བྱ་བ་དང ། ལས་ 344b དང།་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ནི་འདུ་བྱེད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་ན་ཕན་ཚུན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་གི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་འདུ་བྱེད་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཚེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ནི་ལྟ་བ་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ལ་གང་མེད་པས་སྟོང་པ་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། མྲྀ་ག་ལའི་མའི་ཁང་པ་ན་གླང་པོ་ཆེ་དང ། རྟ་དང ། བ་ལང་དང ། ལུག་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་དག་གིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའང་ཁང་པ་ཁང་པའི་དངོས་པོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན། དགེ་སློང་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོས་སྟོང་ 345a ༄#། །པ་མ་ཡིན་ལ། གནས་གཞན་ན་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ནང་ན་དམན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་ཡང་མི་སྐྱེ་ལ་མི་སྐྱེ་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་མ་གཏོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་མེད་པ་དང ། ཐ་དད་པའི་དངོས་པོར་སྣང་བར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གྲིབ་མ་དང ། ཚ་བ་དང ། རིང་པོ་དང ། ཐུང་དུ་དང ། ནག་པོ་དང ། དཀར་པོ་ལྟ་བུ་དག་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ལ། འཁོར་བ་ལས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཞན་མ་ཡིན་ན་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུས་དངོས་པོ་ཡོད་ 345b པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། འཁོར་བ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ངས་ནི་རྟག་ཏུ་སྟོང་ཉིད་ཆོས། །རྟག་ཆད་ཡོངས་སྤངས་འཁོར་བ་ནི། །སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་འདྲར་བཤད་ཀྱང ། །ལས་ནི་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་མྱ་ངན་འདས་པ་དང ། །འགོག་པ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །བྱིས་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་བརྟགས། །འཕགས་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་མེད་སྤངས། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྟོང་པ་ཉིད་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་འཇུག་སྟེ། མདོ་སྡེ་གང་དུའང་དོན་འདི་དག་སྟོན་ཏོ། མདོ་སྡེ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། དོན་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་བརྗོད་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན། རི་དྭགས་སྐོམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ 346a ༄#། །སྨིག་རྒྱུ་རི་དྭགས་སླུ་བར་བྱེད་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཆུའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལ་ཆུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལས་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པའང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མགུ་བ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་དང ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གཏམ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའི། བརྗོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱའོ།། །།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ། བམ་པོ་གསུམ་པ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་མཆིས་པར་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན། རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་གོས་དྲི་མ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྟག་ཅིང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའང་དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་གོས་དྲི་མ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་ཤིང ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང ། 346b ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྡུལ་གྱིས་གོས་པར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གསུངས་ཞེས་ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མཆིས་པར་བཀའ་སྩལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་རྟག་བ་དང ། བྱེད་པ་མཆིས་པར་སྨྲ་ཞིང་ཡོན་ཏན་དང་བྲལ་བ་དང ། ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་དང ། མི་འཇིགས་པའོ་ཞེས། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དག་བདག་ཏུ་སྨྲ་བར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་བཤད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་སྨྲ་བའི་བདག་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆེད་འགའ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང ། ཆོས་ཉིད་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང།་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པ་དང ། གཟོད་མ་ནས་རབ་ཏུ་དབེན་ཞིང་ཞི་བ་དང ། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱིས་ 347a ༄#། །པ་གང་དག་བདག་མེད་པའི་ཚིག་གིས་འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སྒོ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །དཔེར་ན། རྫ་མཁན་ནི་འཇིམ་པའི་ལུང་པོ་ཞིག་ལས་མིའི་བཟོ་དང ། ཆུ་དང ། ཐལ་ཞར་དང ། འཁོར་ལོ་དང ། སྲད་བུའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྣོད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་བདག་མེད་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། ཤེས་རབ་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པའམ། ཡང་ན་བདག་མེད་པར་སྟོན་པས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་དྲང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ 347b ཏུ་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང ། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བདག་མེད་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཟག་རྒྱུན་དང་ཕུང་པོ་དང ། ། རྐྱེན་རྣམས་དང་ནི་རྡུལ་དག་དང ། །གཙོ་བོ་དབང་ཕྱུག་བྱེད་པ་དག་།སེམས་ཙམ་ལ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ལ་རྣམ་པར་བལྟས་ནས། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཐབས་ཆེན་པོ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ 348a ༄#། །དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཐབས་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདེ་བ་གྱ་ནོམ་པ་ཐོབ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཐབས་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་གི་སྣང་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེས་འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་གྱི་ཆ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ། གཡོ་བ་མེད་པ། འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དང་བྲལ་བ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ། ཁམས་གསུམ་གྱི་གཟུགས་རྣམ་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་རབ་ཏུ་བཅིངས་པ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་བཞག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་རབ་ཏུ་རྟོག་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ 348b ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དང ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པས་བདག་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འཇུག་པ་མེད་པ་དང ། རྐྱེན་རྣམས་སྤུངས་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྐྱེན་ལས་ཁམས་གསུམ་བྱུང་བར་མཐོང་བས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ 349a ༄#། །མི་དམིགས་པ་དང ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བར་མཐོང་བས་སྐྱེ་བར་ལྟ་བ་རྣམ་པར་ལོག་པ་དང ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས། སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པའི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདེ་བ་གྱ་ནོམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅིའི་སླད་དུ་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་ཤིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན། ཡིད་ནི་རི་དང ། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ 349b ཐོགས་པ་མེད་པར་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་དཔག་ཆད་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་དེ་དག་ཏུ་སྔོན་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྒྱུས་མི་བརྗེད་པའི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་ལུས་ཐོགས་པ་མེད་པས་འཇུག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཀྱང་དུས་གཅིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དང ། དབང་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། མཚན་བཟང་པོས་བརྒྱན་པ། འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱི་ལུས་དུས་ཅིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ། ཡིད་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཡུལ་རྗེས་སུ་དྲན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདེ་བ་གྱ་ནོམ་པ་འཐོབ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལུས་དང ། ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདེ་བ་གྱ་ནོམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ 350a ༄#། །པོའི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཐབས་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པས་བདག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆིས་པ་དང་མ་མཆིས་པར་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱིའི་དང ། ནང་གིའོ། །དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང ། ཐར་ཞར་དང ། འཁོར་ལོ་དང།་སྲད་བུ་དང ། ཆུ་དང ། མིའི་བཟོ་དང ། སྦྱོར་བའི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་རྫ་མ་འབྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ལས་རྫ་མ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྐུད་པ་ལས་སྣམ་བུ་དང ། རྩཝ་ལས་སྟན་དང ། ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང ། ཞོ་ལས་མར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བའི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ 350b རྐྱེན་སྔ་ཕྱི་འགྱུར་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་རྐྱེན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང ། སྲེད་པ་དང ། ལས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་རྐྱེན་ཅེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པས་འདི་དག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །དེ་དག་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ལས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ནང་གི་རྐྱེན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང ། འཕྲེལ་བའི་རྒྱུ་དང ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང ། བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང ། སྣང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང ། ལྟོས་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེད་པར་རྒྱུའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཕུང་པོ་དང ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་དམིགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྐྱེད་པའོ། །བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་དབང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། འཁོར་ལོས་བྶྒྱྲུ་བའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་ནོ། །སྣང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེས་པས་མཚན་ཉིད་སྣང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། མར་མེས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ལྟོས་པའི་རྒྱུ་ནི་འགགས་པའི་དུས་ན་བྱ་བའི་རྒྱུན་ཆད་དེ་རྣམ་ 351a ༄#། །པར་མི་རྟོག་པའི་དངོས་བོར་སྐྱེ་བའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་དག་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་པས་རིམ་གྱིས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ལ་ཅིག་ཅར་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་ན་ནི་བྱེད་པ་དང ། བྱ་བ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ།། ཅི་སྟེ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་ན་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱི་སྐྱེ་བས་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བུ་མ་སྐྱེས་པར་ཕ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བས་འབྲལ་བའི་སྦྱོར་བའང་མི་རུང་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྒྱུ་དང ། དམིགས་པ་དང ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང ། བདག་པོའི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བས་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་གྱིས་ས་མ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རིམ་གྱིས་ས་མ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་སྟེ། གཞན་དུ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་ 351b དང།་རྐྱེན་དང ། བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང ། སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་རིམ་གྱིས་དང ། ཅིག་ཅར་གྱི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་སྟེ། །རྒྱུ་རྐྱེན་འགག་པའང་ཡོད་མ་ཡིན། །སྐྱེ་དང་འགག་པ་དེ་དག་ལ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་རྟོག་པ་སྐྱེད། །འགགས་པ་ལས་ནི་ཡང་སྐྱེ་དང ། །འབྲལ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཀག་མིན་ཏེ། །བྱིས་པ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་ཡིས། །རྐྱེན་དུ་རྟོག་པ་རབ་སྤང་ཕྱིར། །ཡོད་དང་མེད་པ་རྟེན་འབྲེལ་ཆོས། །དེ་དག་སྐྱེ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །བག་ཆགས་རྨོངས་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་།དེ་ལས་སྲིད་གསུམ་སྣང་བ་ཡིན། །ཡང་དག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད། །འགག་པའང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་རབ་བརྟགས་ན། །ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ཇི་བཞིན་ནོ། །གཟུང་བ་དང་ནི་འཛིན་པ་ཡི། །ནོར་པར་མཐོང་བ་རབ་ཏུ་སྤོངས། །སྐྱེས་དང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྒྱུ་རྐྱེན་དག་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་སྣང་བ་མེད་པས་ན། །དེ་དག་ཀུན་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་ཀྱི་ 352a ༄#། །རྣམ་གྲངས་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་རྣམས་ཚིག་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་གྱི་སྙིང་པོ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་དེས། བརྗོད་པ་དང ། བརྗོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། བརྗོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དང ། རྨི་ལམ་གྱི་ཚིག་དང ། གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཚིག་དང ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚིག་གོ་།དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་ 352b རྟོག་པའི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །རྨི་ལམ་གྱི་ཚིག་ནི་སྔོན་མྱོང་བའི་ཡུལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། སད་ནས་ཡུལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཚིག་ནི་སྔོན་དགྲས་བྱས་པའི་ལས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚིག་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རང་གི་ས་བོན་གྱི་བག་ཆག་ལས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ད་དུང་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་ནས་ཅི་སླད། ཇི་ལྟར་རྒྱུ་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚིག་འབྱུང་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མགོ་དང ། བྲང་དང ། མགུལ་པ་དང ། སྣ་དང ། མཆུ་དང ། ལྕེ་དང ། རྐན་དང ། སོ་རྣམས་འདུས་པ་ལས་སྒྲ་སྐད་འབྱུང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་ 353a ༄#། །འདས། ཚིག་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་དད་པའམ། འོན་ཏེ་གཅིག་པ་ཞིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་ཚིག་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་ཚིག་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཚིག་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གསལ་བར་ཡང་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚིག་ཉིད་དོན་དམ་པ་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བགྱི་བ་དེ་དོན་དམ་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཚིག་ཀྱང་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ལ། ཚིག་གིས་གང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེའང་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གིས་དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་ཀྱང་ཚིག་འདི་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་ནི་འཕགས་པ་སོ་སོ་ 353b རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་དོན་དམ་པ་གསལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཚིག་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་གིས་རབ་ཏུ་གཡོ་བ། ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའོ། །གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། དེས་ནི་དོན་དམ་པ་གསལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བདག་དང ། གཞན་དང ། གཉིས་ཀའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་གསལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པས་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ནི། དོན་དམ་པ་གསལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་མེད། །ཚིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཟབ་མོ་སྟོང་ཉིད་སྟོང་པའི་དོན། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་མི་ནུས། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང ། །ཚིག་གི་ཆོས་ནི་མིག་ཡོར་འདྲ། །རང་རིག་ཡེ་ 354a ༄#། །ཤེས་ཡང་དག་མཐའ། །བུ་རྣམས་ལ་ནི་ངས་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མཆིས་པ་དང ། མ་མཆིས་པ་དང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ལགས་པ་དང ། མཆིས་པའང་མ་ལགས། མ་མཆིས་པའང་མ་ལགས་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་སྤངས་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གྲོད་པར་བགྱི་བ་མ་ལགས་པ།་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བགྲོད་པར་བགྱི་བ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ། དོན་དམ་པ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་འཇུག་པ།་ས་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང ། རིམ་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྩོལ་བ་མ་མཆིས་པར་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་སྤྱོད་ཡུལ་མཐའ་ཡས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ཚུལ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་ 354b རྣམས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དང ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི་བ་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ང་ལ་དོན་འདི་འདྲི་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང ། ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་ཞིང་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ནས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོད་དུ་མ་ཆུད་པ་དང ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་འཛིན་པས། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་ 355a ༄#། །པར་ཞེན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།དཔེར་ན། རི་དྭགས་སྐོམ་པས་རབ་ཏུ་གདུངས་པ་རྣམས་དཔྱིད་ཀྱི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ནོར་པས་རབ་ཏུ་རྒྱུག་སྟེ། ཆུ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱིས་སྤྲོས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་དུག་གསུམ་གྱི་མེས་སེམས་རབ་ཏུ་གདུངས་པ། གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཤིན་ཏུ་མོས་པ། སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པར་ལྟ་བ། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དག་ཀྱང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་ཤིང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་འཛིན་པར་རབ་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བློ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་སྟེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བག་ཆགས་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སྣང་ཡང ། དེ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཡང་མ་ཡིན། གྲོང་ཁྱེར་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་གཅིག་པ་དང ། ཐ་ 355b དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པའི་ལྟ་བ་ལ་གནས་པས་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མི་ཆུད་དོ། །དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་རྨི་ལམ་ན་སྐྱེས་པ་དང ། བུད་མེད་དང ། གླང་པོ་ཆེ་དང ། རྟ་དང ། ཤིན་རྟག་དང ། རྐང་ཐང་དང ། གྲོང་དང།་གྲོང་ཁྱེར་དང ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང ། ནགས་ཚལ་དང ། རི་དང ། འབབ་ཆུ་དང ། རྫིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པར་བདག་ཉིད་ཞུགས་པ་སྙམ་པ་ལས་སད་ནས་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྐྱེས་བུ་དེས་སྔར་རྨིས་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་ཅིང ། ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་མི་བྱེད་ན། ཅི་མཁས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ནམ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལྟ་བ་ངན་པས་རབ་ཏུ་ཟིན་པ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་བློ་ཅན་དག་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་དངོས་པོ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་མ་ཤེས་པས།་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་ 356a ༄#། །པ་དང ། མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟེན་ཏོ། །དཔེར་ན། རི་མོ་བྲིས་པ་ལ་མཐོ་དམན་མེད་ཀྱང ། བྱིས་པ་དེ་དག་མཐོ་དམན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་བག་ཆགས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པས། དེ་དག་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་དང་གཞན་ཡང་བརླག་པར་བྱེད་ལ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་སྤངས་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་སྨྲ་བ་གཞན་དག་ལའང་མེད་པ་ཞེས་ཟེར་བ་དག་འབྱུང་སྟེ། འདི་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་ལྟ་བ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་ཤིང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདོན་པར་བྱེད་ལ། རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། མཆོག་འཚོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི། བདག་དང་གཞན་དང ། གཉིས་ཀའི་ལྟ་བར་ལྷུང་བ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་པའི་ལྟ་བ་ངན་པར་ལྷུང་བ་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ 356b མཐོང་ནས། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་གྲོགས་པོ་དག་།འདི་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་ཟེར་ཡང ། སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་དེ་ནི་མཐར་དངོས་པོ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན།་དངོས་པོ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་དང ། མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟ་བ་ངན་པའི་བསམ་པ་ཅན་དག་ཀྱང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པའི་ལྟ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟེན་ཅིང ། དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པས། བདག་ཀྱང་ལྷུང་བར་བྱེད་ལ་གཞན་དག་ཀྱང་ལྷུང་བར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ནི། འཁོར་ལོ་མ་ཡིན་ཡང ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་ལོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། མཁས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟ་བ་ངན་པའི་བས་མ་བ་ཅན་དག་ཀྱང་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་དོ། །དཔེར་ན། ཆུ་བུར་ནོར་བུ་འདྲ་བ་ལ་བྱིས་པ་བློ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནོར་བུ་ཉིད་དུ་འདུ་ 357a ༄#། །ཤེས་ཤིང ། མངོན་པར་ཞེན་ནས་རབ་ཏུ་རྒྱུག་ཅིང་ལེན་ཀྱང ། ཆུ་བུར་དེ་དག་ནི་ནོར་བུའང་མ་ཡིན། ནོར་བུ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ལེན་པ་དང ། མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟ་བ་ངན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་རྣམས་ཀྱང ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང ། རྐྱེན་གྱིས་ཡོད་པའང་འཇིག་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཚད་མ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་དང ། སྨྲ་བའི་ཡན་ལག་ལྔ་ཡོད་དོ།། དེ་དག་སོ་སོར་རྣམ་པར་བཞག་པར་བྱས་ནས། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ། རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་དོ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ལུས་དང་།སེམས་གནས་ཤིན་ཏུ་གྱུར་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་དེ་ལ་དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པས་དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་ཡུལ་ 357b རྣམས་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པའི་མཚན་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་ནི་གསོ་བར་འཛིན་པ་དང ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གང་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་དང ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལྟ་བའི་བསམ་པ་ཅན་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། ལོགས་ཤིག་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཚུལ་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཐོས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་ཞིང་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན། ཆུའི་ནང་དུ་ཤིང་གི་གྲིབ་མ་སྣང་ཡང་དེ་ནི་གྲིབ་མ་ཡང་མ་ཡིན། གྲིབ་མ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། ཤིང་གི་དབྱིབས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཤིང་གི་དབྱིབས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པས་རང་གི་སེམས་ 358a ༄#། །སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །དཔེར་ན། མེ་ལོང་རབ་ཏུ་ཕྱིས་པའི་ནང་དུ་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་གཟུགས་བརྙན་ཐམས་ཅད་སྣང་སྟེ། དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན། གཟུགས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཡང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟ་བ་ངན་པ་པ་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་གཟུགས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟེན་ཏོ། །དཔེར་ན། རླུང་དང་འབབ་ཆུ་ཕྲད་པ་ལས་སྒྲ་འབྱུང་ཡང་དེ་ནི་དངོས་པོའང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟེན་ཏོ། །དཔེར་ན། རྩཝ་དང ། ཤིང་མེད་པའི་ས་ཕྱོགས་ཆེན་པོར་ཉི་མ་ཤིན་ཏུ་ཚ་བའི་འོད་ཀྱིས་སྨིག་ 358b རྒྱུའི་དཔའ་རླབས་རབ་ཏུ་གཡོ་འང་དེ་ནི་དངོས་པོའང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པ་དང ། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟེན་པས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་སྒོ་ལ་དམིགས་པའང་སྨིག་རྒྱུའི་དཔའ་རླབས་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན། ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྔགས་དང ། འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པ་འདྲེ་དང་སྦྱོར་བར་ལྡན་ན་གཡོ་བའི་ལས་བྱེད་དེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་འགྲོ་བ་དང ། འོང་བ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ལྟ་བ་ངན་པའི་བསམ་པ་ཅན་དག་ཀྱང་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྤྲོས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཡང་དག་པ་མ་ 359a ༄#། །ཡིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བས་ན་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་འདོད་པ་དག་གིས་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པ་དང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ཆུ་གྲིབ་ཤིང ། །སྐྲ་ཤད་འཛིངས་དང་སྨིག་རྒྱུ་ལྟར། །སྲིད་གསུམ་དག་ནི་རབ་རྟོག་ན། །མཐར་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར། །རི་དྭགས་སྐོམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི། །གཡོ་བས་སེམས་ནི་བསླུས་པས་ན། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་ནི་ཆུར་རྟོག་ཀྱང ། །ཆུ་ཡི་དངོས་པོ་ཡང་དག་མེད། །དེ་བཞིན་རྣམ་ཤེས་ས་བོན་པ། །གཡོ་ཞིང་གྱུར་པས་ཡུལ་དུ་སྣང ། །བྱིས་པ་རྣམ་རྟོག་གང་སྐྱེས་པ། །རབ་རིབ་ཅན་གྱི་རབ་རིབ་བཞིན། །ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ལ། །དངོས་པོར་འཛིན་ཅིང་མངོན་ཞེན་པ། །མི་མཐུན་ཁྱེའུས་ཁྱེའུ་དབྱུང་བཞིན། །འདོད་པའི་འཛིན་པ་རབ་ཏུ་སྤོངས། །སྒྱུ་མ་རོ་ལངས་འཁྲུལ་འཁོར་དང ། །སྤྲིན་དང་རྨི་ལམ་གློག་ལྟ་བུར། །རབ་ཏུ་རྟོག་ན་ 359b རྣམ་གྲོལ་ཞིང ། །རྒྱུན་གསུམ་དག་ནི་གཏན་དུ་སྤོང ། །འདི་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡང་མེད། །སྨིག་རྒྱུན་མ་མཁའ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རབ་ཤེས་ན། །ཤེས་པར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །བསྟན་པ་དག་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ལ་རྣམ་རྟོག་སྐྱེད་པ་ཡི། །ཕུང་པོའི་འདུ་བྱེད་སྐྲ་ཤད་འདྲ། །རི་མོ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་དང ། སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་དྲི་ཟའི་གྲོང ། །མག་ལ་མེའི་འཁོར་ལོ་སྨིག་རྒྱུ་དག་།མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྣང ། །རྟག་དང་མི་རྟག་གཅིག་ཐ་དད། །གཉིས་ཀ་གཉིས་མིན་དེ་བཞིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་ཀྱི་ཉེས་འབྲེལ་བས། །བྱིས་པ་མོས་པས་རབ་ཏུ་རྟོག་།མེ་ལོང་ཆུ་དང་མིག་རྣམས་དང ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ། །དེ་ན་གཟུགས་བརྙན་སྣང་མོད་ཀྱི། །དེ་ནི་ཡང་དག་ཡོད་པ་མིན། །དངོས་པོར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །རི་མོ་དང་ནི་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སྣང་ཡང ། །རྨི་ལམ་འདྲ་སྟེ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་མུ་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་སྤངས་པ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་ 360a ༄#། །པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང ། ལམ་དང ། འགོག་པ་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅིང་སྡུད་པར་བྱེད་པས་དེ་དག་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་དང ། དབང་ཕྱུག་དང ། རྒྱུ་མེད་པ་དང ། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང ། དུས་དང ། རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་བར་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉོན་མོངས་པ་དང ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེད་དཔོན་ལྟར་ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དང ། སྣང་བ་མེད་པ་དང ། ཐེག་པ་དང ། ས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཐར་གྱིས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་།གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བསམ་གཏན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་དང ། དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བསམ་གཏན་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །དེ་ལ་བྱིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང ། དངོས་པོའི་རང་ 360b དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀེང་རུས་དང ། མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། མི་སྡུག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། འདི་ནི་མཚན་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྟགས་ནས་སྔ་མ་ལས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདུ་ཤེས་མི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱིས་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བསམ་གཏན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་དང ། གཞན་དང ། གཉིས་ཀ་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཆོས་བདག་མེད་པར་བརྟགས་ནས། ས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བདག་མེད་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གནས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གཏན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་རྣམ་པ་ལ་འཇུག་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ 361a ༄#། །པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །བྱིས་པ་ཉེ་སྤྱོད་བསམ་གཏན་དང ། །དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་འབྱེད་བསམ་གཏན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་བསམ་གཏན་དང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དག་བསམ་གཏན། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱིས་བརྩོན་བྱས་ན། །ཉི་མ་ཟླ་བའི་དབྱིབས་འདྲ་དང ། །པདྨ་དང་ནི་གཡངས་དང ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མེ་ཟད་ལྟར། །རྣལ་འབྱོར་པས་ནི་གང་རྟོག་པ།། མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་ནི། །མུ་སྟེགས་ལམ་འབྱེད་བསམ་གཏན་ཏེ། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི། །སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡང་ལྟུང་བར་བྱེད། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རབ་སྤངས་ན། །དེ་ནི་སྣང་བ་མེད་པ་ཡིན། །ཞིང་རྣམས་ཀུན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཕྱག་གིས་ནི། །དེ་ཡི་མགོ་ལ་ཉུག་མཛད་དེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་ཞུགས་བརྟགས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ 361b དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ལྟ་བའི་བག་ཆགས་རབ་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། ངའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྦྱོད་ཡུལ་ཏེ། རྟག་པ་དང ། ཆད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཆད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མི་འཇིག་མི་འཆི་སྟེ། གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཆི་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཡང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འཇིག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འཇིག་པ་དང ། འཆི་བ་དང་བྲལ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སྤངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཆད་ 362a ༄#། །བ་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། དོན་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། ཡུལ་གྱི་འདུ་འཛི་མེད་པ་དང ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་མཐོང་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་གིས་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བློར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ལ་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་བྱུང་ངོ ། ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་རྣམ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་བཞག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ 362b གཏུག་ཅིང་དྲི་བ་ཡོངས་སུ་འདྲིའོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་རྣམ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་བཞག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། སྐུ་དང ། ཞལ་དང ། གསུང་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང ། ཕྱག་གིས་དབང་བསྐུར་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་སོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་མཐུས་ཀུན་ཏུ་སྐུ་དང ། ཞལ་དང ། གསུང་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་དང ། ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། 363a ༄#། །རིམ་གྱིས་ས་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་འཇུག་སྟེ། པདྨ་ཆེན་པོའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཁྱད་པར་ཅན་ན་གནས་ཤིང་པདྨ་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་སེང་གེའི་སྟན་ལ་འདུག་ནས། སྐལ་པ་མཉམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཁོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྲེང་བས་ལུས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པས་གསེར་བཙོ་མ་དང ། མེ་ཏོག་ཙམ་པ་ཀ་དང ། ཉི་མ་དང ། ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཕྱོགས་བཅུ་ནས་གཤེགས་པའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་པདྨ་ཆེན་པོའི་གཞལ་མེད་ཁང་ན་སྟན་ལ་འདུག་པ་དེ་ལ་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བར་མཛད་དེ། ཇི་ལྟར་དབང་ཕྱུག་དང ། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དང ། ལྷའི་དབང་པོའི་བུ་བཞིན་དུ་སྤྱི་བོར་དབང་བསྐུར་བ་མཛད་པས་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་གིས་དབང་བསྐུར་བའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་བྱིན་གྱི་རླབས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་གནས་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་ནུས་ཀྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་མཐོང་བར་མི་ 363b ནུས་སོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཇི་ཙམ་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་དང ། ཆོས་སྟོན་པའི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་གནས་པས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང་ཡོངས་སུ་བྲལ་བས་ཀྱང་སྤོབས་པས་ཆོས་སྟོན་པར་ནུས་ན་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།་འདི་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རི་དང ། རྡོ་དང ། ཤིང་ལྗོན་པ་དང ། ཤིང་དང ། རོལ་མོའི་ཆ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང།་གྲོང་རྡལ་དང ། ཁང་པ་དང ། གཞལ་མེད་ཁང་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བྱོན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་རོལ་མོའི་སྒྲ་རང་བྱུང་ན་སེམས་ཡོད་པ་དག་ལྟ་ཅི་སྨོས། འོན་པ་དང ། ལོང་བ་དང ། ལྐུགས་པ་དག་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་རྣམ་པར་འགྲོལ་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཚད་མེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅིའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ 364a ༄#། །གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་དང ། ཁྱད་པར་གྱི་དབང་བསྐུར་བའི་དུས་ལ་གནས་པ་དག་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་བདུད་ཀྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་བསམ་གཏན་དུ་མི་ལྟུང་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང།་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་འཕེལ་ཞིང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་བྱིན་གྱི་རླབས་རྣམ་པར་བཞག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། བདུད་ཀྱི་བསམ་པར་ལྟུང་ཞིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ 364b བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །བྱིན་རླབས་ལྡན་པ་མི་ཡི་གཙོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་རྣམ་དག་པ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་དབང་བསྐུར་དག། དང་པོར་དང་ནི་ས་བཅུར་འབྱུང་།། །།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཀའ་སྩལ་པས། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་མཛད་ཀྱི། རང་གི་ཚུལ་གྱི་གཏམ་ནི་མ་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཙོ་བོ་དང ། དབང་ཕྱུག་དང ། དུས་དང ། རྡུལ་ཕྲ་མོ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་བརྗོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་གསུངས་ཤིང་བརྗོད་པ་ལའང་བར་དུ་ཆོད་པ་དང་བཅས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང ། བར་དུ་ཆོད་པ་མ་མཆིས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མུ་སྟེགས་ཅན་དག་ཀྱང་མཆིས་པ་དང་མ་མཆིས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་བརྗོད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་མཆིས་པ་ལས་འབྱུང་ལ་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་ 365a ༄#། །རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་གསུངས་པ་འདིའང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུ་མ་མཆིས་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་གསུངས་ཀྱི། རྒྱུར་སྨྲ་བ་གསུངས་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ཡོད་པས་འདི་བྱུང་ངོ་ཞེས་རྣམ་པར་བཞག་པ་གསུམ་པ་འདི་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་གཞག་པ་མ་ལགས་པར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་བཟུང་གི་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ནི་དེ་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་པ་མ་ལགས་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུའང་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས། དངོས་པོའང་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡང་འཆོལ་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་ཕན་ཚུན་དུ་ཐུག་པ་མ་མཆིས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དང ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོལ་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ངོ ། །ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་པ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང ། རང་གི་ 365b སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་ཉེས་པར་འགྱུར་གྱི། ངའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའི་འབྱུང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བརྗོད་པ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཆིས་པ་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དངོས་པོ་དག་མ་མཆིས་སུ་ལགས་ན་ནི་བརྗོད་པའང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེའི་སླད་དུ་བརྗོད་པ་དངོས་པོ་མཆིས་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རི་བོང་གི་རཝ་དང ། རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་པར་སྣང་མོད་ཀྱི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་དེ་དག་ནི་དངོས་པོའང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར་བརྗོད་པ་རང་བཞིན་ཡོད་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སྨྲ་བ་དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བརྗོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །བརྗོད་པ་ནི་བྱས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་མིག་མི་འཛུམ་པས། ལ་ལ་ན་མཚན་མ་བསྟན་པས། ལ་ལ་ན་སྨིན་མ་བསྐྱོད་པས། ལ་ལ་ན་མིག་རིག་རིག་བྱས་པས། ལ་ལ་ 366a ༄#། །ན་དགོད་པས། ལ་ལ་ན་གླལ་བས། ལ་ལ་ན་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲས། ལ་ལ་ན་ཞིང་དྲན་པས། ལ་ལ་ན་བསྐྱོད་པས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན།་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མིག་མི་འཛུམ་པ་དང ། སྤོས་བརྩེགས་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང་ཁམས་ན་སྤྱན་མི་འཛུམ་པར་གཟིགས་པ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང ། ཁྱད་པར་གྱི་ཏིང་འཛིན་གཞན་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་མཛད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནའང་སྣང་སྟེ། སྲིན་བུ་དང ། སྦྲང་མ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་བརྗོད་པ་མེད་པར་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ནམ་མཁའ་རི་བོང་རཝ་དག་དང ། །མོ་གཤམ་གྱི་ནི་བུ་དག་ཀྱང ། །མེད་ཀྱང་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ལྟར། །དངོས་ལ་རྟོག་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་འདུས་པའི་ཆོས་དག་ལ། །སྐྱེ་བར་བྱིས་པ་རྣམ་རྟོག་སྟེ། །ཚུལ་འདི་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པས། །སྲིད་གསུམ་གནས་ན་རབ་ཏུ་འཁྱམ། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ 366b ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅིས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ལ་རྟག་པའི་སྒྲར་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ནོར་པའི་ཕྱིར་ཏེ།་ནོར་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ལའང་སྣང་མོད་ཀྱི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་མི་མཁས་པ་དག་གིས་སྨིག་སྒྱུ་དང ། མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང ། སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་དང ། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང ། སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་དང ། གཟུགས་བརྙན་དག་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་གྱི། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སྣང་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ནོར་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་དུ་མར་སྣང་ཡང་ནོར་པས་མི་རྟག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་ནོར་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་ཤེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱིས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གངྒཱའི་ཀླུང་དེ་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ནོར་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་སྣང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ནོར་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པས་དེའི་ཕྱིར་ནོར་པ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་ 367a ༄#། །སྟེ།་མཚན་མའི་མཚན་ཉིད་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ནོར་པ་ནི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་མ་འཇིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ནོར་པ་ནི་རྟག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་ནོར་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ནོར་པ་འདི་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་དང ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་བློའང་མི་སྐྱེ་ནའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་ནོར་པ་འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནོར་པ་དེའང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་རིགས་རྣམ་པ་གཉིས་སྐྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་རིགས་དང ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རིགས་སོ། །འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་སྐྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་ 367b པར་ཞེ་ན་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་དག་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ནོར་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནོར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྒོམ་པ་ན་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནོར་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ནོར་པ་དེ་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ནོར་པ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རིགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་དངོས་པོའང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་དོན་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ནོར་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་འཕགས་པ་རྣམས་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ལ་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ 368a ༄#། །དངོས་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སེམས་ལས་གྲོལ་བའོ་ཞེས་ཚིག་འདི་ངས་སྨྲས་ཏེ། མཚན་མ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ནོར་པ་མཆིས་པའམ།་མ་མཆིས་པ་ཞིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ནོར་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དངོས་པོ་ཟློག་པར་མི་འགྱུར་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདི་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་ནོར་པ་དེ་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པ་ཞིག་ལགས་ན་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྱུ་མ་ནི་ནོར་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྱུ་མ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉེས་པ་མི་སྐྱེད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྱུ་མ་ནི་གཞན་ 368b གྱི་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐུ་ལས་འབྱུང་གི་།རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་སྐྱེད་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ནོར་པའི་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །འཕགས་པས་ནོར་པ་མི་མཐོང་སྟེ། །དབུས་ནའང་ཡང་དག་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དབུས་དེ་ཡང་དག་ན། ནོར་པའང་ཡང་དག་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ནོར་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ཀྱང ། །གལ་ཏེ་མཚན་མ་ཡང་སྐྱེད་ན། །དེ་ཉིད་ཀྱང་ནི་ནོར་པ་སྟེ། །རབ་རིབ་ཡོངས་སུ་མ་དག་བཞིན། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པ་ཆོས་དང་མཚུངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ལགས་གལ་ཏེ་སྒྱུ་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལགས་ན་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས། དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལགས་པར་ 369a ༄#། །འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྒྱུ་མ་མཆིས་པ་མ་ལགས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་ཡང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེའི་སླད་དུ་སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་མ་མཆིས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་དུ་འཇུག་པ་གློག་དང་འདྲ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། གློག་འགྱུར་བ་སྐད་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་ལ། བྱུང་ནས་འཇིག་པ་ནི་བྱིས་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་མི་སྣང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མེད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པ་མེད་པ་ལས་སྣང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །སྒྱུ་ 369b མར་མེད་མིན་ཆོས་མཐུན་པས། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མར་བརྗོད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་གློག་འདྲ་བས། །དེ་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བཤད། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་གསུངས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་པའི་ཚིག་སྔ་མ་དང ། སླད་མ་འགལ་བ་ནོངས་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཅི་ན་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བརྗོད་ཀྱང་ཚིག་སྔ་ཕྱི་འགལ་བའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་བར་མཐོང་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངའི་ཚིག་སྔ་ཕྱི་འགལ་བའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ངས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་གླེན་པའི་ཚོགས་མང་པོ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་དེ། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མཉོན་པར་ཞེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་མ་ 370a ༄#། །ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་ནི་ཡོད་ནའང་མ་ཡིན། མེད་ནའང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ང་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚིག་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོར་བསྟན་པ་ནི་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང ། མེད་དོ་ཞེས་ཆད་པར་ལྟ་བ་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དང ། ངའི་སློབ་མ་རྣམས་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་གནས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་སྒྲས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དང་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལྟ་བ་ངན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་གཏོགས་པས། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་བྱེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དང་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལྟ་བ་ངན་པའི་བསམ་པ་ཅན། བདག་དང་གཞན་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གནས་སུ་མཐོང་བ་དག་ལོག་པར་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ 370b ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་མེད་བྱེད་པ་དངོས་མ་ཡིན། །དངོས་པོས་འཁོར་བ་ཀུན་སྡུད་དེ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་འདྲ་མཐོང་ན། །མཚན་ཉིད་ལ་ནི་རྣམ་མི་རྟོག་།གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མིང་དང ། ཚིག་དང ། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མིང་དང ། ཚིག་དང ། ཡི་གེའི་ཚོགས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གིས་དོན་དང ། ཚིག་དང ། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་མིང་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་མིང་དུ་གདགས་པ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཚིགས་གི་ཚོགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚིག་གང་དོན་གྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གདོན་མི་ཟ་བ་དང ། མཐར་ཐུག་པ་དེ་ནི་ཚིག་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་གིས་མིང་དང་ཚིག་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ 371a ༄#། །ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིང་པོ་དང ། ཐུང་དུ་དང ། མཐོབ་དང ། དམའ་བའོ། །ཡང་ཚིག་གི་ཚིགས་ནི་འགྲོ་བའི་རྗེས་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟར་གླང་པོ་ཆེ་དང ། རྟ་དང ། མི་དང ། རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ས་ལ་འགྲོ་བའི་རྗེས་རྣམས་ནི་ཚིག་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མིང་དང་གྱི་གེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་གིས་ཕུང་པོ་གཟུགས་མེད་པ་བཞི་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣང་བར་བྱེད་པས་ནི་ཡི་གེ་སྟེ། དེ་ནི་མིང་དང ། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་མིང་དང ། ཚིགས་དང ། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམ་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནན་ཏན་དུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །མིང་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་རྣམས་དང ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ། །མི་ཤེས་བྱིས་པ་ཆགས་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་གླང་ཆེན་རྫབ་བྱིང་བཞིན། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་མཁས་པ་དག་གིས་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ངས་རྟོགས་པའི་དོན་རྣམས་མི་མཁས་པ་དེ་དག་ལ་དྲིས་པས་ན། དེ་དག་འདི་སྐད་དུ་འདི་ནི་ཚུལ་བཞིན་འདྲའི་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་འདི་ལྟ་སྟེ། 371b གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང ། མི་རྟག་པ་གཅིག་ག་མ་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་འདུ་བྱེད་དང ། མཚན་ཉིད་ལས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང ། ཡོན་ཏན་ལས་ཡོན་ཏན་ཅན་དང ། འབྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང ། མཐོང་བ་ལས་མཐོང་བར་བྱ་བ་དང ། རྡུལ་ལས་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང ། སྒྲུབ་པ་ལས་རྣལ་འབྱོར་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕན་ཚུན་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་དྲིས་པ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་བཞག་པའི་ལུང་བསྟན་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་གཏི་མུག་ཅན་དེ་དག་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉན་པའི་བློ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དེ་དག་སྐྲག་པའི་གནས་སྤང་པའི་ཕྱིར་ལུང་མི་བསྟན་པ་རྣམས་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་མུས་ཏེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བར་སྨྲ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་མ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྲོག་དེ་ཉིད་ནི་ལུས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་སྨྲ་བ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྒྱུ་ལ་རྣམ་པར་རྨོངས་པ་རྣམས་ནི་ལུང་མི་སྟོན་པ་སྨྲའོ། །ངའི་གསུང་རབ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངའི་གསུང་རབ་ནི་གཟུང་བ་དང ། 372a ༄#། །འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་ཤིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་བཟློག་ཅེ་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གང་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ཡོད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ལུང་བསྟན་པ་རྣམ་པ་བཞིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཞག་པའི་ལུང་བསྟན་པ་དེ་ནི་ངས་སྐབས་སྐབས་སུ་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ལ། བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟ་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་གི་བློས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཚེ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བར་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བླང་བར་འདོད་ནའང་འོང་བའི་གནས་མེད་ལ། དོར་བར་འདོད་ནའང་འགྲོ་ 372b བའི་གནས་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འགག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འགག་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མི་རྟག་པ་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མི་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པས་རྟག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ལུང་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །མགོ་གཅིག་དང་ནི་དྲི་བ་དང ། །རྣམ་པར་དབྱེ་དང་གཞག་པ་རྣམས། །མུ་སྟེགས་སྨྲ་བ་བཟློག་པའོ། །ཡོད་དང་མེད་ལས་སྐྱེ་བར་ནི། གྲངས་ཅན་དང་ནི་ཁྱད་པར་ཤེས། །ལུང་དུ་མི་སྟོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྟན། །བློ་ཡིས་རྣམ་པར་གཞིགས་ན་ཡང ། །རང་བཞིན་དག་ནི་མི་དམིགས་ཏེ། །བརྗོད་པ་དག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་བྲལ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན། །དེ་ནས་ 373a ༄#། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འགོ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་ན། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་བའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རིག་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་བསྟན་པ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཅི་ནས་བདག་མ་མཆིས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང ། སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ཏེ། ས་རྣམས་ཀྱི་སའི་མཚན་ཉིད་ལས་འདའ་བ་རྟོགས་པར་འཁོང་ཆུད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རབ་ཏུ་རྙེད་ནས། ཇི་ལྟར་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་ཤིང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང ། བསམ་པ་འཚལ་བའི་ལུས་དང ། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ 373b ལ་གཟུང་ཞིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐ་མ་དང ། བར་མ་དང ། མཆོག་གོ་།དེ་ལ་ཐ་མ་ནི་དེ་ལྟར་ཐོགས་ན་ཚེའི་སྲིད་པ་བདུན་ནོ། །བར་མ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་དང་ལྡས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའོ། །མཆོག་ནི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཆུང་དུ་དང ། འབྲིང་དང ། ཆེན་པོ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང ། ཐེ་ཚོམ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་ 374a ༄#། །པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པས། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི། དཔེར་ན། སྨིག་རྒྱུ་ལ་རི་དྭགས་སྐོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆུའི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །དེའང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མི་ཤེས་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་བདག་དང ། གཞན་གྱི་ལུས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དང ། ཕུང་པོ་བཞི་ལ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང ། གཟུགས་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང ། ཕན་ཚུན་རྒྱུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང ། འབྱུང་བ་དང ། གཟུགས་རྣམས་བསགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་ 374b པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་བརྟགས་ན་མི་སྣང་བས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྤངས་པས་འདོད་ཆགས་མི་འབྱུང་སྟེ།་འདི་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐོབ་པ་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང ། སྔ་མའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་སྐྱེ་བས་གཞན་ལ་སྟོན་པའམ། དག་པའམ། མ་དག་པའི་ལྟ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་སྙེམས་ཤེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་མཐོང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་མི་སྙེམས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྙེམས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་མི་འགྱུར་བར་དཀའ་ཐུབ་ལེན་ཅིང་སྦྱོར་བ་དག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་དང ། བདེ་བ་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཉེར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་མི་སྙེམས་པའང་གཞན་དུ་ན་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་དེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡང་དག་པར་ལེན་ཅིང་སྲུང་བ་ 375a ༄#། །བྱེད་དེ། འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བརྟུལ་ཞུགས་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་པ་གསུམ་སྤངས་པ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། གཏི་མུག་མི་འབྱུང་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་འདི་རྣམས་ནི་བདག་ལ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི་ཉེས་པ་རྣམ་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བར་སོང་བ་དང ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་མ་སྤངས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་དུ་གསུངས་ན། དེས་འདོད་ཆགས་གང་ཞིག་སྤངས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བུད་མེད་ལ་སྲེད་ཅིང་འདོད་པ་དང ། མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའི་ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་བྱུང་བ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དེས་ད་ལྟར་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྲེད་ཅིང་མ་འོངས་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་དེ་ལ་མི་འབྱུང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཐོབ་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ 375b ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅིག་སྣང་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེ་བ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདིར་འོངས་ནས་ཅིག་ཅར་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་ཇི་ལྟར་ན་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང ། ལྟ་བའི་ཉེས་པ་སྐྱེས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། སྟོབས་དང ། རིག་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཀའ་སྩལ་ན། འདིར་དགྲ་བཅོམ་པ་གང་དག་ལ་བགྱི་བར་བཀའ་སྩལ། ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས། ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཐེག་པ་གཅིག་གིས་ལམ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའམ། འོན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ 376a ༄#། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སྟོན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པའམ། དེ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་ཞིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཐེག་པ་གཅིག་གི་ལམ་དུ་ཐོབ་པའི་ཉན་ཐོས་ཡིན་གྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲུལ་པས་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཏེ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བ་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་གནས་སུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་བྱ་བ་དང ། བསམ་གཏན་འཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་ནི་བསམ་གཏན་ལ་ཞུགས་པ་ན། རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཕྱིར་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བར་སྟོན་པས་འབྲས་བུ་འཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བསམ་གཏན་དང ། ཚད་མེད་པ་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བར་འདོད་ན། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་ལྡོག་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདུ་ 376b ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལས་འདས་ཞེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་སྣང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་དང་ཚད་མེད་བཞི། །གཟུགས་མེད་པ་ཡི་ཏིང་འཛིན་དང ། །ཚོར་བ་འདུ་ཤེས་འགོག་པ་རྣམས། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་དེ་ཡོད་མིན། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང ། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་ཕྱིར་མི་འོང ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཡི་འབྲས་བུ་རྣམས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་འཁྲུལ་བ། །བསམ་གཏན་དང་ནི་བསམ་གཏན་རྐྱེན། །སྤོང་ཤེས་བདེན་པ་ཡང་དག་མཐོང ། །དེ་དག་རྟོག་པ་ཙམ་ཡིན་པར། །གང་གིས་རྟོགས་པ་དེ་འགྲོལ་ལོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བློ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྣམ་པར་བཞག་པའི་བློའོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བློ་གང་གིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་གཞིགས་ན་མཐའ་བཞི་དང་བྲལ་བས་མི་དམིགས་པ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ 377a ༄#། །ལ།་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཐའ་བཞི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང།་མེད་པ་དང ། ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་ནི་མཐའ་བཞི་ཞེས་བཤད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཐའ་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཐའ་བཞི་པོ་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ།་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྣམ་པར་བཞག་པའི་བློ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་གིས་སྲ་བ་དང ། གཤེར་བ་དང ། ཚ་བ་དང ། གཡོ་བ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་དམ་འཆའ་བ་དང ། རྒྱུ་མཚན་དང ། དཔེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་བཞག་པས་རྣམ་པར་བཞག་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྣམ་པར་བཞག་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བློ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ 377b དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བློ་འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་ན་གང་ཟག་དང་ཆོས་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པའི་བློ་ལ་མཁས་པ་དང ། སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པས་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་འཐོབ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་།བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་རབ་ཏུ་འཐོབ། སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱའང་མཐོང ། བསྐལ་པ་བརྒྱར་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་།འོད་ཀྱིས་ཞིང་བརྒྱའང་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །གོང་ནས་གོང་དུ་སའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ཏེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་དབང་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ས་ཐོབ་ནས་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་བཅུ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མཛེས་ཤིང་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་བདེ་བས་མཉམ་པར་བཞག་པའང་ཐོབ་བོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང ། འབྱུང་བ་ 378a ༄#། །ལས་གྱུར་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་སྟེ། དེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྟགས་ནས་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པའི་འབྱུང་བ་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མཐའ་བཞི་དང་བྲལ་བས་ཚུལ་རྣམ་པར་དག་པ་བདག་དང་བདག་གི་བྲལ་བ། ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིབས་སུ་གནས་པ། མ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་མཐོང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་རྣམས་སྐྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཤེར་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆུའི་ཁམས་སྐྱེད་དོ། བྱ་བ་ནུས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་ནི་ཕྱི་ནང་གི་མེའི་ཁམས་སྐྱེད་དོ། །གཡོ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་ནི་ 378b ཕྱི་ནང་གི་རླུང་གི་ཁམས་སྐྱེད་དོ། །གཟུགས་གཅད་དུ་རུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་ནི་ཕྱི་ནང་གི་སའི་ཁམས་སྐྱེད་དོ། །གཟུགས་དང་ནམ་མཁའ་གཉིས་ཀའང་ལོག་པའི་བདེན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཕུང་པོ་ལྔ་འདུས་པ་དང ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་རྒྱུས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ས་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྟེན་ཡོད་ཀྱི། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་དང ། དབྱིབས་དང།་མཚན་ཉིད་དང ། གནས་དང ། བྱ་བ་དང ། སྦྱོར་བ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་མི་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་དང ། དབྱིབས་དང ། མཚན་ཉིད་དང ། གནས་དང ། བྱ་བ་དང ། སྦྱོར་བ་རྣམས་འདུས་པ་ལས་སྐྱེ་བས། དབྱིབས་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། ངས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་ 379a ༄#། །གི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ།། ཕུང་པོ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་བཞི་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་དེ།་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཕན་ཚུན་དུ་མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་བཞིར་བགྲང་དུ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་འདས་ཏེ། བགྲང་བ་དང་བྲལ་མོད་ཀྱི། རྣམ་པར་རྟོག་པས་ནམ་མཁའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་འདས་ཏེ། བགྲང་བ་དང་བྲལ་བས་དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ། མཐའ་བཞི་དང་བྲལ་བའོ། །གྲངས་དང ། བགྲང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་བྱིས་པས་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ 379b ཚོགས་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པར་ཉེ་བར་འདོགས་སོ། །ཡང་རྨི་ལམ་དང ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ཕུང་པོ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་པས་སྣང་ངོ ། །དེ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བཟློག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་བཟློག་ནས་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་རྣམས་བཟློག་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཚེ་ཆོས་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། མི་གཡོ་བའི་ས་ལའང་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མི་གཡོ་བའི་སར་རབ་ཏུ་ཞུགས་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཐོབ་པས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །སྟོབས་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། དབང་རྣམས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུད་ཅིང་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན། ས་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདེགས་ཤིང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། གཞན་ཡང ། བློ་ 380a ༄#། །གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དངོས་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་དག་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ངའི་གསུང་རབ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངའི་གསུང་རབ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟློག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་མ་བཞག་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་པར་བཞག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་བཞག་ན་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལོག་པས་གསལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་ནི་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ 380b དང།་དེ་དག་གིས་དམིགས་པ་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་རྣམས་བྱེ་བྲག་འབྱེད་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པས་བག་ཆགས་རྣམས་བསྐྱེད་ནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་དེ། ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བདག་དང་བདག་གིས་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང ། ངར་སེམས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བས་ལུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་མི་འཇིག་གོ་།ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་དེ་ལ་དམིགས་པ་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་སེམས་འདུས་པ་གཅིག་གི་རྒྱུར་གཅིག་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ལྟ་བུར་རང་གི་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པས་འཇུག་ཅིང་ལོག་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟློག་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་རྣམས་ཀྱང་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །བྱ་བ་དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང ། །དངོས་པོར་མྱ་ངན་དང་མི་འདའ། །རྣམ་རྟོག་ཅེས་བྱ་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །བཟློག་པས་མྱ་ངན་ང་འདས་སོ། །དེ་རྒྱུ་དེ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། །ཡིད་ཀྱིས་འགྲོ་སོགས་ལུས་མངོན་འགྲུབ། །རྒྱུ་འབྱིན་དེ་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །རྣམ་ཤེས་ 381a ༄#། །གནས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཆེན་ཟད་ནས་ནི། །རླབས་རྣམས་རྒྱུན་དུ་མི་འབྱུང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡིད་ནི་འགག་པ་ན། །རྣམ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང ། རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང ། རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་གང་གིས་ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྤངས་ཤིང་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ལ་གནས་པ་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཚུལ་རྟོགས་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བའི་བློས་གཟུང་བ་དང།་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ནས་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འདུ་བྱེད་དུ་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། དེ་ལ།་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། སྨྲ་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ནོར་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། རྒྱུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། 381b ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། རིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། མི་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། འབྲེལ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང།་བཅིངས་པ་དང་མ་བཅིངས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དབྱངས་དང ། གླུ་སྙན་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྨྲ་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཅིའང་རུང་བ་སྨྲ་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་ནས་བརྗོད་པའི་རྣམ་པ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་སྨྲ་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྨྲ་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཉིད་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ལ་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲ་བ་དང ། གཤེར་བ་དང ། ཚ་བ་དང ། གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། །ནོར་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་ 382a ༄#། །བ་གང་ཞེ་ན། གསེར་དང ། དངུལ་དང ། ནོར་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དེ་ནི་ནོར་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཅིང་འདི་ནི་འདི་བཞིན་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལོག་པར་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྒྱུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་གིས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་རྒྱུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་ལོག་པར་ལྟ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གི་མཚན་ཉིད་རིགས་པས་བརྩད་དེ་སྨྲ་བ་ནི་རིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་ 382b ཀྱིས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མི་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ།་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྔ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ས་བོན་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུ་མེད་པའི་ལུས་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་འཛིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གསེར་དང ། སྐུད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བཅིངས་པ་དང ། མ་བཅིངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཆིང་བའི་རྒྱུ་དང ། བཅིང་བར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པས་ལག་པ་ལ་མདུད་པ་འདོར་བ་དང་འགྲོལ་བ་ལྟ་བུ་ནི་བཅིངས་པ་དང ། མ་བཅིངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་གཞན་གྱི་དབང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་ 383a ༄#། །ལུས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྱུ་མ་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་མཐོང་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྱུ་མ་དང་སྣ་ཚོགས་ནི་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་ན་ནི་སྒྱུ་མ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་ན་ནི་སྒྱུ་མ་དང་སྣ་ཚོགས་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བྱེ་བྲག་མཐོང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་པའང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁྱོད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་གིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་གཞན་གྱི་དབང་དང ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཐ་དད་པ་དང ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང།་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། སེམས་ནི་ཡུལ་གྱིས་ཀུན་ཏུ་བཅིངས། །རྟོག་པ་རིག་ལས་ཡེ་ཤེས་འཇུག་།སྣང་བ་མེད་དང་ཁྱད་པར་ལས། །ཤེས་རབ་མཉམ་པར་རབ་ཏུ་བསྐྱེད། །བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དེ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་དེ་མེད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་དག་ནི་ནོར་པས་བསྡུས། །གཞན་དབང་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་མིན། །ཡན་ལག་ཐ་དད་འབྱུང་བ་ 383b ཡང།་སྒྱུ་མ་ཇི་བཞིན་མི་འགྲུབ་སྟེ། །དེ་ཡི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ཡོད། །ཀུན་བརྟགས་དེ་ནི་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དེ་ཡི་མཚན་མ་གནས་ངན་ལེན། །སེམས་ཀྱི་འཆིང་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་ཤེས་པ་མེད་པ་རྣམས། །གཞན་གྱི་དབང་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་།བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་ནི། །དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ཏེ། བརྟགས་པ་དག་ནི་སྣ་ཚོགས་ཡོད། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་རྟོག་པར་བྱེད། །ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དོན་དམ་སྟེ། །གསུམ་པ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་མེད། །བརྟགས་པ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་བཤད། །དེ་འཆད་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལྟར། །གཅིག་ལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་བྱེད་ཀྱང ། །དེ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀུན་བརྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་དག་གི་།རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སུ་སྣང ། །རབ་རིབ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མིན་མེད། །གཞན་དབང་མ་རྟོགས་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གསེར་ནི་རབ་སྦྱངས་པ། །དྲི་མ་དག་ནི་སྤངས་གྱུར་དང ། །ནམ་མཁའ་དག་ནི་སྤྲིན་མེད་ལྟར། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། ། ཀུན་བརྟགས་པ་ཡི་དངོས་པོ་དང ། །དེ་བཞིན་གཞན་དབང་ཡོད་མིན་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་པ་འདེབས་བྱེད་དེ། །རྣམ་བརྟགས་དབང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན། །གལ་ 384a ༄#། །ཏེ་བརྟགས་པ་དངོས་མེད་ལ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡིད་གྱུར་ན། །དངོས་མེད་དངོས་པོ་ཡོད་པས་ན། །དངོས་པོ་ཡོད་དངོས་པོ་མེད་ལས་འབྱུང་།། ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུས། །གཞན་དབང་དེ་ནི་ཉེ་བར་དམིགས། །རྒྱུ་མཚན་མིང་དང་འབྲེལ་པ་ལས། །ཀུན་བརྟགས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཤིན་ཏུ་མ་གྲུབ་རྟོགས་པའི་ཚེ། །ཀུན་བརྟགས་ལས་ནི་འདའ་བར་འགྱུར། །དེ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་རིག་པ། །དེ་ནི་དོན་དམ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་བརྟགས་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། ། གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་།སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །ཤེས་བྱ་དེ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད། །ཆོས་ལྔ་ཡང་དག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །རང་བཞིན་ལ་ནི་རྣམ་གསུམ་ཡོད། ། རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱིས་དེ་བསྒོམས་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །མཚན་མ་དག་དང་གཞན་གྱི་དབང ། །མིང་དེས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་སྐྱེད། །ཀུན་བརྟགས་མཚན་མ་དེ་དག་ནི། །གཞན་དབང་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །བློ་ཡིས་སོ་སོར་རབ་བརྟགས་ན། །གཞན་དབང་མེད་ཅིང་བརྟགས་པའང་མེད། །ཡོངས་གྲུབ་ལ་ནི་དངོས་མེད་ན། །བློ་ཡིས་ཅི་ཞིག་རྣམ་པར་བརྟགས། །ཀུན་བརྟགས་རང་བཞིན་དེ་དག་ལ། །རང་བཞིན་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་བཞག་།བརྟགས་པ་དག་ནི་སྣ་ 384b ཚོགས་སྣང ། །རྣམ་དག་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཀུན་བརྟགས་རི་མོའི་རྣམ་པ་བཞིན། །གཞན་གྱི་དབང་ལས་བརྟགས་པ་སྟེ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་བརྟགས་ན་ནི། །མུ་སྟེགས་སྨྲ་ལ་གནས་པར་འགྱུར། །རྟོགས་པས་བརྟགས་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། །འདུས་ལས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་རྒྱུས། །རྣམ་རྟོག་གཉིས་ལས་གྲོལ་བ་ནི། །དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། ཐེག་པ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང ། ཐེག་པ་གཅིག་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེས་བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་རྣམས་འཕགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང ། ཐེག་པ་གཅིག་ལ་མཁས་ཤིང་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ 385a ༄#། །ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། །དེ་ལ་འཕགས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གིས་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་ནས། རང་གིས་བློས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ། གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་ཅིང་ལྟ་བ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ཏེ། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཐེག་པ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་གཅིག་གི་ལམ་རིག་པ་ནི་ངས་ཐེག་པ་གཅིག་ཅེས་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་གཅིག་གི་ལམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གནས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ 385b ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཐེག་པ་གཅིག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་སླད་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་བཀའ་སྩལ་ལ། ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་མ་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་མ་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུལ་བ་དང ། རབ་ཏུ་དཔེན་པའི་སྦྱོར་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་ཀྱི། བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་མ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང ། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་མ་བཤད་དོ། །ཆོས་བདག་མེད་པར་མ་རྟོགས་ཤིང་དངོས་པོ་དང་བཅས་པའི་འཆི་ 386a ༄#། །འཕོ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་ནམ་ཉེས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་ཆོས་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེ་ན་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་སྤངས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རོ་མྱོང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལས་སད་དེ། སད་ནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་ཏེ། གོང་ནས་གོང་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་ཚོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྐངས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལ་དབང་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ལྷ་རྣམས་དང་ནི་ཚན་པའི་ཐེག་།ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་ཐེག་པ་དང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་།ང་ཡིས་ཐེག་པ་དེ་དག་ནི། །ཇི་སྲིད་སེམས་རྣམས་འཇུག་པའི་བར། །དེ་དག་མཐར་ཕྱིན་མིན་པར་བཤད། །གལ་ཏེ་སེམས་དེ་ཟད་གྱུར་ན། ། ཐེག་པ་མེད་ཅིང་གདེག་པ་མེད། །ཐེག་པ་རྣམ་པར་བཞག་མེད་པས། །ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་ངས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དྲང་བའི་ཕྱིར། །ཐེག་པ་ཐ་དད་ 386b ངས་བཤད་དེ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་གསུམ་ཡོད། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་དེ་ཉིད་དང ། །ཉོན་མོངས་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པས། །རྣམ་པར་གྲོལ་ན་སྟོང་པར་འགྱུར། །རྒྱ་མཚོ་ལ་ནི་ཤིང་འཕྱོ་བ། །རྟག་ཏུ་རླབས་ཀྱིས་གཡེང་བ་ལྟར། །ཉན་ཐོས་རྨོངས་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། །མཚན་ཉིད་རླུང་གིས་རྣམ་པར་གཡེངས། །ཀུན་ནས་ལྡང་ལས་དེ་ལོག་ཀྱང། །ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་གཞན་གྱིས་རྨོངས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བས་མྱོས། །ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས། །མཐར་ཕྱིན་ཚུལ་ནི་དེ་ལ་མེད། །ཕྱིར་ཡང་དེ་ལས་མི་ལྡོག་སྟེ། །ཏིང་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཐོབ་ནས། །བསྐལ་པའི་བར་དུ་དེ་མི་སད། །ཆང་གིས་མྱོས་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་།མྱོས་བྱེད་ཟད་ནས་སངས་འགྱུར་ལྟར།། དེ་དག་ཆོས་རྟོགས་དེ་བཞིན་ཏེ། །བླ་མེད་སངས་རྒྱས་སྐུ་འཐོབ་འགྱུར།། །།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། བམ་པོ་ལྔ་པ། དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་གྱི། དེ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ 387a ༄#། །ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོག་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང ། རིས་སུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པས་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ས་དང་པོ་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་སའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ལུས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ས་གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་དང ། ལྔ་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་རྣམ་པ་མང་པོ་དཔེན་པར་སྤྱོད་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ལ་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རླབས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་མི་འབྱུང་བས་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་ཡུལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ 387b བདེ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ།་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་སྣང་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ལུས་དང་སེམས་གནས་ཤིན་ཏུ་གྱུར་ཏེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང ། གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དང ། མཚན་མ་དང ། སྟོབས་དང ། དབང་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཐོབ་སྟེ། མེ་ཏོག་ལྟར་རྒྱས་ཤིང་ཡིད་བཞིན་དུ་མགྱོགས་པ་དང ། སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་དང ། ཆུ་ཟླ་དང ། གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཡང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང་འདྲ་བ། གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡན་ལག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བརྒྱན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་རིས་སུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཤིང་རང་གིས་ཐོབ་པའི་བདེ་བའི་ 388a ༄#། །མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དེ་ནི་རིས་སུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལུས་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྟོགས་པ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ང་ཡིས་ཐེག་པ་ཐེག་ཆེན་མིན། །བཤད་པ་མེད་ཅིང་ཡི་གེ་མེད། །བདེན་པ་མ་ཡིན་རྣམ་གྲོལ་མིན། །སྤྱོད་ཡུལ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་ཐེག་པ་ནི། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བྱེད་ཅིང ། །ཡིད་ལས་བྱུང་ལུས་སྣ་ཚོགས་ལ། །དབང་གི་མེ་ཏོག་དག་གིས་བརྒྱན། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་སྤྱོད་ཀྱང་མནར་མེད་པའི་དམྱལ་བར་ལྷུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང ། སྤྲོ་བ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །མཚམས་མེད་པའི་དངོས་པོ་བྱས་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོག་ 388b པ་མི་འཐོབ་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའང་མེད་དེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་བ་དང ། བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། གལ་ཏེ་བརྒྱ་ལམ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །འདོད་པའི་སྲིད་པ་མ་ཞེས་བྱ། །མ་རིག་པ་ནི་ཕ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་རིག་རྣམ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཏེ། བག་ལ་ཉལ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ། །ཕུང་པོ་འདུས་པ་དགེ་འདུན་ཡིན། །མཚམས་མེད་རིམ་གྱིས་བཅད་པས་ན། །དེ་ནི་མཚམས་མེད་ལྔ་ཡིན་ཏེ། །མནར་མེད་དམྱལ་བར་ལྟུང་མི་འགྱུར། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང ། སྒྲིབ་ 389a ༄#། །པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། ཤི་འཕོ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིག་སྤངས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་དེའང་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་ངས་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །བདག་མེད་རྣམ་གཉིས་མཁས་པ་དང། །སྒྲིབ་གཉིས་ཉོན་མོངས་རབ་སྤངས་དང ། །ཤི་འཕོ་གཉིས་དང་གཏན་བྲལ་བ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་བྱ། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྐད་ཅེས་ང་ནི་གང་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་པའི་རབས་སྣ་ཚོགས་སུའང་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་སྤྱི་བོ་སྐྱེས་དང ། གླང་པོ་ཆེ་སོ་དྲུག་པ་དང ། ནེ་ཙོ་དང ། དབང་པོ་དང ། དྲང་སྲོང་མིག་བཟང་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་སྐྱེས་པའི་ 389b རབས་བརྒྱ་སྟོང་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཚུངས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྐད་ཅེས་ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་དང ། གསེར་ཐུབ་དང ། འོད་སྲུང་དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུང་ངོ ། །མཚུངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡི་གེ་མཚུངས་པ་དང ། གསུང་མཚུངས་པ་དང ། ཆོས་མཚུངས་པ་དང ། སྐུ་མཚུངས་པ་ནི་མཚུངས་པ་རྣམས་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚུངས་པ་རྣམ་པ་འདི་བཞིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་སྐད་དུ་གསུང་སྟེ། དེ་ལ་ཡི་གེ་མཚུངས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡི་གེ་གང་གིས་ངའི་མིང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཡི་གེ་དེས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྗོད་པས།་ཡི་གེ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་མེད་པས་ན་དེ་ནི་ཡི་གེ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གསུང་མཚུངས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ངའི་གསུང་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་ངོ ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ 390a ༄#། །གསུང་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཀ་ལ་པིངྐ་དང ། ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་ཅིང་ལྷག་ཆད་མེད་དེ། དེ་ལ་སྐུ་མཚུངས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ང་དང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང ། གཟུགས་དང ། མཚན་དང ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོའི་སྐུར་མཚུངས་ཤིང་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། འགྲོ་བའི་བྱེ་བྲག་སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གདུལ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ནི་སྐུ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་མཚུངས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ང་དང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་དེ་ནི་མཚུངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་དེ་སྐད་ཅེས་གསུང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །འོད་སྲུང་དང་ནི་འཁོར་བ་འཇིག་།གསེར་ཐུབ་ཀྱང་ནི་ང་ཡིན་ཞེས། ། 390b མཚུངས་པ་བཞི་ནི་མཉམ་གྱུར་པས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་ངས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ང་ནི་གང་གི་ནུབ་མོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས་གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད། མི་འཆད། འཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བཤད་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཅིའི་རྒྱུས་བཤད་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཤད་པའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཆོས་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཆོས་ཏེ། འདི་ནི་ཆོས་གཉིས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་གཉིས་པོ་དེ་ལས་དགོངས་ནས་དེའི་ཕྱིར་ངས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རང་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་གང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངས་ཀྱང་རང་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཚིག་ 391a ༄#། །གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། ཡི་གེའི་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ལྷག་ཆད་མེད་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་གྱི་འཕགས་པའི་ལམ་རྙིང་པ་གསེར་དང ། དངུལ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟག་པར་གནས་པའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང ། འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟག་པར་གནས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གྲོང་ཁྱེར་དེ་དག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བཞིན་དུ་འདུག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་འབྲོག་དགོན་པ་ན་འཁྱམ་པ་ལས་གྲོང་ཁྱེར་རྙིང་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་མཉམ་ཞིང་མ་གྲོལ་བ་ཞིག་མཐོང་ནས། གྲོང་ཁྱེར་དེར་ཞུགས་ཏེ་ཡིད་བཞིན་གྱི་བདེ་བ་རྗེས་སུ་མྱོང་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ལམ་དེ་དང ། གྲོང་ཁྱེར་ན་ཡོད་པའི་བདེ་བ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་དེས་བྱས་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། དེ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་དང་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་གིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་འགྱུར་བར་གནས་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་ངས་ 391b འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ནུབ་མོ་ངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས་གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད། མི་འཆད། འཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །གང་གི་ནུབ་མོ་མངོན་སངས་རྒྱས། །གང་གི་ནུབ་མོ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང ། །ང་ཡིས་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་མེད། །རང་གིས་མངོན་རྟོགས་ཆོས་གནས་པས། །དེ་ཕྱིར་ངས་ནི་འདི་སྐད་བཤད། །ང་དང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལ། །བྱེ་བྲག་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ་བཏབ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆིས་པ་དང ། མ་མཆིས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ན་བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་རྣམས་མཆིས་པ་དང་མཆིས་པ་སྤངས་ནས་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ 392a ༄#། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ནས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ནི་གཉིས་ལ་གནས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོད་པ་ལ་གནས་པ་དང ། དངོས་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མོས་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་སྟེ། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འབྱུང་བར་འདུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ན་སྐྱེའི་མེད་པ་ལས་མ་ཡིན་པས། ཡོད་པ་ལས་སྐྱེ་སྟེ། མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་ན། འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་མེད་པ་ལས་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོར་ཁས་བླང་བ་བྱས་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཁས་མི་ལེན་པ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་ཅེས་ 392b བྱ་བ་དང ། མེད་ཅེས་བྱ་བར་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དེས་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་ལ་སླད་ཀྱིས་ནི་ཁས་མི་ལེན་པ་དག་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །གང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གོ་བ་ནི་ལེགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཐ་དད་པ་དང ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་རྣམས་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ནའང་མི་དམིགས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོ་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང ། ཁས་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སངས་རྒྱས་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་ 393a ༄#། །གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་དང ། འཆིང་བ་དང་བཅིང་བའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བཅིང་བར་བྱ་བ་ཡོད་ན་བཅིང་བའང་ཡོད་དེ། བཅིང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་སྐད་དུ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་འདིའང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་དེ་ལ་དགོངས་ནས་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་རི་རབ་ཙམ་ཡོད་པ་ནི་བླའི། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མེད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་དག་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མི་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་མི་རྟག་ཅིང་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་མཐོང་ནས། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཡི་གེའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་ནའང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཡོད་དང་མེད་པ་མཐའ་གཉིས་ཏེ། །ཅི་ཙམ་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས། །སྤྱོད་ཡུལ་དེ་དག་རབ་སྤངས་ན། །སེམས་ 393b མཉམ་རབ་དབེན་ཞི་བར་འགྱུར། །ཡུལ་གྱི་དངོས་ལ་འཛིན་མེད་པས། །འགོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཡོད་པའི་དངོས་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང ། །བྱུང་ནས་དེ་ནི་འགག་པར་འགྱུར། །རྒྱུ་རྐྱེན་ཡོད་དང་མེད་ཅེས་པ། །ང་ཡི་བསྟན་ལ་དེ་མི་གནས། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་དང ། ། ང་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་མིན་ཏེ། །རྒྱུ་རྐྱེན་འདུས་ལས་འབྱུང་ཡིན་ན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་མེད་པར་འགྱུར། །རྒྱུ་རྐྱེན་ཡོད་པ་སུས་བསགས་ན། །མེད་པ་ཞེས་ནི་རྗོད་པར་བྱེད། །ལོག་ལྟ་སྨྲ་བ་ཆོས་སྐྱེ་བ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོད་མེད་བརྟགས། །གང་གིས་ཅུང་ཟད་སྐྱེ་མེད་དང ། །འགག་པ་མེད་པར་རབ་ཤེས་པ། །འཇིག་རྟེན་དབེན་པར་མཐོང་བས་ན། །ཡོད་མེད་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་འགྲོལ། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ལ་གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ན་བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་ནས་ཀྱང་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ 394a ༄#། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དེ་བཞིན་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་དང ། བཤད་པའི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ལ་དམིགས་པ། ཚིག་དང་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་པ།་རང་གིས་རྟོགས་པའི་སའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་པ་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། བདུད་ཐམས་ཅད་བཏུལ་ནས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཚུལ་ལ་དམིགས་པའི་འོད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མཛེས་པ་དེ་ནི། གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ 394b གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གསུང་རབ་ཡན་ལག་རྣམ་པ་དགུ་སྣ་ཚོགས་སུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་དང ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་པ་ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་གིས་དེ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་བཤད་ཚུལ་ནི། །སོ་སོ་རང་རིག་བསྟན་པ་སྟེ། །གང་གིས་མཐོང་ཞིང་རབ་འབྱེད་ན། །དེ་དག་རྟོག་པའི་དབང་མི་འགྲོ་།ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྟོག་པ་བཞིན། །ཡང་དག་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །ཅི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། །དངོས་པོ་མེད་ལ་ཐར་པར་འདོད། །འདུས་བྱས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚེ། །སྐྱེ་འཇིག་ལ་སོགས་འབྲེལ་མཐོང་བ། །ལྟ་བ་གཉིས་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད། །ཕྱིན་ལོག་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན། །གཅིག་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་བདེན། །ཉེས་མེད་དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་རྟོག་རབ་བརྟགས་ན། །སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ཆུ་ཤིང་བཞིན། །འདོད་སྡང་གཏི་མུག་ཡོད་ཀྱང་ནི། །ཡང་དག་གང་ཟག་ཡོད་པ་མིན། །སྲེད་པ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་འབྱུང ། །སྲིད་པ་སྒྱུ་མ་རྨི་ 395a ༄#། །ལམ་འདྲ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཞེས་བགྱི། ཆོས་གང་ཞིག་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་འདྲི་བར་སེམས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང ། ལྷ་དང ། མི་ཕལ་པོ་ཆེའི་དོན་དང ། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དོན་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་ 395b པར་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་རྟོགས་པ་དང ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ།་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་དོན་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ་དང ། མཆིས་པ་དང་མ་མཆིས་པའི་ལྟ་བར་ལྷུང་བ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་རྒྱས་པར་བགྱིད་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་།བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཞིག་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང ། མཆིས་པ་དང་མ་མཆིས་པར་ལྷུང་བའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོ་ 396a ༄#། །དང ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཇི་ལྟར་བཟློག་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དོན་དམ་པའི་གནས་སུའང་ཚད་མ་དང ། དབང་པོ་དང ། ཡན་ལག་དང ། དཔེ་དང ། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཀྱང་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅིའི་སླད་དུ་གཅིག་ལ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ལགས་པའི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་ལ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང ། ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས། མི་མཚུངས་པ་རྒྱུར་གསུང་བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། གཅིག་ལས་ནི་འབྱུང ། གཅིག་ལས་ནི་མི་འབྱུང་ཞེས་བཀའ་སྩལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཅིག་ལས་འབྱུང་བའམ། གཅིག་ལས་མི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང ། ཕྱི་རོལ་ན་སྣང་བའི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་ནི་གཞན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རང་གི་སེམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་དངོས་ 396b པོ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་བར་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདི་དག་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པར་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། བྱེད་པ་དང ། བྱ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང ། འབྲས་བུ་ལས་བཟློག་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པས་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་གྱུར་ཏེ། ས་ཐམས་ཅད་ལ་མཐར་ཕྱིན་པར་མཁས་ཤིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་གི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། དངོས་པོར་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ལྡོག་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་སྙམ་ནས། རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེའི་ཕྱིར་ངས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་སྟེ།་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་རྣམས་དང་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས། །གང་རྣམས་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་ཞེས་པ། །རྣམ་རྟོག་མཐའ་བཞིར་ཞེན་པ་སྟེ། །དེ་དག་ང་ཡི་ཚུལ་མི་ཤེས། །འཇིག་རྟེན་ཡོད་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དེ་ 397a ༄#། །བཞིན་མེད་ལས་སྐྱེ་བའང་མིན། །ཡོད་མེད་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ཞིང ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་ལས་མིན་ན། །རྒྱུ་དག་དང་ནི་རྐྱེན་རྣམས་སུ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་ཅི་ཕྱིར་རྟོག་།ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །དེ་བཞིན་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་མིན། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་རབ་མཐོང་ན། །སེམས་གྱུར་བདག་མེད་པ་ཡང་འཐོབ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་སྟེ། །རྐྱེན་རྣམས་ལས་ནི་བྱུང་བའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན། །བྱས་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཡོད་མིན། །དངོས་པོས་དངོས་པོ་མི་སྐྱེད་དེ། །དངོས་པོ་གཉིས་ཡོད་སྐྱོན་ཕྱིར་དང ། །དངོས་པོ་གཉིས་མེད་སྐྱོན་གྱི་ཕྱིར། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད། །འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་རབ་བརྟགས་ཏེ། །དམིགས་བྱེད་དམིགས་བྱ་ཡོངས་སྤངས་ན། །དེ་ནི་སེམས་མེད་སེམས་ཙམ་སྟེ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ངས་བཤད་དོ། །ཙམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གནས། །རྐྱེན་དངོས་གཉིས་ཀ་སྤངས་པ་སྟེ། །དངོས་པོ་མཐར་ཐུག་དག་གི་མཆོག་།སེམས་ཙམ་ཞེས་ནི་ངས་བཤད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་བདག་ཅེས་ཉེར་བརྟག་པ། །དེ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཕུང་པོ་ཕུང་པོ་ཞེས་བཏགས་པ། །དངོས་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུ་དངོས་ལས་བྱུང ། །གསུམ་པ་བདག་མེད་མཉམ་པ་སྟེ། །བཞི་པ་རྣལ་འབྱོར་རྣལ་ 397b འབྱོར་པ། །རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་གཡོས་པས་ན། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། །ཡུལ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་སྣང་བར་གྱུར། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་སེམས་ཙམ་མོ། །ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོད་མིན་ཏེ། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སུ་སྣང ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་གཞག་པ། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་ངས་བཤད་དོ། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སྤངས་ཤིང་།། རྟོག་དང་བརྟག་བྱ་བྲལ་བ་སྟེ། །དམིགས་མེད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ངས་བཤད་དོ། །དངོས་མེད་དངོས་མེད་མ་ཡིན་པ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་སྤངས་པས་ན། ། སེམས་དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེས་པ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ངས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མྱ་ངན་འདས་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །སྣ་ཚོགས་ཡིད་ཀྱི་ལུས་རྣམས་ནི། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་ངས་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ངག་དང་དོན་ལ་མཁས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངག་དང་དོན་ལ་མཁས་པ་ལགས། དེ་ལ་ངག་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། དོན་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ 398a ༄#། །གཟུང་ཞིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚིག་དང་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྲད་པ་ཡིན་ཏེ།་མགྲིན་པ་དང ། མིད་པ་དང ། མཆུ་དང ། ལྕེ་དང ། སོ་དང ། རྐན་དང ། འགྲམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ངག་ཏུ་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནི་ངག་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དོན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང ། བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དེ་ནི་དོན་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དོན་འདི་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་གཅིག་པུ་དབེན་པར་སོང་ནས་ཐོས་པ་དང ། བསམས་པ་དང ། བསྒོམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་གིས་རིག་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ། བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་རབ་ཏུ་གྱུར་ནས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སོང་\?\་བའི་གནས་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ།། 398b གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངག་གི་དོན་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ངག་དང་དོན་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པར་ཡང་མ་ཡིན་པར་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་སྟེ། དོན་དང་ངག་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངག་དང་དོན་ཐ་དད་ན་ནི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དག་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་པ་ཞིག་ན། ངག་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་མར་མེས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གསེལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་འགགས་པ་དང ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། ཐེག་པ་གསུམ་དང ། ཐེག་པ་གཅིག་དང ། སེམས་དང་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་གནས་ལ་རྣམ་པར་བཞག་པ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་གི་།འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སྒྲ་བཞིན་རྣམ་ 399a ༄#། །རྟོག་དེ་དག་གིས། །ཆོས་རྣམས་གང་དག་རྣམ་གཞག་པ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་སྒྲོ་བཏགས་པས། །ཤི་འཕོས་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བདག་མེད་དེ། །ཕུང་པོ་ཉིད་ཀྱང་བདག་མ་ཡིན། །དེ་དག་བཏགས་པ་བཞིན་དུ་མེད། །མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་གྱུར་ལ། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་བརྟགས་པ་ལྟར། །དེ་སྟེ་མཐོང་བཞིན་དེ་ཡོད་ན། །ཐམས་ཅད་བདེན་པ་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་ན་ནི། །རྣམ་དག་མ་དག་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་མིན་ཏེ། །དེ་དག་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡེ་ཤེས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ན། ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོག་གོ་།དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ 399b ཡེ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བའི་བསམ་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས། གང་ཟག་དང ། ཆོས་བདག་ཏུ་མེད་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གཞན་ཡང་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མི་སྐྱེ་མི་འཇིག་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པར་ལྷུང་བ་དང ། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ལྷུང་བ་དང ། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་ 400a ༄#། །འདས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་གསུམ་འདུས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དངོས་པོ་དང་ཐབས་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཐོབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། རང་ཉིད་འཕགས་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྟོགས་པས་ན་མི་འཇུག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆུའི་ཟླ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ལས་རྣམས་གསོག་པ་རྣམས་ཤེས་ཏེ། །མི་གསོག་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་རབ་བརྟགས་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང ། །དབང་དང་སྟོབས་ཀྱང་ཐོབ་གྱུར་ན། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ཡུལ་དང་འབྲེལ་པ་སེམས་ཡིན་ཏེ། །རྣམ་རྟོག་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །སྣང་བ་མེད་དང་ཁྱད་པར་ལས། །ཤེས་རབ་དག་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སེམས་དང་ཡིད་དང་ 400b རྣམ་ཤེས་དང ། རྟོགས་པའི་འདུ་ཤེས་སྤངས་པ་དང ། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ། །རྒྱལ་སྲས་ཡིན་ཏེ་ཉན་ཐོས་མིན། །རང་ཞི་ཁྱད་པར་བཟོད་པ་དང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་དག་གི་།ཡེ་ཤེས་ལས་ནི་དོན་དགེ་སྐྱེ། །ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །ང་ཡི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །འཕགས་པས་ཡང་དག་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །མཚན་ཉིད་དེ་ལ་རྟོག་པ་ནི། །དངོས་པོ་རྣམས་དང་འབྲེལ་བའོ། །ཐེག་པ་གཉིས་ནི་ལྡན་པ་མིན། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྣམ་པར་སྤངས། །དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཞེན་པ་ནི། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་འདས་པ་ན། །བདེ་གཤེགས་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འགྱུར་བར་ལྟ་བ་སྐྱེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དབྱིབས་འགྱུར་བ་དང ། མཚན་ཉིད་འགྱུར་བ་དང ། རྒྱུ་འགྱུར་བ་དང ། རིགས་འགྱུར་བ་དང ། ལྟ་བ་འགྱུར་བ་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་འགྱུར་བ་དང ། རྐྱེན་སྣང་བར་བྱེད་པ་འགྱུར་བ་དང ། བྱ་བ་སྣང་བར་བྱེད་པ་འགྱུར་བ་དང ། དངོས་པོ་འགྱུར་བའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་རྒྱུས་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དབྱིབས་འགྱུར་ 401a ༄#། །བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དབྱིབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་མཐོང་བ་སྟེ། དཔེར་ན། གསེར་ལས་སྣོད་དང ། རྒྱན་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱས་པས་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་སུ་གྱུར་པར་སྣང་ཡང་གསེར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བའང་དེ་བཞིན་ན་ཞེས་རྟོག་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་ལྟར་རྟོག་སྟེ། དངོས་པོ་འགྱུར་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་དུའང་མ་ཡིན། གཞན་དུའང་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བ་དང ། འོ་མ་དང ། ཞོ་དང ། ཆང་དང ། འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་མེད་པས་ན་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གོམས་པས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བའམ། འཇིག་པ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་གྱི་གཟུགས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དབྱིབས་གནས་དུས་ནི་འགྱུར་ 401b བ་ལས། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་དབང་པོ་དང ། །སྲིད་པ་བར་མ་རིམ་སྐྱེ་བར། །རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ་མཁས་པ་མིན། །རྒྱལ་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ལ། །དེ་དག་ལྟར་ནི་རྟོག་མ་ཡིན། ། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་རྟེན་འབྲེལ་ནི། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དོན་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དོན་བཤད་དུ་གསོལ། གལ་ཏེ་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ལགས་པའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ན། བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་ལྟུང་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ལགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པས་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་བགྲོད་ཅིང་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པར་མཆི་བ་དང ། སྟོབས་དང ། དབང་བ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང ། སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། འོད་ཟེར་གྱིས་ཀུན་ཏུ་གསལ་བར་བགྱིད་ཅིང་རིག་པའི་བློས་མཐར་ཐུག་པའི་ 402a ༄#། །གནས་བཅུ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང ། སྦྱོར་བ་མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་པས་ཉི་མ་དང ། ཟླ་བ་དང ། ནོར་བུ་དང ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་མཚུངས་པ་དང ། ས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་གི་སེམས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་སྤངས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་སྐུ་ལ་འཇུག་པ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པས་དྲངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱི་བ་དང ། མཆིས་པ་དང་མ་མཆིས་པའི་ཕྱོགས་དང ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བར་བརྗོད་པ་དང ། ཐ་དད་པའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པས་ལུས་ཁྱད་པར་ཅན་དུའང་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་ 402b མངོན་པར་ཞན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་ཚད་མེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། རྐྱེན་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། འགོག་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། ས་དང་སའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། ཐེག་པ་གསུམ་དང ། ཐེག་པ་གཅིག་ལ་བར་ཆད་མེད་པ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་དང་གཞན་རྣམས་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ 403a ༄#། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པས་ཇི་ལྟར་དར་གྱི་སྲིན་བུ་སྐོན་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དར་སྐུད་ཀྱིས་བདག་དང་གཞན་ལ་ཡོངས་སུ་དཀྲི་ཞིང་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། མཚམས་མི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབེན་པར་མཐོང་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབེན་པར་མཐོང་ངོ་།། གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་སྣང་བ་མེད་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་རབ་ཏུ་དབེན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བའང་མེད། མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། 403b འདི་ལ་གང་ཡང་འཆིང་བའམ་གྲོལ་བ་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ལྷུང་བའི་བློ་ཅན་དག་གིས་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་ཡོད་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ལ་སྲེད་པའང་སྲིད་པ་ལ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་དེས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་སུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཚམས་སྦྱོར་བ་བཅད་པ་ལ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གསུམ་འདུས་པའི་རྐྱེན་དང ། བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་བར་ཆད་མེད་པར་འབྱུང་ངོ ། །སྦྱོར་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་སྲིད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། གསུམ་འདུས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས་ཤིང་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་མཐོང་ན། མཚམས་ 404a ༄#། །སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྣམ་རྟོག་ནི། །མཚམས་སྦྱོར་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། །དེ་དག་ཡང་དག་ཡོངས་ཤེས་ན། །མཚམས་སྦྱོར་དྲ་བ་ཆོད་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་མ་ཤེས་པས། །སྒྲ་ཡི་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་དར་གྱི་སྲིན་བུ་བཞིན། །མཚམས་སྦྱོར་དྲ་བས་རང་ལ་འཆིང ། །བྱིས་པ་རྣམ་རྟོག་རབ་བཅིངས་པས། །མཚམས་སྦྱོར་སོ་སོར་རྟོག་མི་བྱེད།། །།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། བམ་པོ་དྲུག་པ། ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་དང་གང་གིས་དངོས་པོ་གང་དང་གང་བརྟགས་པ་དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་ལ་རང་བཞིན་མེད་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་ཁོ་ན་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་ཞིག་མ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། ནམ་བར་བྱང་བ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པར་བཀའ་སྩལ་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ལགས་ས་མ། ཆོས་ཐམས་ 404b ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། འཕགས་པའི་མཐོང་བ་དང ། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། འཕགས་པའི་མཐོང་བ་དང ། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ལགས་ཀྱི། ལྷའི་མིག་དང ། ཤའི་མིག་གི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་མ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་གྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཕགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ 405a ༄#། །ལྡན་འདས། དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མ་ལགས། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའང་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དང ། མཆིས་པ་དང ། མ་མཆིས་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་མ་མཐོང་བའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་མཐོང་བས་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་བགྱིད་པའི་སླད་དུའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དག་ལའང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་བཞིན་དུ་སྣང་སྟེ། རྒྱུ་མ་བསྟན་པས་རྒྱུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བར་ལྷུང་བས་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ལགས་པས་འདི་ལྟར་ཐུག་པ་མ་མཆིས་པའི་ནོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་ལགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ 405b ལྡན་འདས། སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཞན། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་མི་མཚུངས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་དེ་དག་ཅིའི་སླད་དུ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བགྱིད། གཞན་ཡང་ཅིའི་སླད་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སུ་མི་རིག་སྟེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས།་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཆིས་པ་དང་མ་མཆིས་པ་དང་མཆིས་པའི་ལྟ་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། མཆིས་པའི་ལྟ་བར་ལྷུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་ནས་སྟོང་པའི་ཆོས་ནི་དངོས་པོ་མེད་ངོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་འཕགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་བཀའ་སྩལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་ནི་སྟོང་པའི་ཆོས་དངོས་པོ་མེད་པར་བཤད་པའང་མ་ཡིན། ཡོད་པའི་ལྟ་བར་ལྷུང་བས་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་བསྟན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲག་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གང་དག་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་དངོས་པོའི་རང་ 406a ༄#། །བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི་མེད་མོད་ཀྱི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འོན་ཀྱང་ང་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཤིང་ནོར་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་དང ། དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱག་རྒྱས་ཤིན་ཏུ་བཏབ་ཅིང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྣམས་ལ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་བློས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་ཅིང་གནས་པས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་དངོས་པོར་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དམ་བཅའ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང ། དེའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་དམ་བཅས་ཏེ་སྨྲས་ན། དམ་བཅས་པ་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དམ་བཅས་པ་དེས་ 406b ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་འདི་ལྟར་དམ་བཅའ་བའང་ལྟོས་པ་ཡོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་དམ་བཅའ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཉམས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་དམ་བཅས་ན་སྨྲ་བ་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མ་སྐྱེས་པར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅས་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་དམ་བཅས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་དམ་བཅའ་བར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ནའང་དམ་བཅས་པ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱའོ། །ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སྨྲ་བ་ནི་ཉེས་པ་མང་པོའི་ཕྱིར་དང ། ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་རྣམས་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་དང ། རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱ་མོད་ཀྱི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ 407a ༄#། །ཅད་སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སྣང་བ་དང ། མི་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྟ་བ་དང ། བློ་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སྐྲག་པའི་གནས་སྤངས་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་ལྟ་བར་ལྷུང་བ་དེ་དག་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་རིང་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་མེད་པས་བརྗོད་དུ་མེད། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་མཚམས་སྦྱོར་མེད། །འདི་དག་རོ་བཞིན་གྱིས་པ་ཡི། །ལོག་པའི་བློ་ཡིས་རྣམ་པར་བརྟགས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ། །དེ་ནི་མུ་སྟེགས་གཞུང་མ་ཡིན། །མཐར་ནི་སྐྱེ་བ་གང་ཡང་མེད། །དངོས་པོ་རྐྱེན་གྱིས་བསྒྲུབས་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པས། །བློ་ལྡན་མཚན་མར་འཛིན་མི་བྱེད། །དམ་བཅས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། །མཁས་པ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་སྤོང ། །ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་མིག་ཅན་གྱིས། །སྐྲ་ཤད་མཚན་ཉིད་ལོག་པར་མཐོང ། །དེ་བཞིན་དངོས་པོར་མངོན་ཞེན་པའང ། །བྱིས་པས་ལོག་པར་རྣམ་པར་བརྟགས།། 407b ཇི་ཙམ་སྲིད་གསུམ་ཉེར་འདོགས་པ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་མ་ཡིན། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉེར་བཏགས་པས། །རྟོག་པ་ཅན་རྣམས་རྟོག་པར་བྱེད། །མཚན་དངོས་ཆོག་ནི་རྣམ་བཞག་པས། །ཡིད་འཁྲུག་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་སྲས་རྣམ་རྟོག་དེ་དག་ལས། །ཤིན་ཏུ་འདས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྤངས། །ཆུ་མ་ཡིན་ལ་ཆུར་འཛིན་པ། །དེ་ནི་སྐོམ་གྱི་སྲེད་ལས་སྐྱེས། །བྱིས་པ་དེ་བཞིན་ནོར་བར་འགྱུར། །འཕགས་པས་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་མིན། །འཕགས་པའི་མཐོང་བ་ཡོངས་དག་སྟེ། །རྣམ་ཐར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་རབ་སྤངས་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་ལ་རབ་ཏུ་སྤྱོད། །སྣང་བ་མེད་ལ་རྣལ་འབྱོར་པས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་པ་ཡང་མེད། །དངོས་དང་དངོས་མེད་མཉམ་པ་ན། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་དང ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །སེམས་ཀྱིས་དེ་ནི་མ་ཤེས་པས། །ཕྱི་དང་ནང་ནི་རབ་ཏུ་གཡོས། །ནམ་ཞིག་དེ་ནི་འཇིག་བྱེད་ན། །སེམས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མཐོང ། །དེ་ནས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་ནམ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་ 408a ༄#། །པར་བཞག་པའི་གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པའང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའང་མི་འཇུག་སྟེ། བཏགས་པའི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ལགས་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཟིལ་དུ་གླག་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་ལགས་སམ། དེ་སྟེ་རི་བྲག་དང ། རྩིག་པ་དང ། ས་དང ། ཆུ་དང ། མེ་དང ། རླུང་གིས་བར་དུ་ཆོད་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་ལགས་སམ། ཧ་ཅང་ཐག་རིང་བ་དང ། ཉེ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་རྒན་པོ་དང ། བྱིས་པ་དང ། ལོང་བ་རྣམས་དབང་པོ་དང་མི་ལྡན་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་དང ། ཐ་དད་པ་མ་ལགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་ཞིག་ལགས་ན་ནི་དེ་ཤེས་པས་ཞེས་མི་བརྗོད་ཀྱི། མི་ཤེས་པ་ཞེས་བགྱི་སྟེ། དོན་མཆིས་ཀྱང་མི་དམིགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་སྟེ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཟིལ་དུ་རླག་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་ཞིག་ལགས་ན་ནི་དེའང་མི་ཤེས་པ་ 408b སྟེ། ཤེས་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤེས་བྱ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་འབྱུང་གི་།དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལས་ནི་མ་ལགས་ཏེ། ཤེས་བྱ་དང་ལྡན་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །དེ་སྟེ་རི་བྲག་དང ། རྩིག་པ་དང ། ས་དང ། ཆུ་དང ། མེ་དང ། རླུང་གིས་ཆོད་པ་རྣམས་དང ། རྒྱང་རིང་པོ་དང ། ཉེ་བ་དང ། རྒན་པོ་དང ། བྱིས་པ་དང ། ལོང་པར་གྱུར་པས་དབང་པོ་རྣམས་མ་ཚང་བར་གྱུར་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་ལགས་ན་ནི། དེའང་ཤེས་པ་ཞེས་མི་བགྱི་བས་མི་ཤེས་པ་ལགས་ཏེ། དངོས་པོ་མཆིས་ཀྱང་མི་དམིགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཡིན་པས་མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངས་དེ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ཏེ། ནམ་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་ཤེས་པས་མི་དམིགས་པ་དེ་ན་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་བཤད་དེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྲིད་པར་ཤེས་པས་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཤེས་བྱ་ལ་མི་འཇུག་གོ་།རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཤེས་པའང་མི་དམིགས་ཏེ། རྟོག་པ་ཅན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ 409a ༄#། །ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དེས་དེ་དག་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྤོང་གི་།རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་བདག་དང་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་ཆུད་པས་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་སོ་སོར་རྣམ་པར་བརྟགས་ཀྱང་མི་དམིགས་པས་ཆད་པར་ལྟ་བར་རབ་ཏུ་རྟེན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དམིགས་བྱ་དག་ནི་ཡོད་བཞིན་དུ། ། ཤེས་པ་སོ་སོར་མི་རྟོག་པ། །དེ་ནི་ཤེས་མིན་མི་ཤེས་པར། །རྟོག་གེ་པ་ཡིས་བཤད་པ་ཡིན། །ཐ་དད་མིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། །ཆོད་པ་དང་ནི་ཉེ་རིང་དག། ཅི་སྟེ་ཤེས་པས་མི་རྟོག་ན། །དེ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན། །རྒན་པོ་བྱིས་པ་ལྡོངས་གྱུར་དག་།ཤེས་བྱ་ཡང་དག་ཡོད་བཞིན་དུ། །ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མི་སྐྱེ་བ། །དེ་ཡང་ལོག་པའི་ཤེས་ལ་ཡིན། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ 409b ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང ། ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་ཚེ་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་དང ། བཤད་པའི་ཚུལ་ལ་མི་མཁས་པས་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང ། རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའི་མཐའ་བཞི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མི་མཁས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་རྣམས་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་མཁས་པས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་བཤད་པའི་ཚུལ་དང ། གྲུབ་པའི་ཚུལ་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ 410a ༄#། །ཀྱི་ཚུལ་རྣམ་ལ་གཉིས་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཚུལ་དང ། རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་བསྟན་པའི་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བསྟན་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ། རྒྱུ་དང ། རིགས་པ་དང ། ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ། མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ངས་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་གྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ནི་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའི་ཚུལ་དང ། བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་གིས་བསྒྲུབ་ཅིང་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ 410b དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །ང་ཡི་ཚུལ་ནི་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་བསྟན་པའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པ་བཤད། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་གྲུབ་མཐའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་སྨྲ་བ་དང ། སྤོབས་པ་ཅན་སྣ་ཚོགས་ལ་བསླབ་ཅིང་བསྙེན་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་སློབ་ཅིང་བསྙེན་ནས་ཟང་ཟིང་སྡུད་དེ། ཆོས་སྡུད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚིག་གི་ཚོགས་དང ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང ། དཔེ་རྣམས་སྡུད་ཅིང་འགོད་པ་དག་གིས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སླུ་ཞིང་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་བྱེད་པས་ཡང་དག་པ་དེ་ཁོ་ནའི་རང་གི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བ་དང ། བྱིས་པ་དག་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱེད་ཅིང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་རྣམ་པར་འཇིག་པས་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་མཚམས་སྦྱོར་གྱི། རྣམ་པར་གྲོལ་ནི་ 411a ༄#། །མི་འཐོབ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཅམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ཅིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མ་སྤངས་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་བན་པ་སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་ནི་སྐྱེ་བ་དང ། རྒ་བ་དང ། ན་བ་དང ། འཆི་བ་དང ། མྱ་ངན་དང ། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། འཁྲུག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་ཏེ། ཡོངས་སུ་སླུ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་ལ་མཁས་པས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་བྱས་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་དེའི་སློབ་མ་ཀླུའི་གཟུགས་དང་ཆ་བྱད་འཛིན་པ་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོའི་གནས་སུ་སོང་ནས། འདི་སྐད་དུ་དམ་བཅས་སོ། །བདག་ཁྱོད་དང་ཆོས་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་མ་ཐུབ་པར་གྱུར་ན་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་ལོ་གཞིག་པར་བྱའོ། །བདག་ཕམ་པར་གྱུར་ན་ནི་མགོ་རེ་རེ་ནས་བཅད་དེ་ཕམ་པའི་ཉེས་པ་ཁས་བླང་ངོ་ཞེས་དམ་བཅས་ནས་ཆོས་སྨྲས་པ་ལས་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་ཕམ་པར་བྱས་ཏེ། འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་བཤིག་ནས་སླར་མིའི་འཇིག་རྟེན་འདིར་འོངས་སོ། །དེ་ལྟར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་ 411b རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྒྱུ་དང་དཔེ་སྣ་ཚོགས་བཀོད་པས་འདི་ལྟར་ཐ་ན་བྱོལ་སོང་དུ་གྱུར་པས་ཀྱང་ཚིག་གི་ཚོགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱེད་ཅིང ། སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པའི་ལྟ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱེད་ན། མི་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་འཐོབ་པར་བྱེད་པས་བསླབ་ཅིང་བསྙེན་པར་མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་ནི་ལུས་དང་བློས་ཡུལ་དམིགས་པ་ཙམ་དུ་སྟོན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་དེ་དག་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཡོད་དེ། ཕྱི་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ལ་བསྟན་པ་བསྡུས་པ་རྣམས་འཇིག་པར་བྱེད་ཅིང་རྟོག་གེ་ངན་པའི་རྒྱུ་དང ། ལྟ་བ་རྣམས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ན་སློབ་མ་ངན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་བསྡུས་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཚིག་གི་ཚོགས་དང ། རྒྱུ་དང ། དཔེ་སྣ་ཚོགས་བཀོད་པས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྗོད་ཅིང་རང་གི་རྐྱེན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རབ་གི་ཚུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་དེ་དག་ལ་རང་གི་ཚུལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་མེད་པས་གཞན་དག་ལ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་དངོས་པོའི་ 412a ༄#། །སྒོ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་ཚུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། བླུན་ཞིང་གཏི་མུག་པ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ཡིན་པར་རང་གིས་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་།གལ་ཏེ་མུ་སྟེགས་ཅན་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་ཚིག་གི་ཚོགས་དང ། རྒྱུ་དང ། དཔེ་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྲེལ་བས་རང་གི་ཚུལ་མ་མཆིས་ཏེ། རང་གི་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལགས་ན་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པའི་འཁོར་ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ལ་ཚིག་གི་ཚོགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཚད་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་གསུང་བས། དེའང་རང་གི་ཚུལ་མ་མཆིས་པ་མ་ལགས་སམ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང ། ཐ་སྙད་བརྗོད་པའི་གྲངས་སུ་མཆི་བ་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པ་ན་མི་འཆད་དེ། འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པས་འོང་བ་མེད་པ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་སྟོན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་འདུས་པ་ལས་སྐྱེ་བའོ། །འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པ་སྟེ། འགྲོ་ 412b བ་མེད་པ་དང ། འོང་བ་མེད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་བར་ལྷུང་བ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་མ་ཞེན་ཅིང་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་གནས་པས་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མི་གཡོས་ལ་མཚན་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་སྟོང་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་ལ་ཞུགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་མངོན་པར་དྲན་པ་དུས་གཅིག་གི་ཚེས་ཕྱོགས་ཤིག་ན་འདུག་པ་ན་བྲམ་ཟེའི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ཞིག་ང་ག་ལ་བ་དེར་འོངས་ནས་རབ་ཏུ་དབེན་པ་མ་འདི་བར་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་རོ། །ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ། ཐམས་ཅད་བྱས་པ་ཡིན་ནམ། ངས་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་དང་པོའོ། །དེས་ཡང་དྲིས་པ། ཐམས་ཅད་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནམ། ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ 413a ༄#། །སྨྲས་སོ། །དེས་ཡང་དྲིས་པ། ཐམས་ཅད་རྟག་པའམ། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའམ། ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའམ། ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའམ། ངས་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་དྲུག་པའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཐམས་ཅད་གཅིག་པའམ། ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པའམ། ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀའམ། ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའམ། ཐམས་ཅད་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་ལས་སྐྱེ་བ་སྣང་བར་གྱུར་པའམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང ། ངས་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་བཅུ་གཅིག་པའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེས་ཡང་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་ཐམས་ཅད་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། ཐམས་ཅད་ལུང་དུ་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། བདག་ཡོད་པ་ཞིག་གམ། བདག་མེད་པ་ཞིག་གམ། འཇིག་རྟེན་འདི་མེད་པ་ཞིག་གམ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་པ་ཞིག་གམ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་པ་ཞིག་གམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་གམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པ་ཞིག་གམ། ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པའམ། ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པའམ། ནམ་མཁའམ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པའམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ། ཀྱེ་གཽ་ཏ་མ། བྱས་པའམ། མ་བྱས་པའམ། བར་མ་དེའི་སྲིད་པ་ཡོད་པ་ཞིག་ 413b གམ།་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་མེད་པ་ཞིག་གམ་དྲིས་པ་དང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་ཅེས། ཀྱེ་བྲམ་ཟེ། དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ཡིན་པས་ངས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཟེ། ང་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱུང་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་སྟོན་གྱི། ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་བདག་དང ། དབང་པོ་རྣམས་དང ། དོན་གསུམ་འདུས་པ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུར་ང་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ། ང་ནི་རྒྱུར་སྨྲ་བའང་མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བའང་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་ཏེ། ཁྱོད་དང་གང་དག་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་ལྷུང་བའི་རྒྱུན་ཆད་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། ནམ་མཁའ་དང ། འགོག་པ་དག་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གྲངས་ཙམ་དུ་གསུམ་ཡོད་པར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་ 414a ༄#། །པ་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་རོ། །ཀྱེ་མི་ཤེས་པ་དང ། སྲེད་པ་དང ། ལས་ཀྱི་རྒྱུའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་གསུམ་ཡོད་པར་གྱུར་པའམ། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཡིན། ངས་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་ཅེས་འདི་གཉིས་ཀའང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་ཡང་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང ། ང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་འདིའང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བྲམ་ཟེ། ཇི་ཙམ་དུ་ཡིད་རྣམ་པར་གཡོས་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པས་ང་ལ་ཡང་དྲིས་པ། ཀྱེ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་མ་ཡིན་པ་འགའ་ལྟ་ཡོད་དམ། བདག་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གི་ཚོགས་དང ། རྒྱུ་དང ། དཔེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བཀོད་པ་དག་སྟོན་པའོ། །ངས་ཡང་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་བྲམ་ཟེ། ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་མེད་པའང་མ་ཡིན། སྟོན་པའང་མ་ཡིན། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚིག་གི་ཚོགས་མི་སྟོན་པའང་མ་ཡིན། རྒྱུ་དང་དཔེ་མི་འགོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བྲམ་ཞེས་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་མ་ཡིན་པ་དང ། གྲུབ་ 414b པའི་མཐའ་མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། མི་སྟོན་པའང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན། ངས་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ། བྲམ་ཟེ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དེ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་ཞིང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པ་ནམ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ངའི་ཆོས་ཡིན་པས་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་བྲམ་ཟེ། མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་དང ། ཤི་འཕོ་བ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། བདེ་བ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བྱ་བ་དང ། ལྟ་བ་དང ། རེག་པ་དང ། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། འདུས་ཏེ་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང ། སྲེད་པ་དང ། རྒྱུ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། ཀྱེ་བྲམ་ཟེ། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཁྱོད་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་ཡིན་ཏེ། ང་ལ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྲམ་ཟེ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པས་དྲིས་པ་ལ་ངས་དེ་སྐད་དུ་ལན་བཏབ་པ་དང ། དེ་ཅང་མི་ 415a ༄#། །སྨྲ་བར་གྱུར་ཏེ། ལན་མེད་པས་སླར་སོང་ངོ ། །དེ་རང་གི་ཚུལ་གྱི་གནས་ལ་སེམས་ཤིང་འདི་སྐད་དུ་དགེ་སྦྱོང་ཤཱཀྱའི་བུ་ནི་ཚུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། རྒྱུ་མེད་པ་དང ། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བར་སྨྲའོ་སྙམ་མོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་ང་ལ་ཅིའི་སླད་དུ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་ལ་སློབ་ཅིང་བསྟེན་ལ་ཟང་ཟིང་སྡུད་དེ། ཆོས་སྡུད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཅེས་དྲིས་པའི་འོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཟང་ཟིང་སྡུད་པ་དང ། ཆོས་ཞེས་བགྱི་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཚིག་གི་དོན་འདི་ལྟ་བུ་སེམས་ཤིང་འདྲི་བ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟང་ཟིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་དང ། གཏོང་བ་དང ། རེག་པ་དང ། མྱང་བ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ 415b ཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། མཐའ་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་དང ། ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། རྒ་བ་དང ། ན་བ་དང ། འཆི་བ་དང ། མྱ་ངན་དང ། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང ། འཁྲུག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྒྱུ་མ་རྣམས་ནི་སྲེད་པ་ལས་བྱུང་བས། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་སློབ་ཅིང་སྟེན་པ་རྣམས་དང ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་རྣམས་ནི་ང་དང་སངས་རྒྱས་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཟང་ཟིང་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདི་ནི་ཟང་ཟིང་སྡུད་ཅིང་ཆོས་སྡུད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་སྡུད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ལེགས་པར་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། གང་ཟག་དང་ཆོས་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང ། ས་རྣམས་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡོག་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང ། དབང་བསྐུར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་གནས་བཅུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྩོལ་བ་མེད་པར་དབང་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། མཐའ་གཉིས་ཐམས་ 416a ༄#། །ཅད་དུ་མི་ལྟུང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་རྟག་པ་དང ། ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་གི་མཁས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བ་འབྱུང་ངོ ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་འཇིག་ཅིང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བ་ལས་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་འབྱུང་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང ། གནས་པ་དང ། འཇིག་པ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་གིས་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་ཐམས་ཅད་ནི། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བཤད་དེ་རྫུན། །རྣམ་རྟོག་བྱེད་དང་བྱ་བར་མཐོང ། །དེ་ལ་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་མེད། །ང་ཡི་གྲུབ་མཐའ་འདི་འབའ་ཞིག་།བྱེད་དང་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་རྣམ་བྲལ་བ། །སློབ་མ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་བཤད། །སེམས་ཙམ་དེ་ནི་མི་དམིགས་པས། །སེམས་གཉིས་སོ་སོར་རྟོག་མི་བྱེད། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་དངོས་མེད་དེ། །རྟག་ཆད་གཉིས་ཀ་ཡོངས་སུ་སྤངས། །ཇི་སྲིད་སེམས་ནི་འཇུག་པའི་ 416b བར། །དེ་སྲིད་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་ཡིན། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་ན། །དེས་ནི་རང་གི་སེམས་མཐོང་ངོ ། །འོང་ཚེ་དངོས་པོ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ། །འགྲོ་ཚེ་དངོས་པོ་ཡོང་མི་སྣང ། འགྲོ་འོང་ལེགས་པར་གསལ་རྟོགས་ན། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་སྐྱེ། །རྟག་པ་དང་ནི་མི་རྟག་པ། །བྱས་པ་དང་ནི་མ་བྱས་པ། །འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་གཞན།། ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་ཚུལ། །དེ་ནས་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་བ། ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་སོ་སོ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བགྱིད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་ 417a ༄#། །ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་འགགས་པ་དང ། ཡུལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། ཆོས་རྣམས་མི་རྟག་པར་མཐོང་བ་དང ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་མི་སྐྱེ་བ་དང ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། དེ་ལྟར་གྱི་ཡུལ་མི་དྲན་པ་དང ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ཕུང་པོ་ཟད་པ་མར་མེ་བཞིན་འགགས་པ་དང ། ས་བོན་ལྟར་ཞིག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་དེ་དག་གིས་འདི་དག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་པར་ལྟ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱོགས་ནས་ཕྱོགས་སུ་སོང་ན་ཐར་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡུལ་གྱི་རྟོག་པ་འགགས་ཏེ།་ཇི་ལྟར་རླུང་ཞི་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་ན་ཐར་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བློ་དང་རིག་པར་བྱ་བ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ལ་ཐར་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པར་མཐོང་བ་ལ་ཐར་པའོ་ཞེས་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མཚན་མར་འདུ་ཤེས་པ་མང་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་མི་མཁས་པས་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པར་མཐོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་མོས་ཤིང་ 417b འདོད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་དངོས་པོར་ཡོད་དེ། མི་འཇིགས་པའོ་ཞེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བདག་དང་གང་ཟག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འཇིག་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་ལོག་པའི་མེས་ཤེས་རབ་བསྲེག་པ་དང ། རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་མཐོང་ཞིང ། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས་སྐྱེས་བུས་འབྱིན་པ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དང་པོའི་མུན་པ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཡོན་ཏན་གྱི་བྱེད་པ་པོ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བསོད་ནམས་དང ། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཟད་པས། ཁ་ཅིག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ཅིང་ཤེས་པས། ཁ་ཅིག་ནི་འཁོར་བ་རྣམས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཡང་དག་པར་བྱས་པར་མཐོང་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་འཁོར་བ་རྣམས་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྐྱེད་པས་རྒྱུ་གཞན་ཅིའང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་དེ་གཏི་མུག་པས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དེ། ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ 418a ༄#། །ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་འདུ་ཤེས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་བདེན་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་དང ། ཡོན་ཏན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཚོགས་པ་དང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རང་བཞིན་ལས་བྱུང་བས་རྨ་བྱའི་རྣམ་པར་བཀྲ་བ་དང ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང ། ཚེར་མ་རྣོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཁ་ཅིག་ནི་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས། ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཡུལ་སྐྱོང་བ་དང ། ཡོན་ཏན་དྲུག་གི་བསྟན་པ་འཛིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བྱེད་པ་པོ་དུས་ཡིན་པར་མཐོང་ནས། འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བ་ནི་དུས་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོའི་རྟོག་པ་དང ། མྱ་ངན་ 418b ལས་འདས་པ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་མཐོང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་བསྟན་པ་ཡོད་ཀྱང་རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་བསམ་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ཀྱང ། འདི་ལ་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་འམ། འགག་པ་མེད་དོ།། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་སོ་སོའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་དག་རང་གི་བསྟན་བཅོས་དང་ཤེས་པས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་ན་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཅིའང་མེད་དེ།་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་དང ། ཡིད་བཞིན་དུ་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་དང ། རབ་ཏུ་གཡོ་བས་ཐམས་ཅད་གང་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོང་བ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མཁས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་མཐའ་བཞི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་རང་གི་སེམས་སྣང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་གཉིས་ 419a ༄#། །སུ་མ་ལྷུང་བ་དང ། གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པ་མི་དམིགས་པས་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་མི་མཐོང་བ་དང ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། བདག་གི་འཕགས་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་དང ། བདག་མེད་པ་རྣམ་གཉིས་རྟོགས་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང ། སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། འཆི་འཕོ་གཉིས་གཏན་ནས་སྤངས་པ་དང ། ས་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་སྦྱངས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་འཇུག་ཅིང་གཟུགས་བརྙན་དང ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོ་ཐོབ་པ་དང ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་ཁྱོད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་གིས་བསླབ་པར་བྱ་ཞིང ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ལྟ་བ་རྣམས་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །མུ་སྟེགས་མྱ་ངན་འདས་ལྟ་ཞིང ། །སོ་སོར་རྣམ་རྟོག་གང་བྱུང་བ། །དེ་དག་སེམས་ཀྱི་ 419b རྟོག་ལས་སྐྱེས། །ཐར་པའི་ཐབས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །འཆིང་དང་བཅིང་བྱ་ལ་རྨོངས་པ། །ཐབས་མཁས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་ན། །མུ་སྟེགས་ཐར་པ་འདུ་ཤེས་པ། །ཐར་པ་ནམ་ཡང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཤེས་པ་མང་པོས་ཐ་དད་འཇུག་།མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་མཐོང་བའི་ཚུལ། །དེ་དག་ཐར་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བླུན་ཞིང་གཏི་མུག་རྣམ་རྟོག་ཕྱིར། །མུ་སྟེགས་བླུན་པོས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །རྣམ་རྟོག་བྱེད་དང་བྱ་བར་མཐོང ། །ཡོད་མེད་ཕྱོགས་སུ་སྨྲ་བ་རྣམས། །དེ་དག་ལ་ནི་ཐར་པ་མེད། །བྱིས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་ལ་མོས། །ཡང་དག་བློ་གྲོས་ཐོས་མི་འགྱུར། །སྨྲ་བ་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་གནས། །ཡང་དག་སྡུག་བསྔལ་འཇིག་པའི་རྒྱུ། །ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་གཟུགས་བརྙན་དག་།སྣང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལྟར། ། རྣམ་རྟོག་སེམས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལ། །བྱིས་པ་དག་གིས་གཉིས་མོད་མཐོང ། །སེམས་དང་དམིགས་པ་མ་ཤེས་པ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སྐྱེ་སྟེ། །སེམས་དང་ཡུལ་ནི་ཡོངས་ཤེས་ན། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་འགྱུར་བ་སྟེ། །མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ཡོངས་སྤངས་པས། །བྱ་བ་སྣང་ཡང་སྣང་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་རྣམ་བརྟགས་བཞིན། །སྲིད་གསུམ་རྣམ་པར་རྟོག་ཙམ་པས། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་དོན་མེད་དེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང ། །བྱིས་པ་དག་གིས་མི་རྟོགས་སོ། ། 420a ༄#། །མདོ་དང་མདོ་ལས་རྣམ་རྟོག་བཤད། །ནམ་ཡང་མིང་ལས་འདའ་མི་འགྱུར། །བརྗོད་པ་དག་ནི་མ་གཏོགས་པར། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད།། །།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། བམ་པོ་བདུན་པ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་ཤིང ། བདག་དང་གཞན་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དྲིས་ཤིག་དང ། ངས་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་དྲིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བགྱིས་པའམ། མ་བགྱིས་པའམ། དངོས་པོའམ། རྒྱུའམ། མཚན་ཉིད་དམ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིའམ། བརྗོད་པའམ། བརྗོད་པར་བགྱི་བའམ། བློའམ། རིག་པར་བགྱི་བའམ། དེ་ལྟ་ 420b བུ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་དང་ཐ་དད་པའམ། ཐ་དད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དངོས་པོའང་མ་ཡིན། རྒྱུའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་ཀའང་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དངོས་པོ་ཡིན་མིན་བྱས་པའམ། མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་བས་ན། དེ་ནི་ང་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་བཞེད་དོ། །ཅི་སྟེ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རི་བོང་གི་རཝ་དང ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གང་དངོས་པོའང་མེད། རྒྱུའང་མེད་པ་ནི་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན། གང་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐའ་བཞི་ལས་འདས་པའོ། །མཐའ་བཞི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྗོད་པའོ། །གང་མཐའ་བཞི་ལས་འདས་བ་དེ་ནི་མཐའ་བཞིར་མ་ལྷུང་བའོ། །མ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ 421a ༄#། །ཚིག་གི་དོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་དེའི་དོན་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བདག་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་བདག་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་དངོས་པོར་ཡོད་ཀྱི་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་ནི་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་པ་ལང་དང་རྟ་བཞིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། བ་ལང་དང་རྟའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་བ་ལང་དང་རྟའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན། ཡང་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། རང་བཞིན་མེད་པའང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། གཅིག་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་ན་ནི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ 421b དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་སུ་གྱུར་ན་ནི་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བ་ལང་གི་རཝ་བཞིན་དུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན་ལ། རིང་ཐུང་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་བ་ལང་གི་རཝ་གཡས་པ་ནི་རཝ་གཡོན་པ་ལས་ཐ་དད་ལ། རཝ་གཡོན་པ་ནི་རཝ་གཡས་པ་ལས་ཐ་དད་པས། དེའི་ཕྱིར་རཝ་གཉིས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རིང་པོ་དང ། ཐུང་དུ་དང ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དོ། ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་ཐར་པ་དང་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་པས། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐར་པའི་མིང་གིས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཐར་པ་ཐ་དད་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་ན་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཀྱང་མཐོང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་ 422a ༄#། །མི་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དང ། ཤེས་བྱའང་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཤེས་པ་དང ། ཤེས་བྱ་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། ཐ་མི་དད་པའང་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། བྱེད་པའང་མ་ཡིན། བྱས་པའང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། བློའང་མ་ཡིན། རིག་པར་བྱ་བའང་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིའང་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། བཤད་པའང་མ་ཡིན། བཤད་པར་བྱ་བའང་མ་ཡིན། གཅིག་པའང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པའང་མ་ཡིན། གཉིས་ཀའང་མ་ཡིན་།གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །གང་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཚིག་མེད་པའོ། །གང་ཚིག་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་བའོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མ་འགགས་པའོ། །གང་མ་འགགས་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །གང་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གང་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་རྒྱུ་མེད་པའོ། །གང་དངོས་པོ་དང་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །གང་དམིགས་ 422b པ་མེད་པ་དེ་ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའོ། །གང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པ་ནི་དབང་པོ་དང ། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དབང་པོ་ཚད་མ་རབ་བྲལ་ཞིང ། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་རྒྱུ་ཡང་མེད། །བློ་དང་རིག་བྱ་ཡོངས་སྤངས་ཤིང ། །མཚན་ཉིད་མཚན་ཉིད་གཞི་ཡང་སྤངས།། ཕུང་པོ་རྐྱེན་སོགས་སངས་རྒྱས་པ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་མཐོང་མི་ནུས། །གལ་ཏེ་མཐོང་བ་ཡོད་མིན་ན། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་།བྱས་པ་མ་ཡིན་མ་བྱས་མིན། ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་རྒྱུ་ཡང་མིན། །ཕུང་མིན་ཕུང་ལ་གནས་པ་མིན། །གཞན་ཡང་འདྲེས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་དེ་ཡིས་བརྟགས་པ་ལྟར། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །མེད་པའང་མ་ཡིན་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཡོད་པར་གྱུར་ཕྱིར་མེད་པ་ཡོད། །མེད་པར་གྱུར་གྱིར་ཡོད་པ་ཡོད། །མེད་པར་ཡང་ནི་འཛིན་ 423a ༄#། །མི་བྱ། །ཡོད་པར་ཡང་ནི་མི་བརྟག་གོ་།བདག་དང་བདག་མེད་སླད་པས་ན། །སྒྲ་ཙམ་ལ་ནི་འཇུག་པ་དག་།མཐའ་གཉིས་སུ་ནི་བྱིང་བ་སྟེ། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་རླག་པར་བྱེད། །ཉེས་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང ། །ང་ཡི་ཚུལ་ནི་རབ་རྟོག་ན། །དེ་ནི་ཡང་དག་རྟོག་པ་སྟེ། །འདྲེན་པ་ཆེ་ལ་དེ་མི་སྨོད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་གསུངས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་སྨོས་པའང་མཛད་ལ། གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིགས་བླ་དྭགས་སོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ན། ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་སྐྱེ་པ་མ་མཆིས་པ་དང ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་གསུངས་སམ། འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཞིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བ་དང ། མི་འགག་པ་ཞེས་བཤད་ཀྱང་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ནི་མི་སྣང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ 423b ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལགས་ན་ནི་ཆོས་ཞེས་སྨོས་པའང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་སླད་དུའོ། །ཅི་སྟེ་མིང་ལ་ཆོས་མཆིས་པ་ཞིག་ལགས་ན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་ཞིང་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་བཤད་པའང་མ་ཡིན། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྨོས་པའང་མ་ཡིན། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་ཀྱང་དོན་མེད་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མིང་གི་ཚིག་བླ་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་བ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། ས་བདུན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མ་སྐྱེས་ 424a ༄#། །པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། དབང་པོ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། གྲོང་ཁྱེར་འཇིག་དང ། དེ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རེ་རེ་ལའང་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཡོད་དེ། མིང་མང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མང་པོ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངའང་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་མིང་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་གསུམ་ཡོད་པར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་གྲགས་ཏེ། སོ་སོ་ནས་ངའི་མིང་བརྗོད་ཀྱང་དེ་དག་གིས་ངའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མི་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་ང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །སངས་རྒྱས་སུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོབ་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །བདག་ཉིད་རིག་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །འདྲེན་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་འདྲེན་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །དྲང་སྲོང་དུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཚངས་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཁྱབ་འཇུག་ཏུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །དབང་ཕྱུག་ཏུ་ཤེས་པའང་ཡོད་ 424b དོ། །གཙོ་བོར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །སེར་སྐྱ་ཡིན་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡིན་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཟླ་བར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཉི་མར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །བདག་པོར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །འགག་པ་མེད་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །བདེན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །རྟག་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་ཐར་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ལམ་ཡིན་པར་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །ཡིད་ལ་བྱུང་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའང་ཡོད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་སོགས་པ་མིང་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་གསུམ་ལྷག་ཆད་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་དང ། གཞན་ཀུན་གྱི་སང་ལ་ཆུའི་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའང་མེད། འཇུག་པའང་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཏེ། མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ང་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད། 425a ༄#། །མཆོད་པར་བྱེད་དེ། ཚིག་གི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་མི་མཁས་པས་མིང་རྣམ་པར་འབྱེད་མི་ནུས་ཤིང་རང་གི་ཚུལ་མི་ཤེས་པས། བརྗོད་པའི་ཚིག་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཐ་དད་པ་དབང་པོ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། གྲོང་ཁྱེར་འཇིག་པ་ལྟ་བུ་མ་ཤེས་ཤིང ། རང་གི་ཚུལ་མཐར་ཐུག་པ་ལ་རྨོངས་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་དེ་དག་འདི་སྐད་དུ་དོན་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཉིད་དེ། སྒྲ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་མ་ལུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་གཞན་ཅིའང་མེད་དོ། །སྒྲ་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལོག་པས་བསྲེགས་པའི་བློ་ཅན་དེ་དག་སྒྲའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པས་སྒྲ་ལ་སྐྱེ་བ་དང ། འགག་པ་ཡོད་ཅིང་དོན་ལ་སྐྱེ་བ་དང ། འགག་པ་མེད་པར་མི་རིག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡི་གེར་ལྷུང་བའོ། ། དོན་ནི་མ་ལྷུང་བ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང ། སྐྱེ་བ་ལེན་པ་མེད་ཅིང་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡི་ 425b གེར་ལྷུང་བའི་ཆོས་མི་སྟོན་ཏེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ན་ཡི་གེར་མ་ལྷུང་བས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡི་གེར་ལྷུང་བའི་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནི་ཡི་གེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད། འཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཡི་གེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དང་མི་ལྡན་པར་འཆད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བཤད་ན་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་པའི་ཆོས་ཞིག་ན་ནི་སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མེད་ན་ནི་གང་ཞིག་སུ་ལ་ཅི་ཞིག་བཤད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བཤད་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱ་ཞིང ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མདོ་སྡེའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ 426a ༄#། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རེ་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ང་དང་སངས་རྒྱས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མོས་པ་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་ཐོབ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་མེད་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སྤངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་ལ་རྟོན་པར་བྱའི་ཡི་གེ་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཡི་གེ་ལ་རྟོན་པ་དེ་དག་ནི་བདག་ཀྱང་དོན་དམ་པ་ལས་ཉམས་པར་བྱེད་ལ། གཞན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། ལྟ་བ་ངན་པའི་རྒྱུད་དུ་ལྷུང་བར་འཁོར་རྣམས་ལ་སྒྲོགས་པར་བྱེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། ས་ཐམས་ཅད་དང ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་མཁས་པས་ཚིག་གི་རྣམ་གྲངས་རྟོགས་པས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། ས་ཐམས་ཅད་དང ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་དང ། ཚིག་གི་རྣམ་གྲངས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ 426b ཅིང་དངོས་པོའི་དོན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་ཡང་དག་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་བདེ་བས་བདག་ཉིད་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ན། སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དུང་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ནི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རྟག་པར་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འཇོག་པས་དབང་བཅུའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཆ་བྱད་དང ། མོས་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཡང་ 427a ༄#། །དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་པས་གཞན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་གཟུང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མིང་དང ། ཡི་གེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་བླུན་པོ་ཁ་ཅིག་ལ་སོར་མོའི་རྩེ་མོས་དངོས་པོ་བསྟན་ན་བླུན་པོ་དེ་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་ལ་ལྟ་བས་ཡང་དག་པའི་དོན་མི་འཐོབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། འཆི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་སྤངས་པ་དོན་དམ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། བྱིས་པ་ཆུང་དུ་རྣམས་ནི་ཟས་གཡོས་སུ་བྱས་པ་རྣམས་བཟའ་བའི་རིགས་ཀྱི། གཡོས་སུ་མ་བྱས་པ་རྣམས་ནི་བཟའ་བའི་མི་རིགས་པ་ལས། གལ་ཏེ་གཡོས་སུ་མ་བྱས་པ་ཟོས་ན་སྨད་ནད་སློང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁ་ཟས་རིམ་གྱིས་གཡོས་སུ་བྱ་བ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། 427b དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པའང་ཐབས་ཀྱིས་མངོན་པར་མ་བསྒྲུབས་ན་མཛེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཐབས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་ཞིང་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་ལ་ལྟ་བ་ལྟར་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ལ་ཐབས་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ནི་རབ་ཏུ་དཔེན་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུའི། །སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འཁོར་བ་སྡུད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མང་དུ་ཐོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་གྱི་སྒྲ་ལ་མཁས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལ་མཁས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བས་བདག་ཉིད་ཀྱང་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱེད་ལ་གཞན་དག་ཀྱང་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་སྟེ། འདི་ནི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དོན་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་ལ་མཁས་པའོ། །འདི་ལས་བཟློག་པ་སྒྲ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ 428a ༄#། །གྲོས་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་པ་ཅིའང་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུའང་མ་སྐྱེས་མ་འགགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་དང ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་འགགས་པའི་འགོག་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་མ་སྐྱེས་བ་དང ། མ་འགགས་པའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་ལས་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སྐྱེའོ་ཞེས་མཆི་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་རིག་པ་དང ། སྲེད་པ་དང ། ལས་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སྐྱེ་བར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་འདི་མིང་ལ་བྱེ་བྲག་མཆིས་པར་བས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བའང་བྱེ་བྲག་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ཡང་འདི་སྐད་དུ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང ། གཙོ་བོ་དང ། དབང་ཕྱུག་དང ། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་རྫས་དགུ་དང་བཅས་པ་མ་སྐྱེས་མ་འགགས་ 428b པའོ་ཞེས་མཆི་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་འགགས་པས་ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་མི་འཇིག་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེ་མི་འགག་གོ་།འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་རྣམས་ནི་རྟག་པར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་འཇུག་ཀྱང་རང་བཞིན་མི་འདོར་རོ་ཞེས་མཆིས་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་བདག་འདི་སྐད་དུ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་བཤད་དུ་གསོལ། ཅི་སྟེ་བྱེ་བྲག་མ་མཆིས་ན་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང ། འགག་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་འབྱུང་བ་ནི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ལ། འདི་ལྟར་ཇི་སྐད་བཀའ་སྩལ་བ་དང་སྦྱར་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་འབྱུག་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱེ་བྲག་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་བཤད་པའི་སྐྱེ་ 429a ༄#། །བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་དེ་དག་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པས་མ་སྐྱེས་པ་དང ། མི་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་མི་འཐོབ་ཀྱི་ང་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ང་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ། དངོས་པོའང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མ་དང ། རྨི་ལམ་གྱི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་གཟུང་བ་རྣམས་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང ། འཛིན་པས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོའང་མ་ཡིན། དངོས་པོ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་བདེ་བས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མི་མཁས་པ་རྣམས་བྱ་བ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་གི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ 429b མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང ། སྒྱུ་མ་དང ། སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་དུ་སྒྱུ་མ་དང ། སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུའི་འདྲེན་པ་མང་པོ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ཞིང་འཇུག་པ་ལ། བྱིས་པ་མི་མཁས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བདེན་པར་འདི་དག་འབྱུང་ངོ ། །འཇུག་གོ་ཞེས་སྨྲའང་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའམ། འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མི་མཁས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པའི་ནོར་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་ནི་འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་སྐྱེའང་ཡང་དག་པར་དེ་ལ་སྐྱེ་བའམ་འགག་པ་ཅིའང་མེད་དེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ།་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ལྷུང་བས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་གི་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་དུའང་མ་ཡིན། གཞན་དུའང་མ་ཡིན་ 430a ༄#། །ནོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དུ་བརྟགས་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བས་རབ་ཏུ་དབེན་པ་མི་མཐོང་ངོ་།། རབ་ཏུ་དབེན་པ་མི་མཐོང་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཚན་མ་མེད་པས་ནི་མཆོག་མཐོང་གི་།མཚན་མས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་མར་མཐོང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཚན་མ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། མི་འབྱུང་མི་འགག་པས་ངས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བཤད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་སྔར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ངས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་དེ་བཟློག་ཕྱིར། །མི་སྐྱེ་དོན་ནི་རྣམ་པར་བཞག་།ང་ཡིས་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཆོས། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་མི་ནུས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་ 430b བས། དངོས་པོ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་དྲི་ཟའི་གྲོང ། །དངོས་པོ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་ནི་མེད། །མ་སྐྱེས་རང་བཞིན་མེད་པ་དང ། །ཅི་ཕྱིར་སྟོང་པའང་བཤད་པར་བྱ། །འདུས་པ་དག་ནི་ཡོངས་སྤངས་ཤིང ། །བློ་གྲོས་རིག་ན་དངོས་མི་སྣང ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ། །རང་བཞིན་མེད་པར་ངས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་རེ་རེ་འདུས་པས་ན། །དངོས་པོ་སྣང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །རྣམ་པར་གཞིགས་ན་འདུས་པ་མེད། །མུ་སྟེགས་ལྟ་བ་ལྟར་ཡང་མིན། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་སྐྲ་ཤད་དང ། །སྨིག་རྒྱུ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟར། །འཇིག་རྟེན་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀུན། །རྒྱུ་མེད་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་སྣང ། །རྒྱུ་ཡོད་སྨྲ་བ་གདུལ་བའི་ཕྱིར། །མ་སྐྱེས་དོན་ནི་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །སྐྱེ་མེད་རབ་ཏུ་བསྒྲགས་པས་ན། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད། །རྒྱུ་མེད་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི། །འཇིགས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ནི། །དེ་ཡང་ཅི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་དག་ཏུ་ནི་འདུས་གྱུར་ན། །རྒྱུ་མེད་པར་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད། །འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་རབ་བཏགས་ན། །རྒྱུ་མེད་རྒྱུ་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པར་སྨྲ་བ་ཡི། །ལྟ་བ་དག་ནི་དེ་ནས་ལྡོག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུ་བ་ཞུས་པ། ཅི་ཡི་སླད་དུ་སྐྱེ་མ་མཆིས། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་སམ། །དེ་སྟེ་རྐྱེན་ 431a ༄#། །ལ་བཏགས་པའམ། །ཆོས་མཆིས་མི་སྐྱེ་ཞེས་བགྱིའམ། །མིང་ནི་དོན་མ་མཆིས་མི་རིགས། །རྣམ་པར་དབྱེ་ཞིང་བཤད་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དངོས་མེད་མི་སྐྱེ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྐྱེན་ལ་བཏགས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པས་མིང་ཡོད་མིན། །མིང་ལ་དོན་མེད་པ་ཡང་མིན། །མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་ཐམས་ཅད་དང ། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་རྒྱལ་དང ། །ས་བདུན་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་མི་སྐྱེ་མཚན་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཡོངས་སྤངས་ཤིང ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་བྲལ་ཏེ། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་སེམས་ཅན་གནས། །མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ཉིད་སྤངས་ནས། །དེ་ལུས་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ནི། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ངས་བཤད་དོ། །ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་དངོས་མེད་མིན། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་སྤངས་པ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ངས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་དང ། །སྟོང་པ་ལ་སོགས་དབྱེ་བར་བྱ། །སྟོང་ཕྱིར་སྟོང་ཞེས་བཤད་པ་མིན། །སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་སྟོང་ཞེས་བཤད། །རྒྱུ་རྐྱེན་གྲངས་ནི་འདུས་པ་ལས། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པར་གྱུར། །རྒྱུ་རྐྱེན་གྲངས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་མེད། །རྒྱུ་རྐྱེན་གྲངས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན། །དངོས་པོ་ཐ་དད་ཡོད་མ་ཡིན། ། 431b གཅིག་དང་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ། །མུ་སྟེགས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན། །ཡོད་མེད་དངོས་པོ་མི་སྐྱེ་སྟེ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་མེད་པའང་མིན། །གྲངས་འགྱུར་བ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གང་ཡང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་གྲངས་ཡོད་པས། །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་འབྲེལ་པར་བྱེད། །རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲེལ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན། །སྐྱེ་བའི་དོན་ནི་མི་རིགས་སོ།། སྐྱེ་བ་མེད་པས་དངོས་མི་འགྱུར། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས། །རྐྱེན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཙམ་བཤད་དེ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་རིག་གོ་།རྐྱེན་གྱི་འབྲེལ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན། །དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་ཡོད་ཅེས་པ། །དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་སྨྲ་བ་སྟེ། །འབྲེལ་པའི་དོན་ནི་འཇིག་པར་བྱེད། །མར་མེའི་གཟུགས་རྣམས་སྣང་བྱེད་ལྟར། །འབྲེལ་པ་སྣང་བའང་དེ་བཞིན་ན། །དེ་ནི་འབྲེལ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཡོད་པའི་རིགས། །དངོས་པོ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པས། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལྟ་བུའོ། །འབྲེལ་པ་དག་ལས་ལོག་གྱུར་ན། །བློ་ཡིས་རྟོག་པར་བྱ་བ་མེད། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་ཡོད་དེ། །འཕགས་པས་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །གང་དེའི་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཡིན། །ནམ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་ཀུན། །འབྲེལ་པ་ཙམ་དུ་རབ་རྟོག་ན། །ཐམས་ཅད་འབྲེལ་པ་ཡོངས་སྤངས་ནས། །དེ་ནས་ཏིང་འཛིན་འཐོབ་པར་འགྱུར། །མི་ཤེས་སྲེད་པ་ལས་ལ་སོགས་ 432a ༄#། །དེ་ནི་ནང་གི་འབྲེལ་པ་ཡིན། །མི་ཤེས་འཇིམ་གོང་འཁོར་ལོ་དང ། །ས་བོན་ལ་སོགས་ཕྱི་རོལ་ཡིན། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གཞན་ཡོད་དེ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་ཞེ་ན། །དེ་ནི་འབྲེལ་པའི་དོན་མིན་པས། །དེ་ཡང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་མེད། །དེ་ནི་སུ་ཡི་འབྲེལ་པར་འགྱུར། །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་རྐྱེན་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །སྲ་གཤེར་དྲོད་དང་གཡོ་བའི་ཆོས། །བྱིས་པས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་སྟེ། །གྲངས་ལས་མ་གཏོགས་ཆོས་གཞན་མེད། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་བཤད། །སྨན་པས་ནད་རྣམས་གསོ་བ་དག་།བསྟན་བཅོས་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་ནི། །ནད་ནི་ཐ་དད་བྱེ་བྲག་གིས། །གཉེན་པོ་སྣ་ཚོགས་བཤད་པ་ལྟར། །ང་ཡང་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་།ཉོན་མོངས་ནད་རྣམས་གཞིག་པའི་ཕྱིར། །དབང་པོ་དག་ནི་རབ་ཤེས་ནས། །དེ་ལ་སྒྲོལ་བའི་སྒོ་བཤད་དོ། །ཉོན་མོངས་དབང་པོ་ཐ་དད་པས། །ཆོས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཐེག་གཅིག་འབའ་ཞིག་ཆོས་སྟོན་པ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བགྱིད། 432b བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པས། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ན། འདིའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ལོག་པའམ། ཡང་དག་པ་ཞིག་ལགས། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་ཀྱི། ངའི་བསྟན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བདུན་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ནས། ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དབྱིབས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཟུགས་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཟུགས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་གནས་སྐབས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བར་ཆད་མེད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྲེལ་ཞིང་འཇིག་པས། ཇི་ལྟར་འོ་མ་ལས་ཞོར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་མཐོང་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལའང་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་ 433a ༄#། །འཇུག་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་མེད་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཇིག་ཅིང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ནི་མི་དམིགས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང ། རྡུལ་ཕྲ་མོའི་བར་དུ་རབ་ཏུ་བཤིག་སྟེ། མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་དོན་ཡིན་གྱི། སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མི་རྟག་པའི་དོན་དུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ནི་རང་གིས་བློས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་སྟེ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཇིག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའི་བྱ་བའོ། །མི་རྟག་པ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དབྱུག་པ་དང ། གྱོ་མོ་དང ། རྡོ་བས་དངོས་པོ་དག་བཅོམ་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །མངོན་ 433b སུམ་དུ་སོ་སོས་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་བས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། བྱེད་པ་དང་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་དང་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟག་ཅིང་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་ཡིན་ན་མི་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེད་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར་ཞིང ། དངོས་པོ་མི་འདྲ་བའང་ཡིན་པས་བྱེད་པ་དང་བྱ་བའང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་བྱ་བའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བར་གྱུར་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་ན་ནི་མི་རྟག་པ་བདག་ཉིད་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་སོང་བ་ཡིན་ན་ནི་དུས་གསུམ་དུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་འདས་པའི་ 434a ༄#། །གཟུགས་དེ་ནི་ཞིག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གང་མ་འོངས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། གཟུགས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་གྱི་གཟུགས་ནི་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་བསགས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ་།འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་དང ། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མི་འཇིག་སྟེ། ཐ་དད་པ་དང ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་མི་འཇིག་པར་རྟོག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་གནས་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པར་ཤེས་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གང་ལ་བསམས་ནས་མི་རྟག་པ་ཞེས་རྟོག་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་མི་སྐྱེ་བ་དང ། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོ་རྩོམ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའང་མ་ཡིན་པ་དང ། གཞན་ཡང་ཐ་དད་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་མི་དམིགས་པ་དང ། དེའི་བྱེ་བྲག་ 434b མེད་པ་དང ། དེ་ལ་སོགས་པས་ཡང་མི་རྩོམ་པ་དང ། སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་མི་རྩོམ་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དབྱིབས་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་མི་འཇིག་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་མི་འཇིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་བར་དུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ། འཇིག་པ་ལས་སོ་སོར་བརྟགས་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་རྣམས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་དབྱིབས་དང་རིང་ཐུང་མི་དམིགས་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་མ་ཡིན་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་མི་འཇིག་གི་།དབྱིབས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ལྟ་བས་གྲངས་ཅན་གྱི་སྨྲ་བར་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དབྱིབས་དེ་དག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཞི་པོ་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲངས་སུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་མེད་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཙམ་དུ་མཐོང་ཞིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བར་མི་ 435a ༄#། །མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་སྣང་བ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གསེར་ལས་རྒྱན་དུ་བྱས་པ་རྣམས་འགྱུར་བར་སྣང་ཡང་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་འཇིག་པ་མ་ཡིན་གྱི། རྒྱན་གྱི་དབྱིབས་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གཞན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་མི་རྟག་པའི་ལྟ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་གོ་།འདི་ལྟར་མེས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་བསྲེགས་པའི་ཚེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་མི་སྲེག་གོ་།ཅི་སྟེ་སོ་སོ་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གིས་གཅིག་འཇིག་པར་བྱེད་ན་ནི་འབྱུང་བ་དག་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་རྣམས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངའི་ཆོས་ནི་བྱུང་བ་ཉིད་ན་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་གསུམ་སེམས་ཙམ་དུ་བསྟན་གྱི། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པ་ཡོད་པར་ནི་མ་བསྟན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འདུས་པའི་བྱེ་བྲག་དང ། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྣམ་ 435b པ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བསམས་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེའི། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཆོག་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་རྒྱུན་དུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་ཏེ།་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ལ་གཞི་ཅིའང་མེད་པས་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དང་།འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཆོག་གི་ཆོས་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེ་བར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དང་པོ་བརྩམས་ནས་རབ་སྤངས་ཤིང ། །དབྱིབས་དང་རྣམ་པ་གཞན་འགྱུར་དང ། ། 436a ༄#། །དངོས་པོ་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ། །མུ་སྟེགས་བླུན་པོས་རྟོག་པར་བྱེད། །དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འཇིག་པ་མེད། །འབྱུང་བ་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་གནས། ། མུ་སྟེགས་མི་རྟག་འདུ་ཤེས་པ། །ལྟ་བ་སྣ་ཚོགས་བྱིང་བར་འགྱུར། །མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་དེ་དག་ལ། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་གང་ཡང་མེད། །འབྱུང་བ་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་རྟག། ཇི་སྐད་མི་རྟག་ཉིད་དུ་རྟོག་།ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་སྣང་བ་སྟེ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སེམས་ཀྱང་འཇུག་།གཟུང་བ་དང་ནི་འཛིན་པའོ། །བདག་དང་བདག་གི་ཡོད་མ་ཡིན། ། ཚངས་པ་སྡོང་པོ་རྩ་བ་ཡིན། །ཡལ་ག་ལོ་མ་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ། །འདི་སྐད་དུ་ནི་ངས་བཤད་དེ། །དེ་དག་གི་ནི་སེམས་ཙམ་ཡིན། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། གལ་ཏེ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ན། བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བའི་སྒོ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང ། 436b ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྨོངས་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཤིན་ཏུ་ལེགས་བར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ས་དྲུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། ས་བདུན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་གི་།ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་བློ་ཅན་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་།དེ་བས་ན་ས་བདུན་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པས་རིམ་གྱིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་ཐོབ་པ་ནི་མ་ 437a ༄#། །ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་ས་བདུན་པ་ལ་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ས་བརྒྱད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། འདུ་ཤེས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ས་དང་པོ་ནས་ས་བདུན་པའི་བར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་སྟེ། བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་པ་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གྱུར་པས་མི་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་རྣམ་པར་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་\?\་ལས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ས་བརྒྱད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མྱ་ 437b ངན་ལས་འདས་པ་མཚུངས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བློས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས། དེའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོའི་བདེ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་དུ་ཟིན་ན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཀྱི་གདུང་ཡང་ཆད་པར་འགྱུར་བས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོའི་བདེ་བས་ཕྲོགས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་ས་བདུན་པའི་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་ཤིང་གོམས་པར་བྱ་བ་དང ། བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང ། གང་ཟག་དང ། ཆོས་བདག་མེད་པ་བསྡུ་བ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པ་དང ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་ཤིང་གོམས་པར་བྱ་བ་དང ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བའི་སྟོབས་ལ་མཁས་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དང ། སའི་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་དང ། བྱང་ 438a ༄#། །ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་ཤིང་ས་བདུན་ལ་མི་མཁས་པ་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལོག་པའི་ལམ་དུ་ལྷུང་བར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་སའི་གོ་རིམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ལ་ཡང་དག་པར་གང་ཡང་སྐྱེ་བའམ། འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །གཞན་དུ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སའི་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་དང ། ཁམས་གསུམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་སྟེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། ང་དང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གིས་སའི་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་དང ། ཁམས་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་ལ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བའི་མྱོས་པས་མྱོས་ཏེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་མི་མཁས་པས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བ། བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པ། གང་ཟག་དང་ཆོས་བདག་མེད་པར་ལྷུང་བ་ཆོས་སུ་འཛིན་པར་ལྟ་བ། རྣམ་པར་རྟོག་ 438b པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་མོས་པའི་བློ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྒོའི་བདེ་བ་མཐོང་ཡང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང ། སྙིང་བརྩེ་བ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་བཅུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་མི་ལྟུང་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་སྐྱེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་གིས་རིག་པའི་ས་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུའི་རྨི་ལམ་ན་ཆུ་བོ་རྒལ་བར་རྩོམ་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་མ་ཕྱིན་པར་སད་ལ། སང་\?\་ནས་འདི་སྙམ་དུ་ཅི་འདི་ཡང་དག་པའམ། འོན་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའང་མ་ཡིན། ལོག་པའང་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་མཐོང་བ་དང ། ཐོས་པ་ 439a ༄#། །དང ། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང ། རྣམ་པར་རིག་པ་རྒྱུའི་འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང ། དབྱིབས་དང ། གནས་སྣ་ཚོགས་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྷུང་བ་དང ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྨི་ལམ་ལས་སྣང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་དང ། ས་དང་པོ་ནས་བརྩལ་བས་ས་བདུན་དུ་འཕོ་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་མཐོང་བའི་སྦྱོར་བས་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པའི་སེམས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བྱས་ནས་ད་དུང་མ་ཐོབ་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དོན་དམ་པ་ལ་ནི་གོ་རིམས་དང་མཚམས་སྦྱར་བ་མེད་དེ། སྣང་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་དབེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །དེ་ 439b ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སེམས་ཙམ་དང་ནི་སྣང་མེད་དང ། །གནས་འདི་དང་ནི་སངས་རྒྱས་ས། །འདས་དང་མ་འོངས་ད་ལྟར་གྱི། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བཤད། །སེམས་ཙམ་ས་ནི་བདུན་པ་ཡིན། །སྣང་བ་མེད་ནི་ས་བརྒྱད་པ། །ས་གཉིས་དག་ནི་གནས་ཞེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ས་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་།དེ་ནི་ང་ཡི་ས་ཡིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་དང་ནི་མཆོག་གི་གནས། །རྣམ་པར་བརྟག་ཅིང་རབ་བཀོད་པ། །གསལ་བྱེད་འབར་བའི་མེ་ལྟ་བུར། །འོད་ཟེར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་སྣང ། །འོད་ཟེར་འབར་བས་མིག་མི་ཉམས། །སྲིད་གསུམ་ཀུན་ཏུ་འདུལ་བར་བྱེད། །སྤྲུལ་པས་སྲིད་གསུམ་གནས་པར་སྟོན། །ཁ་ཅིག་སྔ་ནས་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །དེར་ནི་ཐེག་པ་རྣམས་སྟོན་པ། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་ས། །ས་བཅུ་དེ་ནི་དང་པོ་ཡིན། །དང་པོ་པ་ནི་བརྒྱད་པ་ཡིན། །དགུ་པ་ཡང་ནི་བདུན་པ་སྟེ། །བདུན་པ་དེ་ཡང་བརྒྱད་པ་ཡིན། །གཉིས་པ་དེ་ནི་གསུམ་པ་ཡིན། །བཞི་པ་ཡང་ནི་ལྔ་པ་ཡིན། །གསུམ་པ་ཡང་ནི་དྲུག་ཡིན་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་ལ་རིམ་ཅི་ཡོད།། །།འཕགས་པ་ལངྐར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། བམ་པོ་བརྒྱད་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་ནས་ 440a ༄#། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་རྟག་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཞིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཉིས་ཀའང་ཉེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པར་གྱུར་ན་ནི་བྱེད་པའི་བདག་པོ་ཡོད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དག་རྟག་པ་ནི་བྱེད་པ་པོས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་ཀྱང་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་རྟག་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནི་བྱས་པ་ཡོད་པའི་མི་རྟག་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་དང ། མཚན་ཉིད་གྱི་གཞིའི་དངོས་པོ་མེད་པས་ཕུང་པོ་ཞིག་པ་ལྟར་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱས་པ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ན་ནི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བས། ཐམས་ཅད་ 440b མཁྱེན་པའི་ཚོགས་དང ། སྦྱོར་བ་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་དོན་མེད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་ཞིང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་དང ། གཅིག་པ་དང ། ཐ་དད་པ་དང ། གཉིས་ཀ་དང ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནི་རི་བོང་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་རཝ་དང་མཚུངས་ཤིང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྟག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བསྒྲུབས་པ་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྟག་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་གཞན་གྱིས་དེ་བཞིན་ 441a ༄#། །གཤེགས་པ་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བའང་ཡོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བར་ཆད་མེད་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟག་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང ། འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བྱུང་ཡང་རུང ། ཆོས་ཉིད་ནི་ངེས་པར་གནས་པ་ཉིད་དེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་ཆད་མེད་པའི་གནས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་མི་གནས་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཡིན་གྱི།་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་གཉིས་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་གྱི། གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ 441b ཡིན་ནོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། མ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཇི་ཙམ་དུ་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་དེ་ཙམ་དུ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་གྱི། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ཟད་པར་འགྱུར་ན་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང ། རྟག་པ་དང ། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྤང་བར་བྱའོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཚོགས་རྣམས་དོན་མེད་གྱུར་ན་ནི། །རྟག་དང་མི་རྟག་ཉེས་པ་སྐྱེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་མེད་ན། །རྟག་དང་མི་རྟག་རབ་ཏུ་སྤོང ། །དམ་ནི་རབ་ཏུ་འཆའ་བ་ལས། །གུད་ན་འདྲེས་པའི་དོན་ཡོད་གྱུར། །རང་སེམས་ཙམ་དུ་མཉམ་རྟོག་ན། །ཚིག་གི་བརྗོད་པ་དམིགས་སུ་མེད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་བདག་ལ་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་ 442a ༄#། །མཆེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་དག་ལ་ནི་བདག་མ་མཆིས་ན་སུ་ཞིག་སྐྱེ་ཞིང་སུ་ཞིག་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་གནས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་ཅིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རབ་ཏུ་མི་རྟོག་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་དང་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་འགྲོ་བའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པས་གར་མཁན་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ། བདག་དང་བདག་གི་སྤངས་པ་དེ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་གསུམ་འདུས་པའི་རྐྱེན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེ་བ་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་བྱེད་པ་པོར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་རྣམ་པར་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་གནས་པའི་ས་རྣམ་པར་ 442b ཤེས་པ་བདུན་དང་ལྷན་ཅིག་བསྐྱེད་པ། རྒྱ་མཚོའི་རླབས་བཞིན་དུ་ལུས་རྟག་ཏུ་སྐྱེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བ། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ། རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པ། མཐར་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པ་ཡོད་པ་སྟེ། ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་བདུན་དང་བཅས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྒྱུས་ཡུལ་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་དང་གནས་སྣ་ཚོགས་ལེན་པ། མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་མ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་བ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་ནས་རྒྱུ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། ཚོར་བའི་དབང་པོ་དེ་དག་འགག་གས་\?\་ན་རིམ་གྱིས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་གཞན་དུ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྡུག་བསྔལ་དང ། བདེ་བ་མ་ཤེས་པས་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཐོབ་པ། ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་མཁས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་དེ། རབ་ 443a ༄#། །ཏུ་མ་སྤངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་ནི་འཁོར་བར་འཇུག་ཅིང་འགག་པ་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུ་དང་དམིགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། བདག་མེད་པ་མ་རྟོགས་པས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ན། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། གང་ཟག་དང ། ཆོས་བདག་མེད་པ་རྣམས་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏེ།་སའི་རིམ་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བའི་སྒོའི་ལམ་བཅུ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་བློས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོ་སོར་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་དང ། རང་གི་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོའི་བདེ་བ་མི་ལེན་ཅིང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པར་འཕགས་ 443b པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་འགྲོ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་དང ། སྐུ་དང ། ཡེ་ཤེས་དང ། ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པའང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་དང་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་འཕགས་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་སྦྱོར་བ་མི་གཏོང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་ཅན་ཐམས་ཅད་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མཐོང་གི་།དེ་བཞིན་ 444a ༄#། །གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས། དཔེར་ན། ལག་མཐིལ་གྱི་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་གཟིགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་དོན་འདི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུའི་རྣམ་པར་བཞག་པས་བཙུན་མོ་ཕྲེང་ལྡན་མ་དང ། གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་རྣོ་ཞིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཅིང་བཤད་དེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་བཙུན་མོ་ཕྲེང་ལྡན་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་མཐུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བཤད་དེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉག་གཅིག་དང ། གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་རྣོ་ཞིང་དོན་ལ་རྟོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁྱོད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་ 444b པར་ཤེས་པ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་ཞིང་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། ཐོས་པ་དང ། ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཟབ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །སྙིང་པོ་རྣམ་ཤེས་བདུན་དག་དང ། ལྷན་ཅིག་འཛིན་གཉིས་རབ་ཏུ་འཇུག་།མཁས་པ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་སྤོང ། །མེ་ལོང་གཟུགས་བཞིན་སེམས་སྣང་སྟེ། །ཐོག་མ་མེད་ནས་བག་ཆགས་བསྒོས། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་རབ་རྟོགས་ན། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་མེད། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོར་མོའི་རྩེར། །འཛིན་ཅིང་ཟླ་བ་མི་ལྟ་བ། །དེ་བཞིན་ཡི་གེར་ཞེན་པ་རྣམས། །ང་ཡི་ཡང་དག་མཐོང་མི་འགྱུར། །སེམས་ནི་གར་མཁན་བཞིན་དུ་གནས། ། ཡིད་ནི་རམ་བུ་ཐེག་པ་འདྲ། །རྣམ་ཤེས་ལྔ་ནི་གྲོགས་ལྟ་བུ། །རྣམ་རྟོག་གར་རྣམས་རབ་ཏུ་ལྟ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། བདག་མ་མཆིས་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། དེས་བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་རིམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་ཆོས་འདི་དག་ 445a ༄#། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་གིས་རིག་པའི་སའི་བར་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། བདག་མེད་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང ། རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་དང ། རྒྱུ་མཚན་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོམས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཚུལ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅིང་རྟག་པ་དང ། ཆད་པ་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་སྤངས་ནས་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ལྔ་དང ། རང་བཞིན་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། བདག་མེད་པ་གཉིས་དང ། རང་གི་སེམས་སྣང་བ་དང ། ཕྱི་ 445b རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བརྡའི་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ ། །རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་མཚན་མའི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འདོད་པས་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བར་ལྷུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་རྣམས་གཟུགས་བཟང་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་དེ། མངོན་པར་ཞེན་ནས་མི་ཤེས་པས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྐྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཆགས་པར་གྱུར་ནས་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ལས་བྱུང་བའི་ལས་བསགས་སོ། །མངོན་པར་བསགས་ནས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རང་ལ་འཆིང་བར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་དར་གྱི་སྲིན་བུ་སྐོན་པ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐོན་པར་ལྷུང་བ་ནི་ཟོ་ཆུན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཏི་མུག་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་དང ། སྨིག་རྒྱུ་དང ། ཆུའི་ཟླ་བ་དང་མཚུངས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བར་མ་ 446a ༄#། །ཤེས་ནས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་ཉིད་དང ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེས་པ། དབང་ཕྱུག་དང ། དུས་དང ། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང ། གཙོ་བོ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་མ་ཤེས་ནས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མིང་དང ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ ། །དེ་ལ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྒྱུ་མཚན། དེའང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྣང་བར་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྣང་བར་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་བྱ་དང ། ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་གང་གིས་མིང་མང་པོར་བཏགས་ནས་མཚན་མ་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གླང་པོ་ཆེ་དང ། རྟ་དང ། ཤིང་རྟ་དང ། རྐང་ཐང་དང ། སྐྱེས་པ་དང ། བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་མིང་དང ། རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་མི་དམིགས་ཤིང་ཕན་ཚུན་འགྲོ་བའི་མགྲོན་པོ་དང་མཚུངས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་ 446b བས་རྟག་པ་མེད་པ། ཆད་པ་མེད་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སར་མི་ལྟུང་བའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེས་མིང་དང ། རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་འཇོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་མི་གཞོག་པའང་མ་ཡིན་པས་ལྟ་བ་གཉིས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་མི་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་འཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འདྲིས་པ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་རྟོག་གེ་པའི་ལྟ་བ་ཡ་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བས་རིམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་བར་དུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བར་དེའང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྟོབས་དང ། དབང་དང ། 447a ༄#། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྒྱས་ཤིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་བར་དུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཐོབ་ནས་ཆུའི་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅིང་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡིད་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཞུགས་ནས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་རང་བཞིན་གསུམ་པོ་རྣམས་ཆོས་ལྔའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཞིག་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་སོ་སོ་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་བཞིན་གསུམ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་དང ། བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་ཆོས་ལྔའི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མིང་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉི་མ་དང་འོད་ཟེར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ 447b བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང ། འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་དབྱེ་སྟེ།་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་གཉིས་འགགས་ན་བདག་མེད་པ་གཉིས་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ལྔ་པོ་འདིའི་ནང་དུ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། ས་རྣམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་དང ། གོ་རིམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་སོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཆོས་ལྔ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང ། མིང་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནི་གནས་པ་དང ། དབྱིབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ 448a ༄#། །མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱའོ། །གང་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡོད་པས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མིང་མང་པོ་བཏགས་ནས་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མིང་དེ་དང་རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་མཐར་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང ། ཐོག་མ་དང ། ཐ་མར་རིག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང ། ཆོས་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་མེད་པ་དང ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་མཐར་ཐུག་པར་ཡང་རང་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ང་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །བཏགས་སོ། །གསལ་བར་བྱས་སོ། །གང་དེའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ཤིང་ཆད་པ་དང་རྟག་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚུལ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་དམིགས་པའི་ 448b མཚན་ཉིད་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་དག་ནི་ཆོས་ལྔ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་བཞིན་རྣམ་པ་གསུམ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་དང ། བདག་མེད་པ་གཉིས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེར་འདུས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནན་ཏན་དུ་བསླབ་པར་བྱ་ཞིང་གཞན་ལའང་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཆོས་ལྔ་དང་ནི་རང་བཞིན་གསུམ། །རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་པོ་ཉིད་དག་དང ། །བདག་མེད་དོན་ནི་རྣམ་གཉིས་པོར། །ཐེག་ཆེན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན། །མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་རྟོག་།རང་བཞིན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དེ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་གྱིའང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་གཟུང་བར་བགྱིའམ། འོན་ཏེ་དོན་གཞན་ཞིག་མཆིས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཐུགས་བརྩེ་བར་དགོངས་ 449a ༄#། །ཏེ་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་པ་ལས་འདས་པས་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་དཔེར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྟག་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་བཏགས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་འཕེལ་ནས་འཁོར་བ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དག་འཁོར་བར་འགྲོ་བའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་བྱ་བ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་ཅན་རྩོམ་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བར་སླ་བས་ཨུ་དུམྦཱ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ་མཐོང་བར་དཀའ་ཞེས་རྩོམ་པ་གཏོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེས་འགའ་ནི་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་གཟིགས་ནས་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐོང་བར་དཀའ་བས་ཨུ་དུམྦཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཨུ་དུམྦཱ་རའི་མེ་ཏོག་ནི་སུས་ཀྱང་མ་མཐོང ། མི་མཐོང ། མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་སྟེ། 449b རང་གི་ཚུལ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཨུ་དུམྦཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རང་གི་ཚུལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་པ་ལས་འདས་པས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ཡིད་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ནི་དཔེར་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདས་པས་མཐོང་བར་བྱ་བའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱིས་དཔེ་བྱར་མི་རུང་ངོ ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འོན་ཀྱང་ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་དང་མཉམ་མོ་ཞེས་དཔེས་བསྟན་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། གངྒཱའི་གི་བྱེ་མ་ནི་ཉ་དང ། རུས་སྦལ་དང ། ཤི་ཤུ་མཱ་ར་དང ། སེངྒེ་དང ། གླང་པོ་ཆེ་དང ། རྟ་དང ། མི་དང ། རི་དྭགས་རྣམས་གྱིས་གཙེས་ཤིང་དཀྲུགས་ཀྱང་བྱེ་མ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་དག་གིས་བདག་ལ་གཙེས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་གོས་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ 450a ༄#། །གངྒཱའི་ཀླུང་ཆེན་པོ་ལ་ཡོད་པའི་སྟོབས་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་མ་རྣམས་ལའང་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང ། མི་རྣམས་དང ། རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཙེས་ཤིང་དཀྲུགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དགོངས་པ་མི་མངའ་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་དབེན་ཞིང་དགོངས་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་དགོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཙེས་སོ་སྙམ་དུ་མི་དགོངས་པས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་དང་མཚུངས་ཤིང་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང ། གཏི་མུག་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་རྣམས་ནི་སའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་བསྐལ་པས་ཚིག་པ་ནས་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་ཀྱང་སའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ཏེ། འདི་ལྟར་མེའི་ཁམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཚིག་པར་རྟོག་མོད་ཀྱི་ས་དེ་ནི་མི་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་མེའི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའང་གངྒཱའི་ཀླུང་ 450b གི་བྱེ་མ་ལྟར་མི་འཇིག་གོ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་རྣམས་ལ་ནི་ཚད་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཟེར་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མེད་དེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན།་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་རྣམས་ལ་ནི་བྱེ་མ་ཐ་དད་པ་གཞན་བཙལ་ན་ནམ་ཡང་མི་རྙེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལའང་འཁོར་བའང་མེད། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་དེ། སྲིད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་རྣམས་ནི་འཕེལ་བ་དང ། འགྲིབ་པ་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་མི་འཕེལ་མི་འགྲིབ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་ནི་འཇིག་པ་ཡོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་རབ་ཏུ་བཙིར་ཀྱང་མར་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་རབ་ཏུ་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གནོད་ 451a ༄#། །པ་བྱས་ཀྱང ། ཇི་སྲིད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་འདོར་ཏེ། རང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྨོན་ལམ་གྱི་བདེ་བ་དང ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་རོ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་རྣམས་ནི་ཆུའི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་འབབ་སྟེ། ཆུ་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་འབབ་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་སྟེ། རྗེས་སུ་འབབ་ཅིང་འགྲོ་བ་ནི་འཇིག་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཁོར་བའི་ཐོག་མའི་མཐའ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཞེས་བཤད། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པའི་དོན་ཡིན་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བའི་ཐོག་མའི་མཐའ་འཚལ་བ་མ་མཆིས་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། 451b ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྲོས་པའི་གནས་ངན་ལེན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་འགག་ཅིང་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མཐོང་བའི་ཚེ་ཤེས་སོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལུས་གནས་གྱུར་པ་ལ་ཐར་པ་ཞེས་བྱའི། འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་དང་ནང་གཉིས་ཀ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་གཞན་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མེད་པས་ཤེས་པ་དང ། ཤེས་བྱ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་སེམས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའི། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱུར་ན་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་རབ་བརྟགས་ན། །གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་བཞིན། །འཇིག་པ་མེད་ཅིང་འགྲོ་བ་མེད། །མཐར་ཐུག་མིན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དག་གིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་བརྟགས་པ་ཡིན། །གངྒཱའི་བྱེ་མ་ལ་སོགས་ལྟར། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ 452a ༄#། །སྤངས་ཏེ། །རྒྱུན་ཕྱོགས་འཇུག་ཅིང་རང་བཞིན་རྟགས། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་དུ་གསོལ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང ། ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་དང ། ལུང་དུ་བསྟན་པ་དང ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང ། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པ་དང ། ཟིན་པ་དང ། མ་ཟིན་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། མདོར་ན་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། 452b བག་ཆགས་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རྒྱུ་དང ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་སོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པས་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་རྣམས་སོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་དང ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཚོགས་རྣམས་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ནི་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཕན་ཚུན་དུ་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་པ། རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པས་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ། ལུས་བྱུང་ནས་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པར་ཡང་འགྱུར་བའོ། །རང་གི་སེམས་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འགགས་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་འབྱུང་སྟེ། 453a ༄#། །དབྱིངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འཛིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་ཞིང་སྐད་ཅིག་གི་དུས་སུའང་མི་གནས་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་གྱི། ཟག་པ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མར་སྨྲ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པ་དང ། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་ཆད་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་པོ་རྣམས་ནི་འཁོར་བར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བའང་མི་མྱོང་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་རྒྱུའང་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བའང་མྱོང་སྟེ། རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་ཅིང་ལྡོག་གོ་།གནས་པའི་ས་གཞི་དང ། མ་རིག་པའི་གནས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་མྱོས་པས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་སྐད་ཅིག་ 453b མར་ལྟ་བ་མི་རྟོགས་ཤིང ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན། གསེར་དང ། རྡོ་རྗེ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་དང ། ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ནམ་ཡང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་ན་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན། གསེར་དང ། རྡོ་རྗེ་ནི་བསྐལ་པ་སྲིད་དུ་མི་འབྲིན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ངའི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ཏེ་བཤད་པ་ལ་མི་མཁས་པ་དག་གིས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐད་ཅིག་པའི་དོན་དུ་རྟོག་།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྤྱད་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ན། དྲུག་པོ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་ 454a ༄#། །འདས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་མཐའ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ། སྐྱེ་བའི་གནས་སྣ་ཚོགས་བླང་བ་དང ། གཟུགས་དང ། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་བྱ་ལ་རབ་ཏུ་མོས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་དང ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འཛིན་པར་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྤྱོད་ཅིང་རང་གི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ལ་མོས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་གི་སེམས་སྣང་བ་རྣམས་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ་དང ། རང་གི་སེམས་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང ། འགྲོ་བ་རྣམས་ལེན་པ་དང ། སྐལ་བ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། རང་ 454b གི་སེམས་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང ། བདེ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱོར་བ་མཆོག་བསྐྱེད་ནས་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བར་བཟོད་ཅིང་གཟུང་བ་དང ། འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་གིས་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང ། ཆ་སྨད་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་ལྡོག་ཅིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འཛིན་པར་མི་ལྟུང་བ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བ་དང ། སྔོན་གྱི་ལུས་གནས་རབ་ཏུ་གྱུར་པས་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ་དང ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འཕགས་པའི་ཚུལ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སྟོང་པ་མི་རྟག་སྐད་ཅིག་མར། །བྱིས་ 455a ༄#། །པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་།འབབ་ཆུ་མར་མེ་ས་བོན་ལྟར། །སྐད་ཅིག་པ་ཡི་དོན་དུ་རྟོག་།སྐད་ཅིག་ཉོན་མོངས་འཁྲུག་པ་ཞི། །རབ་ཏུ་དབེན་པ་བྱེད་པ་སྤངས། །ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། །སྐད་ཅིག་དོན་དུ་ངས་བཤད་དེ། །དངོས་པོ་སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་ནི། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མི་འཆད་དོ། །བར་ཆད་མེད་པར་རྒྱུན་ཆགས་དངོས། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས། །མ་རིག་པ་ནི་རྒྱུ་བྱེད་དེ། །སེམས་ནི་དེ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང ། །ཇི་སྲིད་གཟུགས་དག་མ་སྐྱེས་པ། །དེ་ཡི་བར་དུ་ཕྱོགས་ཅི་ཡོད། །ཞིག་པར་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་ནི། །སེམས་གཞན་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་སྐྱེ། །གཟུགས་ནི་དུས་སུ་མི་གནས་ན། །ཅི་ལ་དམིགས་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །དེ་དག་ལས་ནི་རབ་འབྱུང་ཕྱིར། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས། །ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེས། །སྐད་ཅིག་འཇིག་པར་རབ་ཏུ་ཤེས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་དང་།། རྡོ་རྗེ་སངས་རྒྱས་རིང་བསྲེལ་དང ། །འོད་གསལ་གནས་ཀྱི་གཞལ་མེད་ཁང ། །འཇིག་རྟེན་མི་འཇིག་དངོས་པོའོ། །ཡང་དག་ཆོས་ཐོབ་གནས་པ་དང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་མཁྱེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དགེ་སློང་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་རྣམས། །སྐད་ཅིག་མ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང ། །དྲི་ཟ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི། །གཟུགས་རྣམས་སྐད་ཅིག་ཡོད་མ་ 455b ཡིན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་གཟུགས་སོགས་ལ། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་ལྟ་བར་བྱེད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་མཚུངས་ཤིང་བྱེ་བྲག་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ལགས་ན་སུ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གི་ནུབ་མོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས་གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་བར་དུ་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་གསུངས། ལན་བཏབ་པའང་མེད་ཅེས་བཀའ་སྩལ། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པའང་མེད། དཔྱོད་པའང་མེད་དོ། །སྤྲུལ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དག་སྤྲུལ་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཅིའི་སླད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ 456a ༄#། །ཞེས་གསུངས། གཞན་ཡང་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་མཐུ་བོ་ཆེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲང་ཞིང་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །ཐོག་མའི་མཐར་མི་འདོགས་སོ་ཞེས་གསུངས། གཞན་ཡང་བདུད་དང ། བདུད་ཀྱི་ལས་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང ། བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་ཙན་ཙ་དང ། མཛེས་མ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དང ། ལྷུང་བཟེད་སྟོང་པར་སླར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དག་གདའ་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ཀྱང་ནོངས་པ་རྣམས་མ་བྲལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང ། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་གཞན་དག་\?\་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་གང་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མོས་པ་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བཟློག་ནས་ཐེག་ 456b པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྒྱུ་དེས་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དང་ཐ་མི་དད་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་ཐ་མི་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་སྔར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་ལ་གོམས་པས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་འགགས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་འགགས་པས་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་གྱི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དངོས་པོ་མེད་དོ། །མཐར་ཐུག་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟོག་པའང་མེད། དཔྱོད་པའང་མེད་པར་ཆོས་འཆད་དེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང ། དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོག་ 457a ༄#། །པའང་མེད། དཔྱོད་པའང་མེད་དོ། །གནས་པའི་ས་གཞི་དང ། མ་རིག་པའི་གནས་ཀྱི་སའི་བག་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་སྤངས་པ་དང ། འཆི་འཕོ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དང ། གང་ཟག་དང་ཆོས་བདག་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤངས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡིད་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བདུན་པོ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ། བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་དགེ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ། ཡང་འཁོར་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་འཁོར་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། བདེ་བ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེང་བའི་བློ་ཅན་དང ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་མཐུ་བོ་ཆེ་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དབང་པོ་དང ། ཚད་མ་ཐམས་དང་བྲལ་བས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་དང ། ཚད་མ་རྣམས་ལས་ 457b རྣམ་པར་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལག་ན་རྡོ་རྗེས་བསྲུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕྲུལ་བས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། རྫ་མཁན་གྱི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ཅིང་མཚན་རྣམས་དང་ལྡན་པས་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་རང་གི་ཚུལ་གྱི་གནས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བདུན་འགགས་པའི་ཕྱིར་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་བསྐྱེད་དོ།། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བ་བསྐྱེད་དོ། །བདག་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ནི་ཐོག་མའི་མཐའ་མི་ཤེས་སོ། །རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་འགགས་པའི་ཕྱིར་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །གནས་པའི་ས་གཞི་དང་མ་རིག་པ་གནས་ཀྱི་སའི་བག་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་གསུམ་ནི་ཐེག་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ 458a ༄#། །པ་ཟད་མི་འགྱུར། །ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ལུང་བསྟན་ཅིང ། །ཉེས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་བཤད། །མངོན་རྟོགས་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བྱ་དང ། །ལྷག་མེད་མྱ་ངན་འདའ་བ་དང ། །ཞུམ་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤྲོ་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་དགོངས་ཏེ་བཤད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་བསྐྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དག་།དེ་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་ལམ་དུ་བཤད། ། ཐེག་པ་རྣམས་ནི་ཐེག་མ་ཡིན། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདའ་བ་མིན། །འདོད་གཟུགས་སྲིད་དང་ལྟ་བ་རྣམས། །གནས་བཞིའི་སར་ནི་བཤད་པ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་ལས་འབྱུང ། །རྣམ་ཤེས་ཁྱིམ་དུ་ཡིད་ནི་གནས། །ཡིད་དང་མིག་སོགས་རྣམ་པར་ཤེས། །འགག་པ་ལ་ནི་མི་རྟག་བཤད། །ཡང་ན་མྱ་ངན་འདས་པར་ལྟ། །རྟག་པར་གནས་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཞུ་བ་ཞུས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འཚོལ་བདག་།ཤ་དང་ཆང་དང་སྒོག་བཙོང་རྣམས། །འཚལ་ཞིང་བཏུང་བར་བགྱི་མི་བགྱི། །བླ་ན་མ་མཆིས་གཙོ་མཆོག་གིས། །ཐུགས་རྗེས་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །བྱིས་པ་དེ་ལ་བརྐམ་པར་བགྱིད། །དྲི་ང་གྲགས་པ་མ་མཆིས་འགྱུར། །ཤ་ནི་གཅན་གཟན་རྣམས་ཀྱི་ཟས། །ཇི་ལྟར་དེ་ནི་འཚལ་བར་རུང ། །འཚལ་ནས་ནོངས་དམིགས་ཅི་མཆིས་ 458b དང ། །མ་འཚལ་ཡོན་ཏན་གང་ལགས་པ། །འཚལ་དང་མ་འཚལ་དགེ་སྡིག་རྣམས། །ཐུགས་རྗེས་བདག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞུ་བ་ཞུས་ནས། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སོགས་པའི་སླད་དུ་ཤ་འཚལ་བ་དང་མི་འཚལ་བའི་ནོངས་པ་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས་བཤད་དུ་གསོལ། བདག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པ་ན་ཤའི་ཟས་ལ་ཆགས་ཤིང་རེ་བའི་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ཆོས་བཤད་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟ་བ་དང ། བྱམས་པའི་སེམས་ཐོབ་ནས་ཀྱང་སོ་སོའི་ས་ལ་གནས་ཤིང་རྣམ་པར་དག་པ་གསལ་བར་རྟོག་སྟེ་མྱུར་དུ་མཐར་ཐུག་པའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དག་རང་གི་ས་ལ་བསྟི་ཞིང ། བསྟིས་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ངན་པ་ལོག་པར་སྨྲ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གང་དག་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང ། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤ་འཚལ་བ་བཀག་སྟེ་ཤ་འཚལ་དུ་མི་གནང་བ་ལགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་ 459a ༄#། །པོ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཤ་མི་གསོལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ལེགས་སོ། ། ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཚལ་ལོ་ཞེས་བཀའ་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤ་རྣམས་བཟའ་བར་མི་བྱ་སྟེ། འོན་ཀྱང་འདིར་ཁྱོད་ལ་མདོ་ཙམ་ཞིག་བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་རྟག་པར་གཉེན་དུ་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཉེན་དུ་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་ཤ་རྣམས་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །བོང་བུ་དང ། དྲེའུ་དང ། རྔ་མོ་དང ། ཝ་དང ། ཁྱི་དང ། གླང་དང ། རྟ་དང ། མི་དང ། གཅན་གཟན་གྱི་ཤ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤན་པ་དག་འདྲེས་པར་འཚོང་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །ཤ་ནི་ཁུ་ཆུ་དང་ཁྲག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་དེའི་དྲི་ཚོར་ནའང་ཐམས་ཅད་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ཏེ། བཤན་པ་དང ། གདོལ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཁྱི་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནའང་དེ་ལ་དངངས་ 459b ཤིང་འཇིགས་པས་ཁྱིས་ཟུགས་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱམས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་རིགས་སོ།། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བོ་དག་བརྐམ་ཞིང་དྲི་མི་ཞིམ་པར་འགྱུར་ལ་སྙན་པའི་གྲགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །རིག་སྔགས་རྣམས་སྒྲུབ་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟར་སྲོག་གཅོད་པ་ནི་གཟུགས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པའི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། ། གང་ཤ་བཟའ་བ་དེ་དག་ལ་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །ཁའི་དྲི་མི་ཞིམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །རྨི་ལམ་ངན་པ་མང་བའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །དགོན་པའི་གནས་ནགས་ཚལ་དག་ན་གནས་པའི་ཚེ་སྟག་དང་སྤྱང་ཀི་ལ་སོགས་པས་དྲི་ཚོར་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ།། ཟས་ཀྱི་ཚོད་མི་ཟིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །ངས་རྟག་ཏུ་ཇི་ཙམ་དུ་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་རྣམས་ལ་བུའི་ཤའི་འདུ་ཤེས་དང ། སྨན་གྱི་འདུ་ཤེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱ་སྟེ། ངས་ཤ་བཟའ་པར་གནང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ 460a ༄#། །ན་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་སེངྒེ་འབངས་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། ཤ་སྣ་ཚོགས་ལ་བཟའ་ཞིང་མི་ཤའང་ཟོས་པར་གྱུར་པས་བློན་པོ་དང ། གཉེན་དང ། གཉེན་འདབ་ཀྱི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་ལོག་ནས་སྔོན་གྱི་དབང་ཐང་རྣམས་ཀྱང་བཅད་པས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤ་བཟའ་བ་ལ་ཉེས་དམིགས་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་དག་ནི་ཁེ་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྲོག་བཅད་ནས་འཚོང་བར་བྱེད་དོ། །གང་བླུན་པོ་ཤ་བཟའ་བ་དེ་དག་ནི་རིན་གྱིས་ཤ་རྣམས་ཉོ་བར་བྱེད་དོ། །སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཁེ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ལྕགས་ཀྱུ་དང་རྒྱ་རྣམས་ཀྱིས་སྲོག་ཆགས་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་དང ། ཆུ་ལ་གནས་པ་དང ། ས་ལ་འགྲོ་བ་དག་རྣམ་པ་དུ་མས་གསོད་ཅིང་ཁེ་འཚོལ་བར་བྱེད་དོ།། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པ་དང ། མ་བཙལ་བ་དང ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤ་གང་ཡང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཤ་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ངས་སྔར་ཤ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་བཅུ་བཀག་ལ། མདོ་སྡེ་འདིར་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐབས་ཀྱིས་གནང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཀག་གོ་།བློ་གྲོས་ཆེན་ 460b པོ།་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ནི་བཟའ་བར་བྱ་བའང་མེད་ན་ཉའི་ཤ་བཟའ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡང་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་གོ་།ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བུ་གཅིག་པ་དང་འདྲ་བར་གཟིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བུའི་ཤ་བཟའ་བར་མི་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །སྔོན་ཆད་གཉེན་བཤེས་བྱས་ཕྱིར་དང ། །ངན་པ་མི་གཙང་འདྲེས་པ་དང ། ཁུ་ཆུ་ཁྲག་ལས་བྱུང་བ་དང ། །དྲི་ཚོར་ཐམས་ཅད་འཇིགས་སྐྲག་པས། །ཤ་རྣམས་དང་ནི་བཙོང་དག་དང ། །ཀེའུ་དང་བྱིས་ཀུ་ལ་སོགས་དང ། །བག་མེད་སྣ་ཚོགས་འགྱུར་བའི་ཆང ། །རྣལ་འབྱོར་པས་ནི་རྟག་ཏུ་སྤང ། །འབྲུ་མར་དག་ཀྱང་སྤང་བྱ་སྟེ། །བུ་ག་ཕུག་པའི་ཁྲི་ཡང་སྤང ། །སྲོག་ཆགས་དག་ནི་ཕྲ་མོ་རྣམས། །དེ་ན་རབ་ཏུ་འཇིགས་ཕྱིར་རོ། ། ཟས་ལས་བག་མེད་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བག་མེད་པ་ལས་རྟོག་པ་སྐྱེ། །རྟོག་པ་ལས་ནི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་བཟའ་མི་བྱ། །ཟས་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ། །འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་སེམས་རྨོངས་བྱེད། །རྨོངས་པས་སྲིད་པའི་འདོད་པ་སྐྱེད། །འཁོར་བ་ལས་ནི་གྲོལ་མི་འགྱུར། །ཁེ་ཡི་ཕྱིར་ནི་སེམས་ཅན་གསོད། །ཤ་ཡི་ཕྱིར་ 461a ༄#། །ནི་ནོར་སྦྱིན་བྱེད། །གཉིས་ཀ་སྡིག་པའི་ལས་ཅན་པས། །ཤི་ནས་འོ་འདོད་འབོད་པར་ལྟུང ། །བཅོལ་ཚོལ་འདུ་ཤེས་དེ་མེད་ན། །རྣམ་གསུམ་དག་པའི་ཤ་ཡང་མེད། །རྒྱུ་མེད་ལས་ནི་ཡོད་མིན་པས། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་བཟའ་མི་བྱ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་དེ་དག་གིས། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་སྤང་བྱར་བྱ། །ཕྱོགས་བཅུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྨོད་པར་འགྱུར། །གཅིག་ལ་གཅིག་ནི་ཟ་བར་བྱེད། །ཤི་ནས་གཅན་གཟན་རིགས་སུ་ལྟུང ། །དྲི་མི་ཞིམ་པ་སྨད་པ་དང ། །གླེན་པ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཕལ་ཆེར་གདོལ་བའི་རིགས་སུ་སྐྱེ། །རྔོན་པ་སྨེ་ཤ་ཅན་རིགས་དང ། །ཡང་ན་འཕྲ་མེན་རིགས་སུ་སྐྱེ། །ཤ་བཟའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྲིན་པོ་བྱི་ལ་ལ་སོགས་པའི། །མངལ་ཀུན་ཏུ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གླང་པོ་འཆིད་དང་སྤྲིན་ཆེན་དང ། །སོར་མོའི་ཕྲེང་བའི་མདོ་དག་དང ། །ལངྐར་གཤེགས་པའི་མདོ་འདི་ལས། །ངས་ནི་ཤ་རྣམས་རབ་ཏུ་བཀག་།སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་དང ། །ངོ་མི་ཚ་བར་ཟ་བ་ནི། །རྟག་ཏུ་གླེན་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྔར་ཡང་མཐོང་ཐོས་དོགས་པ་ཡི། །ཤ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བཤད། །རྟོག་གེ་རྣམས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པས། །དེ་ཕྱིར་ཤ་ཟན་གནས་སུ་སྐྱེས། ། 461b ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཉེས་པ་ཡིས། །འཕགས་པའི་རྣམ་གྲོལ་སྒྲིབ་འགྱུར་ཞིང ། །ཤ་ཆང་སྒོག་བཙོང་ལ་སོགས་པའང ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་བར་ཆད་བྱེད། །མ་འོངས་དུས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་དག་།ཤ་བཟའ་གཏི་མུག་སྨྲ་བ་རྣམས། །ཤ་ནི་སྡིག་མེད་རུང་བས་ན། །སངས་རྒྱས་ངེད་ལ་གནང་ཞེས་ཟེར། །ཟས་ལ་སྨན་སྟེན་འདུ་ཤེས་དང་།། དེ་བཞིན་བུ་ཤ་ལྟ་བུར་ཡང ། །ཆོས་ཤེས་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ནི། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱིས་བསོད་སྙོམས་སྤྱད། །སྙིང་རྗེ་སེམས་ལ་གང་གནས་པ། །ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་ང་ཡིས་བཤད། །སྟག་དང་སྦྱང་གི་གཅན་གཟན་རྣམས། །རྟག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་ཤིང་གནས། །གལ་ཏེ་ཤ་རྣམས་བཟའ་བྱེད་ན། །སེམས་ཅན་དག་ནི་སྐྲག་འགྱུར་བས།། དེ་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་བ་དག་གིས། །སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་ཤ་མི་བཟའ། །ཤ་བཟའ་སྙིང་རྗེ་ཤེས་རབ་མེད། །རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས། །འཕགས་པའི་རྒྱལ་མཚན་དག་དང་འགལ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་བཟར་མི་རིགས། །བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་བ་ཡི་གནས། །ཤེས་རབ་ཕྱུག་པོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེ། །འདི་ནི་ཤ་སྤངས་དབང་གིས་སོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་གི་སྙིང་པོའི་ལེའུ་ཞེས་ 462a ༄#། །བྱ་བ་རྫོགས་སོ།། །།དཔལ་ལྷ་བཙན་པོའི་བཀའ་ལུང་གིས་རྒྱའི་སློབ་དཔོན་ཝེན་ཧཝི་ཡིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ནས། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་འགོས་ཆོས་གྲུབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས།། |